İşyeri Hekim ve Meslek Hastalıkları

Meslek Hastalıkları ve İşyeri Hekim

Dr. A. Kadir ATLI

1. Tablo 2. Tablo

Resim Las Meninas Las Meninas

Tamamlandığı Yıl 1957 1656

Ressam Pablo Picasso

(1881-1973)

Diego Velázquez (1599-1660)

Nerede Museu Picasso,

Barselona, İspanya

Museo del Prado, Madrid, İspanya.

Boyut 1,94 m x 2,60 m 3,18 x 2,76 m

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 2

• Risk nedir?

• ODTÜ’nün efsane hocası Muhan SOYSAL’a

saygıyla…

İşyeri hekimi nerede?

• Meslek hastalıklarının önlenmesinde,

• Meslek hastalıklarının saptanmasında,

• Meslek Hastalıklarının tanımında,

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 4

30 Haziran 2012 CUMARTESİ Resmî Gazete

Sayı : 28339 KANUN

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU Kanun No. 6331 Kabul Tarihi: 20/6/2012

• Meslek hastalığı :

Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya çıkan hastalığı

ifade eder.

Meslek Hastalığı (Sigortacılık) Tanımı

Sigortalının çalıştığı işin niteliğine göre

tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm

şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhsal bozukluk

halleridir.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 6

• Nedeni bellidir.

• Önlenebilir (nedeni belli olduğuna göre, yüzde yüz) .

• İlerleyicidir.

• Tekrarlama olasılığı vardır (önlem alınmadığında).

• Maluliyet söz konusu olabilir.

• Tazminat gerektirebilir.

• İşle ilgili hastalıklardan farklıdır.

• Bildirimi zorunludur (kim, nereye?)

Meslek Hastalığının,

1919

ILO Şarbon (Antrax)- ilk meslek hastalığı 1925

ILO İlk mh listesi: 1. Kurşun zehirlenmesi, 2. Cıva zehirlenmesi 3. Şarbon (Antrax) 1934

ILO mh liste

10 hastalık: 1. Kurşun zehirlenmesi 2. Cıva zehirlenmesi 3. Şarbon (Antrax) 4. Silikozis

5. Fosfor 6. Arsenik

7. Benzen ve homologları

8. Alifatik hidrokarbonlar, halojenler

9. Radyum ve diğer radyoaktif maddeler 10. Derinin primer epitel ca.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 8

Ülkemizde bugün için uygulanan, meslek hastalıkları listesi;

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 10

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 12

Kimyasal madde maruziyeti

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 14

Boya-tiner

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 16

Mesleksel Deri Hastalıkları

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 18

Mesleksel deri hastalıkları

Silikoz

• Madencilerin en önemli meslek

hastalıklarındandır.

• Akciğerlerde biriken tozun neden olduğu hastalıktır.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 20

Silikoz

• Döküm kalıpları kumdan yapılır.

Silikozis dökümcülerin de önemli meslek hastalıklarından biridir.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 22

Solunum bölgesine gelmeden dumanın

uzaklaştırılması-alttan emişli tezgah

Silikoz

• Camın

hammaddesi silisyumdur,

• Cam ve seramik

üretiminde silikozis

önemli bir meslek

hastalığıdır.

Silikoz

• Kumlama ülkemizde önemli silikozis nedenlerindendir.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 24

Asbestoz

Kumlama tezgahı

kapalı sistemde parça temizliği

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 26

Akciğer toz hastalıkları

Mesleksel astım

• İşyerlerinde kullanılan pek çok kimyasal (lateks, boya ve katkı maddeleri, izosiyanatlar,

soğuk vb)

mesleksel astıma yol açabilir.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 28

Kaynak işi ve aspiratör-solunum bölgesi

• D Grubu: Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar

• D-1 Helminthiasis: Ankilostomiasis, nekatoriasis D-2 Tropik hastalıklar: Malarya, amöbiasis, sarı humma, veba, rekürrent ateş, dank, leishmanyoz, frambosie, lepra, lekeli humma, riketsiyöz

D-3 Hayvanlardan insana bulaşan hastalıklar:

Bruselloz, tetanoz, şarbon, salmonella enfeksiyonları, Weil hastalığı, kuduz, ornithozlar, psittakoz, rekürent ateş, şap hastalığı, çiçek, Q Humması, lekeli humma, ekinokok humması, ruam, bovin tipi tüberküloz

D-4 Viral Hepatit, tüberküloz

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 30

Mesleksel Bulaşıcı Hastalıklar

• Gıda iş kolu,

• Temizlik,

• Atıklar,

• Deri sanayi

• Sağlık Çalışanları

açısından önemli bir

sorundur.

Mesleksel Bulaşıcı Hastalıklar

• Şarbon (Deri işçileri,

kasaplar ve hayvancılıkla uğraşanlar için önemli bir hastalıktır).

• Hepatit laboratuvar

çalışanları ve hemşireler başta olmak üzere tüm

sağlık çalışanları için hala önemini korumaktadır.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 32

Tetanos

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 34

E Grubu:

Fiziksel Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları

E-1 İyonlayıcı ışınlarla olan hastalıklar

1. Elektromanyetik ışınlar (Röntgen, gama…)

2. Korpüsküler ışınlar (alfa, beta, nötron ve protonlar) lazer ışınlar

E-2 Enfraruj ışınlarıyla meydana gelen katarakt E-3 Gürültüye bağlı işitme kaybı

E-4 Hava basıncındaki ani değişmelerle olan hast.

E-5 Titreşim sonucu kemik eklem zararları ve

anjiyonörotik bozukluklar

Enfraruj-katarakt

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 36

Vurgun

Titreşim

• Zımpara, daire testere, beton kırma makineleri vb. titreşim nedeniyle kas iskelet sistemi

hastalıklarına yol açar

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 38

Titreşim

• Titreşimi emen eldivenler riski azaltır.

Vibrasyona bağlı “beyaz parmak” hastalığı

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 40

E Grubu:

Fiziksel Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları

• E- 6 a Sürekli lokal baskı sonucu

artiküler bursların hastalıkları

bahçivanlar, bazı onarım işleri, kaldırım döşeyicileri), Ata binenlerde, Terzilerde, Marangozlarda, Madencilerde, Dirsek dayalı olarak çalışanlarda,

• E-6 b Aşırı yükleme sonucu veter, veter kılıfı ve periost hastalıkları

Tendosinovit (Garson, kasiyer, ciltci, piyanist dikişci, daktilo, arabacı, çamaşırcı v.b. Sürekli kaldırma, çekme işleri, ağır eşya taşıma, kürek çekme, Piyanist, duvarcı, trampetçilerde, kolun iş gereği sürekli abdüksiyon olduğu hallerde)

Periostit Uzun saplı gereçlerle (çekiç, uzun tornavida, somun,

anahtarları v.b.) çalışmalarda, taş kırma, duvarcılık, toprak kazımı, elle ağır kaldırma v.b. İşlerde, Ön kol kaslarının aşırı yüklenmesini

Karpal tünel

sendromu

De quarvain hastalığı Finkelstein testi

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 42

E Grubu:

Fiziksel Etkenlerle Olan Meslek Hastalıkları

• E-6 c Maden ocağı ve benzeri işyerlerindeki meniskus zararları

kaldırım döşeyiciler v.b).

• E-6 d Fazla zorlama sonucu vertebra

prosessuslarının yırtılması

• E-6 e Sürekli lokal baskı sonucu sinir

felçleri

• E-6 f Kas krampları

• E-7 Maden işçileri nistagmusu …

Bakteriler

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 44

Basiller

Bakteriler

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 46

Mantarlar

Helmintler

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 48

Soyunma dolapları

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 50

İnşaat işçilerinin tuvaletleri…

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 52

İşin Strese Yol Açan Özellikleri

KATEGORİ TEHLİKEYİ BELİRLEYEN KOŞULLAR

İŞİN YAPILDIĞI KOŞULLAR VE İŞ ÇEVRESİ (CONTEXT) Örgütsel kültür ve

işlev

İletişim, sorun çözme, kişisel gelişim olanakları yetersiz, örgütsel amaçlar belirsiz.

Örgütsel rol Rol belirsizliği, rol çatışması, kişilerle ilgili sorumluluk.

Kariyer gelişimi Kariyer durgun ve belirsiz; yetersiz, abartılı kariyer, düşük ücret, iş güvencesiz. İşe verilen toplumsal değer yetersiz.

Karar serbestisi /Denetim

Yetersiz katılım ve iş üzerinde denetimin olmaması.

İşte kişiler arası ilişkiler

Sosyal ve fiziksel yalıtılmışlık, kişiler arası çatışma, üstlerle yetersiz ilişki, yetersiz sosyal destek.

ILO’nun yaptığı bir araştırmada;

En önemli psikososyal risk etmenleri (sırasıyla):

1. İşsizlik,

2. İş güvencesinin olmaması, 3. Düşük ücret,

4. Vardiyalı çalışma,

5. Tekdüze (monoton) iş.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 54

İşin Strese Yol Açan Özellikleri

KATEGORİ TEHLİKEYİ BELİRLEYEN KOŞULLAR İŞİN İÇERİĞİ (CONTENT)

İş çevresi ve donanımı

Donanımın ve kuruluşun güvenilirliği, uygunluğu, ulaşılabilirliği, bakım ve onarımı ile ilgili sorunlar.

Görev tanımı Tekdüze, tekrarlayıcı iş, parçalanmış iş, anlamsız iş, vasıfsız iş, işte belirsizlik.

İş yükü / iş hızı İşte aşırı ya da yetersiz yüklenme, hızı denetleyememe, yüksek zaman baskısı.

Çalışma Saatleri

Vardiyalı çalışma, değişmez çalışma saatleri, uzun, belirsiz, asosyal iş saatleri.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 56

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 58

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 60

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 62

Rehberlik;

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri kapsamında çalışanların sağlık gözetimi ve çalışma ortamının gözetimi ile ilgili işverene rehberlik yapmak

İşyerinde yapılan çalışmalar ve yapılacak değişikliklerle ilgili olarak işyerinin tasarımı, kullanılan maddeler de dâhil olmak üzere işin planlanması, organizasyonu ve uygulanması, kişisel koruyucu

donanımların seçimi konularının iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına ve genel iş sağlığı kurallarına uygun olarak sürdürülmesini

sağlamakiçin işverene önerilerde bulunmak.

İşyerinde çalışanların sağlığının geliştirilmesi amacıyla gerekli aktiviteler konusunda işverene tavsiyelerde bulunmak.

İş sağlığı ve güvenliği alanında yapılacak araştırmalara katılmak, ayrıca işin yürütümünde ergonomik ve psikososyal riskler

açısından çalışanların fiziksel ve zihinsel kapasitelerini dikkate alarak iş ile çalışanın uyumunun sağlanması ve çalışma

ortamındaki stres faktörlerinden korunmaları için araştırmalar

Rehberlik;

Kantin, yemekhane, yatakhane, kreş ve emzirme odaları ile

soyunma odaları, duş ve tuvaletler dahil olmak üzere işyeri bina ve eklentilerinin genel hijyen şartlarını sürekli izleyip

denetleyerek, çalışanlara yürütülen işin gerektirdiği beslenme ihtiyacının ve uygun içme suyunun sağlanması konularında tavsiyelerde bulunmak.

İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarının nedenlerinin araştırılması ve tekrarlanmaması için

alınacak önlemler konusunda çalışmalar yaparak işverene önerilerde bulunmak.

İşyerinde meydana gelen ancak ölüm ya da yaralanmaya neden olmadığı halde çalışana, ekipmana veya işyerine zarar verme potansiyeli olan olayların nedenlerinin

araştırılması konusunda çalışma yapmak ve işverene önerilerde bulunmak.

İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirleri işverene yazılı olarak bildirmek.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 64

Risk değerlendirmesi;

İş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi

yapılmasıyla ilgili çalışmalara ve uygulanmasına katılmak, risk değerlendirmesi sonucunda alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri konusunda işverene önerilerde bulunmak ve takibini yapmak.

Gebe veya emziren kadınlar, 18 yaşından küçükler, meslek hastalığı tanısı veya ön tanısı olanlar, kronik hastalığı olanlar, yaşlılar, malul ve engelliler, alkol, ilaç ve uyuşturucu

bağımlılığı olanlar, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi özel politika gerektiren grupları yakın takip ve koruma altına almak, bilgilendirmek ve yapılacak risk

değerlendirmesinde özel olarak dikkate almak.

Sağlık gözetimi;

Sağlık gözetimi kapsamında yapılacak işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler ile ilgili olarak çalışanları bilgilendirmek ve onların rızasını almak.

Gece postaları da dâhil olmak üzere çalışanların sağlık gözetimini yapmak.

Çalışanın kişisel özellikleri, işyerinin tehlike sınıfı ve işin niteliği öncelikli olarak göz önünde bulundurularak uluslararası standartlar ile işyerinde yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarıdoğrultusunda;

a) Az tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç beş yılda bir, b) Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç üç yılda bir, c) Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç yılda bir,

defa olmak üzere periyodik muayene tekrarlanır. Ancak işyeri hekiminin gerek görmesi halinde bu süreler kısaltılır.

Çalışanların yapacakları işe uygun olduklarını belirten işe giriş ve periyodik sağlık muayenesi ile gerekli tetkiklerin sonuçlarını (EK-2)’de verilen örneğe uygun olarak düzenlemek ve işyerinde muhafaza etmek.

Özel politika gerektiren gruplar, meslek hastalığı tanısı veya ön tanısı alanlar, kronik hastalığı, madde bağımlılığı, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi çalışanların, uygun işe yerleştirilmeleri için gerekli sağlık muayenelerini yaparak rapor

düzenlemek, meslek hastalığı tanısı veya ön tanısı almış çalışanın olması durumunda kişinin çalıştığı ortamdaki diğer çalışanların sağlık muayenelerini tekrarlamak.

Sağlık sorunları nedeniyle işe devamsızlık durumları ile işyerinde olabilecek sağlık tehlikeleri arasında bir ilişkinin olup olmadığını tespit etmek, gerektiğinde çalışma ortamı ile ilgili ölçümler yapılmasını planlayarak işverenin onayına sunmak ve alınan sonuçların çalışanların sağlığı yönünden değerlendirmesini yapmak.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 66

Sağlık gözetimi;

Çalışanların sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri halinde işe dönüş muayenesi yaparak eski görevinde çalışması sakıncalı bulunanlara mevcut sağlık durumlarına uygun bir görev verilmesini tavsiye ederek işverenin onayına sunmak.

Bulaşıcı hastalıkların kontrolü için yayılmayı önleme

ve bağışıklama çalışmalarının yanı sıra gerekli hijyen eğitimlerini vermek, gerekli muayene ve tetkiklerinin yapılmasını sağlamak.

İşyerindeki sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydetmek, iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili değerlendirme yapmak, tehlikeli olayın tekrarlanmaması için

inceleme ve araştırma yaparak gerekli önleyici faaliyet

planlarını hazırlamak ve bu konuları da içerecek şekilde yıllık çalışma planını hazırlayarak işverenin onayına sunmak, uygulamaların

Eğitim, bilgilendirme ve kayıt;

Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin ilgili mevzuata uygun olarak planlanması konusunda çalışma yaparak işverenin onayına sunmak ve uygulamalarını yapmak veya kontrol etmek.

