Ekim 2018 Haftası
HAFTALIK
EKONOMİ BÜLTENİ
Albaraka Türk
Ekonomik Araştırmalar
Enflasyon Görünümü
Mayıs 2020
TÜFE
%11,39
Çekirdek TÜFE
%10,32
Yi - ÜFE
%5,53
Not: Yıllık % değişim olarak verilmiştir.
4 Cümle Özet Şekil.1 Enflasyon Göstergeleri
Yıllık % Değişim
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Oca-16 Nis-18
Eki-17Tem-17 Oca-18
Nis-17 Oca-19Eki-18 Oca-20
Oca-17
Nis-16 Tem-16 Tem-18 Tem-19Nis-19 Eki-19 Nis-20 Tem-20
Eki-16
10,32
5,53 11,39 TÜFE
Yi-ÜFE
Çekirdek Enflasyon
Enflasyondaki düşüş trendi Mayıs ayında negatif sürpriz yaptı. Nisan ayında düşüşün belirleyicisi olan kalemler bu ayda ise yükselişe en çok katkı yapan kalemler olarak ön plana çıktı. Mayıs ayında aylık TÜFE %1,36 olurken, yıllık TÜFE %11,39 olarak gerçekleşti. Enflasyondaki ana eğilimi gösteren çekirdek enflasyon da artarak yıllık manada %10,32’ye yükseldi. Üretici fiyatlarında ise Yİ-ÜFE oranı aylık %1,54 artsa da yıllık % 5,53 seviyesine geriledi.
Şekil.2 TÜFE Alt Kalemleri
Aylık Değişime Katkı
Aylık en yüksek artış %6,85 ile giyim ve ayakkabı grubunda olurken, manşet enflasyondaki aylık 1,36’lık artışın 0,43’lük kısmı bu gruptan geldi. Ulaştırma grubu ise aylık %3,3 artış gösterirken 0,48’lik katkı ile TÜFE’yi en çok katkı yapan kalem oldu.
Bunların dışında Mayıs ayında tüm kalemlerin TÜFE’yi yukarı çektiğini görüyoruz. Manşet enflasyona az katkı yapan gıda enflasyonu mevsim normallerinin üzerinde gelerek negatif sürprizin bir başka nedeni oldu.
Üretici fiyatları ise manşet rakamlarında Mayıs ayındaki negatif sürprizden çok etkilenmemiş görünüyor. Burada da en yüksek katkı TÜFE’de olduğu gibi gıda, tekstil ve enerjiden geldi. Kok ve rafine petrol ürünleri aylık %4,93 oranında artarken, tekstil ürünleri %2,13 gıda ürünleri ise
%1,76 oranında artış gösterdi. Ham petrol ve doğalgaz kalemi ise manşette Yi-ÜFE’yi 0,12 puan aşağı çekti.
Şekil.3 Yi – ÜFE Alt Kalemleri
Aylık Değişime Katkı – İlk 12 Kalem Çeşitli Mal ve Hizmet
0,01 TÜFE Ulaştırma Giyim ve Ayakkabı
Ev Eşyası Gıda ve Alkolsüz İç.
0,04
0,48
Haberleşme Konut Alkollü İç. ve Tütün
Lokanta ve Oteller Eğlence ve Kültür
Eğitim Sağlık
1,36
0,43 0,11
0,09 0,06 0,05 0,05
0,01 0,02
0,01
0,06 Su Arıtma veDağıtım
Elektrik ve Gaz Gıda Ürünleri
Kok ve Rafine Petrol
Elektrikli Teçhizat
-0,01 Kauçuk ve Plastik
Motorlu Taşıtlar Ana Metaller
0,09
Deri ve Ürünler Kağıt Ürünleri
1,54 0,32
0,16 0,20
0,13 0,19
0,07
-0,12 -0,02
0,13 Tekstil
Yi-ÜFE
Ham Petrol ve Doğalgaz
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Enflasyon Raporu
Mayıs 2020
4 Cümle Özet Şekil.4 Ulaştırma Enflasyonu
Yıllık % Değişim
-25 -20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40
Tem-16 Eki-18
Eki-17
Eki-16
Oca-16 Nis-16 Nis-19
Oca-17 Tem-17Nis-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Oca-19 Tem-19 Eki-19 Oca-20 Nis-20 Tem-20
6,69
-16,95 Ulaştırma Grubu
Ulaştırma Yakıt, Yağ vb.
Nisan ayında küresel olarak petrol fiyatlarının tarihin en ucuz dönemlerinden birine gerilemesi karantina uygulamalarıyla da birleşince ulaşım fiyatlarındaki düşüş de kaçınılmaz olmuştu. Mayıs ayında ise petrol fiyatları gördüğü dip seviyelerden belirli oranda sıçrama yapınca enflasyona yaptığı katkı da tersine döndü. Ancak yıllık manada baktığımızda halen özellikle akaryakıtta geçen yıla oranla %17’lik bir düşüş söz konusu.
Şekil.5 Gıda Enflasyonu
Yıllık % Değişim Gıda enflasyonu ise Mayıs ayında manşet
enflasyona çok etki etmedi. Ancak geçtiğimiz 10 yılın mayıs aylarına baktığımızda gıda ve alkolsüz içecekler kaleminin ortalamada
%1,18 seviyesinde düşüş gösterdiğini görüyoruz. Dolayısıyla %0,24 ile mevsim normallerinin üzerinde gelen artış enflasyondaki negatif sürprizin bir başka nedeni oldu. Geçtiğimiz yıl mayıs ayındaki baz etkisi nedeniyle de taze meyve ve sebze fiyatlarındaki yıllık artış %9,7 seviyesine hızlı çıktı.
Nisan aylarında genellikle zirve yapan giyim ve ayakkabı enflasyonu geçtiğimiz nisan ayında bu zirvesini yapmamış ve tarihsel ortalamasının oldukça altında kalmıştı. Ancak bu durum mayıs ayında düzeldi ve gecikmiş zamlar mayıs ayı fiyatlarına yansıdı.
Dolayısıyla Nisan ayında yaptığı pozitif sürpriz ile enflasyonu aşağı çeken giyim grubu Mayıs’ta durumu dengelemiş oldu.
Önümüzdeki aylarda giyim grubunun yeniden enflasyonu mevsimsel normalleri ölçüsünde aşağı çekmesini bekliyoruz.
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80
Eki-17 Nis-20
Oca-17
Oca-16 Eki-16
Nis-16 Tem-16 Nis-17 Tem-17 Eki-18
Oca-18 Nis-18 Oca-19
Tem-18 Nis-19 Tem-19 Eki-19 Oca-20 Tem-20
15,50 9,66 11,37 Taze Meyve ve Sebze
İşlenmiş Gıda Diğer İşlenmemiş Gıda
-8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12 14
Eki-16 Eki-19
Tem-16
Oca-16 Nis-17 May-20
Nis-16 Oca-20
Tem-17
Oca-17 Eki-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Tem-19
4,08 6,85
Şekil.6 Giyim ve Ayakkabı Enflasyonu
Yıllık % Değişim
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Mayıs 2020
En Fazla Artış ve Düşüş Gösteren Ürünler
Ürün Oran - Aylık (%)
Çilek 40.87
Havuç 27.19
Elma 13.29
Çocuk Tişört 13.26
Çocuk Elbise 11.94
Otobüs Ücreti 11.56
Patates -22.54
Taze Fasulye -34.14
Kuru Soğan -35.48
Sarımsak -36.83
Dolmalık Biber -40.53
Sivri Biber -51.37
Aylık (%) Yıllık (%) Yurtiçi ÜFE
1.54 5.53
Ara Malı
1.52 6.09
Dayanıklı Tüketim Malı
2.44 14.90 Dayanıksız Tüketim Malı
1.45 9.01
Enerji
1.73 -11.92 Sermaye Malı
1.34 10.27
Çekirdek
Enflasyon Aylık Yılsonu Yıllık 12 Aylık Ortalama A Endeksi 1.23 4.01 11.71 13.27 B Endeksi 1.52 3.79 11.21 11.74
C Endeksi 1.68 3.44 10.32 10.61
D Endeksi 1.66 2.99 11.04 11.68
Tahmin ve Beklentiler
Mayıs ayı enflasyonu Nisan ayı gerçekleşmelerinin büyük oranda bir düzeltmesi olarak karşımıza çıktı. Bu doğrultuda da piyasa beklentilerinin üst bandına yakın bir manşet enflasyon sonucu geldi. Enflasyondaki ana düşüş eğiliminin halen korunduğunu düşünüyoruz.
Ancak ekonominin yeniden hareketlenmesiyle pandemi döneminde çalışma fırsatı bulamayan hizmet sektörü tarafından yapılabilecek olası zamları izleyeceğiz. Bu etkiyi dışarıda tuttuğumuzda yılsonu için TÜFE beklentimiz %8-8.5 seviyesinde.
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Enflasyon Raporu
Mayıs 2020
TÜFE (%) Yi-ÜFE(%) Tarih Aylık Yıllık Aylık Yıllık
May.20 1,36 11,39 1,54 5,53
Nis.20 0,85 10,94 1,28 6,71
Mar.20 0,57 11,86 0,87 8,5
Şub.20 0,35 12,37 0,48 9,26
Oca.20 1,35 12,15 1,84 8,84
Ara.19 0,74 11,84 0,69 7,36
Kas.19 0,38 10,56 -0,08 4,26
Eki.19 2,00 8,55 0,17 1,7
Eyl.19 0,99 9,26 0,13 2,45
Ağu.19 0,86 15,01 -0,59 13,45 Tem.19 1,36 16,65 -0,99 21,66 Haz.19 0,03 15,72 0,09 25,04
Teşekkürler..
Burada belirtilen bilgiler güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir.
Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz.
