Korunması gereken alanlar:

a) Onaylı çevre düzeni planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar v.b.)

Planlanan proje yeri Ankara ili dahilinde olup, Ankara ili çevre düzeni planı bulunmamaktadır. Proje alanı onaylı çevre düzeni planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar içerisinde yer almamaktadır.

b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı

Proje alanı dahilinde söz konusu alanlar bulunmamaktadır.

c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suları durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketlerinin çekilme devresinde derinliği 6 metreyi geçmeyen sular, bataklık sazlık ve turbalıklar ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler

Proje alanı dahilinde; faaliyetin gerçekleştirilmesi aşamasında 04.04.2014 tarih ve 28962 sayılı “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği” riayet edilecektir.

ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları

Proje alanı dahilinde göller, akarsular, yeraltı suyu işletme hattı bulunmamaktadır.

Faaliyetin tüm aşamalarında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazate’de (Değişik: 25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı R.G.) yayınlanarak yürülüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ve 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2006/27 sayılı “Dere Yatakları ve Taşkınlar Genelgesi” hükümlerine uygun olarak hareket edilecek olup akar dere ve kuru derelere herhangi bir müdahalede bulunulmayacaktır.

33

PELKAR İSKELE VE KALIP SİSTEMLERİ İMALAT GERİ DÖN. İNŞ. NAK. İTH. İHR. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

OSTİM ŞUBESİ

YAĞLI KABLO GERİ KAZANIM, ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA İŞLEME TESİSİ

PROJE TANITIM DOSYASI

d) Bilimsel araştırmalar için önem taşıyan ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanları,

Proje alanı dahilinde ve yakın çevresinde belirtilen alanlar bulunmamaktadır.

Proje alanının jeolojik özellikleri ilerleyen bölümde verilmiştir.

d) Bilimsel araştırmalar için önem arz eden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar.

Proje alanı dahilinde ve yakın çevresinde belirtilen alanlar bulunmamaktadır.

Proje alanının jeolojik ve hidrojeolojik özellikleri ilerleyen bölümde verilmiştir.

JEOLOJİ

Ankara İli ve civarında, en altta Triyas yaşlı Ankara grubunu oluşturan kayatürleri yer alır (Akyürek ve diğ., 1997). Ankara grubu; Emir, Elmadağ, Ortaköy ve Keçikaya formasyonlarından oluşur. Ortaköy formasyonu içerisinde, İmrahor kireçtaşı üyesi ve radyolarit üyesi tanımlanmıştır. Ankara grubu, yer yer diyabaz daykları tarafından kesilmişler. Grubunun içerisinde değişik boyut ve şekillerde Karbonifer, Permo-Karbonifer ve Permiyen yaşlı kireçtaşı blokları görülür. Ankara grubu üzerine Liyas yaşlı Hasanoğlan formasyonu açısal uyumsuzlukla gelir. Hasanoğlan formasyonu üste doğru Akbayır formasyonuna düşey ve yanal yönde tedrici geçer. Hasanoğlan formasyonunun yanal ve düşey yönde yastık yapılı, iri feldspatlı volkanitler ve kireçtaşından oluşan Liyas yaşlı Günalan formasyonuna tedrici geçer. Günalan formasyonuna ait Hörç Kireçtaşı üyesi ayırtlanmıştır.

Bölgede ofıyolitler üç ayrı konumda bulunurlar. Bunlar sırasıyla ; Jura-Alt Berriasiyen oluşum yaşlı ve ilksel ilişkileri iyi korunmuş Eldivan ofıyolit topluluğu, Alt Kretase'de bölgeye yerleşen ve tektonik dokanaklı, değişik yaş ve kökende kayaç bloklarını kapsayan Dereköy ofiyolitli melanjı ve Üst Kretase yaşlı sedimanter birimler içerisinde Eldivan ofıyolit topluluğundan ve Dereköy ofiyolitli melanjından aktarılan olistolit ve olistostromlardır. Eldivan ofiyolit topluluğu ve Dereköy ofîyolitli melanjı üzerine Senomaniyen-Kampaniyen yaşlı Kılıçlar grubunu oluşturan Hisarköy formasyonu açısal uyumsuzlukla gelir. Hisarköy formasyonu, düşeyde ve yanal yönde Karadağ formasyonune tedrici geçer. Hisarköy ve Karadağ formasyonları yer yer içinde yerli ve yabancı kaya bloklarını olistolit olarak içeren, olistostromal bir iç yapı gösterir. Hisarköy formasyonu içinde Kocatepe kireçtaşı üyesi ayırtlanmıştır. Kılıçlar grubunu oluşturan birimler üste doğru havzanın değişik kesimlerinde Maastrihtiyen yaşlı Haymana formasyonuna düşey ve yanal yönde tedrici geçereler. Türbiditik fasiyesinde çökelen Haymana formasyonu içerisinde yer yer volkanik siller görülür. Haymana formasyonunun çökelme ortamının sığlaşmasıyla gelişen şelf ve resif çökelleri Malboğazı formasyonu olarak ayırtlanmış ve tanımlanmıştır (Akyürek ve diğ., 1997). Paleosen yaşlı birimlerin çökelme ortamları ve kaya türü özelliklerine göre Çaldağ formasyonu ve Dizilitaşlar formasyonu olarak tanımlanmıştır. Bu birimler üzerinde İpresiyen yaşlı Eskipolatlı formasyonu ve Lütesiyen yaşlı Çayraz formasyonu bulunmaktadır. Oligosen yaşlı Miskincedere formasyonu, konglomera, kumtaşı, çamurtaşı, marn ve jips ardalanmasından oluşur. Oligosen yaşlı birimleri, Miyosen yaşlı birimler uyumsuz olarak örter. Bölgede Miyosen yaşlı volkanitler, andezit, trakiandezit, bazalt, aglomera ve tüflerden oluşmuş Tekke volkanitleri ile dasit ve andezitten oluşan Oğulbey dasiti olarak

34

tanımlanmıştır. Bu volkanitlerle eşyaşlı ve girik olarak bulunan sedimanter ağırlıklı kayaçlar, alttan üste doğru Kumartaş, Hançili, Mamak, Kızılırmak ve Bozkır formasyonlarına ayırtlanmıştır. Bozdağ bazaltı bölgedeki volkanizmanm en son ürünüdür.

Pliyosen yaşlı az tutturulmuş Gölbaşı formasyonu kendinden daha yaşlı birimleri uyumsuz olarak örter.

Yapısal Olarak Ankara ili ve civarı Alpin hareketi ve Epirojenik tektonik hareketler etkin olmuştur.

Alpin Öncesi Hareketler:

Alp öncesi hareketlerin ilki olan Kaledonien hareketleri, bölgenin kuzeyindeki AydosDağı’nda görünenşistler etkilenmişve kuzeybatı­güneydoğu doğrultulu kıvrımları oluşturmuştur. Permo Triyas yaşlı kireçtaşı blokları içeren grovak ve metagrovakların kuzeydoğu­güneybatı doğrultulu kıvrımları ise, Hersiniyen hareketlerinin sonunda oluşmuştur.

Alpin Hareketleri:

Ankara ilinde liyas transgresyonun, kimmeriyen hareketlerinin oluşturduğu kıvrımlar üzerine geldiği kanısı yaygındır. Bölge Liyas’tan Kretase ortalarına kadar sürekli alçalmıştır. Üst Kretase’de ofiyolifli melanjin yerleşimi ile başlayan bölgesel yükselme, sab Hersiniyen hareketleri ile ilgili olabilir. Üst Kretase başlarında yükselmiş olan bölge, bundan sonra Lütesiyen’e kadar yeniden su altına dalmıştır.

Ankara bölgesinde üçüncü kez ve son olarak su yüzene çıkması, Eosen bölgede yer yer oluşan ve kaybolan lagüner ve evoporitik ortamlarda, jips ve bazı karasal çökel erin oluştuğu görülür.

Epirojenik Hareketler:

Miyosen, Pliyosen ve Kuaterner boyunca süre gelen epirojenik hareketler, Alpin kıvrımlaşmasını izleyen ve gittikçe zayıflayan hareketlerdir. Yükselen antiklinoryumlar, çukurlaşan şenklinaryumlar arasında, sıkışma fayları ve kıvrımlaşmalar görülür. Özelikle, Ankara’nın toprak zeminini oluşturan üst Pliyosen yaşlı akarsu ve göl çökel eri, Radonik fazından çökelmiştir. Ankara yöresindeki pleistosen akarsu şekileri hem bu düşey yükselmenin hem de kuvaternerdeki iklim değişmelerinin ortak ürünü olarak görülebilir. Üst Pliyosen yaşlı akarsu ve göl çökel erinin gerek çökeldikleri Palo-Ortam, gerek sediman içerikleri, gerekse çökelme sonrası uğradıkları aşınma ve iklimsel değişmeler sonucu oluşan kuruma gibi olgular, bu az pekişmiş kili zeminler oluşturur.

Tesis Alanı ve civarında Miyosen ile Kuvaterner yaş aralığında birimler yüzlek vermektedir. Bu birimler yaşlıdan gence doğru Üst Miyosen yaşlı Çakıltaşı-Kumtaşı-Çamurtaşı birimi, Üst Miyosen yaşlı Kumtaşı-çamurtaşı-kireçtaşı birimi, Pliyosen yaşlı Çakıltaşı-kumtaşı-çamurtaşı birimi ve Kuvaterner yaşlı Alüvyon birimi bulunmaktadır.

35

PELKAR İSKELE VE KALIP SİSTEMLERİ İMALAT GERİ DÖN. İNŞ. NAK. İTH. İHR. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.

OSTİM ŞUBESİ

YAĞLI KABLO GERİ KAZANIM, ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA İŞLEME TESİSİ

PROJE TANITIM DOSYASI

Şekil- 7.Ankara ve Çevresinin Genelleştirilmiş Stratigrafik Dikme Kesiti (Kasapoğlu, 2000)

36

Üst Miyosen yaşlı Çakıltaşı-kumtaşı-çamurtaşı birimi Kızılırmak formasyonuna ait, kırmızı renkli çamurtaşı, jips, tüf ve daha az da konglomera ve kumtaşlarından oluşur.

Havza kenarlarında konglomera ve kumtaşı, havza ortasında ise çamurtaşı ve jips yaygın olarak izlenir. Çamurtaşları, gevşek, kötü-iyi boylanmalı, orta-kalın tabakalıdır.

Çakıltaşları, orta tutturulmuş, kötü-orta boylanmalı, matriks veya tane destekli ve kalın tabakalıdır. Kumtaşları orta-kötü tutturulmuş, orta-kalın tabakalıdır. Jipsler, beyaz renkli, ince tabakalı ve küçük kristaller halinde çamurtaşları arasında yer alır. Kızılırmak formasyonu, altta Hançili formasyonu üzerine, bazen de Hançili formasyonu olmaksızın doğrudan Kumartaş formasyonu üzerine uyumlu olarak gelir. Yer yer de daha yaşlı birimler üzerinde uyumsuz olarak görülür. Üstte ise Bozkır formasyonu ile geçişlidir.

Kızılırmak formasyonu birlikte olduğu birimlerin stratigrafik konumlarından dolayı Üst Miyosen yaşlı olarak kabul edilmiştir. Kızılırmak formasyonu bölgede gelişmiş göllerin gittikçe dolması sonucunda oluşmuştur.

Üst Miyosen yaşlı kumtaşı-çamurtaşı-kireçtaşı birimi, Hançili formasyonunun tabanında, gri renkli kumtaşı-silttaşı-çamurtaşı ardalanması görülür. Burada bulunan kumtaşları çapraz katmanlanmalıdır. Yukarıya doğru siltli çamur, gri-yeşil kil, sarı bej killi kireçtaşı, killi kumtaşı ve tüflerden oluşmaktadır ve ripple marklar gözlenmiştir. En üst kesimde ise genellikle kiltaşı, marn, organik maddece zengin kiltaşı, masif marn, fosilli kireçtaşı, kömür seviyeleri bulunur.

Pliyosen yaşlı çakıltaşı-kumtaşı-çamurtaşı birimi Gölbaşı Formasyonu adı altında toplanmıştır. Birim,gri, boz kırmızı renkli, tutturulmamış, az tutturulmuş, çeşitli boyda değişik kökenli çakıltaşı, kumtaşı ve çamurtaşından oluşur. Çoğunlukla tabakalanmasız olup, bazı yerlerde yatay tabakalıdır, Kumtaşı ve miltaşları arasında moloz akması süreçleriyle oluşmuş çakıltaşları yaygındır, Gölbaşı Formasyonu altta Bozdaf Bazaltı ve daha eski birimler üzerine uyumsuz olarak gelir, Üst sınırı ise izlenemez, Birim içinde bu çalışmalarda fosil bulunamamıştır. Calvi ve Kİeinsorge (1940) aynı birim içinde Pliyosen yaşlı mastodon fosilleri bulmuşlardır. Birimin yaşı, stratigrafideki yeri ve eski çalışmalar da gözönüne alındığında. Pliyosen olarak kabul edilebilir.

Kuvaterner yaşlı Alüvyon birimi, Bölgedeki nehirlerin yatağına göre çeşitli yüksekliklerde korunmuş eski alüvyonlar izlenir. Tutturulmamış veya çok az tutturulmuş, kum, mil ve çakıllardan oluşur. Alüvyon; Kızılırmak nehri ve bu nehrin kolları boyunca, Mogan gölü ve Emir gölü çevresinde kum, mil ve çakıldan oluşan günümüz çökelleridir.

TEKTONİK VE PALEOCOĞRAFYA