Üniversitelerde Teknik Yayınların Önemi:
Standartlar, Proje Dokümanlari ve Diğer Teknik Yayınlar
Erman Karabulut
erman.karabulut@mikrobilgi.com.tr
Gündem
• Teknik Bilgi tanımı ve önemi
• Teknik yayınlar kapsamına giren doküman türleri
• Bilgi kaynağı olarak standartlar
• IHS Standards Expert ve Standart Örnekleri
• IHS Goldfire / Semantik Tarama
• Soru & Cevap
Teknik Bilgi
• Gündelik ve bilimsel bilginin pratiğe dönüĢtürülmesidir.
• YaĢantılar ve deneyimlerden çok, akla ve düĢünceye dayanır.
• Ġnsanın temel gereksinimlerini karĢılamak ve yaĢamını kolaylaĢtırmak için araç-gereç üretmek...
• hızlı değiĢime uygun
• son teknolojik buluĢları içeren
• endüstriyel geliĢmeleri veren
• ürünün oluĢumu için gerekli bilgi
Teknik Bilgi
• Güncel
• Kısa
• Hızlı
• AnlaĢılır
Teknik Yayınlar
• Standartlar
• Patentler
• Teknik Raporlar
STANDART
Bilgi Kaynağı Olarak Standartlar
•
Seri üretimi, yedek parça kolaylığını, tehlikeli maddelerin
güvenliğini sağlamak ve alıcıyı korumak için uyulması gerekli ölçülere standart denilmektedir (Bayır ,1995).
•
Bir malzeme, ürün, metot veya hizmetin tanımlanmıĢ olan
amacı doğrultusunda istenen özellikler ve kullanım koĢullarını karĢılamasını sağlamak üzere spesifikasyon ve prosedürleri sunan ilgili tarafları bağlayıcı dokümandır.*
*TS-9579.: “Dokümantasyon ve Enformasyon Terimleri-Genel Dokümanlar”, Türk Standartlar Enstitüsü, Ankara, (1991), s.3.
Standardın TaĢıması Gereken Özellikler
•
Birlikte çalıĢabilirlik (interoperability)
• Farklı sistemlerin birarada kullanılabilmesi
•
Yeniden kullanılabilirlik (re-usability)
• Bilgi nesnelerinin biraraya getirilerek farklı bir öğrenme nesnesine dönüĢtürülebilmesi
•
UlaĢılabilirlik (accessibility)
• Ġstenen zamanda eriĢilebilmesi
•
Devamlılık (durability)
• Yeni ürünle birlikte yeni tasarım ve kodlama gerektirmemesi
(Uçak, 2013).
Standartların Yararları
• Problem çözen mühendislik uygulamalarını mühendislik prensipleri doğrultusunda geliĢtirme,
• En yeni mühendislik uygulama ve teknolojilerinden yararlanma,
• Tasarım ve üretimde kalite,
• Performans, güvenlik, bir arada çalıĢabilirlik ve güvenilirlik,
• Bütün dünyada kabul görecek uygulama ve teknolojilerin geliĢtirilmesi ve bu doğrultuda geliĢtirilen ürün ve hizmetlerin piyasalara kolaylıkla yerleĢmesi,
• Tekrarların, hataların önlenmesi dolayısı ile AR-GE maliyetlerinde düĢüĢ sağlar.
Standartların Yararları
• Basitten karmaĢığa, en küçükten en büyüğe, yöreselden küresele her türlü ürün ve hizmete fayda sağlar.
• Standartlar çözüm getirir, insanları ve dünyayı birbirine bağlar.
• Standartlar, ticaretin uluslararası dili olarak kabul edilir. Tedarikçi-müĢteri
arasındaki bağlantıların her yerde tek tip haline gelmesini sunarak, ticaretin daha hızlı, emniyetli ve ekonomik olmasını sağlamaktadır.
• Standartlar, piyasaları birbirine bağlamanın yanı sıra geliĢmekte olan ülkeler ve geçiĢ ekonomilerini en son teknik bilgi ile bağlantılandırır, ihracat ve rekabet güçlerini arttırır.
Standartlara Neden Gereksinim Vardır?
