HAFTANIN VAAZI NEFİS MUHASEBESİYLE GELECEĞE YÖN VEREBİLMEK

HAFTANIN VAAZI NEFİS

MUHASEBESİYLE GELECEĞE

YÖN VEREBİLMEK

Hazırlayan: Bilgin EKŞİ

/bilgin ekşi

VAAZIMIZIN KONU SIRALAMASI 1

KÜRSÜDEN GÖNÜLLERE (haftanın vaazı) FACEBOOK GRUBUMUZA KATILIMINIZI BEKLİYORUZ

NEFİS MUHASEBESİ NEDİR ve NİÇİN NEFİS MUHASEBESİ YAPILMALIDIR? 2

NEFİS;

geniş anlamda, insanın aslı ya da kendisi, istek ve arzularının tamamını kapsayan bir kavramdır. Dar anlamda ise, özellikle günlük dilde, kişilerin istek, arzu ve ihtiraslarını karşılamaktadır.

NEFİS MUHASEBESİ İSE;

kişinin kendisiyle yüzleşmesi, kendini kontrol etmesidir. İnsanların kendilerini muhasebe etmesi, Allah’a kulluk görevini hakkıyla yerine getirebilmesi; dünya ve ahiret mutluluğuna kavuşabilmesi için kaçınılmazdır.

NEFİS MUHASEBESİNİN GEREKLİLİĞİ

ile ilgili Rabbimiz

Haşir Suresinin 18. ayetinde

^bizleri

uyarmaktadır:

َّدَق اَم ٌسْفَن ْرُظْنَتْلَو َهّٰللا اوُقَّتا اوُنَمٰا َنيٖذَّلا اَهُّيَا اَي دََغل َْْم

‘’Ey iman edenler!

Allah'a karşı gelmekten sakının ve herkes, yarın için önceden ne göndermiş olduğuna baksın.

’’

Bu ayeti kerimeden de anlaşılacağı üzere

nefis muhasebesi kulu ALLAH c.c’ün razı olacağı kullar arasında muhafaza edecek önemli bir husustur.

NEFİS MUHASEBESİ BİR DÜZELİŞ ve KORUNMA METODUDUR 3

DEĞERLİ MÜSLÜMANLAR;

NEFİS MUHASEBESİ

kişinin kendisini sorgulaması, faydalı ve faydasız davranışlarını belirlemesidir. Lakin günümüzde kişiler olarak kendimizden çok başkalarının davranışlarını muhasebeye çeker olduk. Kendi hatalarımızı görmezden gelerek başkalarının hatalarını gören olduk. Halbuki, kişi düzeltmeye önce kendinden başlamalıdır.

BU HUSUSTA

yüce Rabbimiz

Maide Suresinin 105. ayetinde

bu hususa şöyle değinmiştir:

َم ْمُكُّر ُضَي اَل ْمُكَسُفْنَا ْمُكْيَلَع اوُنَمٰا َنيٖذَّلا اَهُّيَا اَي ْمُتْيَدَتْها اَذغا َّل َض ْن

Ey iman edenler!

Siz kendinizi düzeltin. Siz doğru yolda olursanız, yoldan sapan kimse size zarar veremez

Bu ayetten de anlaşılacağı üzere,

sorguya önce kendimizden başlamalı, sırat-ı müstakim üzere olup kendimizi Rabbimizin koruması altına almalıyız.

ŞEYTANIN EN BÜYÜK HİLESİ ‘’NEFSİMİZİ KUSURSUZ GÖRMEKTİR’’ 4

Değerli Kardeşlerim;

Nefisle mücadelemizin ilk ve en önemli unsuru

asla nefsimizi kusursuz görmemektir.

Çünkü

nefsi kusursuz görmek

ŞEYTANDANDIR.

Nitekim Yusuf (a.s.) da

nefsin kötülüğünü ve kötülük emrettiğini söylemiştir,

“Ancak Allah’ın yardım ettiği nefis kurtulabilir.”

demiştir. Bu husus

Yusuf Suresinin 53. ayetinde

şöyle bildirilmektedir:

ُئِّرَبُا اَمَو ى ٖسْفَن

َسْفَّنلا َّنغا ٌةَراَّمَاَل

َر اَم اَّلغا غءوُّسلاغب ٌمي ٖحَِر ٌروُفََ ىٖىبَر َّنغا ىٖىبَر َم غحِ

"Ben nefsimi temize çıkarmam, çünkü Rabbimin merhamet ettiği hariç, nefis aşırı derecede kötülüğü emreder.

Şüphesiz Rabbim çok bağışlayandır, çok merhamet edendir" dedi.

İNİŞİYLE PEYGAMBER EFENDİMİZİ AĞLATIP DERİNDEN TEFEKKÜR ETTİREN AYETLER 5

Hazret-i Âişe (r.a) vâlidemiz

, Allah Rasûlü (sav)’in kalbî rikkatine ve tefekkür ufkuna dair bir misâli şöyle nakleder:

“Bir gece Rasûlullah (sav) bana:

«–Ey Âişe! İzin verirsen, geceyi Rabbime ibâdet ederek geçireyim.» dedi. Ben de:

«–Vallahi Sen’inle berâber olmayı çok severim, ancak Sen’i sevindiren şeyi daha çok severim.» dedim.

Sonra kalktı, güzelce abdest aldı ve namaza durdu. Ağlıyordu… O kadar ağladı ki; mübârek sakalları, elbisesi, hattâ secde ettiği yer sırılsıklam oldu.

O, bu hâldeyken Bilâl (r.a) ezan okumaya geldi ve Allah Rasülünü perişan bir hâlde buldu. Âlemlerin Efendisi’nin ağladığını görünce, O’nu bu kadar mahzun ve mağmum eden hâdisenin ne olduğunu merak ederek:

«–Yâ Rasûlâllah! Allah Teâlâ sizin geçmiş ve gelecek bütün günahlarınızı bağışladığı hâlde niçin ağlıyorsunuz?» diye sordu.

Bunun üzerine Efendimiz (sav):

«–Allâh’a çok şükreden bir kul olmayayım mı? Vallahi bu gece bana öyle âyetler indirildi ki, onu okuyup da üzerinde tefekkür etmeyenlere yazıklar olsun!» dedi ve şu âyetleri okudu:

İNİŞİYLE PEYGAMBER EFENDİMİZİ AĞLATIP DERİNDEN TEFEKKÜR ETTİREN AYETLER 6

Al-i İmran Suresinin 190 ve 191. ayetleri:

َهَّنلاَو غلْيَّلا غفاَلغتْخاَو غضْرَاْلاَو غتاَوٰمَّسلا غقْلَخ ىٖف َّنغا غباَبْلَاْلا ىغلوُاغل تاَيٰاَل غرا

َيَو ْمغهغبوُنُج ىٰلَعَو اًدوُعُقَو اًماَيغق َهّٰللا َنوُرُكْذَي َنيٖذَّلَا غضْرَاْلاَو غتاَوٰمَّسلا غقْلَخ ىٖف َنوُرَّكَفَت

َّبَر

اَن غراَّنلا َباَذَع اَنغقَف َكَناَحْبُس اًلغطاَب اَذٰه َْْقَلَخ اَم

Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri ardınca gelip gidişinde selim akıl sahipleri için elbette ibretler vardır.

Onlar

ayaktayken

^,

otururken

^ve

yanları

üzerine yatarken

Allah'ı anarlar

. Göklerin ve yerin yaratılışı üzerinde düşünürler. "

Rabbimiz

! Bunu boş yere yaratmadın, seni eksikliklerden uzak tutarız. Bizi ateş azabından koru" derler.

İşte bu ayetler kişiye

NİÇİN YARATILDIĞINI

hatırlatmakta ve derin bir

TEFEKKÜRE

sevk etmektedir.

NEFİS MÜCADELESİNDE İBADETLERİN ROLÜ BÜYÜKTÜR 7

Değerli Müslümanlar;

NEFİSLE mücadelede

en önemli unsurlardan biriside

RABBİMİZE HAKKIYLA İBADET ETMEKTİR

. Rabbimizin bizlerden asıl muradı ona olan Kulluğumuzu hakkıyla yerine getirebilmektir. İşte bu anlamdan

İBADET ŞUURU

devreye girmektedir. Nitekim Yüce Mevlamız

Hicr Suresinin 99. ayetinde:

ُنيٖقَيْلا َكَيغتْاَي ىّٰتَحِ َكَّبَر ْدُبْعاَو

‘

’Sana ölüm gelinceye kadar Rabbine ibadet et.’’

buyurmuştur.

Rabbimiz ibadetler ile bizleri nefsimizden korumak ister:

َةوٰلَّصلا َّنِا ى ٰهْنَت

ِرَكْنُمْلا َو ِءاَشْحَفْلا ِنَع

Çünkü namaz, insanı hayâsızlıktan ve kötülükten alıkor.

[Ankebut Suresi 45. Ayet]

Ayetindeki bu ifade

ile ibadetlerin nefisle mücadelede önemli bir yer tuttuğunu bizlere bildirmektedir.

RABBİMİZ NEFSİMİZDEN KORUNABİLMENİN YOLLARINI TARİF EDİYOR 8

Değerli Kardeşlerim;

Yüce Rabbimiz Necm Suresinin 32. ayetinde bizlere Nefsimizden korunmanın yollarını tarif etmektedir:

غشَعْلاَو غةوٰدََْلاغب ْمُهَّبَر َنوُعْدَي َنيٖذَّلا َعَم َكَسْفَن ْرغب ْصاَو ُهْنَع َكاَنْيَع ُدْعَت اَلَو ُهَهْجَو َنوُديٖرُي ِّى

ُديٖرُت ْم

ْكغذ ْنَع ُهَبْلَق اَنْلَفََْا ْنَم ْعغطُت اَلَو اَيْنُّدلا غةوٰيَحْلا َةَنيٖز اًطُرُف ُهُرْمَا َناَكَو ُهیٰوَه َعَبَّتاَو اَنغر

Sabah akşam Rablerine, O'nun rızasını dileyerek dua edenlerle birlikte sabret. Dünya hayatının süsüne arzu edip de gözlerini onlardan ayırma. Kalbini bizi anmaktan gafil kıldığımız, boş arzularına uymuş ve işi hep aşırılık olmuş kimselere boyun eğme.

Bu ayette

Sabrın önemi, Dünyanın Süsünün aldatıcılığı

^,

Boş işlerler

ve bu tür kişilerden uzak durulması ve bunlara karşı Sabredilmesi tavsiye edilmiştir.

SÜREKLİ RABBİMİZİN GÖZETİMİ ALTINDA OLDUĞUMUZU UNUTMAMALIYIZ 9

Değerli Kardeşlerim;

Bir imtihan olarak gönderildiğimiz bu dünyada yüce rabbimiz;

َكَرْتُي ْنَا ُناَسْنغاْلا ُبَسْحَيَا ىًدُس

‘’ İnsan, kendisinin başıboş bırakılacağını mı zanneder. ’’ ifadesiyle bizleri uyarmakta ve;

ٌبيٖقَر غهْيَدَل اَّلغا لْوَق ْنغم ُظغفْلَي اَم ٌديٖتَع

‘’

İnsan hiçbir söz söylemez ki onun yanında (yaptıklarını) gözetleyen (ve kaydeden) hazır bir melek bulunmasın.

‘’ ayetiyle de devamlı gözetimde olduğumuzu bizlere hatırlatmaktadır.

Bu ayetlerde

insanın başıboş bir varlık olarak yaratılmadığı, her an gözetim altında olduğu ve her yaptığının kaydedildiği bildirilmiştir. Kul olarak bizlerin yapması gereken bu şuurla yaşamak ve her an nefsimizin hilelerine karşı uyanık olup nefisimize yenik düşmemektir.

AYETLER IŞIĞINDA GELECEK (AHİRET) PLANLAMASI 10

Değerli Kardeşlerim;

اَي اَهُّيَا ُساَّنلا

اوُقَّتا

ْمُكَّبَر ikazını dikkate alıp ALLAHIN EMİR ve YASAKLARINA UYMALIYIZ

اْوَشْخاَو اًمْوَي

ىٖزْجَي اَل ٌدغلاَو

ْنَع ٖهغدَلَو

اَلَو ٌدوُلْوَم

َوُه زا َج ْنَع

غلاَو ٖهغد

اًپْيَش ne babanın oğluna nede oğlun

babasına faydası olamayacağını bilip her kulun o gün dünyada yaptıkları ile başbaşa kalacağını asla unutmayarak AHİRET İÇİN ÇALIŞMALIYIZ.

َّنغا َدْعَو غهّٰللا

قَحِ Allah c.c bu ikazlarının hak ve gerçek olduğunu ve Mevlamızın bu ikazlarla bizi azaptan

korumayı murat ettiğini hakikatini bilerek AHİRETE HAZIRLANMALIYIZ,

اَلَف ُمُكَّنَّرََُت

ُةوٰي َحْلا

اَيْنُّدلا İnsanların Dünya hayatına aldanmaması hakikatini her daim hatırda tutup ahiret

için yatırım yaparak AHİRETE HAZIRLANMALIYIZ,

اَلَو ْمُكَّنَّرََُي

غهّٰللاغب

ُروُرََْلا Şeytanın bizleri Allah’ın affına güvendirerek aldatmasına müsaade etmeyip

günahlardan uzak durarak AHİRETİMİZE YATIRIM YAPMALIYIZ.

HERŞEYDEN HESABA ÇEKİLECEĞİMİZ BİLİNCİ İÇİNDE OLMALIYIZ 11

Değerli Kardeşlerim;

Hesaba çekilme bilinci insanın geleceğini ALLAH yolunda planlamasında önemli unsurdur. Nitekim Rabbimiz;

َوُهَو َنوُلَمْعَت اَمغب ُهَّللاَو ْمُتنُك اَم َنْيَأ ْمُكَعَم

ٌريغصَب

‘’ Nerede olsanız, O sizinle beraberdir. Allah, bütün yaptıklarınızı hakkıyla görendir.”

(Hadid, 57/4)

buyurmaktadır.

Yaratan yarattıklarını hakkıyla görmekte, hakkıyla onlardan haberdar olmaktadır. Bize düşen bu bilinçle hareket etmektir.

Çünkü yaşam bulduğumuz bu dünya mutlaka nihayete erecek ve her verilen nimetin hesabı sorulacak.

غميغعَّنلا غنَع ذغئَمْوَي َّنُلَأْسُتَل َّمُث

‘’ Sonra o gün size verilen nimetlerden hesaba çekileceksiniz.”

(Tekasür, 102/8 )

Hz. Zübeyr bu ayeti duyduğunda “Ey Allah’ın Resulü! (yiyip içtiğimiz) hurma ve su olan iki siyahtan ibaretken

hangi nimetten hesaba çekileceğiz” sorusunu Efendimiz (s.a.s)’e yönelttiğinde Peygamberimiz (s.a.s.) şöyle

buyurdu: “O mutlak olacak”

(İbn Mace, Zühd 12)