Ekim 2018 Haftası
HAFTALIK
EKONOMİ BÜLTENİ
Albaraka Türk
Ekonomik Araştırmalar
Enflasyon Raporu
Nisan 2020
TÜFE
%0,85
Çekirdek TÜFE
%0,64
Yi - ÜFE
%1,28
4 Cümle Özet Şekil.1 Enflasyon Göstergeleri
Yıllık % Değişim
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Nis-18 Tem-19
Nis-17Oca-17 Eki-17
Eki-16 Oca-18
Nis-16 Oca-20
Tem-18
Tem-17 Eki-18
Oca-16 Oca-19 Eki-19
Nis-19
Tem-16 Nis-20
10,94
6,719,93 Yi-ÜFE
Çekirdek Enflasyon TÜFE
Enflasyondaki düşüş talepteki daralma ve küresel enerji maliyetlerindeki düşüşle devam ediyor. Beklentinin üstünde gelen gıda enflasyonunun da katkısıyla aylık TÜFE %0,85 olurken, yıllık TÜFE %10,94 olarak gerçekleşti. Enflasyondaki ana eğilimi gösteren çekirdek enflasyon da düşüşe ayak uydurarak %9,93’e geriledi. Üretici fiyatlarında ise Yİ-ÜFE oranı düşerek yıllık % 6,71 oranında gerçekleşti,
Şekil.2 TÜFE Alt Kalemleri
Aylık Değişime Katkı
Aylık bazda en yüksek artış %2,53 ile gıda grubunda olurken, manşet enflasyondaki aylık 0,85’lik artışın 0,61’lik kısmı gıda enflasyonundan geldi. Benzer şekilde giyim ve ayakkabı grubu da dönemsel trendiyle enflasyona 0,25 oranında katkı yaparken;
mücevher ve kol saatleri kalemindeki artış ile çeşitli mal ve hizmetler kalemi TÜFE’yi 0,26 puan yukarı çekti. Düşen enerji maliyetleri ise ulaştırma kalemi üzerinden TÜFE’deki artışı sınırlandıran en önemli etken oldu.
Yİ-ÜFE yıllık bazda %6,71 oranında artarken aylık artış oranı %1,28 oldu. Bu 1,28’lik artışın 0,53 puanlık kısmı dövizdeki artışın da etkisiyle ana metaller grubundan geldi. Nisan ayının genel hikayesini oluşturan gıda grubunun katkısı ise 0,34 puan oldu.
Küresel olarak enerji maliyetlerindeki düşüş ise kok ve rafine petrol grubu üzerinden ise Yİ-ÜFE’yi 1,57 puan aşağı çekti.
Şekil.3 Yi – ÜFE Alt Kalemleri
Aylık Değişime Katkı – İlk 12 Kalem Ev Eşyası
Sağlık
Alkollü İç. ve Tütün Lokanta ve Oteller
-0,02 Eğlence ve Kültür
Haberleşme Konut
Ulaştırma Çeşitli Mal ve Hizmet
0,61 0,26 0,25 0,08 0,02 0,01 0,01 0,00
-0,05 -0,27
TÜFE
Eğitim
-0,04 Gıda ve Alkolsüz İç.
Giyim ve Ayakkabı
0,85
0,16 0,11
0,01 Kağıt Ürünleri
Tütün Ürünleri
Kok ve Rafine Petrol Yi-ÜFE Ana Metaller Gıda Ürünleri
Kimyasallar Makine ve Ekipman Elektrik ve Gaz
Ağaç Ürünleri
Diğ. Mineral Ürünler
-1,57
0,28 0,53
Ham Petrol ve D.gaz
1,28
-0,14
0,34
0,03
0,00 0,00
Giyim 0,02
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Enflasyon Raporu
Nisan 2020
4 Cümle Özet Şekil.4 Ulaştırma Enflasyonu
Yıllık % Değişim
-25 -20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40
Eki-17 Oca-20
Nis-16 Tem-16
Oca-16 Eki-16 Oca-17 Nis-17 Tem-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Tem-19 Eki-19 Nis-20
5,54
-21,24 Ulaştırma Grubu
Ulaştırma Yakıt, Yağ vb.
Küresel olarak petrol fiyatlarının tarihin en ucuz dönemlerinden birine gerilemesi karantina uygulamalarıyla da birleşince ulaşım fiyatlarındaki düşüş de kaçınılmaz oldu. Nisan ayında %1,83 ile en çok düşüş gösteren kalem ulaştırma grubu olurken kişisel ulaştırma araçlarının yakıtları aylık %12,82 ile en fazla düşen alt kalem oldu. Enerji fiyatlarındaki değişimin yapılan anlaşmaların süresi nedeniyle daha uzun vadede yansıdığı doğalgaz fiyatlarında da aylık %2,27’lik geri çekilme yaşandı.
