İnsan Davranışı ve Gelişimi
İnsan Davranışı ve Gelişimi
İnsan Türünde Evrimsel kalıt İnsan Türünde Evrimsel kalıt
Evrim tarihimiz davranışlarımız için Evrim tarihimiz davranışlarımız için olağanüstü gizil güçler sağlamıştır.beyin olağanüstü gizil güçler sağlamıştır.beyin
kabuğunun (cerebral cortex) gelişmesi ile kabuğunun (cerebral cortex) gelişmesi ile
dünyayı sembollerle en iyi temsil edebilen dünyayı sembollerle en iyi temsil edebilen
hayvan türü olduğumuz söylenebilir.
hayvan türü olduğumuz söylenebilir.
Zekanın kalıtımı Zekanın kalıtımı
Zeka zihinsel becerilerin tümü olarak tanımla- Zeka zihinsel becerilerin tümü olarak tanımla- nır ve insanın öğrenmiş olduğu herşey ve öğren- nır ve insanın öğrenmiş olduğu herşey ve öğren- me yeteneği de bu tanıma girer.Zekanın kalıtım- me yeteneği de bu tanıma girer.Zekanın kalıtım- sal yönü vardır. Ancak zeka için tek başına kalı- sal yönü vardır. Ancak zeka için tek başına kalı- tımsal demek olası değildir.Çevresel faktörlerde tımsal demek olası değildir.Çevresel faktörlerde
önemlidir.
önemlidir.
Davranışın Gelişimi Davranışın Gelişimi
Her gelişim dönemine ilişkin bilgi edinmemiz Her gelişim dönemine ilişkin bilgi edinmemiz
gerekmektedir.Bu bize yetişkin olarak gerekmektedir.Bu bize yetişkin olarak
çevremizdeki çocukları daha iyi anlama fırsatı
çevremizdeki çocukları daha iyi anlama fırsatı
sağlar.Örn.Motor gelişim,Fiziksel G.,Duyuşşal
sağlar.Örn.Motor gelişim,Fiziksel G.,Duyuşşal
G.,Algısal G.vb. G.,Algısal G.vb.
Davranışın oluşup olgunlaşmasında dış Davranışın oluşup olgunlaşmasında dış çevreden gelen bol uyarım önemlidir.
çevreden gelen bol uyarım önemlidir.
Örn. Margeret Meat’ in yeni ginedeki Örn. Margeret Meat’ in yeni ginedeki çalışmaları
çalışmaları
Davranışın Biyolojik Temelleri Davranışın Biyolojik Temelleri
İnsan çevresi ile sürekli etkileşim içinde olan İnsan çevresi ile sürekli etkileşim içinde olan bir varlıktır.Psikolojinin konusu olan iç
bir varlıktır.Psikolojinin konusu olan iç yaşantılar ve davranışlar bu karşılıklı yaşantılar ve davranışlar bu karşılıklı
alışverişten ortaya çıkar.
alışverişten ortaya çıkar.
Davranışın belirleyicileri Davranışın belirleyicileri
Çevresel belirleyiciler Kalıtımsal yapı Çevresel belirleyiciler Kalıtımsal yapı --Zamanda belirl. --Zamanda belirl.
--Geçmişte belirl. --Geçmişte belirl.
ÇEVRESEL BELİRLENİCİLER ÇEVRESEL BELİRLENİCİLER
Zamanda belirleyiciler:O an içinde bulunulan Zamanda belirleyiciler:O an içinde bulunulan çevresel uyarıcılardan gelen
çevresel uyarıcılardan gelen
etkilenmelerdir.Örn.Yeni ediniler bilgiler etkilenmelerdir.Örn.Yeni ediniler bilgiler
Geçmişte belirleyiciler:Geçmişteki deneyimler Geçmişte belirleyiciler:Geçmişteki deneyimler ve öğrenilenlerin davranışı
ve öğrenilenlerin davranışı
etkilemesi.Örn.Kırmızı ışıkta durulacağını etkilemesi.Örn.Kırmızı ışıkta durulacağını
bilmek
bilmek
KALITSAL BELİRLEYİCİLER KALITSAL BELİRLEYİCİLER
Doğa canlıları bazı donanımlarla var etmiştir. Doğa canlıları bazı donanımlarla var etmiştir.
Ör.eline iğne batan insanın aniden elini Ör.eline iğne batan insanın aniden elini
çekmesi,ağzına sirke alanın tükrük bezinin çekmesi,ağzına sirke alanın tükrük bezinin
uyarılması vb.
uyarılması vb.
Gerek çevresel gerekse de kalıtımsal Gerek çevresel gerekse de kalıtımsal
belirleyiciler davranışın ön koşullarıdırlar ve belirleyiciler davranışın ön koşullarıdırlar ve bunlar psikolojide UYARICI olarak tanımla- bunlar psikolojide UYARICI olarak tanımla-
nırlar.Uyarıcılara karşılık gelen davranışlara da nırlar.Uyarıcılara karşılık gelen davranışlara da TEPKİ denir.
TEPKİ denir.
U______O_______T U______O_______T
UYARICI___DUYU ORG.___ORGANİZMA___TEPKİ UYARICI___DUYU ORG.___ORGANİZMA___TEPKİ
-açık tepki -açık tepki
-kapalı tepki -kapalı tepki _________________---____________________
_________________---____________________
Arada beyinde psikolojik ve Arada beyinde psikolojik ve
organik birleştirici oluşumlar organik birleştirici oluşumlar
vardır. vardır.
Açık tepkiler Açık tepkiler
Gözle görülebilir Gözle görülebilir
davtanışlardır.Örn.konuşma ,yürüme,yazma davtanışlardır.Örn.konuşma ,yürüme,yazma
Kapalı tepkiler Kapalı tepkiler
