Hemşirelik Bölümü/
Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
DKH604
JİNEKOLOJİK ONKOLOJİ HEMŞİRELİĞİ
JİNEKOLOJİK ONKOLOJİ
HASTALARINDA CİNSEL SAĞLIK SORUNLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLAY AKMAN
DKH604
JİNEKOLOJİK ONKOLOJİ
HEMŞİRELİĞİ DERSİ
İÇERİK
- Cerrahi Tedavinin Kadın Cinselliğine Etkisi - Kemoterapinin Kadın Cinselliğine Etkisi
- Radyoterapinin Kadın Cinselliğine Etkisi
- Jinekolojik Kanserli Kadınlarda Ortaya Çıkan Cinsel Sağlık Sorunları
- Jinekolojik Kanserli Kadınlarda Ortaya Çıkan
Cinsel Sağlık Sorunlarında Bakım
ÖĞRENME HEDEFLERİ
- Cerrahi tedavinin kadın cinselliğine etkisini bilmek - Kemoterapinin kadın cinselliğine etkisini bilmek - Radyoterapinin kadın cinselliğine etkisini bilmek - Jinekolojik kanserli kadınlarda ortaya çıkan cinsel
sağlık sorunlarını tanımlayabilmek
- Jinekolojik kanserli kadınlarda ortaya çıkan cinsel sağlık sorunlarında hemşirelik bakımını
planlayabilmek
Cerrahi Tedavinin
Kadın Cinselliğine Etkisi
• Genital organlarda yapısal değişiklikler
• Postmenapozal sorunlar Vajina boyunda kısalma, Disparoni
Vajina elastikiyetinde azalma Vajinal kayganlıkta azalma
Cinsel arzuda ve orgazm yeteneğinde azalma Vajinal duyarsızlık
Penis penetrasyonunda yetersizlik ya da penetrasyonu
hissedememe
Kemoterapinin
Kadın Cinselliğine Etkisi
• Kemoterapik ajanlar kadının cinsel
fonksiyonlarında akut ve kronik değişiklilere neden olmaktadır.
• Kemoterapinin kadının cinsel yaşamı üzerindeki etkisi; ilacın tipine, ilacın dozuna, tedavi
süresine, kadının yaşına ve tedaviden sonra
geçen süreye göre değişmektedir.
Radyoterapinin
Kadın Cinselliğine Etkisi
Tedavide radyoterapinin kullanılması, kadının cinselliğinde ve fertilitesinde sürekli ve şiddetli değişikliklere neden olmaktadır.
• Sterilite
• Vajen epitelinde eritem, enflamasyon, mukozal atrofi, elastikiyet kaybı
• Vajinal dokuda ülserasyon
• Vajen kayganlığında azalma, kuruluk ve vajinal kanalda daralma
• Vajinada enfeksiyon ve travma riski
• Ani ve prematür menopoz
• Arzu/istek kaybı
• Disparoni, penetrasyon güçlüğü ve orgazm olamama
Jinekolojik Kanserli Kadınlarda Ortaya Çıkan Cinsel Sağlık Sorunları
• Cinsel fonksiyonlara yönelik sorunlar
• Üreme yeteneğine yönelik sorunlar
• Beden imajına yönelik sorunlar
• Cinsiyet rolüne (kadınlık/dişilik kimliği) yönelik sorunlar
Jinekolojik Kanserli Kadınlarda Ortaya Çıkan Cinsel Sağlık Sorunlarında Bakım
Kanser tedavilerinin kadın cinsel sağlığı üzerindeki etkileri iki düzeyde değerlendirilir:
• Birinci düzey değerlendirme
• İkinci düzey değerlendirme
KAYNAKLAR
• Can G. (2014). Onkoloji Hemşireliği. Editör: Can G. Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul, 370-384.
• Çelik Tarakçıoğlu G. (2016). Onkoloji Hemşireliğinde Semptom Yönetimi.
Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 5(4) : 93-100
• Demirsoy G (2008) Jinekolojik Onkoloji Hastalarında Kemoterapiye Bağlı
Semptomların Yönetimi, Türkiye Cumhuriyeti Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum Ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul.
• Pınar G, Algıer L, Çolak M, Ayhan A. (2008).Jinekolojik kanserli hastalarda yaşam kalitesi. Uluslararası Hematoloji-Onkoloji Dergisi 2008; 3(18): 141-149.
• Reis N (2003) Jinekolojik Kanser ve Tedavilerinin Kadın Cinsel Sağlığına Etkileri, C.Ü.Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 7 (2), p:35-40.
• Serçekuş P, Türkcü SG. (2015). Jinekolojik kanserli hastalarda cinsellik. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(1): 36-38.
• Uğur Ö. (2014). Kanser hastasının semptom yönetimi. Türk Onkoloji Dergisi 2014;
29 (3): 125-135.