Şekil.5 Gıda Enflasyonu
Yıllık % Değişim Gıda enflasyonu ise TÜFE için temel
belirleyici olmayı sürdürüyor. Kış aylarında özellikle artış gösteren gıda fiyatları karantinada artan gıda talebiyle birlikte Nisan ayında da enflasyona öncülük etti. Özellikle yaz dönemi meyvelerinin turfanda piyasaya çıkması ve bu dönemde talep görmesi meyveler kaleminde aylık %10,4 oranında artışa yol açtı. Et ve balık fiyatlarında bu dönemde yaşanan artış da gıda enflasyonundaki seyrin bir başka belirleyicisi oldu.
Aylık bazda en çok artış gösteren gruplardan birisi de beklenildiği üzere giyim ve ayakkabı grubu oldu. Aylık olarak %4,08 oranında artış gösteren giyim ve ayakkabı genel çerçevede mevsimselliğin en düzenli ve net hissedildiği mal gruplarından biri olup yaz ve kış mevsimine giriş aylarında artan giyim fiyatları diğer aylarda düşmektedir. Bu noktada giyim grubu aslında düşük talep nedeniyle geçtiğimiz yılların Nisan aylarında
%10 seviyelerinde seyreden artış trendinin oldukça altında bir artış göstermiştir.
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80
Nis-17Oca-17
Oca-16 Nis-16 Eki-16Tem-16 Tem-17 Eki-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Tem-19 Eki-19 Oca-20 Nis-20
10,97
-2,11 17,78 Taze Meyve ve Sebze
İşlenmiş Gıda Diğer İşlenmemiş Gıda
-8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12 14
Oca-17
Nis-16Oca-16 Tem-16
4,08
Eki-16 Nis-17 Tem-17 Tem-19
Eki-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Eki-19
Nis-19 Oca-20 Nis-20
Şekil.6 Giyim ve Ayakkabı Enflasyonu
Yıllık % Değişim
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Nisan 2020
En Fazla Artış ve Düşüş Gösteren Ürünler
Ürün Oran - Aylık (%)
Sarımsak 46,18
Kuru Soğan 37,50
Patates 31,02
Kivi 30,45
Portakal 26,66
Havuç 20,16
Kıvırcık -14.48
Sivri Biber -20,44
LPG Ücreti -20,73
Kabak -34,23
Salatalık -36,99
Patlıcan -43,57
Aylık (%) Yıllık (%)
Yurtiçi ÜFE 1,28 6,71
Ara Malı 3,00 7,52
Dayanıklı Tüketim Malı 2,4 10,40 Dayanıksız Tüketim Malı 1,18 11,02
Enerji -7,97 -11,25
Sermaye Malı 2,91 11,16
Çekirdek
Enflasyon Aylık Yılsonu Yıllık 12 Aylık Ortalama A Endeksi 0,64 2,75 12,25 13,81 B Endeksi 1,11 2,24 11,27 12,18
C Endeksi 1,04 1,73 99,93 11,04
D Endeksi 0,50 1,31 10,78 12,10
Tahmin ve Beklentiler
Küresel enerji fiyatlarının hızla aşağı gelmesi ve karantina nedeniyle gıda talebinde artış yaşanması Nisan ayı enflasyonunun temel belirleyicileri oldu. Türk Lirası’nda son dönemlerde ciddi bir değer kaybı yaşansa da enerji ve emtia fiyatlarındaki düşüş nedeniyle bu değer kaybı enflasyon olarak yansımamaktadır. Bu doğrultuda küresel talebin 2020 yılında düşük olacağı varsayımıyla enflasyonun kısa sürede tek haneye geleceğini düşünüyoruz. Benzer şekilde TCMB’de Enflasyon Raporu toplantısında yıl sonu TÜFE tahminini %7,4 olarak güncellenmiştir.
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Enflasyon Raporu
Nisan 2020
TÜFE (%) Yi-ÜFE(%) Tarih Aylık Yıllık Aylık Yıllık
Nis.20 0,85 10,94 1,28 6,71
Mar.20 0,57 11,86 0,87 8,5
Şub.20 0,35 12,37 0,48 9,26
Oca.20 1,35 12,15 1,84 8,84
Ara.19 0,74 11,84 0,69 7,36
Kas.19 0,38 10,56 -0,08 4,26
Eki.19 2,00 8,55 0,17 1,7
Eyl.19 0,99 9,26 0,13 2,45
Ağu.19 0,86 15,01 -0,59 13,45 Tem.19 1,36 16,65 -0,99 21,66 Haz.19 0,03 15,72 0,09 25,04 May.19 0,95 18,71 2,67 28,71
Teşekkürler..
Burada belirtilen bilgiler güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir.
Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz.