Konu 2
Kalite anlayışının tarihsel gelişimi
Gelişimler
• Ortalama 20 yılda bir kalite anlayışı değişime uğramıştır
Operatör
Ustabaşı
Muayene
İstatistik
Toplam kalite kontrolü
Toplam kalite yönetimi
1900 1918 1937 1960 1980 1990 sonrası
Gelişimde ABD’nin rolü
• İşyerlerinin büyümesi ve sanayileşmeye bağlı makineleşme itici güç olmuştur
• Avrupa geleneklerinde vazgeçilmiş
• Bilimsel İşletmecilik uygulaması (Taylor modeli)
işlerlik kazanmıştır.
• Bu modelde işçi sayısı azalmış, denetleyici sayısı artmıştır
• Denetleyicilik işyerlerinde bağımsız bölümler halinde organize olmaya başlamıştır
• Denetleme, test planlaması ve güvenilirlik
konuları ön plana çıkmıştır
• Kalite Kontrol Mühendisi
• Güvenilirliği Sağlama Mühendisi kavramları ortaya çıkmıştır
• Daha organize bir yapılanmaya gidilerek
Amerikan Kalite Kontrol Birliği kurulmuştur
(1942).
1924
• İlk olasılık çizelgesi oluşturulmuş (W.A.Shewhart tarafından)
• İstatistiksel kalite kontrolünün temelleri atılmıştır
• 1930’lu yıllarda kalite kontrolünde problem
çözmede yararlanılan Pareto İlkesi geliştirilmiştir
İstatistiksel kalite kontrolü
• 2. Dünya Savaşı sonrasında kitlesel üretim gereksini nedeniyle istatistiksel kalite kontrolü yaygınlık kazanmaya başlamıştır.
• 1940’lı yıllarda %100 muayene yerine kabul örneklemesi yöntemi uygulanmaya başlanmıştır
• Kaliteye ulaşmada yönetimlerin sorumlulukları sistematiğe bağlanmıştır
• 1960’lı yıllarda Japonya’da kalite kontrol çemberleri oluşturulmuştur
1960’lı yıllar
• Toplam kalite anlayışı yavaş yavaş tanımlanmaya başlanmıştır
• Toplam kalite kontrolünün hedefi:
ürün kalitesini artırmak ve üretim maliyetlerini
düşürmek için geliştirilmiştir
Toplam kalite kontrolü
• Düzenli dizayn kontrolü
• Proses içi verilerin incelenmesi
• Üretim veya tedarik aşamalarında düzeltici önlemlerin alınması
• Gerektiğinde üretimin durdurulması aşamalarını içermektedir
Toplam Kalite Yönetimi (1990 sonrası)
• Amaç;
kalitenin yalnızca korunması değil aynı zamanda yönetilebilmesini sağlamaktır
toplam kalite yönetimi bir grup aktivitesi
olduğundan eşgüdüm ve insan eğitimi ön
plana çıkmaktadır
Toplam kalite yönetimi
• Katılımcı modeli esas alır
• Çalışanlar sürece aktif olarak katılırlar
• Çözüm hızlanmakta ve maliyetler düşmektedir
Toplam Kalite Yönetimi
düzelt planla
kontrol et uygula
KAIZEN MODELİ
Kai: değişim Zen: daha iyi
Tasarım kalitesi (1990’lar)
• Gelişme hızı ile rekabet mantığı temelinde i. Tüketici beğenisini kazanma ve
ii. Yeni, çeşitli ve farklı modeller geliştirme süreci başlamıştır
Tüketici şikayetleri veya yeni oluşan ya da değişen tüketici talepleri uzun zaman almaktadır
Tasarım kalitesi (1990’lar)
REAKTİF KALİTE SÜRESİ Tüketici şikayetleri
Sat Hatayı düzelt
Üret
PROAKTİF KALİTE SÜRESİ Pazarı araştır
Sat Hatayı düzelt
Üret 20. yüzyıl
21. yüzyıl
Toplam Kalite Yönetimi Sistemi (TKY)
• Temel hedefler:
• Geleneksel ticaret yollarının arttırılması ve
• Global rekabet koşullarında sınırsız bir garanti
sağlamaktır
TKY 6 esas kavramı içermektedir
1- Uzun süreli tepeden asta destek vermeye hazır üst yönetim anlayışı 2- Tüketici isteklerine yöneltilmiş ilgi
3- Tüm işgücünün etkili biçimde yönetime katılımı
4- İşletme ve üretim proseslerinin sürekli geliştirilmesi 5- Tedarikçileri partner-ortak olarak kabul etme
6- İşlemler için performans ölçümlerinin geliştirilmesi
Teboul Modeli
Sunulan ürün ya da hizmet
Tüketici gereksinimleri
Daire ile kesişen kare tüketici memnuniyetini göstermektedir Amaç, tüketici gereksinimlerine odaklanmaktır
Tedarikçileri partner-ortak kabul etme
Dış tedarikçi girdileri
Dış müşteri çıktıları İç tüketici-iç tedarikçi zinciri
Kalite elemanı Önceki durum TKY
Tanım Ürüne yönelik Tüketiciye yönelik
Öncelikler Servis ve maliyetler ikincil
ağırlıklı Servis ve maliyetler birincil ağırlıklı
Kararlar Kısa vadeli Uzun vadeli
Ağırlık Muayene-ölçme Önleme
Hatalar İşlemde Sistemde
Sorumluluk Kalite kontrol Herkes
Problemlerin çözümü Yönetim Takım çalışması (Pareto
analizi, kılçık diyagramı, beyin fırtınası gibi teknikler)
Tedarik Para Ömür boyu maliyet- ortaklık
Yönetimin rolü Planlama, düzenleme,
kontrol Liderlik ve kılavuzluk
Çalışanların rolü Koşullara göre yapılabileni
uygulama Yeterli eğitim, araç, bilgiye ve çevreye sahip olarak işi doğru gerçekleştirme