Sosyal Araştırma
Tümdengelim:
Genel önermelerden (doğrulardan) hareket ederek belirli durumlar için akıl yürüterek sonuç çıkarma, çıkarım.
Genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında yargıya ulaşma yoludur. Kısaca, genelden özele ve genelden genele uzanan düşünme biçimi olduğu söylenebilir.
Tümevarım:
Tek tek yapılan gözlem ve deneylerin sistemli bir biçimde incelenmesiyle elde edilen genellemeler.
Özelden genele, tikelden tümele giderek ya da olguların gözleminden genelliklere vararak bilgi
üretme yöntemi.
Sosyal Araştırma
Kuramlar
Denenceler
Gözlemler Ampirik
genellemeler
TÜMEVARIM
TÜMDENGELİM
Sosyal Araştırma
Tüm insanlar yaşlanır.
Ahmet de bir insandır.
Dolayısıyla Ahmet de yaşlanır.
İnsanlar yaşlanır.
Hayvanlar yaşlanır.
Bitkiler yaşlanır.
Dolayısıyla tüm canlılar yaşlanır.
Sosyal Araştırma
Araştırmacıların toplumsal dünya hakkında bilimsel temelli bilgi üretmek için sistematik olarak uyguladığı yöntem ve yöntembilimlerin bir toplamıdır.
-Olayların incelenmesi ve sorunun tespiti,
-soruna ilişkin daha önceki bilgi birikiminin incelenmesi, -verilerin toplanması,
-düzenlenmesi,
-analiz ve senteze tabi tutulması, -yorumlanması ve değerlendirilmesi,
-anlamlı bilgiler bütünü haline getirilmesi.
Sosyal Araştırma Dizaynının Belirleyenleri
1) Araştırmanın Amacı/ Türü
• Keşfedici
• Betimleyici
• Açıklayıcı
• Politika Yönelimli 2) Araştırmanın Yönelimi
• Temel
• Uygulamalı
3) Araştırmanın Öznesi
• Analiz Birimi, Sosyal gerçekliğin öznesi, Gözlem birimi 4)Zaman Boyutu
• Kesitsel, Boylamsal (Zaman Serisi), Vaka Çalışması/ Örnek olay çalışması 5) Araştırmanın Deseni ve Veri Derleme Biçimleri
• Nicel araştırma
• Nitel araştırma
Araştırmanın Amacı/Türü
1) Keşfedici Araştırma
• Biçimsel Araştırma diye de adlandırılır.
• Amaçları;
• Ele alınan konuya yakınlaşmak;
• Neyin olduğuna dair iyi düzenlenmiş bir veri/bilgi tabanı oluşturmak;
• Gevşek ve geçici teoriler geliştirerek, çeşitli düşünceler ortaya atmak
• Daha sistematik incelemeler için rafine konular ve sorular formüle etmek
• Gelecek çalışmaların önünü açıcı nitelikte fizibiliteler yapmak
• Ne? sorusunu sorar (Örnek: Ayrıcalıklı statü nedir?)
• Kesin yanıtların verilmesi beklenmez.
Araştırmanın Amacı/Türü
2) Betimleyici Araştırma
• Genellikle yeterli bilgi birikiminin ve gelişkin düşüncelerin olduğu alanlardaki konuların bütünlüklü yada detay 'fotoğraflarını' sunar. Çoğunlukla nicel veri toplama teknikleri kullanır.
• Amaçları:
• Ele alınan grubun iyi düzenlenmiş zengin bir profilini edinmek.
• Süreç, ilişki yada mekanizmaları betimlemeye çalışarak, durum tespiti yapmak..
• Yeni kategori setleri yada sınıflandırmalar geliştirmek
• Yeni açıklamaları kışkırtacak bilgi öbekleri oluşturmak
• "Nasıl?" ve "Kim" sorularını sorar.
• Keşfedici çalışmaya kıyasla çok daha gelişkin bir düşünsel hazırlık gerektirir.
• Keşfedici araştırmadan çok daha sistemli ve iyi tanımlanmış yöntem ve tekniklerin varlığını gerektirir
• Belli bir olguyu, özneyi, örneklemeyi vb. ayrıntılı bir şekilde betimlemeyi amaçlar.
Araştırmanın Amacı/Türü
3) Açıklayıcı Araştırma
• Hali hazırda bilinen ve betimlenmiş bir konunun ardında yatan nedenleri, temelleriyle birlikte ortaya koyar.
• Çoğunlukla ilişkiseldir.
• Niceliksel ve niteliksek veri toplama tekniklerini tek tek ya da karma olarak kullanır.
• “Niçin?" sorusunun peşinde koşar. Benimsenen kuramlara bağlı olarak, birden fazla açıklama biçiminin olduğu unutulmamalıdır.
• Teori yada hipotezlerin geçerliliğini belirler.
• Hangi açıklama biçiminin daha doğru olduğunu ortaya koyar.
• Genellemeye yönelerek, ortak ifadeler altında farklı konuları birleştirir.
• Teori inşa eder ve dönüştürerek geliştirir.
• Teoriyi yeni konu ve alanlara doğru genişletir.
Araştırmanın Amacı/Türü
4) Politika Yönelimli Araştırma
• Bu araştırma türünün başlangıç noktasını, gereksinimlerin ve/veya politika amaçlarının belirlenmesi oluşturur.
• Bu konu, bilimsel araştırmanın ilgi alanı dışındadır.
• Politika yönelimli bilimsel araştırma, politika gereksinim ve amaçlarının bilimsel araştırma
amaçlarına dönüştürülmesi ile başlar ve standart araştırma aşamalarının uygulanması ile devam eder.
• Veri analizi aşamasını takiben, politika önerileri geliştirilir.
• Geliştirilecek politika önerileri; politikanın niteliğine göre (kalkınma, güvenlik vb.), araç (yönetsel, örgütsel vb) -amaç (üretkenlik, etkinlik vb) bağlantılarına göre ve çalışmanın karakterine göre (mevcudu değerlendirme, alternatif geliştirme) değişir.
• Politika önerilerinin somut politika başlıklarına dönüşmesi ve gerekli planlamanın yapılması ile
başlayan süreç tümüyle örgütsel çerçevenin sorumluluğu altındadır.
Araştırma Türleri
Keşfedici
•Temel maddi verilerle aşinalık sağla
•Koşulların genel bir zihni resmini yarat
•Gelecekte yapılacak araştırmaların sorularını formüle et
•Yeni fikirler, hipotezler geliştir
•Araştırma yapılıp yapılamayacağını kararlaştır
•Yeni veri bulma ve ölçme teknikleri geliştir
Tanımlayıcı
•Detaylı, doğru bir resim oluştur
•Eski verilerle çelişen yeni veri bul
•Yeni bir dizi kategori yarat ya da türleri sınıfla
•Nedensel bir süreci ya da mekanizmayı belgele
•Bir durumun arka planını ya da bağlamını rapor et
Açıklayıcı
•Bir kuramın kestirimlerini ya da ilkelerini sına
•Bir kuramın açıklamasını detaylandır ya da zenginleştir
•Bir kuramı yeni sorunlara ya da konulara uygula
•Bir kestirim ya da açıklamayı destekle ya da çürüt
•Sorun ya da konuları genel bir ilkeyle ilişkilendir
•Hangi açıklamaların en iyisi olduğunu kararlaştır