İşyerinde ilkyardım ve acil müdahale hizmetlerinin organizasyonu ve personelin eğitiminin sağlanması çalışmalarını ilgili mevzuat doğrultusunda yürütmek.

Yöneticilere, bulunması halinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine ve çalışanlara genel sağlık, iş sağlığı ve güvenliği, hijyen, bağımlılık yapan maddelerin kullanımının

zararları, kişisel koruyucu donanımlar ve toplu korunma yöntemleri konularında eğitim vermek, eğitimin sürekliliğini sağlamak.

Çalışanları işyerindeki riskler, sağlık gözetimi, yapılan işe giriş ve periyodik muayeneler konusunda bilgilendirmek.

İş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ve sağlık gözetimi sonuçlarının kaydedildiği yıllık değerlendirme raporunu iş güvenliği uzmanı ile işbirliği halinde (EK-3)’teki örneğine uygun olarak hazırlamak.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 68

İlgili birimlerle işbirliği;

Sağlık gözetimi sonuçlarına göre, iş güvenliği uzmanı ile işbirliği içindeçalışma ortamının gözetimi kapsamında gerekli ölçümlerin yapılmasını önermek, ölçüm sonuçlarını değerlendirmek.

Bulunması halinde üyesi olduğu iş sağlığı ve güvenliği kuruluyla işbirliği içinde çalışmak.

İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği konularında bilgi ve eğitim sağlanması için ilgili taraflarla işbirliği yapmak.

İş kazaları ve meslek hastalıklarının analizi, iş uygulamalarının iyileştirilmesine yönelik programlar ile yeni teknoloji ve donanımın sağlık açısından

değerlendirilmesi ve test edilmesi gibi mevcut uygulamaların iyileştirilmesine yönelik programların geliştirilmesi çalışmalarına katılmak.

Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Yönetmeliğine göre meslek hastalığı ile ilgili sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye yetkili hastaneler ile işbirliği içinde çalışmak, iş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına

yakalanan çalışanların rehabilitasyonu konusunda ilgili birimlerle işbirliği yapmak.

İş sağlığı ve güvenliği alanında yapılacak araştırmalara katılmak.

Gerekli yerlerde kullanılmak amacıyla iş sağlığı ve güvenliği talimatları ile çalışma izin prosedürlerinin hazırlanmasında iş güvenliği uzmanına katkı vermek.

Bir sonraki yılda gerçekleştirilecek iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili faaliyetlerin yer

Sağlık Bakanlığı güncel liste

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 70

YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI

HASTANE YATAK

EĞİTİM

HASTANESİ DİĞER

HASTANE TOPLAM HASTANE

SAYISI TOPLAM YATAK

SAYISI EĞİTİM HASTANESİ

YATAK DİĞER HASTANE YATAK

Genel Hastaneler 58 474 532 115.373 43.211 72.162

Kadın Doğum ve Çocuk HH 6 11 17 4.553 1.888 ^2.665

Çocuk HH 2 3 5 1.348 602 746

Göğüs HH 8 4 12 3.745 3.197 548

Fizik Tedavi H 5 10 15 2.602 1.235 ^1.367

Göz HH 2 0 2 185 185 0

Ruh Sağlığı H 3 6 9 3.766 1.713 2.053

Onkoloji H 1 1 2 712 500 ²¹²

Meslek HH 0 3 3 298 0 298

Kemik HH 1 2 3 436 136 300

Deri Tenasül HH 0 0 0 0 0 ⁰

Lepra 0 1 1 34 0 34

Diş H 2 20 22 143 7 136

Acil 0 1 1 89 0 89

İlçe Devlet Hastaneleri 0 86 86 1.656 0 1.656

• 88 EAH (66 ‘sı bir Devlet Üniversitesine bağlı)

• + 3 MHH var hiç biri EAH değil,

arkasında bilimsel destek verecek

Üniversite yok.

Meslek Hastalıkları Verileri Gelen Hastaneler

İL HASTANE

1 ANKARA 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Meslek Hastalıkları Hastanesi

2

ANKARA Ankara 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi

3 BALIKESİR Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi

4 BURSA Bursa Kamu Hastaneleri Birliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bursa Yüksek İhtisas Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

5 DÜZCE Düzce Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi

6 ELAZIĞ Elazığ Kamu Hastaneleri Birliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi Elazığ Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

7 İSTANBUL Anadolu Güney Bölgesi Meslek Hastalıkları Hastanesi

8 İSTANBUL İstanbul Fatih Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

9

İSTANBUL İstanbul Bakırköy Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Bakırköy Prof. Dr.

Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

28.05.2018 Dr.Atınç KAYINOVA 72

Meslek Hastalıkları Verileri Gelen Hastaneler

İL HASTANE

10 İSTANBUL Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi EAH 11 İZMİR Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi

12 İZMİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi

13 SİVAS Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama ve Arş.

Hastanesi

14 KARABÜK Karabük Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi

15 UŞAK Uşak Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi 16 İSTANBUL Kartal Lütfü Kırdar Eğitim ve Araştırma hastanesi

17 ZONGULDA

K Uzunmehmet Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesi

1602

1164

361

149 142

28 8 5 4 4 4 2 2

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800

MH Ön Tanı-İllere Göre Sayılar-2017

28.05.2018 Dr.Atınç KAYINOVA 74

1616

1155

482 239 227 45 4

43%

31%

13%

6% 6% 1% 0%

0%5%

10%

15%20%

25%30%

35%40%

45%50%

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800

MH Ön Tanı (!) Dağılım Grupları-2017

Ön (!) Tanı Dağılımı-2017

964

652 605

405227 215 131 119 114 108 77 59 45 43 4 26%

17%16%

11%

6% 6%

3% 3% 3% 3% 2% 2% 1% 1% 0%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

0 200 400 600 800 1000 1200

28.05.2018 Dr.Atınç KAYINOVA 76

MH ÖLÜM

SGK İstatistik Yıllıkları

• 2003 – 1

• 2004 – 2

• 2005 – 24

• 2006 – 9

• 2007 – 1

• 2008 – 1

• 2009 – 0

• 2010 – 10

• 2011 – 10

• 2012 – 1

59

İş sağlığı ekip işidir

• İşyeri Hekimi,

• İşyeri Hemşiresi (DSP),

• İş Hijyenisti,

• İş Psikoloğu

• İş Toksikologu,

• İş Güvenliği Uzmanı,

• …

• Çevre (?)

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 78

Sorunlar

• İşsizlik,

• Taşeronlaşma,

• İş güvencesinin olmaması,

• İşin normal zamanından daha çabuk bitirilmeye çalışması,

• Düşük ücret

• Bunlara bağlı sık işçi değişimi

• Yapılan muayeneler-eğitimler arşive gidiyor

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 80

Soru(n)lar

• İşyeri hekimlerinin eğitimi yeterli mi?

• Eğitmenlerin yeterliliği (?)

• Derslere devam sorunu

• Ders notu ve kitapların standardizasyonu

• Ekip (?) çalışması-neden sadece çok tehlikeli sınıfta?

• İşyeri hemşireliği hekim yardımcılığı değildir

• Hemşirelerin eğitimi

• İşyeri hekimlerinin çalışma ortamı uygun mu?

• Bir masa, bir sandalye yetmez

• İşyeri sağlık birimi

• Kayıtların gizliliği

• Laboratuvar desteği-mobil sağlık hizmeti yasa dışı mı, lab.

akredite mi?

• Tetkikler uygun zamanda yapılıyor mu?

• Tıbbi araçların kalibrasyonu yapılıyor mu?

• Ortam ölçümleri-akredite mi? Uygun zamanda ve uygun kişiye yapılıyor mu?

Soru(n)lar

• Meslek hastalıkları tanı süreci

• MH listesi güncellenmeli, kaldırılmalı (?)

• Tanı kurulunda İş ve Meslek Hastalıkları Uzmanı var mı?

• İşyeri hekimliği hala reçete hekimliği mi?

• Risk Değerlendirmesini yeterince biliyor muyuz?

• Sağlık risk değerlendirmesine ilişkin destek yetersizdir

• Rehberler var ama öznel değil, yetersiz

• Biyolojik risk etkenleri (?)

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 82

Basit oyun kazandırır.

• Real Madrid-Barcelona (0-5)

İŞÇİLERİN SAĞLIK GÖZETİMİ

1. İşe Giriş Muayenesi,

2. Erken Kontrol Muayenesi 3. Aralıklı Kontrol Muayenesi 4. İşe Dönüş Muayenesi

5. Geç Muayeneler

6. Ek ve Tamamlayıcı Muayeneler

7. Erken Tanı

8. Yer-İş Değişikliği

9. Çalışma Ortamı Gözetimi

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 84

Sağlık Gözetimi Yapılandırılırken (*);

• Mevzuat (Türkiye’nin onayladığı ILO sözleşmeleri dahil),

• Güncel (tüm) muayene protokolleri,

• Çalışanların maruz kaldıkları sağlığa zararlı etmenler-tehlikeler,

• Risk değerlendirmelerinin sonuçları,

• Ortam analizleri,

• Biyolojik izlem sonuçları,

• Önceki muayeneler,

• İşyeri iş kazası ve meslek hastalığı kayıtları,

• Yaş,

• Cinsiyet,

• Gebelik,

• Engelli çalışanlar,

• Gece çalışması

• Kronik hastalıklar dikkate alınmalıdır.

Ne Yapmalı?

• Tüm olumsuzluklara karşın;

• Yapılabilecek çok şey var.

• İşyerine gir. Düzenli ziyaret yap.

• Çalışan Temsilcisinin seçimle belirlenmesini sağla.

• İSG eğitimlerinde görev al.

• Risk değerlendirmesinde etkin rol al (Yönetmeliğe uygun).

• RD Proje Ekibi kur.

• RD Ekiplerini belirle.

• RD Ekiplerinin eğitimine katıl.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 86

Ne yapmalı?

• Tüm çalışma alanları ve tüm işleri, iş adımlarını süreç yönetimi mantığıyla belirle.

• Tüm bu alanlarda gördüğün tehlike ve riskleri tanımla.

(ölüm tehlikesi mi, riski mi?)

• Risklerin önem derecesini belirle.

• Hangi risklerden kimlerin zarar görebileceğini belirle.

Ne yapmalı?

• Risk kontrol önlemlerini

belirle.

havalandırmaya, kkd seçimine, kullanımına kadar)

• Risk değerlendirmesini gözden geçir, revize et.

28.05.2018 10:16 Dr. A. Kadir Atlı 88

Ne yapmalı?

• Ortam ölçümlerinin yerinde ve uygun zamanda, uygun yöntemlerle, akredite kuruluşlarca yapılmasını sağla.

• Sağlık taramalarında belirleyici kişi ol.

Kimden, hangi tetkiklerin, ne zaman

yapılmasını gerektiğini belirle. Tetkikleri yapanların yetkinliğinden emin ol.

• Tüm kimyasalların ‘güvenlik bilgi formları’

nı oku. Bunları risk değerlendirmesine ekle. Sağlık gözetiminde dikkate al.

O zaman soru şu:

Kimin için, kiminle birlikte ve kime karşı?

• “İşçiler ve sendikalar bu işe sahip

çıkmadığı sürece kalıcı kazanımlar

elde etmek olanaksız”

Engin Tonguç

28.05.2018 Dr.Atınç KAYINOVA 90

Teşekkürler

• İşyeri Hekimleri Derneği,

• Dr. Atınç Kayınova,

• Dr. İbrahim Akkurt,

• HASUDER,