Türk Selçuk örneklerinden geçen ilk plân esasları Koca Sinandan evvelki üstat Türk mi- marları tarafından tadilen tatbik edildikten sonra bunlar üzerine mimar Sinanın ayrı şekil ve hususiyet gösteren muhtelif plân etütleri başlamıştır.
Sinan eserlerinden mecmuamıza birkaç plân tipini koyarak gösteriyorum. Birbirine mütenazır köşeli ve yuvarlak iki ayakla merke- zi kubbe, etrafı 6 köşeye geçen ve sonra da du- var köşelerine bitişik yahut münferit sekiz sü- tun ve ayakla 8 köşe üzerine olan şekiller var- dır.
Sinanın üç mühim şaheseri içinde:
1 — Şehzade camii; Beyazıdın plânını andırır. Dört kalın ayak üzerine olup yalnız bunun merkezi kubbe, etrafı dört nısıf kubbe ile daha ziyade açıklık gösterir.
2 — Süleymaniye de; methalden, mihra- ba doğru merkezî kubbeye birer cihetten biti- şik olan iki nısıf kubbe ile bir saha açıklığı var- dır. (Sinanın kıymetli eserlerinden Topanedekl Kılıç Ali Paşa camii de böyledir).
3 — Edirnedeki Sultan Selim camii kalın münferit sekiz yuvarlak ayakla büyük kubbe altında geniş bir boşluk tesirini koyan köşeli plân etütlerinin en son ve mükemmel bir şek- lidir.
g ö v d e dıvar- '•<• yan revaklarlâ son c e m a a t arlle merkezi mahalinl geçtikten sonra mabet kiz köşeli ve içinin mustatil şeklinde ortada İki isimli. sütun, yanlarda Üçer ayak olmak Üzere muntazam murabbalar ay- rılmış 6 kubbeli, ayrı bir hususi- yet gösteren pl&nlardan.
