H A B E R L E R :
T U R İ Z M !
Dünya'da okunmuştur:
28000 tonluk Britannic» transatlan-tiği, 500 turist ile limanımıza gelerek Bo-ğaz'da bir gezinti yaptıktan sonra saat 10 da Dolmabahçe açıklarında demirlemiştir. Gemi, rıhtıma yanaşamadığı için iptidaî dubalarla ve vasıtalarla turistlerin sahile çıkması ancak saat 15 de mümkün olabil-miştir.
Üç saat beklemekten fena halde si-nirlenen ingiliz ve Amerikan turistleri, akıntıda transatlantiğe güçlükle bağlanan dubalardan geçerek 1895 senesinde inşa edi-len küçücük vapurlara binerken:
«— Akdenizde birçok limanlara uğra-dık ve hepsinde de gemimiz rıhtıma ya-naştı. Girip çıkarken, hiçbir müşkülâtla karşılaşmadık. Seyahatimiz esnasında hiç bir memlekette böyle iptidaî bir limana rastlamadık» demişlerdir.
Turistler, kendilerine Basın - Yayın ve Turizm Umum Müdürlüğü tarafından da-ğıtılan İngilizce mecmuayı tetkik eder-ken büsbütün şaşırmışlar, Türkiyeyi tanıt-mak için hazırlanan bu mecmuanın bazıla-rının içine yanlışlıkla başka mecmuanın
bilmece sayfalarının karıştığı anlaşılınca şaşkınlık zail olmuştur.
Amerikalı turistlerin ekserisinin yan-larında bol miktarda Türk parası getirdiği bir aralık dikkatimizi çekmiş ve bunun se-bebini kendilerine sorduğumuz zaman şu ce-vabı vermişlerdir:
«— İtalya, Fransa ve İspanya gibi memleketlerde Türk turistleri bol miktarda para bıraktığı için bize Türk lirasını 28 ku-ruştan sattılar. Bu suretle resmî kıymeti 280 kuruş olduğu söylenen dolarları 10 liraya satmış olduk.»
Amerikalı turistler, her zamanki gibi Yolcu Salonunun önünden itibaren kara-borsacıların muhasarası ile karşılaşmış ve bir turist, bir kehribar teşbihe 80 lira iste-yen işportacıya tercüman vasıtasiyle:
«— Geçen sene gelişimde aynı teşbih-leri 15 liradan satın almıştım. Bu kadar insafsızlık olur mu?» demiştir.
KAMULAŞTIRMA !
Beyazıt istimlâki 8.500.000 liraya
maloldu
Tertipli bir «kitaba uydurma» yolu ile, bazı kanun sebepleri yüzünden içyüzünü
açıklamak mümkün olmamakla beraber, belli bir şebekenin istismar ettiği artık her-kesin bildiği kamulaştırma yağması, Beya-zıt hâdisesinde tahammül edilmez bir is-kandal halini almıştır. Hattâ öyle kl müm-kün olursa hemen ödemeleri ve dâvaları durdurmak, Kamulaştırma Kanununu mil-letin, hazinenin vc belediyelerin soyulma-larına müsait olmıyacak şekilde tadil et-tikten sonra faaliyetlere yeniden başlamak doğru olurdu.
Bu tertipli faaliyetler Beyazıtta 739 bin 47 lira hesap olunan kamulaştırma mas-raflarını kaç milyona çıkarmıştır biliyor musunuz? 8.500.000 liraya!
İşin acıklı tarafı hazineden ve millet-ten çıkan bu paraların fakir halka değil, bir avuç istismarcıya ve bunların mahiyet-leri açıklanması kanuna aykırı olduğu ka-dar memleketimiz için ayıp da olan ortak-larına malolmasıdır.
Bu yalnız bir soygun olarak kalma-makta, yapacağımız bütün imar hareket-lerini baltalayıcı bir felâket halini almak-tadır. İstanbul plânındaki yeşil sahalar hep bu yüzden ortadan kalkmıştır.
caddesi ile uzatılmış kuzey - güney mihveri arasındaki tepeyi idare binası olarak seçmekte ve tabaksmühlenweiher ile Metzer cad-desi arasında kalan bütün araziyi park haline koymağı teklif etmektedir.
Plân sahibinin (Saarbrück)ün güney doğusundaki ikamet ev-leri arazisi üzerindeki, ana hatları belirterek yaptığı çalışmalar, bu kısmın trafik tekniğine uygun idare bınalariyle olan bağlan-tısı takdir edilmiştir.
Mimar P. F. Schneider ve Dipl. İng. W. Bley, K. A. Welp ve J. Valentin (Kolonya), projelerinin serbest kalan sahalarını, idare merkezi binasının etrafında çevrelenmiş ve birbirlerinden yeşilliklerle ayrılmış ikametgâhların inşa yeri olarak düşünmüş-lerdir. Bu, müsabakanın prensiplerine uygun olmadığından proje, müsabaka dışı olarak kabul edilmiş ve değerli olması hasebiyle
satın alınmıştır. Çalışma yerleri ile ikamet yerlerinin direk bağ-lanması gibi plân sahiplerinin şehircilik zihniyetine uygun fikirleri, istenen inşa birimleri belki küçültülebileceğinden, ilerideki çalış-malar için değerli addedilmiştir.
Mimar Eduard Menkes (Montrouge) Montanunion binalarını geniş sahalara geometrik olarak yerleştirmiş ve diğer Avrupa milletlerinin binalarını birbirlerinden geniş aralıklarla arazinin doğu kısmında büyük bir yeşil sahanın etrafına gruplamıştır.
Proje sahibi ikamet yerlerini plâna dahil etmemiştir. Buna rağmen şehirciliğe uygun kıymetli fikirleri havi olduğundan ko-mite tarafından satın alınmıştır.
(Montanunion) faal komitesi bu müsabakayı tertiple önemli vazifelerinden birini başarmıştır.
HABERLER:
MİMARLAR ODASI KONGRESİ
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Bir-liği Mimarlar Odası Kongresi 14 Ocak 1956 da İst. Tek. Üniversitede toplanmıştır. 2 gün süren kongrede çeşitli mimarlık mese-leleri görüşülmüş, idare heyeti raporu mü-nakaşa edilmiş ve yapılan seçimde aşağı-daki mimarlar Oda idare heyetine seçil-mişlerdir:
İdare heyeti reisi: Gündüz Özdeş; Umumî katip: Ferzan Baydar, Muhasip üye: Ali Kızıltan; âza: Kemali Söylemezoğlu; Tulü Baytin; Gazanfer Beken; Nezih Eldem.
Bu sene kanunun icaplarına göre Oda-nın şubeleri de teşekkül etmiştir. Memle-kette iiç Mimar Odası şubesi kurulmuştur. I inci bölgenin merkezi. Ankara, II nci böl-genin merkezi İstanbul, III üncü bölböl-genin merkezi ise İzmir'dir.
İstanbul bölgesine Balıkesir, Bilecik, Bolu, Bursa, Çanakkale, Edirne, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ, Zonguldak vi-lâyetleri; İzmir bölgesine Afyon, Antalya, Aydın, Burdur, Denizli, İsparta, Kütahya, Manisa, Muğla, Uşak vilâyetleri, Diğer bü-tün vilâyetler ise Ankara bölgesine bağlan-mışlardır.
Adana'da maalesef kâfi mimar olma-dığı için şube açılamamıştır. İç tüzük muci-bince bir şubede en az 26 kişi görev al-ması icap ettiğinden ve Adana'da bu kadar mimar mevcut olmadığından şube kurula-mamıştır. Yakın bir gelecekte Adana ve havalisindeki mimarların çoğalmasını te-menni cdeıiz.
AVRUPA EKONOMİ KONSEYİ MESKEN KOMİTESİNİN MEMLEKETİMİZİ ZİYARETİ Memleketimizin mesken problemini ye-rinde tetkik etmek üzere Avrupa Ekonomi Konseyi Mesken Komitesinn 8 kişilik bir heyet 20 Martta memleketimizi ziyaret ede-cektir. Heyetin muhtelif (mesken) faaliyet-lerimizi yerlerinde tetkik edebilmeleri için Nafia Vekâleti bir haftalık bir program tanzim etmiştir.
Bu programa göre; 21 Mart 1956 çar-şamba: Heyetin İstanbul'a muvasalatı, ça-lışma usullerini tesbit için kendi aralarında toplanmaları.
22 Mart 1956 perşembe: Heyetin saat 9.00 da Teknik Üniversite, Belediye İmar Müdürlüğü ,Belediye Mesken Komisyonu âzaları ve Emlâk Kredi Bankası, İşçi
Sigor-taları Kurumu mümessilleriyle Belediye İmar Müdürlüğünde toplantısı, şehrin mes-ken meselesi, vaziyeti ve ihtiyacına dair gö-rüşmeleri, müteakiben şehrin eski ve yeni ve gecekondu semtlerindeki mesken vaziyeti ve inşaat faaliyetini mahallen görme ve tet-kik etmesi.
23 Mart 1956 cuma: Heyetin saat 7.00 de otomobil ile İstanbul'dan Ankara'ya hareketi, Toprak ve İskân Umum Müdürlü-ğünün Kartal. Soğanlıktaki ve İşçi Sigorta-ları Kurumunun Hereke ve İzmit'deki mes-ken inşaatı faaliyetini tetkiki, İstanbul, İz-mit, Sakarya, Bolu, Ankara vilâyetleri hu-iizeri Ankaraya avdeti, öğle sonu saat 15.00 de Elmadağı istikametinde yol üze-rinde bir, iki köyde ve Hasanoğlan köyü ve Enstitüsünde tetkiki, akşam Ankara'ya av-deti.
24 Mart 1956 cumartesi: Heyetin saat 9 da Hariciye Vekâletinde, saat 9.30 da Nafia Vekâletinde hükümet makamlarımızla gö-rüşmesi, saat 15.00 de şehrin eski kısımla-rında ve gecekondu semtlerindeki mesken vaziyetini mahallen görmesi ve tetkiki.
25 Mart 1956 pazar: Heyetin saat 7.00 de Ankara'dan hareketiyle, Haymana istika-metinde yol güzergâhında bir, iki köyde mesken vaziyetini mahallen tetkiki, öğle üzeri Ankara'ya avdeti, öğle sonu saat 15.00 de Elmadağı istikametinde yol üze-rinde bir, iki köyde ve Hasanoğlan köyü ve Enstitüsünde tetkiki, akşam Ankara'ya avdeti.
26 Mart 1956 pazartesi: Heyetin saat 9.00 da Nafia Vekâletinde, saat 10.00 da Devlet Vekâleti, Toprak İskân Umum Mü-dürlüğünde, saat 11.00 de Maliye Vekâleti mümessillerinin iştirâkiyle Ziraat Bankasın-da, saat 15.00 de İktisat ve Ticaret ve İşlet-meler Vekâletinde, saat 16.00 da Çalışma Vekâleti, İşçi Sigortaları Kurumunda, saat 17.00 de Maliye Vekâleti mümessillerinin iştirâkiyle Emlâk ve Kredi Bankasında, saat 18.00 de Dahiliye Vekâleti mümessilinin iştirâkiyle İller Bankasında tetkikleri.
27 Mart 1956 salı: Heyetin saat 9.00 da Dahiliye Vekâleti, İşçi Sigortaları Kuru-mu, Toprak ve İskân Umum Müdürlüğü, Emlâk Kredi Bankası, Ankara Belediyesi mümessilerinin iştirâkiyle Ankara Belediyesi İmar Müdürlüğünde toplantısı, şehrin mes-ken meselesi, vaziyeti ve ihtiyacı hakkında görüşmeleri, müteakiben şehrin muhtelif semtlerindeki mesken vaziyet'ni ve faaliye-tini mahallen tetkik etmesi.
28 Mart 1956 çarşamba: Heyetin, saat 9.30 da Nafia Vekâletinde hükümet ma-kamlarımızla görüşmesi, saat 20.35 de tren-le İstanbul'a hareketi.