• Ar-Ge ve Tasarım süreçlerinde otoritelerce kabul edilmiĢ standartlara uygunluk zorunluluğu,
• Proje ve üretim aĢamasında talebe yönelik kabul görmüĢ standartlara uyum gereği,
• Ürün veya hizmet alım Ģartnamelerinde refere edilmiĢ standartlara eriĢim gereği,
• Patent geliĢtirme ve fikri mülkiyet ile ilgili hukuki süreçler için referans
• Güvenlik ve Güvenirlik ihtiyaçları
• Kalite, bakım ve test sertifika gereksinimleri
Standartlara Neden Gereksinim Vardır?
•
Pazar araĢtırması sonucunda belirlenen bir talebe yönelik yapılan her türlü ar-ge ve tasarım çalıĢmalarının ticari son
ürün’e dönüĢmesi için mevcut standartlara uyumluluk esastır.
•
Üniversitelerde yapılan akademik araĢtırma geliĢtirme
faaliyetlerinin ticari bir ürün haline getirilmesi ve patentinin alınarak korunması aĢamalarının tümünde standart
dokümanlar referans alınır.
Standart Üreten ve GeliĢtiren Organizasyonlar
• Uluslar Arası Standart GeliĢtiren KuruluĢlar
• ISO, IEC gibi
• Ulusal Standart GeliĢtiren KuruluĢlar
• TSE, BSI, DIN gibi
• Standart GeliĢtiren Ulusal ve Uluslar Arası Mühendislik Odaları
• ASTM, IEEE, ASME, SAE gibi
• Ulusal veya Uluslar Arası Standart GeliĢtiren Askeri KuruluĢlar
• NATO, DoD (ABD) gibi
Standart Temin Etme Yolları
• Basılı Temin: Bizzat kurumun kendisi veya aracı kuruluĢ ile basılı tedarik
yöntemidir. Doküman baĢına fiyatlar çok daha yüksektir. Güncelleme gereği ile maliyetler katlanır. Lisans ve telif hakları nedeni ile çoğaltılamaz, dağıtımı
yapılamaz.
• DVD Ortamında Temin: DVD ortamında doğrudan kuruluĢ veya aracı firma aracılığı ile sağlama yöntemidir. Basılıya göre daha maliyet avantajlıdır. Fakat güncelleme gereğinde maliyetin yükselme potansiyeli vardır. Lisans ve telif hakları nedeni ile çoğaltılamaz, dağıtımı yapılamaz.
• Online Ortamda Temin: Doğrudan kuruluĢ veya aracı firma aracılığı ile çevrimiçi ortamda sağlama yöntemidir. Basılı ve DVD ortamını göre çok daha maliyet avantajlıdır.Güncelleme gereğinde maliyetin yükselmesi söz konusu değildir.
Güncelleme anında aboneliğinize yansıtılır. Network aboneliği söz konusu olduğundan çoğaltma ve dağıtım hakları verilmiĢtir.
STANDARTLARI SUNDUĞUMUZ VERĠTABANLARI
IHS Standards Expert
Tek bir arayüz ile 370’den fazla ulusal ve uluslararası Standart GeliĢtirme Organizasyonu’nun yayınlarını
kapsayan tam metin eriĢimli bir veritabanı ve
Standart Yönetim Sistemidir.
Dünya’da rakipsiz
IHS Standards Expert
IHS Standards Expert
• Bu yayınlar arasında 1 milyondan fazla:
- Askeri / Sivil Standart ve Spesifikasyon - Yönetmelikler
- ġartname - El Kitabı - Rehber
- Çizimler, kodlar ve diğer kurumsal dokümanlar bulunmaktadır.
IHS Standards Expert
.pdf formatında tam-metin eriĢim.
Dokümanların özet bilgilerine,
Revizyon durumlarına,
Güncellik bilgilerine,
Referans Dokümanlara eriĢim sağlanmaktadır.
Güncellik takibi için kontrollü doküman listesi oluĢturabilir.
Sisteme girmeden e-mail yolu ile güncellik takibi yapabilme
özelliğinden faydalanabilirsiniz.
IHS Standards Expert’in Önemi
• Standart veritabanları üst düzeyde ihtiyac duyulacak bilgi materyallerini sunan veritabanlarıdır.
• Standartlara uygunluğu olmayan teknoloji ve hizmetler günümüzde kabul görmemektedir.
• Bu nedenle gerek teknoloji gerek hizmet sektöründe standartlara her an ve maximum düzeyde ihtiyaç duyulmaktadır.
EN
ASTM
Standards and Engineering Digital Library
• Amerikan Test ve Malzemeler Derneği
• 1898’den günümüze...
• > 30.000 üye
• Üretim ve tedarik süreçlerinde araĢtırmacılara sunulacak teknik dokümanlar geliĢtirir
• Teknoloji geliĢtirme çalıĢmalarında otorite bilgi kaynağı
ASTM / Ġçerik
• 8 dergiden, 40000’in üzerinde teknik ve bilimsel makale
• Journal of ASTM International (JAI)
• Journal of Testing and Evaluation (JTE)
• Geotechnical Testing Journal (GTJ);
• Journal of Forensic Sciences 1972-2005 (JOFS);
• Journal of Composites, Technology and Research (JCTR)
• Journal of Cement, Concrete and Aggregates (CCA)
• Advances in Civil Engineering Materials (ACEM)
• Materials Performance and Characterization (MPC)
ASTM / Ġçerik
• 30.000 konferans bildirisi
• 1.400 teknik yayın ve e-kitap (STPs)
• 115 el kitabı
• 78.000 standart
ASTM
Kimler Kullanır?
• Demir çelik ürünleri
• Demir içermeyen metal
• Metal test metotları ve analitik iĢlemleri
• ĠnĢaat
• Petrol ürünleri, yağlar ve fosil yakıtları
• Boya, sıva ve aromatikler
• Tekstil
• Plastik
• Kimyasal teferruat
• Lastik
• Elektrik ve elektronik yalıtımı
• Su ve çevre teknolojisi
• Nükleer enerji, güneĢ enerjisi
• Jeotermal enerji
• Medikal cihazlar ve servisler
• Genel metotlar ve uygulama
• Genel ürünler
ASTM Hakkındaki Yorumlar
• ĠnĢaat malzemelerinin standartları bu kurum tarafından belirlenmiĢ. Hangi demir kaç çeker, hangi beton hangi dayanımda, ASTM’de yer alır.
• Bir avukat için anayasa neyse, bir malzeme mühendisi için de ASTM odur.
• Beton ve çimento deneylerinin anlatımı olsun, verdiği ek bilgiler olsun; her kalite kontrolcünün baĢucunda mutlaka bir ASTM bulunmalıdır.
• ASTM evrenseldir ve bir kere alıĢtığınız zaman, aradığınız her türlü bilgi ve veriye yıldırım hızı ile ulaĢırsınız.
• Makale kalitesi benzersiz bir yayıncı ve pratik bir kaynak
• Akademisyen ve öğrencilerin gerçek dünyadaki bilgileri kullanmaları için mükemmel bir seçim.
www.astm.org
Referanslarımız
27
Anadolu Üniversitesi Boğaziçi Üniversitesi
Doğu Akdeniz Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi Ege Üniversitesi
Gazi Üniversitesi Gaziantep Üversitesi Giresun Üniversitesi
Ġstanbul Teknik Üniversitesi Ġstanbul Üniversitesi
Karabük Üniversitesi
Karadeniz Teknik Üniversitesi Kırıkkale Üniversitesi
Kocaeli Üniversitesi Niğde Üniversitesi
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sakarya Üniversitesi
Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Selçuk Üniversitesi
Uludağ Üniversitesi
Yıldız Teknik Üniversitesi
ZKÜ (Bülent Ecevit Üniversitesi) TÜBĠTAK-MAM
TÜBĠTAK-SAGE TÜBĠTAK-UEKAE TÜBĠTAK-ULAKBĠM
ISO Standartları
• ISO kuruluĢu bütün dünyada geçerliliği ve birçok ülkede bağlayıcılıgı olan otoritedir ve tek amacı standart geliĢtirmektir.
• Hali hazirda 19.000 kadar aktif standart sunmaktadır ve 9.000 hictorical (pasif) standart içermektedir. Bu standartlar yaĢamın her alanı için
geliĢtirilmiĢtir.
• ISO standartları TSE, DIN, BSI gibi ulusal otoritelerin en fazla adaptasyon yaptığı kuruluĢtur.
• Adapte edilen standartlarda kısmı farklılaĢmalar olduğu gibi güncellik durumlarında da doğal olarak gecikmeler olabilmektedir.
Bunları Biliyor Muydunuz?
+90 372 556 2468
Bunları Biliyor Muydunuz?
• ISO 211 Coğrafi Bilgi Sitemleri:
Cografi bilgi ortamında dijital verinin elde edilmesi, iĢlenmesi, analizi,
erisimi ve sunumu için gerekli olanlar
standart.
Standart GeliĢtiren KuruluĢların HiyerarĢisi
• Standartlar cesitli otoritelerce geliĢtirilmektedir.:
• Uluslararası en üst otorite olan ISO, bögesel olan EN (avrupa standartları),
• Alana özel standartlar geliĢtiren IEEE, ASTM, IEC , …
• Ulusal standart geliĢtirme otoriteleri olan TSE (Türkiye), DIN (Almanya), BSI (Ġngiliz), gibi kuruluĢlardan oluĢur.
EN (Avrupa Standartları)
European Legislation and Standards Collection
• Güncel Avrupa Standartları gerekliliklerini
takip etmek isteyen ve Avrupa Birligi ülkelerine
ithalat yapmak isteyen üreticiler, kütüphaneler
ve organizasyonlar tarafından kullanılmaktadır.
EN (Avrupa Standartları)
European Legislation and Standards Collection
• Bu dokümanlar Avrupa ürünlerindeki gelişmeleri ve Pazar ihtiyaçlarını belirlemek amacındadır. Bu standartların uygulanması aşağıdaki yararları sağlar:
• Ürünlerin güvenligini arttırmak,
• Üreticilerin Avrupa mevzuatına uyumuna imkân saglamak,
• Ürün ve hizmetlerin birlikte işlerligini arttırmak,
• Ticari engelleri azaltarak ticareti kolaylaştırmak,
• Ekolojik güvenligi ve sürdürülebilirliği arttırmak,
• Çevreyi korumak.
EN (Avrupa Standartları)
European Legislation and Standards Collection
•
EN seklinde tabir edilen Avrupa Standartları; parlemento raporları, direktifleri ve tüm uyelerin uymak zorunda oldugu mevzuatlardan oluĢur. Standartlar da buna dahildir.
•
EN bu kapsamda; BSI, DIN, AFNOR, DS gibi ulusal standartları adapte ederek Avrupa normu haline getirir.
•
Tek bir ulusal organizasyonun standartlarini kullanmaktansa,
Avrupa Birliği standartlarına abonelik daha faydalı olacaktir.
EN (Avrupa Standartları)
European Legislation and Standards Collection
TSE 1478 EN.124 TSE EN 671-1 BSI EN 14604
SAE Standartları
Society of Automotive Engineers
•
Özellikle Otomotiv, Havacılık ve Uzay Sektöründe tasarım,
araĢtırma-geliĢtirme, üretim ve kalite kontrol departmanlarına yönelik, çok detaylı teknik veriler sunan önemli bir stnadart organizasyonudur.
•
Yeni ürün geliĢtirme ve proje planlama aĢamalarında fayda
sağlayan, iĢletmenin küreselleĢme ve uyumluluk programlarını
destekleyen zengin bir içeriğe sahiptir.
SAE Standartları
Society of Automotive Engineers
•
SAE Kara Araçları Standartları (J-Raporları) 2,300 dok.
•
SAE Uzay Araçları Standartları (AS) 4,700 dok.
•
SAE Teknik Dokümanları 1998’den bu yana 28,000 dok.
•
SAE Uzay Materyalleri ġartnameleri (AMS) 3,100 dok.
•
SAE Global Mobility Database (GMD) 168,800 dok.
(bibliyografik)
•
SAE Journals
•
SAE Books
SAE Standartları
Society of Automotive Engineers
SAE 9254 SAE 20W
• ESDU; makina, uzay, kimya, çevre, mekanik ve yapısal mühendislik alanlarında onaylı geçerliliğe sahip güncel dizayn bilgileri,metotları, denklemleri ve ilgili yazılımları kapsayan önemli bir bilgi kaynağıdır.
• Mühendislerin değerlendirme yöntemleri ve mühendislik verilerine masaüstü yollardan eriĢimini sağlayan bir tasarım aracıdır.
ESDU
Engineering Science Data Unit
• ÇeĢitli alanlardaki akademik ve endüstriyel bilgilerle birlikte ulaĢılması güç bazı bilgi kaynaklarını özenle ve dikkatle toplamakta ve analiz etmektedir.
• Karar verme aĢamasında uzmanlar tarafından sunulan kapsamlı bilgilere danıĢma imkânıdır.
• ESDU mühendislerine telefon ve elektronik posta ile direkt ulaĢarak katılımınızın maksimum karĢılığını almanıza yardımcı olur.
ESDU
Engineering Science Data Unit
ESDU’nun tüm koleksiyonu 4 ana mühendislik dalında 21 baĢlık altında sınıflandırılabilir.
• Uzay ve Havacılık
• Yapısal
• Mekanik
• ĠĢlem
ESDU
Engineering Science Data Unit
Uzay ve Havacılık
• Aerodinamik
• Kompozit Malzemeler
• Dinamik
• Yorgunluk – Dayanıklılık Verileri
• Yorgunluk – Kırılma Mekaniği
• AkıĢkan Mekaniği, Ġç AkıĢ
• Isı Transferi
• Metalik Materyal Veri Rehberi
• Uçak Gürültüsü
• Performans
• Yapı
• Ses hızı Aerodinamiği
• TitreĢim ve Akustik Yorgunluk
• Ses Yayılımı
Yapısal
• Yapı Mühendisliği
• Rüzgar Mühendisliği
• ĠnĢaat Mühendisliği
• Stres ve Dayanıklılık Mekanik
• AkıĢkan Mekaniği, Ġç AkıĢ
• Isı Transferi
• Mekanizmalar
• Fiziksel Veriler – Makine Mühendisliği
• Stres ve Dayanıklılık
• Sürtünme ĠĢlem
• Isı Transferi
• Fiziksel Veriler – Kimya Mühendisliği
• Rüzgar Mühendisliği
• ĠĢlem ve Çevre Teknolojisi
• ESDU’nun tasarım metotlarının ve yöntemlerinin geliĢtirilmesi aĢamasında, mühendisler endüstriden, üniversite ve araĢtırma enstitülerinden dünyaca ünlü uzmanlarla iĢbirliği içindedir.
• Seçkin organizasyonlardan (NASA, Shell, TOTAL, BP, Northrop Grumman vb.) 200 den fazla heyet üyesi, gönüllü olarak değerli zamanlarını ESDU’nun özel ve güvenilir bilgilerini geliĢtirmek için harcamaktadır.
ESDU
Engineering Science Data Unit
IHS Goldfire / Semantik Tarama
•
Mühendisler ve diğer teknik profesyoneller zamanlarının büyük bölümünü problemlere çözüm üretmek üzere bilgi arayarak
harcarlar.
•
IHS Goldfire® Connect, doğru ürün kararları için,
mühendislere, bilim adamlarına ve araĢtırmacılara ürün
yaĢam döngüsü boyunca karar vermede, bilgilendirmede daha
hızlı ve bilinçli çalıĢma olanağı sağlar.
IHS Goldfire / Semantik Tarama
•
Mühendisler ve diğer teknik profesyoneller zamanlarının büyük bölümünü problemlere çözüm üretmek üzere bilgi arayarak
harcarlar.
•
Birden fazla dili destekleyen semantik arama teknolojisi ile güçlendirilmiĢ olan IHS Goldfire Connect, birinci sınıf bir
semantik arama sistemidir.
IHS Goldfire / Semantik Tarama
•
Genellikle ilgisiz bilgi ve belgeleri listeleyen, üst üste sıralanmıĢ bağlantıları veren geleneksel anahtar kelime arama,
sorgulama motorlarının aksine, üretim takımının günlük
çözmeye çalıĢtığı sorunlar kapsamında son derece ilgili, kesin ve net yanıtlar sunar. Ġçeriğinde ürün ve süreç tasarımı
hakkında bilinçli kararlar vermede oldukça önemli olan
programlanabilir sınıflama algoritması bulunmakta ve arama
sonuçları bu Ģekilde sunulmaktadır.
IHS Goldfire’ın birlikte çalıĢtığı veritabanlarından bazıları
• ASM International
• The American Society of Agricultural and Biological Engineers
• American Society of Quality
• DSpace@MIT
• IEEEXplore
• IHS GlobalSpec
• IHS Standards Expert
• The International Food Information Service
• The Institute of Physics
• NASA Tech Briefs
• OnePetro.org
IHS Goldfire’ın birlikte çalıĢtığı veritabanlarından bazıları
• OSTI (R&D from Department of Energy Resources)
• PubMed
• SAE International
• SPIE
• SpringerLink
• SpringerMaterials
• Techniques de L’Ingenier
• Worldwide Patents
• Technical Web Collection
• Scientific Effects
• Inventive Principles
