Eylül, 2020
PANDEMI SONRASI YEME - IÇME
SEKTÖRÜNDE DEĞIŞEN TÜKETICI
DAVRANIŞLARI RAPORU
Tüketim, Sürdürülebilirlik
& Dijital Dönüşüm
Yusuf Can Algul
Kurucu Ortak - CEO
Dünyanın en çok içilen üçüncü içeceğini, mükemmel sunmak adına sektörün dijital dönüşümüne yön veren şirketlerden biri olarak, sektör paydaşlarının iş yapış şekillerini kolaylaştırıyor, verimliliklerini arttırıyoruz. Bizim 2015 yılında yola başlarken tüm geleneksel baskılara rağmen merkezimize aldığımız
dijitalleşme ve yüksek teknoloji, şimdi dünyanın Covid-19 ile mücadelesinde son yıllardaki en büyük rolünü oynamaktadır.
Covid-19 sürecinde en çok etkilenen sektörlerden olan yeme-içme sektörüne, verimlilik odaklı ve riskleri önceden tespit eden teknolojimizin sağladığı büyük veriden yararlanarak sektörde değişen tüketici davranışlarını algılamayı ve sizlerle paylaşmayı amaçladık. İçinde bulunduğumuz zorlu dönemi, yeme-içme sektörünün tüm paydaşları olarak en iyi şekilde yönetebilmek, Pubinno olarak değişen koşullara karşı önlemlerimizi düzenlemek, teknolojimizi ve düşüncelerimizi
dünyayla paylaşmak için her zaman hazırız.
Tüm Pubinno takımına teşekkür eder, 2020 yılının en konuşulan ve öne çıkan küresel
problemlerinden hijyeni merkezine alan, 18 aydır argesini yürüttüğümüz yeni teknolojimizi kasım ayında duyuracağımızın müjdesini vermek isterim. Bu yeni normalde, her sektörde olduğu gibi, yeme-içme sektörünün de olmazsa olmazı ve kurtarıcısı teknoloji olacaktır.
Güvende kalın!
Pubinno ekibi bu çalışmada, küresel Covid-19 salgınının İstanbul ve İzmir’de yeme-içme sektörüne etkilerini, değişen tüketici davranışları üzerinden analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Bu çalışma, Pubinno veri tabanından beslenmiştir. Pubinno olarak bizler de elde ettiğimiz verileri sektör deneyimimiz ile harmanlayarak sizlere daha net bir resim sunmaya çalıştık.
Raporda, pandemi sürecinde teknolojinin rolü ile başlayan, siz okuyucularımızla pandemi öncesi ve pandemi sonrasında satışın dağılımından, alınan önlemlerden ve bunu takiben ortaya çıkan yeni tüketici davranışlarından elde ettiğimiz analizimizi paylaşmayı hedefledik.
Yüksek teknolojinin, her sektörde olduğu gibi yeme-içme sektörünün iş yapış biçimlerinde giderek artan rolüne şahit olduğumuz bu dönemde, veri tabanımızdan elde ettiğimiz önemli ve şaşırtıcı çıkarımları sektör tecrübemizle harmanlayarak, sizlere bugünü ve geleceği anlama ve yorumlama yolunda ışık tutmaktan mutluluk duyarız.
Yönetici Özeti
Pubinno, Inc.
San Francisco merkezli teknoloji şirketi Pubinno,
Yapay zeka, nesnelerin interneti ve robotik teknolojileriyle yeme- içme sektörüne akıllı çözümler üretir.
Bulut veri tabanıyla yeme-içme sektörünün tüm paydaşlarını birbirine bağlar.
Sürdürülebilir ve hijyenik hizmet için yeme-içme sektörünün
geleceğini şekillendirir.
Içindekiler
Data & Metodoloji 5
Pandemi, Teknoloji ve Gelecek 6
Sosyal Hayat ve Yeme-İçme Sektöründe Normalleşme 7
Tüketim Hafta İçine Kayıyor 9
Gündüz Satışlarında Gözlenen Pozitif Trend 11
Merkezi Noktalar Cazibesini Yitiriyor 12
Yasal Saat Kısıtlamalarının Belirleyici Rolü 13
Yeme-İçme Sektöründe Artan Tedbirler 16
Son Söz 17
Pubinno, yapay zeka tabanlı ve robotik teknolojiye sahip akıllı musluk sistemleri ile yeme-içme sektörüne hijyenik ve sürdürülebilir çözümler
üretirken; işletme sahiplerine ve içecek sektöründe yer alan tüm paydaşlara gerçek zamanlı veri bildirimi sağlayarak, yeme-içme sektöründe olup
bitenlere ve değişen tüketici davranışlarına dair gösterge paneline anlık olarak gelen parametreleri, regresyon ve korelasyon analizleriyle oldukça geniş yelpazede içgörü ve deneyim sağlar. İleri istatistiksel veri analizi metotları daha iyi bir gelecek için oldukça kritik ve zorunlu bir faktörken, pandemi ile dünya yeme-içme sektöründe giderek önem kazanan pozitif trend olarak raporun hazırlanmasına öncü olmuştur.
Araştırma bulguları, Türkiye’de Pubinno akıllı musluklarının bulunduğu noktalar içerisinden alınan farklı örneklemeler üzerinden, pandemi öncesi ve sonrası tüketim verilerinin teknik analizleri sonucunda oluşturulmuştur.
Data & Metodoloji
Pandemi,
Teknoloji ve Gelecek
Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını, 11 Mart 2020 itibarıyla Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edildiğinden beri dünyanın dört bir yanında ve hayatın her alanında yeniliklere sebep oldu. Alışılan yeni hayat düzeni, özellikle normalleşme sürecinin başlangıcı olan haziran ayından itibaren dünyada tüm sektörlerde olduğu gibi yeme-içme sektöründe de önemli gelişmeleri beraberinde getirdi. Daha kontrollü ve sürdürülebilir bir düzene geçişe paralel olarak pandemi sonrası yeme-içme sektörü tüketici davranışlarında gözlenen yeni trendler, salgının sektörü ve tüketicileri ne şekilde etkilediğine dair içgörüler sunarak bugünü ve geleceği daha iyi anlamamızı sağlayacaktır. Teknolojiyi, dünyayı daha iyi bir yer yapmak için kullanma ve sorumluluk üstlenerek geleceği şekillendirme tutkumuzun, Covid-19 salgınına karşı verilen mücadelede sektöre ışık tutmasını ve daha güzel bir gelecek inşa etme
dayanışmasına katkıda bulunmasını temenni ediyoruz.
Sosyal Hayat ve Yeme-Içme Sektöründe Normalleşme
1 Haziran normalleşme döneminin başlamasıyla birlikte çok sayıda insan çeşitli sebeplerle evden dışarı çıkmaya başladı. Global anlamda Covid-19 ile mücadele hala devam ederken;
maske kullanımı, sosyal mesafenin korunması ve kişisel hijyenin elden bırakılmaması gibi kritik konular sık sık hatırlatılarak, insanların yavaş yavaş ve sorumluluk bilincini kaybet- meden sosyalleşmeye başlamasının zemini hazırlanmış oldu.
Hükümetler ve kuruluşlar Covid-19 salgınının yayılma hızını kontrol altına almaya çalışırken, çeşitli ekonomik kayıplar kaçınılmaz hale geldi.
Bunu takiben en büyük risk, öngörülemezlik olarak öne çıktı. Pandemi sürecinden en çok etkilenen sektörlerin başında gelen yeme-içme sektörü, dünyanın her yerinde insanların sosyal hayatlarının merkezi ve en önemli aracıyken, Mart 2020’de öngörülemeyen bir zamana kadar kafe, bar ve restoran gibi işletmelerin kapatılması, toplumsal hayatın önemli ve dönüştürücü bir süreçten geçtiğinin en büyük göstergesi oldu.
Zorunlu izolasyon ile birlikte
insanların sosyal gereksinimlerinin sekteye uğraması bir yana, yeme- içme sektörünün Türkiye’de 2 milyona yakın istihdam sağladığı gerçeği tüm meseleyi ekonomik olarak da oldukça önemli hale getirdi.
İşletmelerin kapalı olması en başta hayati bir zorunluluk olarak öne çıksa da mayıs ayının son- larından itibaren bu durum Covid-19 salgınını ve hayati endişelerimizi neredeyse geride bıra- karak ülke ekonomisinin en önemli sorunlarından birisi haline geldi.
1 Haziran 2020 normalleşme sürecinin başlamasından bu yana, yaz aylarının beklenenden daha hareketli geçtiğini ve zorunlu izolasyonun bitmesinden sonra yeme-içme sektöründe hareketliliğin beklenenden daha fazla olduğunu söylemek mümkündür.
Sektörün hızlı değişimi ve kendini yenile-
mesi sayesinde yeni normal düzene ayak
uydurması, gerekli huzurun ve güvenin
sağlanması için maske, dezenfektan, ateş
ölçümü gibi önlemlerin yanı sıra dijital
menü ve QR kod gibi inovasyonların artışı
bu adaptasyona zemin oluşturmuştur.
Tüketim Hafta Içine Kayıyor
Pandemi sonrası yeme-içme mekanları genelge kurallarına göre tekrar hizmet vermeye başladıktan sonra tüketicilerin süregelen kaygılarının kendini en görünür kıldığı nokta, salgın öncesi ve sonrası tüketimin, dolayısıyla satışların yoğunlaştığı gün ve saatlerdeki öne çıkan değişim olmuştur.
Hafta sonu yeme-içme mekanlarının daha kalabalık olacağını düşünerek kalabalık
ortamlardan uzak durmak isteyen tüketicilerin hafta içini daha cazip görmeye başladığını söylemek mümkündür. Öte yandan çalışma biçimlerini de dönüştüren pandeminin uzaktan çalışmayı daha önce hiç olmadığı kadar yaygın hale getirmesiyle, sosyal hayat ve aktiviteler için salgın öncesi dönemde olduğu gibi hafta içi ve hafta sonu arasındaki keskin ayrımın ağırlığını kaybetmesi de bir başka gelişme olarak öne çıkmıştır.
1
Hafta içi ve hafta sonu kavramlarının pandemi ile birlikte değişen yüzünü, 2019 yılındaki eş zamanlı periyotlara bakarak gözlemlemek de mümkündür.
Şubat 2019-Şubat 2020 ve Haziran 2019-Haziran 2020 karşılaştırmalarına dayalı verilere bakıldığında, pandemi sonrası dönemde hafta içi satışların toplam satıştaki payı %20 artış göster- miştir.
Normalleşme sürecinin başlangıcıyla birlikte haziran ayına baktığımızda ise hafta sonu toplam satışın, hafta içi toplam satışa oranı %50 değişim göstermiştir.
Pandemi Sonrası
Satış Dağılımı
Satış Dağılımı
Satış Dağılımı
%100
%100
%80
%80
%60
%60
%40
%40
%20
%20
%61
%52
%39
%48
Hafta içi
Hafta içi Hafta sonu
Hafta sonu
Pandemi öncesi satışların etkilenmediği dönemde iş, okul ve benzeri sebeplerden ötürü insanların sosyal yaşantıları için daha yoğun şekilde tercih ettiği hafta sonu günlerinde, hafta içi toplam satışın neredeyse 1.5 katı satış yapılmıştır.
Pandemi Öncesi
Satış Dağılımı
Pandemi sonrası satış dağılımı
Gündüz Satışlarında Gözlenen Pozitif Trend
Covid-19 ile birlikte ortaya çıkan uzaktan çalışma rutinleri, alışveriş biçimleri, üretim şekilleri ve tüm ticari ilişkiler 24 saatimizi nasıl kullandığımızı da büyük ölçüde değiştirmiştir. Pandemi öncesi ve sonrası dönem için satışların zirve yaptığı saatleri incelediğimizde, gündüz satışlarının toplam satıştaki payı %32’lere ulaşmıştır.
Bu karşılaştırma için kullanılan Şubat 2019-Şubat 2020 ve Haziran 2019-Haziran 2020 karşılaştırmalarına dayalı derlenen bulgulara göre tüketiciler, sosyalleşmek ve sevdikleri mekanlarda vakit geçirmek için gündüz vakitlerini daha çok tercih eder hale gelmişlerdir.
Pandemi sonrası dönemde akşam saatlerinde kafe, restoran ve barlarda yapılan satışların, toplam satışa oranı pandemi öncesi döneme göre değişim göstermemesine rağmen gece satışlarının oranı düşerken gündüz saatlerinin cazibesi artmıştır. Bunda elbette, gece yarısından sonra eğlence mekanlarının açık olmamasının da etkisi büyüktür.
Pandemi Öncesi Pandemi Sonrası
Gündüz Satışları
GÜNDÜZ (08:00 - 17:59)
(18:00 - 22:59) (23:00 - 02:00)GECE
%32
2
Merkezi Noktalar Cazibesini Yitiriyor
Dünyanın her yerinde kentler, sundukları geniş iş, eğlence, kültür sanat imkanlarının yanı sıra, sınırsız mal ve hizmet seçenekleriyle öne çıksa da, geçmişte birçok salgında olduğu gibi, Covid-19 salgınının da merkezinde yer aldı. Bu noktalarda, Türkiye’de Covid-19 salgınının yeme-içme sektöründe ortaya çıkardığı yeni tüketim alışkanlıklarını incelerken, tüketimin merkezi noktalardan mahalle aralarına kaydığı gözlemlenmiştir.
3
Ek olarak, merkezi noktalarındaki Pubinno akıllı musluklarından yapılan içecek satışlarının, toplam satışa oranı pandemi öncesi döneme göre düşüş gösterirken, şehir merkezinden 30 + km uzaklıkta olan bölgelerdeki yeme-içme noktalarında yapılan satışların, toplam satıştaki payının artış göstermesi bir diğer önemli noktadır.
Merkezden 30 + km uzaklıkta olan bölgelerdeki yeme-içme noktalarında yapılan satışların, toplam satıştaki payında artış gözlenmiştir.
Toplam satıştaki pay
Şehir merkezinden uzaklık
60 km
30 km 50 km
20 km 40 km
10 km 0 km
Pandemi Sonrası Pandemi Öncesi
Yasal Saat
Kısıtlamalarının Belirleyici Rolü
1 Haziran 2020 tarihinde normalleşmeye geçiş ile birlikte eğlence ve yeme-içme mekanlarına uygulanan kısıtlamaların giderek azalmasının, halk nezdinde devam eden endişelere rağmen tüketici alışkanlıkları üzerinde pozitif etkisi gözlemlenmiştir.
Tablo.1: 1 Haziran sonrası normalleşme döneminde saat bazlı satış kısıtlamaları tablosu
GÜNDÜZ
(08:00 - 17:59) (18:00 - 22:59) GECE
(23:00 - 02:00)
1.DÖNEM (1-9 Haziran)
8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 14:00 15:00 16:00 17:00 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00 00:00 1:00 2:00
2.DÖNEM (10 Haz - 21 Tem)
3.DÖNEM (22 Tem - 15 Ağu)
4
Yasal kurallar ve kısıtlamalarda yaşanan varyasyon ile birlikte mekanlara uygulanan saat kısıtlamalarını üç farklı döneme ayırabiliriz; 22:00’den sonra satış kısıtlamasının olduğu birinci dönem, gece satış kısıtlamasının 22:00’den gece yarısına çekildiği ikinci dönem ve gece satış kısıtlamasının gece yarısından 02:00’ye uzatıldığı üçüncü dönem. Bu farklı dönemleri yorumlarken verimizi gündüz (08:00-17:59), akşam (18:00-22:59) ve gece (23:00-02:00) olmak üzere 3 gruba ayırdık.
Birinci dönem olarak adlandırdığımız normalleşmenin ilk fazını temsil eden 1 Haziran-9 Haziran 2020 tarihleri arasında pandemi öncesi döneme göre toplam satışların sadece %10’u gerçekleştirilse de, gündüz satışlarının oranı %90 artış göstermiştir.
1.DÖNEM // 1-9 Haziran
1.DÖNEM
(1-9 Haziran) 2.DÖNEM
(10 Haz - 21 Tem)
Toplam Satış
%100
%80
%60
%40
%20
Bu artışın en temel sebebi; gece satış yapılmaması gibi görünse de akşam saatlerindeki satışın da pandemi öncesi döneme göre yüzdesel azalımı, insanların kalabalık saatleri tercih etmediği sonucunu ortaya çıkarmaktadır.
Pandemi sonrası gündüz satışlarının toplam satış payındaki artışı
Normalleşmenin ikinci evresini temsil eden 10 Haziran-21 Temmuz 2020 aralığına baktığımızda, birinci evreye göre satışların
%500’den fazla artığı gözlemlenmiştir.
2.DÖNEM // 10 Haziran - 21 Temmuz
500%
1.Döneme göre toplam satış artışı90%
3.DÖNEM // 22 Temmuz - 15 Ağustos
İkinci evreye ilişkin elde edilen bir diğer önemli bulgu ise; birinci evrede hızla normalleşen İzmir’e kıyasla İstanbul’un normalleşmeye geçişi ikinci evrede başlaması ve bu evrede ivme kazanmasıdır. Avrupa’nın en kalabalık şehri olan İstanbul’da tüketicilerin daha temkinli hareket etmesi ve normalleşme sürecine daha sonra dahil olması, salgın sonrası farklı büyük şehirlerde değişiklilik gösteren tüketici alışkanlıklarına ilişkin önemli bir çıkarımdır.
Normalleşme döneminin üçüncü evresinde (22 Temmuz-15 Ağustos 2020), normalleşme sürecinin toplum nezdinde yarattığı pozitif etkinin artışı görülmektedir. Eğlence ve yeme- içme mekanlarındaki satış kısıtlamasının 02:00’ye esnetilmesiyle birlikte gece satışlarının toplam satıştaki payının ivme kazandığı gözlemlenmiştir. Alınan tüm tedbirler ve sosyal sorumluluk bilinci çerçevesinde sosyal etkileşimin arttığı bu dönemde, gündüz saatlerinin tüketim dominasyonunun azaldığı, pandemi öncesi dönemdeki sosyal düzene ve
alışkanlıklara daha da yaklaşıldığı görülmektedir.
Yeme-Içme Sektöründe Artan Tedbirler
Normalleşme sürecinin başlamasını takiben tüketiciler özlediği mekanlara tedbirli bir şekilde dönüş yapmaya başlasa da birçok insanın eğlence ve yeme-içme mekanlarında geçirmek istediği süre etkilenmiştir. Sosyal ve psikolojik açıdan tüketicilerin bakış
açısını oldukça etkileyen salgın sürecinde, hem sektör çalışanlarının hem de müşterilerin sağlığını koruyabilmek adına alınan önlemler, salgın döneminin merkezindeki konu olmaya en başından beri devam etmektedir.
Bu noktada tüketicilerin ziyaret ettikleri mekanlarda görmeyi beklediği tedbirler uzun bir süre daha yeme-içme sektörünün gündeminde kalmaya devam edecektir.
Yeme-içme hizmeti sunan işletmelerde hijyenik servis sunmak için servis aralarında tüm masaların dezenfekte edilmesi, temiz hava sirkülasyonu sağlanması gibi işlemlerin önemi bu dönemde büyük ölçüde artmışken bu ve benzeri tedbirler sayesinde müşterilerin mekanda geçirdiği sürenin negatif etkilenmediği gözlemlenmiştir. Sektör temsilcileri ile yapılan görüşmelere göre ziyaret edilen işletmelerde tüketiciler, sevdikleri mekanlarda güvenle sosyalleşmeye ve tüketmeye devam etmişlerdir.
Son Söz
Bu çalışmada küresel Covid-19 pandemisinin yeme-içme sektörüne etkilerini değişen tüketici davranışları üzerinden inceledik. Salgının dünyada tüm sektörlerde olduğu gibi yeme-içme sektöründe de yarattığı öngörülemezlik baskısına karşı, yeni nesil teknolojilerin sağladığı önleyici ve etkili tedbirlerin daha iyi bir dünya yaratmakta oynadığı büyük rolün farkındayız.
Pubinno olarak, sektör paydaşlarının değişen koşullarda daha
sürdürülebilir, hijyenik ve veri merkezli ilerleyebilirmeleri için
yüksek teknolojimizle yanındayız
Iletişim
Sosyal Medyada Pubinno
Genel Merkez
Avrupa Operasyon Merkezi info@pubinno.com
www.pubinno.com
Pubinno Inc September, 2020 Copyright © Pubinno
İşbu Rapor’da yer alan materyal ve bilgiler tarafınıza yalnızca genel bilgi sağlama amacıyla hazırlanmış olup ticari, hukuki veya diğer alanlarda alacağınız kararlar için Rapor’da yer alan materyal veya bilgileri temel almanız önerilmemektedir.
Pubinno Rapor’da bulunan bilgileri doğru ve güncel tutmaya azami ihtimam gösteriyor olsa da, işbu Rapor veya Rapor’da yer alan bilgi, ürün, hizmet veya ilgili grafikler ile ilgili olarak eksiksizlik, doğruluk, güvenilirlik, uygunluk veya herhangi bir amaçla kullanılabilirlik konusunda açık veya zımni hiçbir beyanda bulunmamakta veya güvence vermemektedir. İşbu Rapor’a veya Rapor’un içerdiği bilgi ve belgeleri temel almaktaki sorumluluk ve risk her durumda tarafınıza ait olup; Pubinno, kar, gelir, kazanç, kullanım, üretim, beklenen gelirler, ticari iş ve ilişkiler, sö- zleşmeler, ticari fırsatlar veya saygınlık kaybı veya zararları dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere herhangi bir zarar ve ticari kayıpla ilgili olarak tarafınıza karşı sorumlu olmayacaktır.
1390 Market Street, Suite 200, San Francisco, California, 94102, United States of America
Ömer Avni Mah. Dümen Sok. No:11 Gümüşsuyu İş Merkezi
Beyoğlu/İstanbul