29 Mart 1956 perşembe: Heyetin saat 9.20 de İstanbul'a muvasalatı, raporlarının esaslarını konuşma ve tesbit için kendi ara-larında çalışmaları.
30 Mart 1956 cuma: Heyet âzalarının memleketlerine gitmek üzere İstanbul'dan ayrılışları.
BAŞKANLIK TAMİMİ İstanbul Belediyesi İmar Müdürlüğünde
Kurulacak Estetik Jüri
İnşaat ruhsatnamesi talebiyle İstanbul Belediyesine tevdi edilecek projeler aşağı-daki esaslar dahilinde estetik tetkik ve kon-trole tâbi tutulacaktır.
1 — Maksat ve gaye :
Tarih, arkeoloji, mimarî ve tabiat ba-kımlarından memleketimizin en mühim şehri olan İstanbul'un mimarî tesir ve silueti-nin bozulmasına mâni olmak maksadiyle gerekli tedbir ve teklifleri yapmak ve bu-rada yapılacak resmî ve hususî bina proje-lerinin mimarî ve estetik zaviyeden incele-meğe tâbi tutularak lâyık olmıyanlarının tefrikini ve reddini temin etmektir.
2 — Çalışma şekli:
Şehrin 4 üncü maddede tasrih edilen mühim mahal ve mıntakaları içinde kalan bilumum bina projeleri estetik kontrolleri; Belediye teşkilâtınca üzerinde mevzuata gö-re gegö-rekli bütün incelemeler yapıldıktan sonra, estetik jüri tarafından yapılır. Bu mü-him mahal ve mıntakalar dışında kalan bina projelerini estetik kontrolleri Belediye İmar Müdürlüğünün tayin edeceği şekil ve surette yapılır.
3 — Estetik Jürinin teşekkül tarzı: Estetik Jüri Belediye İmar Müdürlüğün-ce tayin olunacak üç ve Mimarlar Odası ta-rafından tayin olunacak dört üye olmak üzere cem'an yedi üyeden mevcut olacaktır. 4 — Estetik Jüri tarafından ele alına-cak mahal ve mıntakalar:
Jüri tarafından estetik kontrole tâbi tutulmak üzere ehemmiyetine göre tesbit edilecek mahal ve mıntaka nevileri şunlar-dır:
a — Ana caddeler; b — Meydanlar;
c — Eski eser, mimarî ve tabiî anıt-lar civarı;
d — Sahiller;
e — Şehir siluetine tesir eden yerler; f — Şehir estetiğine tesir eden ma-hallerdeki reklâm tesisleri.
5 — Estetik Jürinin karar şekli : Jüri mürettep adedinin ekseriyeti ile toplanır ve mevcudun 2/3 ekseriyeti ile ka-rar verir.
6 — Estetik Jüri kararlarında üslûp hududu :
Jüri estetik tetkik ve kontrolünü yap-tığı bina projesinde müellif tarafından teklif edilmiş bulunan üslûp çerçevesi için-de lüzumlu seviyeyi arar.
7 — Estetik Jüri kararlarının mesnet hududu :
Jüri birinci maddede zikredilen mak-sat ve gaye dışındaki herhangi bir müsebbi-bi kararlarına mesnet sayamaz. Tevdi edi-len dosyalarda cereyan etmiş olan ruhsata müteallik muamelelerde Jüri mes'ul değil-dir.
8 — Estetik Jürinin ilk mesaisi: Jüri 8 madde olarak tesbit edilmiş bu-lunan işbu ana hatlar dahilinde kendi çalış-ma şeklini ve sahasını tayin edecek tafsi-lâtlı programını hazırlar.
Bilgi alınmasını ve gereğinin buna göre yapılmasını ehemmiyetle rica ederim.
Jüri âzaları: Belediyeden:
Sedat Erkoğlu, Faruk Akçer, Cevat Erbil.
Mimarlar Odasından :
Prof. Orhan Safa, Affan Kırımlı, Fa-tin Uran, Turgut Cansever.
Yedek:
