PELKAR İSKELE VE KALIP SİSTEMLERİ İMALAT GERİ DÖNÜŞÜM İNŞAAT NAKLİYAT İTHALAT İHRACAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ OSTİM ŞUBESİ

(1)

İTHALAT İHRACAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ OSTİM ŞUBESİ

YAĞLI KABLO GERİ KAZANIM, ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA İŞLEME

TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI

ANKARA İLİ, YENİMAHALLE İLÇESİ, OSTİM O.S.B., 17164 ADA, 13 PARSEL

MİTTO MAD. MÜH. MÜŞ. VE ORM. İŞLERİ

İTH. İHR. DIŞ TİC. LTD. ŞTİ.

(2)

Ehlibeyt Mahallesi Ceyhun Atuf Kansu Caddesi 1271. Sokak Yapım İş Merkezi 35/11 Kat:4 Çankaya Balgat / ANKARA / TURKIYE

Tel : 0(312) 222 28 79-222 18 28 Fax : 0(312) 222 11 53

Bu raporun tüm hakları MİTTO Madencilik Mühendislik Müşavirlik ve Orman İşleri İthalat İhracat Dış Tic. Ltd. Şti.’ye aittir.

(4110 sayılı Yasa ile değişik 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca)

PROJE SAHİBİNİN ADI PELKAR İSKELE VE KALIP SISTEMLERI İMALAT GERI DÖN.

İNŞ. NAK. İTH. İHR. SAN. TIC. LTD. ŞTI. OSTIM ŞUBESI

ADRESİ Ostim O.S.B. 1245. Sok.(Eski 45) No:24 Ostim

Yenimahalle/Ankara TELEFON, GSM VE FAKS

NUMARALARI

0532 572 96 40 0312 396 40 54 0312 222 11 53

E-POSTA ozcankartal_06@hotmail.com

PROJENİN ADI Yağlı Kablo Geri Kazanım,

Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi Proje Tanıtım Dosyası

PROJE BEDELİ Yağlı Kablo Geri Kazanım: 100.000 TL

Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya İşleme: 150.000 TL Toplam: 250.000 TL

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ

( İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ)

Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Ostim O.S.B. 1245. Sok., 17164 Ada, 13 Parsel Mevkii

PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖR, ALT SEKTÖR)

Ek-II listesi 2. Maddesi (ç) bendi “Tehlikeli ve/veya özel işleme tabi atıkların fiziksel yöntemlerle geri kazanıldığı tesisler, (Ömrünü tamamlamış lastiklerin, kabloların kırma ve parçalama işlemleri

hariç)”

PROJENİN NACE KODU 383102

RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN /KURULUŞUN ADI

MİTTO MAD. MÜH. VE MÜŞ. ORM. İŞLERİ İTH. İHR. DIŞ. TİC. LTD. ŞTİ.

RAPORU HAZIRLAYAN

KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS

NUMARALARI

Ehlibeyt Mahallesi Ceyhun Atuf Kansu Caddesi 1271. Sokak Yapım İş Merkezi 35/11 Kat:4 Çankaya Balgat ANKARA

Tel : 0(312) 222 28 79-222 18 28 Fax : 0(312) 222 11 53

PROJE TANITIM DOSYASI

SUNUM TARİHİ 18.02.2015

(3)

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER ... I TABLOLAR DİZİNİ ... II ŞEKİLLER DİZİNİ ... III EKLER ... IV TANIM VE KISALTMALAR ... V

PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ ... 6

BÖLÜM I.PROJENİN ÖZELLİKLERİ ... 9

a) Projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri) ... 9

b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı 11 Faaliyet Kapsamında Kullanılacak Ekipmanların Seçimi... 16

c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.) ... 21

ç) Atık Miktarı (Katı, Sıvı, Gaz vb.) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri ... 23

d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski... 28

BÖLÜM II. PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ ... 30

a) Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi (Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi vb.) .... 30

BÖLÜM III. PROJENIN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKILERI VE ALINACAK ÖNLEMLER ... 42

KAYNAKLAR ... 51

EKLER ... 53

(4)

PELKAR İSKELE VE KALIP SİSTEMLERİ İMALAT GERİ DÖN. İNŞ. NAK. İTH. İHR. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

OSTİM ŞUBESİ

YAĞLI KABLO GERİ KAZANIM, ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA İŞLEME TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI

TABLOLAR DİZİNİ

Tablo- 1.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Yağlı Kablo Atık Türleri ... 7

Tablo- 2.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Elektrikli Ve Elektronik Atık Türleri ... 7

Tablo- 3.Tesiste Kullanılacak Makine Ekipman Listesi ... 12

Tablo- 4.Yıllık Geri Kazanım, Atık İşleme Miktarları... 12

Tablo- 5.Geri Kazanım Sonucu Oluşacak Malzemeler ve Miktarları ... 13

Tablo- 6.Tesiste Çalışacak Personel Sayısı ve Görev Dağılımı ... 13

Tablo- 7.Proje Kapsamında Kullanılacak Ekipman Bedelleri ... 13

Tablo- 8.Tesis Süzdürme Kısmında Oluşan Atık Türleri ... 15

Tablo- 9.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Yağlı Kablo Atık Türleri ... 15

Tablo- 10.Yağlı Kablo Geri Kazanım Prosesinde Kullanılacak Makine ve Teçhizat Listesi ... 16

Tablo- 11.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya Türleri ... 18

Tablo- 12.Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Temin Edileceği Yerler Ve Uygulanacak İşlem .... 19

Tablo- 13.Proje Alanı Köşe Koordinatları ... 21

Tablo- 14.Prosesten Kaynaklanacak Atıksu Türü Ve Kodu ... 24

Tablo- 15. Prosesten Kaynaklanacak Tehlikeli Atık Türleri Ve Kodu ... 27

Tablo- 16.USGS Kayıtları ... 39

Tablo- 17.Poisson Olasılık Dağılımı ... 40

Tablo- 18.Endüstriyel Tesisler İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri (Tablo-VII) ... 46

(5)

ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil- 1.Proje Alanı ve Yakın Çevresi Uydu Görüntüsü ... 10

Şekil- 2.Yağlı Kablo Geri Kazanım Prosesi İş Akım Şeması ... 16

Şekil- 3.Örnek Kablo Sıyırma Makinesi ... 17

Şekil- 4.İşletmeye kabul edilmesi planlanan atık elektrikli ve elektronik eşyalar ... 18

Şekil- 5.Elektronik Atık Geri Kazanım Tesisi Proses İş Akım Şeması ... 20

Şekil- 6.Doğal Afet ve Kaza, Sabotaj ve Benzeri Durumlarda Uygulanacak Müdahale Planı ... 29

Şekil- 7.Ankara ve Çevresinin Genelleştirilmiş Stratigrafik Dikme Kesiti (Kasapoğlu, 2000)... 36

Şekil- 8.Proje Alanı ve Yakın Çevresi Deprem Haritası (Ölçeksiz) ... 38

Şekil- 9.Deprem Büyüklük(M) - Oluşum Sayısı İlişkisini Gösterir Grafik ... 40

(6)

OSTİM ŞUBESİ

YAĞLI KABLO GERİ KAZANIM, ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA İŞLEME TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI

EKLER

EK – 1 : Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları EK – 2 : Tapu Senedi

EK – 3 : Kira Sözleşmesi

EK – 4 : Yapı Kullanım İzin Belgesi EK – 5 : Ticaret Sicil Gazetesi EK – 6 : Vaziyet Planı

EK – 7 : Faaliyet Alanı Fotoğrafları EK – 8 : Ostim O.S.B Plan Paftası

EK – 9 : Uydu Görüntüsü Ve Yer Bulduru Haritası EK – 10 : 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita

EK – 11 : 1/25.000 Ölçekli Jeolojik Harita ve 1/10.000 Ölçekli Deprem Haritası EK – 12 : Acil Durum Eylem Planı

EK – 13 : Taahhütname ve İmza Sirküsü EK – 14 : Kurum Görüşü

EK – 15 : Vekaletname

(7)

TANIM VE KISALTMALAR

ÇED : Çevresel Etki Değerlendirmesi PTD : Proje Tanıtım Dosyası

ADEP : Acil Durum Eylem Planı

UTM : Universal Transverse Mercator

RG : Resmi Gazete

ÇGDYY : Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği SKHKKY : Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği

HKDYY : Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği KAKY : Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

ÖÇK : Özel Çevre Koruma

DSİ : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

USEPA : Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı

L : litre

q : atıksu debisi lt/kişi.gün : litre/kişixgün kg/Ton : kilogram/ton kg/saat : kilogram/saat

Ci(x,y,z) : Tepe noktasında herhangi bir yayılma durumu için hava kirlenmesine katkı değeri (mg/m³)

Z : Alıcı Yüksekliği

kW : kilowatt

C : Karbon

H2 : Hidrojen

O2 : Oksijen

S : Kükürt

Lb/beygir-saat : Libre/beygir-saat Kg/kw-saat : kilogram/kiloWatt-saat SO2 : Kükürtdioksit

NOx : Azotoksitleri

CO : Karbonmonoksit

P : Güç

Hz : Hearzt-Frekans Birimi vb. : Ve başkaları, ve benzerleri

% : Yüzde

B : Batı

bkz. : Bakınız

cm : Santimetre

(*) :Atık Listesinde (*) ile işaretlenmiş atıklar tehlikeli atıktır.

(A) :Tehlikeli atık konsantrasyonuna bakılmaksızın tehlikeli atık sınıfına girer.

(M) : Muallakta olan olan atıkları ifade eder.

(8)

OSTİM ŞUBESİ

YAĞLI KABLO GERİ KAZANIM, ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA İŞLEME TESİSİ

PROJE TANITIM DOSYASI

PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ

Proje konusu faaliyet; Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak.

İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Ostim Şubesi’nin tarafından Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Ostim O.S.B. 1245. Sok.(Eski 45) No:24 adresinde, tapunun 17164 ada, 13 parsel numaralı 352,25 m²’ lik alan içerisinde “Yağlı Kablo Geri Kazanım, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi” faaliyetleridir.

Planlanan faaliyetin gerçekleştirileceği alan Özcan Kartal adına Tapulu olup, Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.

Ostim Şubesi’nin tarafından kiralanmıştır. Söz konusu alana ilişkin Tapu, Kira Sözleşmesi ve Yapı Kullanım İzin Belgesi rapor ekinde sunulmuştur. (Bkz. Ek-2, Ek-3, Ek-4)

Proje kapsamında “Yağlı Kablo Geri Kazanım, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi” faaliyetleri gerçekleştirilecek olup, yılda 3.000 ton yağlı kablo geri kazanımı ile 7.500 ton atık elektrikli ve elektronik eşya işleme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

Proje kapsamında tek vardiya halinde, günde 8 saat, yılda toplam 300 gün çalışılması planlanmaktadır.

Projenin kapsamında 7 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Teknik ekip dışındaki personel, öncelikle çevre ilçelerden sağlanacak olup, gerekli görülmesi halinde işçi sayısı artırılıp azaltılabilecektir.

Projenin gerçekleştirilmesi sırasında oluşması muhtemel atıklar, evsel nitelikli katı atıklar, ambalaj atıkları, tehlikeli atıklar ve evsel nitelikli atıksulardır. Proje kapsamında oluşacak atıklar ve bertaraf yöntemleriyle ilgili olarak yapılan ayrıntılı açıklamalar proje içerisinde yer almaktadır.

Proseste kullanılacak makine ve ekipmanların çalıştırılmasında elektrik enerjisinden yararlanılacaktır.

Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd.

Şti. Ostim Şubesi’nin Ostim Şubesi’nin kiracı olarak faaliyet göstereceği alanda söz konusu faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için gerekli fiziksel şartlar sağlanacaktır.

Tesiste gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetler, 10.09.2014 tarih ve 29115 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği” Ek 1 Madde 8.1 “Atık ara depolama, geri kazanım ve bertaraf tesisleri (Hava emisyon konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet tüm geri kazanım tesisleri ile atık yakma ve birlikte yakma tesisleri için geçerli değildir. Çevresel Gürültü konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet ise atık pil ve akümülatör ile ömrünü tamamlamış lastik geri kazanım tesisleri için geçerli değildir).” ve Madde 8.2 “Hurda parçalama tesisleri dahil hurdaların veya ömrünü tamamlamış araçların depolama alanları ve/veya işleme tesisleri, atık elektrikli ve elektronik eşya işleme tesisleri ile tanker temizleme tesisleri” kapsamında yer almaktadır.

Buna göre tesis için Hava Emisyonu konulu Çevre İzni, Tehlikeli Atık Geri Kazanım ve Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya İşleme konulu Çevre Lisansı alınacaktır.

Proje kapsamında tehlikeli maddelerle kontamine olmuş hurda kabloların geri kazanımı ile Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların işlenmesi amaçlanmaktadır. Faaliyet kapsamında yağlı kablolar ile atık elektrikli ve elektronik eşyaların bünyesinde bulunan ekonomik değere sahip materyalin ülke ekonomisine kazandırılması hedeflenmektedir.

(9)

Faaliyet kapsamında 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı R.G’ de yayınlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik” esaslarına göre işletmeye kabul edilmesi planlanan atık türleri ve kodları Tablo-1 ve Tablo-2 de belirtilmiştir.

Tablo- 1.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Yağlı Kablo Atık Türleri

Kod Atık Türü Tehlikelilik

Durumu

17 04 09* Tehlikeli maddelerle kontamine olmuş metal atıkları M

17 04 10* Yağ, katran ve diğer tehlikeli maddeler içeren kablolar M

(*) Atık Listesinde (*) ile işaretlenmiş atıklar tehlikeli atıktır.

(A) Tehlikeli atık konsantrasyonuna bakılmaksızın tehlikeli atık sınıfına girer.

(M) Muallakta olan olan atıkları ifade eder.

Tablo- 2.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Elektrikli Ve Elektronik Atık Türleri

Durumu 16 02 13* 16 02 09’dan 16 02 12’ye kadar olanların dışındaki tehlikeli parçalar içeren ıskarta

ekipmanlar M

16 02 14 16 02 09’dan 16 02 13’e kadar olanların dışındaki ıskarta ekipmanlar

16 02 15* Iskarta ekipmanlardan çıkartılmış tehlikeli parçalar A

20 01 21* Flüoresen lambalar ve diğer cıva içeren atıklar A

20 01 35* 20 01 21 ve 20 01 23 dışındaki tehlikeli parçalar6 içeren ve ıskartaya çıkmış elektrikli

ve elektronik ekipmanlar M

20 01 36 20 01 21, 20 01 23 ve 20 01 35 dışındaki ıskarta elektrikli ve elektronik ekipmanlar

08 03 17* Tehlikeli maddeler içeren atık baskı tonerleri M

08 03 18 08 03 18 dışındaki atık baskı tonerleri

Yeniden değerlendirilme imkanı olan atıkların çeşitli fiziksel ve/veya kimyasal işlemlerden geçirilerek ikincil bir hammaddeye dönüştürülerek tekrar üretim sürecine dahil edilmesine geri dönüşüm yada geri kazanım adı verilmektedir.

Diğer bir tanımlamayla; herhangi bir şekilde kullanılarak kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile hammadde olarak tekrar imalat ve üretim süreçlerine kazandırılması olarak da adlandırılabilmektedir.

Doğal kaynakların sınırlı olduğu, dikkatlice kullanılmadığı takdirde bir gün bu kaynakların tükeneceği bilinmektedir. Dünyada nüfusunun hızla artışı, artan bu kişi sayısının her türlü ihtiyacının karşılanması için doğal kaynaklardan yararlanılması gerekmektedir. Bu kaynaklarında sınırsız olmadığı düşünüldüğünde geri kazanımın ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılacaktır.

