HAFTALIK BÜLTEN
25 MAYIS 2015 – 29 MAYIS 2015
HAFTANIN ÖZETİ
Hafta başında Fed Başkanı Janet Yellen'ın faiz artışının bu yıl gerçekleşmesinin muhtemel olduğunu açıklamasının ve Yunanistan'da devam eden borç krizi belirsizliğinin yanı sıra, TL'deki değer kaybının ve siyasi belirsizliklerin etkisiyle BIST-100 endeksi kayıplarını artırdı. Küresel piyasalarda dolar, Yellen'in faiz oranları ve ABD ekonomisine dair iyimser açıklamaları ve mali problemlerin Yunanistan'dan sonra İspanya'yı da etkileyebileceği endişeleriyle değer kazanmaya devam etti. Euro, dolar karşısında bir ayın en düşük seviyesi olan 1.0850'nin de altına geriledi. Dolar yen karşısında son 13 yılın zirvesine çıktı. Hafta ortasında genel seçim sonuçlarına ilişkin beklentiler ve dolardaki değer artışına paralel düşüş eğiliminde olan borsa endeksi Yunanistan'ın kreditörleriyle anlaşması haberinden sonra tekrar yükselişe geçti.
Genel seçimlere ilişkin belirsizlik, Yunanistan'a ilişkin endişelerin giderilememesi ve dolardaki değer
2 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7
2,8 USD/TL
2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3
3,1 EUR/TL
1 1,05 1,1 1,15 1,2 1,25
1,3 EUR/USD
HAFTALIK BÜLTEN
RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI artışının etkisiyle endeks haftalık yüzde 3.3 kayıpla 82.981 puandan kapandı.
Geçen hafta 2,5935 olan dolar haftayı 2,6616 seviyesinde kapatırken, altın 1.189,03 dolar seviyesine indi. Hafta içinde düşüş kaydeden Euro/dolar paritesi Cuma günü eski seviyesine dönerek hatayı 1,0986 seviyesinden kapattı.
70.000,00 75.000,00 80.000,00 85.000,00 90.000,00
95.000,00 BIST 100
1.080 1.100 1.120 1.140 1.160 1.180 1.200 1.220 1.240 1.260 1.280 1.300
ALTIN
TCMB FAİZ ORAN (%) Borç Alma Borç Verme
GECELİK(O/N) 7,25 10,75
GEÇ LİKİDİTE 0,00 12,25
1 HAFTA REPO - 7,50
KAPANIŞ VERİLERİ (29 MAYIS 2015)
BİST-100 82,981.15
USD/TRY 2.6616
USD/JPY 124.15
EUR/TL 2.9213
EUR/USD 1.0986
ALTIN ($/ONS) 1,189.03
HAFTALIK BÜLTEN
İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER
DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER
TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN
25.05.2015 Konut Satışları Nisan 116.030 119.317
27.05.2015 Ekonomik Güven Endeksi Mayıs 81.0 82.2
29.05.2015 Dış Ticaret Dengesi Nisan 6.19 mlyn TL 4.97 mlyn TL
29.05.2015 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı Nisan %67.0 %73.0
TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN
26.05.2015 ABD dayanıklı mal siparişleri Nisan -%0.5 %5.1 -%0.5
26.05.2015 ABD yeni konut satışları Nisan 0.51 mlyn 0.484 mlyn 0.517 mlyn
26.05.2015 ABD tüketici güven endeksi Mayıs 94.9 94.3 95.4
28.05.2015 İngiltere GSYH, revizyon Q1 %0.4 %0.6 %0.3
28.05.2015 ABD işsizlik maaş başvuruları 270,000 275,000 282,000
28.05.2015 ABD bekleyen konut satışları Nisan %0.9 %1.2 %3.4
29.05.2015 ABD GSYH, revizyon Q1 -%0.8 %0.2 -%0.7
29.05.2015 ABD çekirdek PCE, revizyon Q1 %0.9 %1.1 %0.8
29.05.2015 ABD Chicago PMI Mayıs 53 52.3 46.2
29.05.2015 ABD Mich. Tüketici güven end, nihai Mayıs 89.9 88.6 90.7
HAFTALIK BÜLTEN
İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER TCMB: Küresel şoklara karşı ek tedbir
alınabilir
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayınlanan yılın ilk Finansal İstikrar Raporu'nda "Alınan makro ihtiyati tedbirlerin etkisiyle hanehalkı finansal yükümlülüklerinin varlıklarına oranındaki iyileşme devam etmektedir. Hanehalkının sadece TL cinsinden ve sabit faizle borçlanmakta olması ve Reel sektör yabancı para borçlarının ağırlıklı olarak uzun vadeli olmasının, kısa vadeli açık pozisyonun düşüklüğünün ve yabancı para cinsinden borçlanmanın daha çok kur riskini iyi yönetebilecek büyük firmalar tarafından yapılmasının, kur riskini sınırlandırdığı değerlendirilmektedir.” denildi. Raporda döviz likiditesini, çekirdek yükümlülükleri ve uzun vadeli borçlanmayı destekleyici yönde atılan adımların ekonomimizin küresel şoklara karşı dayanıklılığını artırmaya yönelik tedbirler olduğu ve gerekli görülmesi halinde aynı doğrultuda ilave önlemler alınabileceği belirtildi.
TCMB raporda yılın ilk çeyreğinde, yurt içi iktisadi faaliyette dış talepteki yavaşlamaya bağlı olarak bir miktar ivme kaybı yaşandığı fakat ikinci çeyrekten itibaren Avrupa Birliği büyümesindeki
kısmi toparlanmanın da etkisiyle iktisadi faaliyetin ılımlı artış eğilimine geri döneceğini tahmin ettiğini açıkladı.
Raporda ayrıca makro ihtiyati önlemlerin ve düşük seyreden emtia fiyatlarının çekirdek enflasyon göstergelerini olumlu yönde etkilediği, ancak gıda fiyatlarındaki yüksek artışların ve döviz kurunda ilk çeyrekte yaşanan gelişmelerin enflasyondaki iyileşmeyi sınırladığını, bu çerçevede TCMB'nin para politikasındaki temkinli duruşunu koruduğu bildirildi.
Dış ticaret açığı Nisan'da geriledi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, dış ticaret açığı bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 31.9 azalarak 4.97 milyar dolara geriledi. Bu gerilemede Nisan ayında 1.77 milyar dolarlık altın ve kıymetli maden ihracatının desteği ve petrol fiyatlarındaki düşüşün Türkiye'nin enerji maliyetini azaltması etkili oldu.
Açık Ocak-Nisan döneminde yüzde 18 azalışla 20.19 milyar dolar oldu. Verilere göre ihracat Nisan'da, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0.2 artarak 13.39 milyar dolar, ithalat yüzde 11.1 azalarak 18.36 milyar dolar olarak gerçekleşti. Verilere göre altın ihracatı 27 kattan fazla artış göstererek, 1,43 milyar dolara çıktı ve yüzde 0,2 artan ihracatı destekledi.
HAFTALIK BÜLTEN
İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 73 oldu.
Ekonomik güven endeksi yükseldi TÜİK’in açıkladığı verilere göre, ekonomik güven endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 1.5 oranında artarak 80.97 değerinden 82.16 değerine yükseldi.
Ekonomik güven endeksindeki artış; reel kesim(imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Bir önceki aya göre Reel kesim güven endeksi yüzde 1.2, Hizmet sektörü güven endeksi yüzde 0.1, Perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 1.4, İnşaat sektörü güven endeksi yüzde 2.9 oranında arttı. Tüketici güven endeksi ise yüzde 1.6 oranında azalarak 65.35 değerinden 64.29 değerine düştü.
Konut satışları Nisan'da %42.7 arttı TÜİK tarafından açıklanan konut satış istatistiklerine göre Türkiye genelinde konut satışları Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 42.7 artarak 119,317 adet oldu. Konut satışlarındaki güçlü artış, konut faizlerinin mevcut seviyelerden daha fazla gerilemeyeceği öngörüsünün yanı sıra, seçim sonrası oluşabilecek belirsizlik riskini almak istemeyen yatırımcıların talebi öne çekmesinden kaynaklandı. İlk dört ayda konut satışlarındaki artış ise yüzde 22
fiyat endeksi ise Mart'ta yıllık bazda
%18.56 arttı.
Zeybekci: TL biraz daha yükselebilir Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türk lirasının dolar karşısında değer kazanabileceğini, kurun 2 yıllık gösterge tahvil faizi ile birlikte dengeyi bulması gerektiğini söyledi. Zeybekci "Bu yıl düşük faizler için birçok fırsat olacak. Bağımsız Merkez Bankası'nın teknik gerçekleri göz önünde bulundurarak karar vermesi önemli" dedi. Zeybekci, TCMB’nin bankalar için tuttuğu likiditenin bir kısmını serbest bırakması gerektiğini söyledi. TCMB’de tutulan fonların kıt kaynakların boşta durması anlamına geldiğini, zorunlu karşılıkların ekonominin potansiyelin altında büyüdüğü bir zamanda “aşırı muhafazakar” olduğunu belirtti.
Sanayi ve İnşaat istihdam endeksi geriledi
TÜİK’in, 2015 yılının ilk çeyreğine ilişkin açıkladığı verilere göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi istihdam endeksi, yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.7 azalarak 118.8'e gerilerken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat istihdam endeksi ise, yüzde 2.6 azalış gösterdi. Sanayide çalışılan saat yüzde 0.5; Sanayide brüt ücret - maaş ise yüzde 3.2 arttı.
HAFTALIK BÜLTEN
DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Yellen: Fed faiz artışı yolunda
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, ekonominin yılın başlarında ortaya çıkan gevşemeden toparlanması ve gerek içeride gerekse dışarıdaki zorlukların azalmasıyla beraber Fed’in faiz oranlarını bu yıl artıracağını ifade etti. Yellen, enflasyon ve istihdam Fed'in hedeflerine ulaşıncaya kadar para politikasını değiştirmeyi beklemenin ekonomide aşırı ısınmaya neden olabileceğini belirtti. San Francisco Fed Başkanı John Williams ise yaptığı açıklamada Fed’in bu yılın sonuna doğru faizleri artırmaya başlayabileceğini ve önümüzdeki birkaç yıl boyunca faizleri normal seviyelere yükselteceğini belirtti. Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer ise, Fed'in ilk faiz artışına çok fazla önem vermenin yanlış bir yönlendirme olduğunu, daha normal seviyelere dönmenin birkaç yıl alacağını söyledi. Fischer, piyasaların ilk faiz artışını Eylül ayı gibi beklediğini fakat bunu tarihlerin değil verilerin belirleyeceğini belirtti. Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester ise, faiz artırımı hakkında “zamanın yakın” olduğunu belirtti.
Mester, “İvmelenen enflasyon ve güçlenen istihdam büyümesi, ABD ekonomisini yükselen faiz oranlarını destekleyebileceği bir noktaya itiyor” dedi. Richmond Fed Başkanı Jeffrey Lacker ise, enflasyonun Fed’in yüzde
2’lik hedefine doğru ilerlediğini, Fed’in faiz oranlarını artırmada aşırı geç harekete geçmesinin risk teşkil ettiğini belirtti.
Minneapolis Fed Başkanı Kocherlakota faiz artışı konusunda 'olağanüstü sabırlı' olunması gerektiğini savunarak "Fed sıkılaştırmaya 2015'te başlamamalı" dedi
Yunanistan: Pazar’a kadar anlaşma istiyoruz
Yunanistan hükümeti sözcüsü Gabriel Sakellaridis, Yunanistan’ın Pazar gününe kadar anlaşmaya varmayı istediğini söyledi.
Sözcü, Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) 80.2 milyar euro seviyesindeki Acil Durum Likidite Yardımı’nın (ELA) yeterli olduğunu ve 2015 mali açık meselesinin Pazar gününe kadar çözüleceğini belirtti. Yunanistan'ın temerrüde düşme riskine dair beklentilerde sert artış olduğunu ifade eden AMB ise, Yunan bankaları için 80.2 milyar Euro olan ELA’yı bir hafta önceye göre aynı seviyede sabit tutma kararı aldı. AMB Yönetim Kurulu Üyesi Nowotny, Yunanistan'a hali hazırdaki şartlar altında geçici fon sağlayamayacaklarını söylerken. AMB Yönetim Kurulu üyesi Noyer ise, Euro’dan çıkışın Yunanistan için riskli olacağını ifade etti. Öte yandan Yunanistan’a kredi veren kreditörler, kurtarma fonlarının serbest bırakılmasını
HAFTALIK BÜLTEN
sağlayacak bir anlaşmanın yakın olmadığını belirttiler.
Çin ‘Shibor’u düşürdü
Çin Merkez Bankası, Şanghay Bankalar Arası Faiz Oranı’nı (Shibor) ülkenin borç yükünü ortadan kaldırmak amacıyla düşürdü.
2008’den bu yana en büyük düşüşü gerçekleştiren Çin, ekonomik gelişimi desteklemek için bazı tahvil alım kurallarını gevşetti. Uluslararası Para Fonu (IMF) ise yaptığı açıklamada, Çin'de ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 6.5'in altına inmesi halinde hükümetin maliye politikası yoluyla ekonomiye destek vermesi gerektiğini, büyümenin yukarı yönlü sürpriz yapması halindeyse kredi ve yatırımları sınırlamak için adım atmaya hazır olması gerektiğini belirtti.
Çin'de kırılganlıkların yüksek düzeyde olduğunu belirten IMF, Çin yuanı için uzun süredir koruduğu "düşük değerli" görüşünü resmi olarak kaldırdı. Yuan böylece IMF nezdinde rezerv para statüsü kazanma yolunda önemli bir eşiği aşmış oldu.
AMB tahvil alımlarını yavaşlattı
Avrupa Merkez Bankası (AMB), Avrupa’da yaz mevsimi ve tatil periyodu sırasında likiditenin azalması öncesinde alımları hızlandıracağını belirtmesine rağmen kamu sektörü tahvillerinin satın alımını yavaşlattı.
Parasal genişleme (QE) programı kapsamındaki ülke ve kurum tahvil varlıkları,
22 Mayıs’ta sona eren haftada 11.8 milyar euro (13 milyar dolar) yükselerek 134.2 milyar euroya ulaştı. AMB, açıkladığı raporda, “Finansal piyasalar, varlık fiyatı artışları ve volatilite krizlerinin sürdüğünü gösteriyor” açıklamasında bulundu. Öte yandan Euro Bölgesi ekonomik güven endeksi, Yunanistan endişeleri ile değişiklik göstermedi. Avrupa Merkez Bankası yönetim kurulu üyesi Ewald Nowotny, aşırı düşük faiz oranlarının bir noktada normal seviyelere geri döneceğini açıkladı.
ABD'de büyüme eksi %0.7'ye revize edildi
ABD'de yılın birinci çeyreğinde yüzde 0.2 arttığı açıklanan gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH), revize edilen rakamlarda yüzde 0.7 ile beklentilerden daha az daraldığı açıklandı. Aynı dönemde çekirdek kişisel tüketim harcamalarındaki (PCE) artış yüzde 0.8 ile beklentilerin altında açıklandı.
Bu duruma sert kış şartları, güçlü dolar ve limanlarda yaşanan aksamaların neden olduğu belirtiliyor.
İngiltere'de büyüme beklentinin altında Resmi İstatistik Ofisi'nin açıkladığı veriye göre, gayri safi yurtiçi hasıla büyümesi ilk çeyrekteki artış yüzde 0,3 olarak teyit edildi. İngiltere'de GSYH geçen yıl son çeyrekte yüzde 0.6 büyümüştü.
HAFTALIK BÜLTEN
BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 22 Mayıs itibariyle 1.368.216 Milyon TL ile haftalık bazda %0,40 azaldı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 15 Mayıs 2015 tarihinde 1.373.696 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti.
Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 22 Mayıs 2015 itibariyle kredi toplamı 68.362 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler içerisindeki payı ise %5’dir.
Kaynak: BDDK (22.05.2015 tarihli verilerdir.)
Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) BDDK’nın açıkladığı son veriye göre Mart 2015 itibariyle %15,50 olarak gerçekleşti.
Şubat 2015’te bu oran %15,72 oldu.
Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor.
0 100.000 200.000 300.000 400.000 500.000 600.000 700.000 800.000 900.000 1.000.000 1.100.000 1.200.000 1.300.000 1.400.000
1.500.000 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM
KREDİLER
Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - YP Krediler - Sektör - Toplam
0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 80.000
KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER
Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - YP Krediler - KYB - Toplam
0 5 10 15 20 25
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU
Sektör Hedef Rasyo Yasal Sınır
TOPLAM AKTİFLER 2.128.235
ÖZKAYNAKLAR 274.549
TOPLAM MEVDUAT 1.207.840
TOPLAM KREDİLER 1.368.216
MENKUL DEĞER
PLASMANLAR 312.440
HAFTALIK BÜLTEN
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/12 2015/3
BANKACILIK SEKTÖRÜ 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 16,28 15,50
Mevduat Bankaları 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,66 14,89
Katılım Bankaları 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,49 14,26
Kalkınma ve Yatırım Bankaları 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 32,76 31,29
1-5 HAZİRAN 2015 PİYASA GÜNDEMİ
1 Haziran
Mayıs ayı İmalat PMI
Mayıs ayı TİM ihracat verisi
Mayıs ayı Almanya imalat PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 51.4)
Mayıs ayı Euro bölgesi imalat PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 52.3)
Mayıs ayıAlmanya enflasyon, öncü (Piyasa Beklentisi: %0.7)
Mayıs ayı ABD çekirdek PCE (Piyasa Beklentisi: %0.2)
Nisan ayı ABD kişisel gelirler (Piyasa Beklentisi: %0.3)
Mayıs ayıABD imalat PMI, nihai
Mayıs ayı ABD ISM imalat endeksi (Piyasa Beklentisi: 52.0)
2 Haziran
Mayıs ayıAlmanya işsizlik (Piyasa Beklentisi: 6.4)
Mayıs ayıEuro bölgesi enflasyon, öncü (Piyasa Beklentisi: %0.2)
Nisan ayıABD fabrika siparişleri
3 Haziran
Mayıs ayı TÜFE, aylık
Mayıs ayı TÜFE, yıllık
Mayıs ayı ÜFE, aylık
Mayıs ayı ÜFE, yıllık
Mayıs ayıAlmanya hizmetler PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 52.9)
Mayıs ayıEuro bölgesi hizmetler PMI, nihai (Piyasa Beklentisi: 53.4)
Nisan ayıEuro bölgesi perakende satışlar (Piyasa Beklentisi: %0.6)
Haziran ayıECB faiz kararı
Mayıs ayıABD ADP özel istihdam verisi (Piyasa Beklentisi: 200,000)
Nisan ayıABD dış ticaret dengesi (Piyasa Beklentisi: 44.0 mlyr $)
Mayıs ayıABD ISM hizmetler endeksi (Piyasa Beklentisi: 57.0)
4 Haziran
Haziran ayıBOE faiz kararı (Piyasa Beklentisi: %0.5)
Q1ABD verimlilik, revizyon (Piyasa Beklentisi: -%2.5)
Q1ABD işgücü maliyeti, revizyon (Piyasa Beklentisi: %5.3)
ABD işsizlik maaş başvuruları (Piyasa Beklentisi: 279.000)
5 Haziran
Mayıs ayıHazine nakit dengesi
Nisan ayı Almanya sanayi siparişleri (Piyasa Beklentisi: %0.5)
Q1 dönemi Euro bölgesi GSYH, revizyon (Piyasa Beklentisi: %0.4)
Mayıs ayı ABD işsizlik (Piyasa Beklentisi: %5.4)
Mayıs ayı ABD tarım dışı istihdam (Piyasa Beklentisi: 225,000)
Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan
kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir.