Geri kazanımın, öncelikle insan sağlığı olmak üzere, tüm canlılar için sayılamayacak kadar çok yararları bulunmaktadır.

Geri Kazanımın;

- Doğal kaynaklarımız korunması, - Enerji tasarrufu sağlanması, - Ekonomiye katkı sağlanması,

- Atık miktarı azaltılmasının sağlanması,

- Gelecek için yatırım yapılmasının sağlanması,

- Atık yönetiminde atık miktarının kayıt altına alınmasının sağlanması şeklinde faydaları bulunmaktadır.

(10)

OSTİM ŞUBESİ

Geri kazanım ile yeni bir ürün elde edilmesi için harcanacak olan enerji kullanılmamış olacaktır. Bu enerjinin farklı alanlarda değerlendirilmesi sağlanmış olacaktır.

Ülkemizin de enerjide dışa bağımlı olduğu düşünüldüğünde geri kazanıma daha çok önem verilmesi gerekmektedir. Geri kazanım, geleceğe ve ekonomiye yatırım yapmamız için bize katkı sağlamaktadır.

Gerçekleştirilmesi planlanan “Yağlı Kablo Geri Kazanım, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi” ‘nin kurulumunda herhangi bir sakınca bulunmadığına dair Ostim O.S.B. Müdürlüğü’ nden alınan görüş yazısı bulunmaktadır. (Bkz. Ek-14)

Proje Tanıtım Dosyası, 25.11.2014 tarih ve 29186 sayılı R.G.’ de yayımlanarak yürürlüğe giren “ÇED Yönetmeliği” nin Ek-II listesi 2. Maddesi (ç) bendi “Tehlikeli ve/veya özel işleme tabi atıkların fiziksel yöntemlerle geri kazanıldığı tesisler, (Ömrünü tamamlamış lastiklerin, kabloların kırma ve parçalama işlemleri hariç)”, kapsamında değerlendirilmiş olup, yürürlükteki ÇED Yönetmeliği Ek-4 “Proje Tanıtım Dosyasının Hazırlanmasında Esas Alınacak Seçme Eleme Kriterleri” esas alınarak hazırlanmıştır.

(11)

BÖLÜM I.PROJENİN ÖZELLİKLERİ

a) Projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri)

Söz konusu proje kapsamında atık olarak kabul edilecek yağlı kablo ile atık elektrikli ve elektronik eşyaların, çevre kirliliğine neden olmadan, kişi ve toplum sağlığını riske atmayacak şekilde geri kazanılması ve işlenmesi hedeflenmektedir. Uygulanan proses sonucu elde edilecek olan metal ve plastik vb. değerlendirilebilir malzemelerin ilgili firmalara sevkiyatı ile ekonomiye yeniden kazandırılması amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında gerek yöre halkının istihdamı gerekse ülke ekonomisinin kalkınmasında küçük de olsa bir pay sahibi olunacaktır. Proje kapsamında uygulanacak olan teknoloji yurt içinde ve yurt dışında yaygın olarak kullanılmakta ve atık malzemelerin değerlendirilmesi nedeniyle de çevre kirliliğinin önlenmesine olan katkıları dolayısıyla özellikle önerilmektedir.

Şti. Ostim Şubesi’nin faaliyetlerini gerçekleştirmeyi planladığı alan Ankara ili, Yenimahalle İlçesi, Ostim Organize Sanayi Bölgesi sınırları içinde yer almaktadır. Faaliyet alanı olarak sanayi alanının seçiminde, hammadde temini ve ürünün pazarlanmasında çeşitli avantajların olması, bölgede benzeri işyerlerinin bulunması nedenleriyle bazı konularda işbirliği imkânlarının yaratılması, konu ile ilgili olarak alınacak izin ve ruhsatlarda kolaylıkların sağlanması, ana yollara yakın olması gibi nedenler etkili olmuştur. Faaliyet alanına ilişkin Uydu Görüntüsü Şekil-1’ de, Ostim O.S.B. Plan Paftası Ek-8’ de, Yer Bulduru Haritası Ek-9’ da, 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Ek-10’ da rapor ekinde sunulmuştur.

(12)

PELKAR İSKELE VE KALIP SİSTEMLERİ İMALAT GERİ DÖN.

İNŞ. NAK. İTH. İHR. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

OSTİM ŞUBESİ

Şekil- 1.Proje Alanı ve Yakın Çevresi Uydu Görüntüsü

(13)

Planlanan faaliyet alanının işaretli olduğu Ostim Organize Sanayi Bölgesine ait plan paftası Ek-8’de verilmiştir. Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri, 900 m kuzeydoğusunda yer alan Muradım 92 Sitesi’dir. Faaliyet alanının 240 m kuzeydoğusunda Uzay Çağı Caddesi, 150 m kuzeybatısında ise 100. Yıl Bulvarı, 135 m güneydoğusunda Alınteri Bulvarı yer almaktadır.

Proje kapsamında iki farklı faaliyet gerçekleştirecek olup, bunlar;

- Yağlı Kablo Geri Kazanım

- Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşlemedir.

Yağlı kablo geri kazanımı faaliyeti için; kontamine olmuş hurda kabloların yarma- soyma, kesme, kırma, eleme ve yağından arındırma gibi yalnızca fiziksel işlemler uygulanmak suretiyle plastik ve metal (bakır-alüminyum, demir-çelik) kısımlarının birbirinden ayrılması olarak tanımlanabilir.

Elektronik atık geri kazanımı işlemlerinde, temel anlamda elektronik atık içerisinde yer alan ve tehlikelilik özelliği önemli görülen ekipmanların usulüne uygun yol ve yöntemlerle ekipman içerisinden alınması ve kalan hurda kategorisinde yer alan malzemelerin geri kazanım ve ergitici firmalara gönderilmesi esasına dayanmaktadır.

Elektrik ve elektronik endüstrisi dünyanın en büyük ve hızla büyüyen üretim sanayisi olup, bu büyümenin sonucu olarak hızla eskime/demode olma nedeniyle eski/hurda elektronik cihazlar (elektronik atıklar) dünyada en ciddi katı artık problemidir.

Tesiste elektronik atıkların işlemesi sağlanarak bu atıkların çevreye olumsuz etkileri ciddi oranda önlenecektir. Ayrıca geri kazanımı sağlanan elektronik aletlerden bazıları ciddi oranda ekonomik olarak kıymetli Au, Cu gibi madenleri ihtiva etmektedir. Bu elektronik aletlerin geri kazanımı sağlanarak madencilik faaliyeti azaltılır, zehirli atıkların toprağa gömülmesi engellenmiş olunur.

b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı

Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Ostim O.S.B. 1245. Sok. No:24 adresinde, tapunun 17164 ada, 13 parsel numaralı 352,25 m²’ lik alan içerisinde kiracı olarak, Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Ostim Şubesi’nin Ostim Şubesi tarafından “Yağlı Kablo Geri Kazanım Tesisi Ve Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi” faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

Proje alanının, uydu görüntüsü üzerinde gösterimi Ek-9’da (Uydu Görüntüsü Ve Yer Bulduru Haritası), 1/25.000 ölçekli Topoğrafik Harita üzerindeki gösterimi Ek-10’da verilmiştir.

Projenin Teknolojisi

Kapalı betonarme bina içerisinde planlanan atık Yağlı Kablo ile Elektrikli ve Elektronik Atıkların Toplanması ve ayrıştırılması işi gerçekleştirilecektir.

Tesiste günümüzde kullanılan modern ve teknolojik imkânlar kullanılacaktır.

Tesiste kullanılacak makine ve ekipman listesi Tablo-3’ te verilmiştir.

(14)

OSTİM ŞUBESİ

Tablo- 3.Tesiste Kullanılacak Makine Ekipman Listesi

Makine Adet

AEEE İşleme Hattı (Kırıcı, Elek, Ayırıcı, Bant, Kabin, Besleme Bandı) 1 Yağlı Kablo Geri Kazanım Hattı (Solvent Havuzu, Yağ Tutucu, Kablo Sıyırma Makinesi,

Kablo Kırma Makinesi) 1

Proje faaliyeti kapsamında kablo üretim fabrikalarındaki hatalı üretimden kaynaklanan veya kullanımları sonucu zamana ve çeşitli sebeplere bağlı olarak deforme olan yağlı kabloların, yarma soyma, kesme, kırma, eleme, gibi yalnızca fiziksel işlemler uygulanmak suretiyle plastik ve metal (bakır-alüminyum, demir-çelik) kısımlarının birbirinden ayrılması işlemleri gerçekleştirilecektir. Birbirinden ayrılan kısımların tesis bünyesinde bulunan geçici atık depolama alanında depolanması sağlanacak; plastik kısımları, plastik atığı geri kazanım tesislerine, metal (bakır, alüminyum, demir-çelik) kısımlardan çıkarılan bakır, bakır kullanıcılarına, alüminyumun ise külçe alüminyum üretim tesislerine gönderilecek veya ilgili döküm fabrikalarında işlenerek yeniden ekonomiye kazandırılması sağlanacaktır.

Proje faaliyeti kapsamında elektrikli ve elektronik atıklar öncelikle tekrar kullanım ve satılabilir parçalar için test edilerek sınıflandırılacaktır. Test sonucunda malzeme çalışıyor ise tekrar kullanım için ayrılacaktır. Eğer malzeme çalışmıyor ise manüel veya mekanik olarak parçaların en pahalısından en ucuzuna doğru söküm ile ayırma işlemi yapılacaktır. Bu işlemlerle çalışabilecek parçalar ve tehlikeli atıklar ayrıldıktan sonra malzeme kazanım aşamasına getirilecektir. Ayrılan atık, ikincil malzeme olarak satışa sunulacaktır. De montaj(söküm, ayırma) sırasında oluşan piller, demir/demir dışı metaller, geri dönüştürülebilir veya bertaraf gerektiren plastikler, basılı devreler v.b. atıklar oluşturulacak atık sahasında sızdırmaz kaplarda biriktirilerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ n dan lisans almış geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilecektir.

Projenin Kapasitesi

Proje kapsamında; Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak.

İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Ostim Şubesi’nin tarafından Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Ostim O.S.B. 1245. Sok. No:24 adresinde, tapunun 17164 ada, 13 parsel numaralı 352,25 m²’ lik alan içerisinde “Yağlı Kablo Geri Kazanım, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi”

faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

Proje kapsamında yıllık olarak hedeflenen geri kazanım ve işleme miktarları Tablo-4 de yer almaktadır.

Tablo- 4.Yıllık Geri Kazanım, Atık İşleme Miktarları

Uygulanacak metot Miktarı (ton/yıl) Nihai işlem

Yağlı Kablo Geri Kazanım 3.000 Soyma, kesme, ayırma depolama

Atık Elektrikli Ve Elektronik

Eşya İşleme 7.500 İşleme

Tesiste 17 04 09* ve 17 04 10* kod numarası ile yıllık 3000 ton yağlı kablonun geri kazanılması hedeflenmektedir. Geri kazanım sonucu oluşacak malzemeler Tablo-5 da verilmiştir.

(15)

Tablo- 5.Geri Kazanım Sonucu Oluşacak Malzemeler ve Miktarları

Malzeme Ton/yıl

Bakır 240

Plastik 240

Demir, Alüminyum 120

Metal 600

Tesiste tek vardiya halinde, günde 8 saat ve yılda toplam 300 gün çalışılması planlanmaktadır. Tesiste toplam 7 kişi çalıştırılacak olup görev dağılımları Tablo-7 de verilmiştir. Personelin yemek ihtiyacı satın alma yoluyla karşılanacak olup, diğer günlük ihtiyaçları tesis içerisinde yer alacak mutfak, banyo ve tuvalet vb. yerlerden karşılanacaktır.

Tablo- 6.Tesiste Çalışacak Personel Sayısı ve Görev Dağılımı

Personelin Görevi Sayısı

İdari Personel 1

Teknisyen 2

İşçi 4

Toplam 7

Projenin Bedeli

Faaliyet kapsamında kullanılacak makine ve ekipmanlarda 2. el satın alma yoluna gidilecek olup, söz konusu iş makinelerinin ikinci el satış bedelleri Tablo-7’de sunulmuştur.

Tablo- 7.Proje Kapsamında Kullanılacak Ekipman Bedelleri

İş Makineleri 2. El Satın Alma Bedelleri ( )

Yağlı kablo geri kazanım hattı 100.000

Atık elektrikli ve elektronik eşya işleme hattı 150.000

Toplam 250.000

Tablo-7’ye bakıldığında faaliyet kapsamında, kullanılacak makine-ekipmanların toplam bedeli 250.000 olmaktadır.

Faaliyet Sahasındaki Üretim Çalışmaları Yağlı Kablo Geri Kazanım Tesisi;

- Atık Kabul;

Kurum, kuruluş, telekom, enerji iletim hatları vb. yerlerden kaynaklanan yağlı kablolar firmanın atık kabul kriterlerine uygun olan atıklar için Ulusal Atık Taşıma Formu doldurularak Tehlikeli Atık Taşıma Aracı Lisansı olan araçlar ile tesise kabul edilecektir.

Araç öncelikle kantara alınarak girişi yapılmadan önce atık ile UATF’nin uygunluğu kontrol edicektir. Atık kodu firmanın lisans kapsamında ve kabul kriterine uygunsa atık kabulü yapılacaktır.

Projenin faaliyete geçmesi durumunda 10.09.2014 tarih ve 29115 saylı Resmi Gazete’ de yayımlanan ‘Çevre İzin Ve Lisans Yönetmeliği’ kapsamında gerekli lisanslar alınacaktır.

(16)

OSTİM ŞUBESİ

- Atık Yağlı Kablo Ön-Depolama Sahası;

Atıkların ön depolanması için belirtilen kriterlere uygun olarak imal edilen, zemininin tamamı sızdırmaz beton kaplı atık ön-depolama sahasında tesise kabulü yapılan yağlı kablo atıkları işlem görmeden önce depolanacaktır. Bu alanda bekleme süresince dış etkenlerden korunması ve herhangi bir temasın olmaması için atıkların depolandığı zemin eğimli olacak ve yağlı kablonun yüzeyinde yer alacak atık yağ, toplama kanallarına yönlendirilecektir. Sızdırma ünitesi, ızgara kanalları ve toplama haznesinden oluşmaktadır. Izgara kanalları vasıtası ile toplanan atık madeni yağlar, toplama haznesinde biriktirilecektir. Haznenin doluluk oranına göre biriken atık yağlar sızdırmaz varillere alınarak oluşturulacak atık sahasında depolanacaktır. Sonrasında oluşan atık yağlar 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı (Değişik; 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı R.G.) Resmi Gazete’de yayımlanan “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine göre geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilecektir. Ön depolma sahası ve biriktirme/toplama haznesi kolay temizlenebilir nitelikte inşa edilecektir.

- Solvent Daldırma Havuzu;

İşletmeye kabul edilen yağlı kablolar, depolama alanında dinlendirildikten sonra ilk işlem olan solvent yıkama tankına alınacaktır. Burada uygun miktarda pH ayarlayıcı malzeme ve solvent ilave edilecek, kablo üzerinde bulunan yağın ayrılması sağlanacaktır.

Yağlı kablo atıkları havuzda belli oranda seyrelmiş olarak bulunan solvent içerisine daldırılacak iç ve dış yüzeylerinde bulunan kontaminasyonun solvente geçirilmesi sağlacaktır. Temas süresi kontaminasyonun yoğunluğuna bağlı olarak değişecektir.

Solvent;

Solvent geniş kullanım alanına sahip sıvı halindeki bir maddedir. Solvent, genel olarak çözücü olarak kullanılan renksiz, uçucu özelliğe sahip bir maddedir.

Genellikle çözelti içinde solventler çözünen maddeden daha fazla bulunur.

Solventler aynı zamanda bir karışımdan çözünebilir birleşikleri çıkarmak içinde kullanılabilir.. Organik solventler, kuru temizleme ilacı (tetrakloroetilen gibi), boya inceltici (toluen, terebent gibi), tırnak cilası çıkarıcı ve yapıştırıcı solventi (aseton, metilasetat, etilasetat gibi), leke çıkarıcı (heksan gibi), deterjan, parfüm içeriği (etanol) olarak ve kimyasal sentezde kullanılır. Su dışında diğer inorganik solventlerin kullanışı genellikle kimya araştırmaları ve bazı teknolojik süreçlerle sınırlıdır.

Faaliyetler kapsamında kullanılacak olan solvent, yağ çözücü endüstriyel temizleme solventleri olarak adlandırılmaktadır. Bu solvent, bileşeni çok güçlü yağ sökücüdür. Çok güçlü yağ sökücü olmasına karşın kesinlikle yanıcı maddeler içermez.

Kalıntı ve tortu bırakmaz. Uygulandığı yüzey üzerindeki yağ tabakalarının yapısını bozarak bünyesine alır. Doyma oranı benzin, mazot, tiner vb. gibi yanıcı ve parlayıcı maddelere göre çok daha yüksektir. Daldırma, Püskürtme, Silme ve kapalı devre sistemlerinde uygulanır. Metaller Üzerinde korozif etkisi yoktur pas ve aşınma yapmaz.

İnsan sağlığını riske etmez, doğaya zarar vermez, biyolojik olarak parçalanmaktadır.

- Kablo Süzdürme;

Solvent havuzunda kontaminasyonu giderilen atık kablolar solventin süzülmesi için ızgaralar üzerine alınacaktır. Izgara kanalında süzülen solvent tekrar kullanılmak üzere solvent daldırma havuzuna alınacaktır. Solvent içerisinde bulunan atık yağlar yağ ayırıcı tutularak biriktirilecek, sonrasında lisanslı geri kazanım bertaraf tesislerine

(17)

gönderilecektir. Süzdürülecek yağların toplanması için fabrika bünyesinde yağ ayırıcı bulundurulacaktır. Solvent yıkama tankı içerisinde kullanılacak olan çözücü içerikli sular ASKİ alt yapı sistemine deşarj edilmeyecek olup 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ek-IV Listesi kapsamında belirlenen atık kodları ile lisanslı geri kazanım bertaraf tesislerine gönderilecektir.

Tablo- 8.Tesis Süzdürme Kısmında Oluşan Atık Türleri

Durumu

13 01 13* Diğer hidrolik yağlar A

19 02 07* Ayrışmadan oluşan yağ ve konsantrasyonlar A

19 02 08* Tehlikeli madde içeren sıvı yanabilir atıklar M

- Kablo Sıyırıcı;

Solvent yıkama tankında belirli bir süre yapılacak yıkama işleminden sonra sıvı kısmı süzdürülecek olan kablolar, kablo sıyırma makinesine sokulacak ve bünyesindeki malzemelerin (plastik, bakır, alüminyum, demir vb.) birbirinden ayrılması sağlanacaktır.

Tehlike özelliğine göre işlem görecek olan yağlı kablolar, yalıtım sıvısı yada yağ içeren türde ise, koruyucu kişisel ekipman ile özel tedbir almış personel tarafından, bakırın içerdiği tehlike özelliğinin de arındırılması için sıyırma makinesi ile bakır yüzeyine ulaşılana kadar plastik ve demir kısmından ayrılacaktır.

- Kablo Kırma Ve Ayırma Ünitesi;

Kablo sıyırma ünitesinden gelen kablolar, kablo kırma makinesine alınacaktır. Bu bölümde yüksek hızda dönen bıçaklar vasıtasıyla kablolar küçük parçalara ayrılacaktır.

Kabloların ağırlıkça hafif olan plastik kısımları sisteme bağlı keselerde toplanacaktır.

- Sevkiyat;

Makine çıktısı olarak atıktan 3 ana hammadde elde edilir. Plastik kısmından ve yalıtım malzemesinden ayrılan bakır kablonun yalıtım malzemesi olan plastiğin özelliğinden dolayı tehlikeli sınıfına girmişse çıkan plastik tehlikeli atık niteliğinde değerlendirilecek ve ayrı olarak biriktirilerek bertaraf tesislerine gönderilecektir. Kablonun içindeki elektrik iletim malzemesi bakır ise, kablo üreten fabrikalara gönderilerek tekrar eritilecek ve yeniden kablo üretiminde kullanılacaktır. İzolasyonun dışında ve kablonun dayanımını arttırmak için kullanılan demir, ayrı olarak biriktirilip demir-çelik fabrikalarına eritilmek üzere sevk edilecektir.

İşletmeye kabul edilmesi planlanan atık türleri Tablo-9’da, faaliyeti anlatır iş-akım şeması Şekil-2 de verilmiştir. İşletmeye kabul edilmesi planlanan atık türleri 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı ”Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik” esaslarına göre belirlenmiş olup, aşağıda belirtilmiştir.

Tablo- 9.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Yağlı Kablo Atık Türleri

Durumu

17 04 09* Tehlikeli maddelerle kontamine olmuş metal atıkları M

17 04 10* Yağ, katran ve diğer tehlikeli maddeler içeren kablolar M

(18)

OSTİM ŞUBESİ

Şekil- 2.Yağlı Kablo Geri Kazanım Prosesi İş Akım Şeması

Faaliyet Kapsamında Kullanılacak Ekipmanların Seçimi

İşletmede yağlı kablo geri kazanım prosesinde kullanılan makine teçhizat listesi Tablo-10’da verilmiştir.

Tablo- 10.Yağlı Kablo Geri Kazanım Prosesinde Kullanılacak Makine ve Teçhizat Listesi Ekipmanlar Yeri Ne amaçla kullanıldığı Kapasitesi

(Ton/Yıl) Verimi/Özellikleri Kablo

Daldırma havuzu (Solventle yıkama)

Tehlikeli Atık Geri

Kazanım Tesisi Kontaminasyonun Giderilmesi

-

% 95-98 (1.5*1.5*1) 2,25 m³

Kablo Sıyırma

Makinası Tehlikeli Atık Geri

Kazanım Tesisi Yüzey Alanının

Genişletilmesi 4000 7,5 kw

Kablo Kırma

Makinası Tehlikeli Atık Geri

Kazanım Tesisi Kabloların Homojenize

edilmesi 4000 60 kw

Geçici Atık Depolama Alanı Kablo Kırma - Ayırma

Yıkama Ünitesi- Solvent Tankı

Metal Ve Plastik Madde Deposu

Lisanslı Geri Kazanım/Bertaraf Tesisine

Solvent Karışımı Geri Devri Hammadde (Yağlı

Kablo)

Kablo Sıyırma

Yağ Tutucu Sızdırma Ünitesi-Izgara Kanalları

Sevkiyat

Yağ-Gres-Solvent Karışımı Geri Kazanım/Bertaraf Tesisine

(19)

Şekil- 3.Örnek Kablo Sıyırma Makinesi

Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme;

Faaliyet kapsamında firmanın atık kabul kriterlerine uygun olan kabul edilecek atıklar için Ulusal Atık Taşıma Formu doldurularak, Tehlikeli Atık Taşıma Aracı Lisansı olan firmalar ile tesise taşınacaktır. İşletmeye kabul edilmeden önce atık miktarının teyidi için araçlar kantara getirilecektir. Burada gelen atıkların miktar, özellik ve atık kodu Ulusal Atık Taşıma Formu ile karşılaştırılarak uygunluğu kontrol edilecektir. Atık kodu firmanın lisans kapsamında ve kabul kriterine uygunsa atık kabulü yapılacaktır.

Projenin faaliyete geçmesi durumunda 10.09.2014 tarih ve 29115 saylı Resmi Gazete’ de yayımlanan ’Çevre İzin Ve Lisans Yönetmeliği’ kapsamında gerekli lisanslar alınacaktır.

Tesis bünyesine kabul edilecek atık elektrikli ve elektronik eşyalar işleme girişinde tartıda ağırlıkları belirlenecek, daha sonra geçici depolama alanında beklemeye alınacaktır. Geçici depolama alanında atıklar türlerine göre gruplandırılacaktır. Örneğin sayaç, kumanda vb. türlerde belirlenen atık elektrikli ve elektronik eşyalar geçici depolama alanı içerisinde türlerine göre ayrı ayrı biriktirilerek bekletilecektir. Atık kabul sahasına alınacak elektrikli ve elektronik atıklar kantarda radyasyon ölçüm cihazı ile ölçümü yapılarak atık işleme sahasına alınacaktır.

Atık Elektrikli ve elektronik eşyalar kırılmadan önce devre üzerinde bulunan tehlikeli özellik gösterebilecek kısımları ayrılacak, 14.03.2005 tarih ve 25755(Değişik;

05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı) sayılı RG’ de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ n de belirtilen şartlara göre hazırlanacak olan tehlikeli atık geçici depolama alanı içerisinde biriktirilecektir.

Atık işleme sahasına alınan atıklar büyük parçalardan başlanarak küçük parçalara doğru söküm işlemi yapılacaktır. Tehlikelilik özelliğine göre işlem görecek elektronik atıklar, türüne göre ayrılacaktır. Ayrılan atıklar daha sonra kırma ünitesine sevk edilecektir. Kırma işlemi için işleme ünitesine alınan elektrikli ve elektronik atıklar kapalı alan içerisinde yer alan işleme tesisi ekipmanlarına yüklenecektir. Kapalı alan içerisinde yer alan kırma makinesi içerisinde kırılacak malzemeler türlerine göre ayrılarak ürün stok alanına alınacak, buradan da satışı gerçekleşecektir.

Ayıklama işlemi için el tipi kırıcılar kullanılacak olup devreler üzerinde bulunan kondansatör vb. kısımlar parçalanmadan sadece devre üzerinden kopartılmak suretiyle ayıklanacak ve ayrılan tehlikeli parçalar tehlikeli atık geçici depolama alanına sevk edilecektir. Atık elektrikli ve elektronik eşya kırma ünitesi kapalı alan içerisinde yer alacaktır. Kırma faaliyeti esnasında oluşabilecek tozlar tesis bünyesinde yer alacak toz tutma sistemi ile tutulacak, atmosfere herhangi bir salınım olmayacaktır.

(20)

OSTİM ŞUBESİ

Kırma ünitesinde kırılıp, türlerine göre ayrılacak olan tehlikesiz parçalar belirlenen ürün stok alanlarında depolanacaktır. Depolama alanı üzeri kapalı olup, belirlenen bölümler içerisinde depolama yapılacaktır. Depolama alanı içerisinde depolanan malzemeler tesis dışına sevk edilecektir. Tehlikeli atık geçici depolama alanı içerisinde depolanan atıklar ise lisanslı araçlar ile geri kazanım ve/veya bertaraf tesislerine iletilecektir.

Geçici atık depolama alanı üzeri kapalı, tabanı ve duvarları sızdırmaz olarak inşa edilecektir. Kapısı sorumlunun gözetiminde sürekli kilitli bulundurulacaktır. Söz konusu ünite; tehlikeli ve tehlikesiz atıklar olmak üzere iki bölümden oluşacaktır. Özellikle sıvı atıklar, sağlam sızdırmaz varillerde muhafaza edilecektir.

Söz konusu atıkların toplanması, geçici olarak depolanması, taşınması, geri kazanımı veya bertarafı gibi işlemlerde, 14.03.2005 tarih ve 25755(Değişik; 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı) sayılı RG’ de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ ve 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.

İşletmeye kabul edilmesi planlanan atık elektrikli ve elektronik eşya türleri 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı ”Atık Yönetimi Genel Esaslarına Dair Yönetmelik”

esaslarına göre belirlenmiş olup, Tablo-11’de belirtilmiştir

Tablo- 11.Tesis Bünyesine Kabul Edilecek Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya Türleri

Durumu 16 02 13* 16 02 09’dan 16 02 12’ye kadar olanların dışındaki tehlikeli parçalar içeren ıskarta

ekipmanlar M

16 02 14 16 02 09’dan 16 02 13’e kadar olanların dışındaki ıskarta ekipmanlar

16 02 15* Iskarta ekipmanlardan çıkartılmış tehlikeli parçalar A

20 01 21* Flüoresen lambalar ve diğer cıva içeren atıklar A

20 01 35* 20 01 21 ve 20 01 23 dışındaki tehlikeli parçalar6 içeren ve ıskartaya çıkmış

elektrikli ve elektronik ekipmanlar M

20 01 36 20 01 21, 20 01 23 ve 20 01 35 dışındaki ıskarta elektrikli ve elektronik ekipmanlar

08 03 17* Tehlikeli maddeler içeren atık baskı tonerleri M

08 03 18 08 03 18 dışındaki atık baskı tonerleri

Şekil- 4.İşletmeye kabul edilmesi planlanan atık elektrikli ve elektronik eşyalar

(21)

Atık Temini

Atık elektrikli ve elektronik eşyalar, atık üreticileri olan elektronik malzeme üreticileri, sanayi tesisleri, kamu kurum ve kuruluşları, yerleşim birimleri, belediyeler vb.

kurum ve kuruluşlardan temin edilecektir. Temin edilecek olan atık elektrikli ve elektronik eşyalar; büyük ev aletleri, küçük ev aletleri, bilişim ve telekomünikasyon ekipmanları, tüketici ekipmanları, elektrikli ve elektronik aletler, oyuncaklar, eğlence ve spor ekipmanları, izleme ve kontrol aletleri, otomatlar, tıbbi cihazlar (buzdolabı, soğutucular, iklimlendirme cihazları hariç, televizyon ve monitör dahil), flüoresan lamba şeklinde sıralanabilir. Atık elektrikli ve elektronik eşyaların temin edileceği yerler ve uygulanacak işlem Tablo-12’de belirtilmiştir.

Tablo- 12.Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Temin Edileceği Yerler Ve Uygulanacak İşlem

Durumu

Atığın Temin

Edildiği Yerler Uygulanan İşlem (iş akımı şeklinde özeti)

16 02 13*

16 02 09’dan 16 02 12’ye kadar olanların dışındaki tehlikeli parçalar içeren ıskarta ekipmanlar

M Kurum, kuruluş, evler

Fiziksel işlem, kırma makinalarından geçerek, metallerin serbest hale

getirilmesi.

16 02 14

16 02 09’dan 16 02 13’e kadar olanların dışındaki ıskarta ekipmanlar

Kurum, kuruluş, evler

getirilmesi.

16 02 15*

Iskarta ekipmanlardan çıkartılmış tehlikeli parçalar

A Kurum, kuruluş, evler

getirilmesi.

20 01 21*

Flüoresan lambalar ve diğer cıva içeren

atıklar A Kurum, kuruluş Ön işleme tabi olup, hacmi küçültülerek ve bertarafa gönderilmesi

20 01 35*

20 01 21 ve 20 01 23 dışındaki tehlikeli parçalar içeren ve ıskartaya çıkmış elektrikli ve elektronik ekipmanlar

getirilmesi

20 01 36

20 01 21, 20 01 23 ve 20 01 35 dışındaki ıskarta elektrikli ve elektronik ekipmanlar

Kurum, kuruluş, evler

getirilmesi 08 03 17* Tehlikeli maddeler

içeren atık baskı tonerleri

getirilmesi 08 03 18 08 03 18 dışındaki atık

baskı tonerleri Kurum, kuruluş,

evler

getirilmesi

(22)

OSTİM ŞUBESİ

Faaliyeti anlatır iş-akım şeması Şekil-5’ te verilmiştir.

Şekil- 5.Elektronik Atık Geri Kazanım Tesisi Proses İş Akım Şeması

Tesiste gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetler, 10.09.2014 tarih ve 29115 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği” Ek 1 Madde 8.1 “Atık ara depolama, geri kazanım ve bertaraf tesisleri (Hava emisyon konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet tüm geri kazanım tesisleri ile atık yakma ve birlikte yakma tesisleri için geçerli değildir. Çevresel Gürültü konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet ise atık pil ve akümülatör ile ömrünü tamamlamış lastik geri kazanım tesisleri için geçerli değildir).” ve Madde 8.2 “Hurda parçalama tesisleri dahil hurdaların veya ömrünü tamamlamış araçların depolama alanları ve/veya işleme tesisleri, atık elektrikli ve elektronik eşya işleme tesisleri ile tanker temizleme tesisleri” kapsamında yer almaktadır.

Buna göre tesis için Hava Emisyonu konulu Çevre İzni, Tehlikeli Atık Geri Kazanım ve Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya İşleme konulu Çevre Lisansı alınacaktır.

Projenin Kapladığı Alan

Şti. Ostim Şubesi’nin tarafından Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Ostim O.S.B. 1245. Sok.

No:24 adresinde, tapunun 17164 ada, 13 parsel numaralı 352,25 m²’ lik alan içerisinde

“Yağlı Kablo Geri Kazanım, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi” faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

Faaliyet yeri Ostim Organize Sanayi Bölgesinde yer almaktadır. Yenimahalle Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğü tarafından S.S. Ankara Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi adına verilmiş olan Yapı Kullanma İzin Belgesi Ek-4’te sunulmuştur. Projenin gerçekleştirileceği alan Özcan KARTAL adına tapulu işyeri olup, Özcan KARTAL tarafından Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak. İth. İhr. San. Tic.

Hammadde

Metal Madde Deposu Depolama

Fiziksel Kırma ve Parçalama

Tartım

Ayrıştırma (elektronik türüne göre)

Ayırma

Plastik Madde Depolama (Toz Emisyonları)

Toz Tutma Sistemi

(23)

Ltd. Şti. Ostim Şubesi‘ ne kiralanmıştır. İlgili tapu ve kira sözleşmesi Ek-2, Ek-3’ te sunulmuştur. Faaliyet alanının işaretli olduğu Ostim Organize Sanayi Bölgesine ait plan paftası Ek- 8’de verilmiştir.

Tablo-13’te köşe koordinatları verilen Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Ostim Şubesi‘ne ait toplam 352,25 m²’lik alan içerisinde planlanan faaliyetler gerçekleştirilecektir.

Tablo- 13.Proje Alanı Köşe Koordinatları Koordinat Sırası : Sağa, Yukarı

Datum : ED-50 Türü : UTM D.O.M. : 36 Zon : 33

Ölçek Faktörü : 6 derecelik

Koor. Sırası : Enlem,Boylam Datum : WGS-84 Türü : COĞRAFİK D.O.M. : --

Ölçek Fak. : --- Nokta

No Y X Y:X

T1 478538.299 4424973.601 39.97296255:26.74818680

T2 478549.200 4424978.649 39.97300831:26.74831429

T3 478563.168 4424945.651 39.97271136:26.74847895

T4 478552.533 4424940.343 39.97266327:26.74835459

Çalışacak Personel Sayısı

Proje kapsamında 7 kişinin istihdam edilmesi planlanmaktadır. Teknik ekip dışındaki personel, öncelikle çevre ilçelerden sağlanacak olup, gerekli görülmesi halinde işçi sayısı artırılıp azaltılabilecektir.

c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.)

Arazi Kullanımı

Şti. Ostim Şubesi’nin ‘nin kiracı olarak ikamet edeceği, Ankara İli, Yenimahalle İlçesi, Ostim O.S.B. 1245. Sok. No:24 adresinde, tapunun 17164 ada, 13 parsel numaralı 352,25 m²’ lik alan içerisinde “Yağlı Kablo Geri Kazanım, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisi” faaliyetleri gerçekleştirilecektir.

Faaliyet yeri Ostim Organize Sanayi Bölgesinde yer almaktadır. Tesis alanının işaretli olduğu Ostim Organize Sanayi Bölgesine ait plan paftası Ek- 8’de sunulmuştur.

Yenimahalle Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğü tarafından S.S. Ankara Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi adına verilmiş olan Yapı Kullanma İzin Belgesi Ek-4’te sunulmuştur. Projenin gerçekleştirileceği alan Yüksel oğlu Özcan KARTAL üzerine kayıtlı tapulu arazisi olup, Özcan KARTAL tarafından Pelkar İskele ve Kalıp Sistemleri İmalat Geri Dön. İnş. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Ostim Şubesi‘ ne kiralanmıştır.

Planlanan faaliyet yerine ilişkin Tapu, Kira Sözleşmesi ve Yapı Kullanım İzin Belgesi rapor ekinde sunulmuştur. (Bkz. Ek-2, Ek-3, Ek-4)

(24)

OSTİM ŞUBESİ

Su Kullanımı

Faaliyetlerin gerçekleştirebilmesi planlanan tesisin hali hazırda kurulu olması nedeni ile proje kapsamında herhangi bir inşaat ve hafriyat çalışması gerçekleştirilmeyecektir. Dolayısı ile bu aşamada su kullanımı söz konusu olmayacaktır.

Proje konusu faaliyet kapsamında işletmede;

1) Uygulanması planlanan proses kapsamında

2) Personelin su ihtiyacının karşılanması amacıyla olmak üzere iki aşamada su kullanımı söz konusudur.

Tesiste gerçekleştirilmesi planlanan elektrikli ve elektronik eşya işleme faaliyetinde su kullanımı söz konusu olmayacak olup, yağlı kablo geri kazanımı faaliyetinin gerçekleştirilmesi esnasına yağlı kablonun yağından arındırılması prosesinde su kullanımı söz konusu olacaktır.

- Yağlı Kablo Geri Kazanımı Faaliyeti Kapsamında Su Kullanımı;

Tesiste yağlı kablo geri kazanımı faaliyeti dışında uygulanması planlanan proseslerde su kullanımı söz konusu değildir.

İşletmeye geri kazanım amaçlı alınacak yağlı kablolar yarma soyma ve kesme işlemine tabi tutulduktan sonra içerisinde ağırlıkça yaklaşık % 0,5 oranında bulunabilecek olan madeni yağın fiziksel işlemlerle kablodan alınması amacıyla yıkama işlemi uygulanacaktır. Bu kapsamda solvent içerikli suyun kullanılması planlanmaktadır. Solvent yağ çözücü olarak kullanılan etkili bir maddedir. Solventin aşındırıcı özelliği olması nedeniyle de direk olarak yüzeye temas ettirilmeyecektir. Bu sebepten su ile karıştırılarak yüzeye uygulanacaktır.

Kullanılacak solvent miktarı şu an için belirli olmayıp, faaliyet süresince buharlaşan solvent miktarı kadar havuzlara solvent ilavesi yapılacak, yağlı kablodaki yağın içeriğine göre de miktar arttırılıp azaltılabilecektir. İlk karışım esnasında (1.5x1.5x1=

2.25 m³) hacminde düşünülen 1 adet solvent daldırma/yıkama havuzu için yaklaşık 2 ton su kullanılacaktır. Kontamine olmuş yağlı kablo geri kazanımı prosesinde kullanılacak solvent içerikli sular devir daim şeklinde yeniden kullanılacaktır. Bu sebepten; Solventli daldırma/yıkama havuzu karışımı yılda en az 2 defa boşaltılarak, içeriğindeki karışım yenilenecektir. Bu bağlamda yılda 4 ton su kullanılacak olup, gerekli olan su şehir şebeke suyundan sağlanacaktır. Buharlaşma sonucu ilave edilecek suyun da 2 ton/yıl olduğunu düşünüldüğünde toplamda 6 ton/yıl su kullanımı söz konusu olacaktır.

Kullanılacak olan su, Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi şebekesinden sağlanacaktır.

İşletmede çalışacak personelin ihtiyaç duyacağı içme suyu ve kullanma suyu şehir şebeke suyundan temin edilecektir. Tesiste toplam 7 personelin çalışması planlanmakta olup, kişi başına gerekli su miktarı TUİK 2012 verilerine göre 197 lt/gün alındığında; kişi basına günlük 197 litre olmak üzere günde toplam 1.379 litre içme ve kullanma suyuna ihtiyaç duyulacaktır.

Personelin Günlük Su İhtiyacı:

Q = N x q = 197 lt/kişi.gün x 7 kisi = 1.379 lt/gün

N= Çalışan kişi sayısı

q= TUİK,2012 Kişi başı kullanılan günlük su miktarı: 197 lt/kişi.gün

(25)

Enerji Kullanımı

Faaliyet kapsamında prosese bağlı olarak kullanılacak olan tüm makine ve ekipman için elektrik enerjisi kullanılacaktır. Kış aylarında da ısınma amacı ile elektrik enerjisinden yararlanılması planlanmaktadır. İhtiyaç duyulacak elektrik enerjisi şehir şebekesinden karşılanacaktır.

ç) Atık Miktarı (Katı, Sıvı, Gaz vb.) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri

Proje kapsamında gerçekleştirilecek çalımalar sırasında oluşacak sıvı atık, katı atık, emisyon vb. etkiler aşağıda belirtilmiştir.

Sıvı Atıklar

Tesiste çalışmakta olan toplam 7 personelin kullandığı 197 lt/kişi.gün’ lük suyun (TUİK, Belediye Atıksu İstatistikleri,2012) tamamının atık suya dönüştüğü kabulüyle oluşan evsel nitelikli atıksu miktarı;

QAtıksu= 7 kişi x 197 lt/kişi.gün = 1.379 lt/gün atık su oluşacağı hesaplanmıştır.

Proje kapsamında sonra oluşacak evsel nitelikli atıksular, OSTİM O.S.B.’ye ait kanalizasyon şebekesine, ASKİ tarafından hazırlanan “Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği” Madde 17.d de belirtilen sınır değerlere uygun olarak deşarj edilecek ve Ankara Büyükşehir Belediyesi ASKİ Genel Müdürlüğünden Kanal Bağlantı Durum Belgesi alınacaktır.

Faaliyet kapsamında Elektrikli Elektronik Atıkların Geri İşlenmesi prosesinden kaynaklı atık su oluşmayacaktır.

Faaliyet kapsamında kabul edilecek olan yağlı kablolar, depolama alanında dinlendirildikten sonra ilk işlem olan solvent yıkama tankına alınacaktır. Burada uygun miktarda pH ayarlayıcı malzeme ve solvent ilave edilecek, kablo üzerinde bulunan yağın ayrılması sağlanacaktır. Yağlı kablo atıkları havuzda belli oranda seyrelmiş olarak bulunan solvent içerisine daldırılacak iç ve dış yüzeylerinde bulunan kontaminasyonun solvente geçirilmesi sağlacaktır.

Solvent havuzunda kontaminasyonu giderilen atık kablolar yağ içerikli solventli suyun süzülmesi için ızgaralar üzerine alınacaktır. Izgara kanalında süzülen solvent içerikli sular tekrar kullanılmak üzere solvent daldırma havuzuna alınacaktır.

Bölüm I.c “Su Kullanımı” başlığı altında yapılan açıklamalara göre tesisin yağlı kablo geri kazanımı faaliyetlerinde kullanılacak yıkama havuzu için yıllık yaklaşık 6 ton su kullanımı olacağı öngörülmektedir. Kullanılacak olan suya yağlı kablodaki yağın içeriğine göre solvent kimyasalı eklenecektir. Daldırma/yıkama havuzundaki kullanılacak solvent içerikli sular, yapılacak analizler sonucunda uygun bulunması durumunda devir daim şeklinde yeniden kullanılacaktır. Ancak belirli bir süre sonra kullanılamaz (kablonun bünyesindeki yağı gideremez) hale gelecek solvent içerikli sular, atıksu olarak değerlendirilecek, tesis bünyesinde yer alacak sızdırmaz tanklara alınarak geçici atık depolama sahasında biriktirilecektir. Kullanılamaz hale gelecek solvent içerikli atıksular lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine verilecektir.

(26)

OSTİM ŞUBESİ

Faaliyet kapsamında 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan ‘Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik’ esaslarına göre planlanan yağlı kablo geri kazanım faaliyetinden oluşacak olan atık kodu Tablo-14’te belirtilmiştir.

Tablo- 14.Prosesten Kaynaklanacak Atıksu Türü Ve Kodu

Durumu 12 03 Su ve Buhar Yağ Alma İşlemlerinden Kaynaklanan Atıklar (11 Hariç)

12 03 01* Sulu yıkama sıvıları M

İlk karışım esnasında (1.5x1.5x1= 2.25 m³) hacminde düşünülen 1 adet solvent daldırma/yıkama havuzu için yaklaşık 2 ton su kullanılacaktır. Solventli daldırma/yıkama havuzu karışımı yılda en az 2 defa boşaltılarak yenilenecektir. Bu bağlamda yılda 4 ton su kullanılacak olup, gerekli olan su şehir şebeke suyundan sağlanacaktır. Buharlaşma sonucu ilave edilecek suyun da 2 ton/yıl olduğunu düşünüldüğünde toplamda 6 ton/yıl su kullanımı söz konusu olacaktır. Kullanılacak olan suyun tamamının atık suya dönüştüğü varsayımıyla yıllık toplam 6 ton atıksu oluşması öngörülmektedir.

Solvent yıkama tankı içerisinde kullanılacak olan çözücü içerikli sular ASKİ kanalizasyon sistemine deşarj edilmeyecek olup, 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Ek-IV Listesi kapsamında belirlenen atık kodları ile lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine gönderilecektir.

31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı (Değişik;25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı) “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

Atık Yağlar

İşletmeye geri kazanım amaçlı alınacak yağlı kabloların içerisinde ağırlıkça yaklaşık % 0,5 oranında madeni yağın bulunabileceği öngörülmektedir. Geri kazanımı gerçekleştirilecek olan yaklaşık 3000 ton/yıl yağlı kablonun ağırlıkça %0,5’i olan 15 ton/yıl (3000x0,5/100) miktarında atık madeni yağ oluşacaktır.

Tesis bünyesinde gerçekleştirilecek yağlı kablo geri kazanım faaliyetinden kaynaklı oluşacak atık yağların gerekli analizleri yaptırılacak, ağzı kapaklı, sızdırmaz, kaplara alınacak geçici atık depolama alanında üzerinde atık kod numaraları bekletilerek depolanacaktır.

Biriktirilen atık yağlar, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı (Değişik 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı) “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” veya 14.03.2005 tarih ve 25755(Değişik: 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı) sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” doğrultusunda en fazla 6 ayda bir ulusal atık tasıma formları düzenlenerek, tasıma lisansına sahip araçlar ile lisanslı bertaraf/geri kazanım tesislerine gönderilecektir.

İşletme aşamasında kullanılacak olan araçların yağ değişimleri serviste yapılacaktır. Tesiste bakım-işletme ve tesise kabul edilecek atıklardan kaynaklı atık yağlar, diğer atıklardan ayrı toplanarak 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı (Değişik:

05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı) Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ne ve 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı (Değişik: