Seçime giren siyasi partilerin tümü tarım sektörünü vaat bombardımanına tuttu. Partilerden bazıları 'Mazotta ÖTV'yi kaldıracağız' derken, bazıları da ucuz gübre ve elektrik sözü veriyor. 2B sorununun çözümü de vaatler arasında ön sıralarda yer alıyor.
Büyümede, istihdamda, milli gelirde payı azalan tarım sektörü, 22 Temmuz seçimlerinde muhalefetin kozu oldu. CHP, MHP ve DP 22 Temmuz seçimlerinde hükümeti 'mağdur çiftçi' ile vuracak, borçların affı, ucuz mazot ve artırılan destekler ile oyunu almaya çalışacak. AKP ise çiftçiye 'dünya ölçeğinde rekabet edebilir 20 ürün' vaadi ile tarım sektörüne daha farklı bir bakış getiriyor. Siyasi partilerin seçim vaatlerinin sıralandığı seçim bildirgelerinde, tarım sektörü önemli bir yer tutuyor. Muhalefetin seçim bildirgelerinde 'durum tespiti', 'AKP hükümetinin yanlışları' ve 'yapılması gerekenler' AKP bildirgesinde ise 'iktidar döneminde yapılanlar' ve tarım sektöründeki yeni vizyon öne çıktı. Mazotta ÖTV ve/veya KDV indirimi öne çıkarken, küresel ısınmanın gündeme getirdiği su kıtlığı başta olmak üzere tarımda yeni politikalar da seçim bildirgelerinin konusu oldu.Bu konu AKP bildirgesine 'damlama ve
yağmurlama' sistemlerine desteğin sürdürüleceği vurgulanırken, DP, 'Su kaynakları ve Su kullanım İdaresi Kanunu' çıkarmayı ve 'Su Konseyi' oluşturmayı hedeliyor. AKP döneminde meclisi kilitleyen ve Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den dönen 2B (orman vasfını kaybetmiş araziler) sorunun çözümü CHP ve DP'nin gündemine girerken, çiftçi borçları affı da klasik bir vaat olarak bildirgelerde yerini aldı. İşte siyasi partilerin 2007 seçim bildirgelerinde tarım ve çiftçinin yeri:
CHP: Destek Katlanacak
CHP'nin seçim bildirgesinde tarıma geniş yer verildi. "Son 5 yıldır çiftçi tam anlamıyla yoksullukla boğuşmaktadır. AB kriterleri karşısında büyük ölçüde korumasız bırakıldı" saptamasının yapıldığı bildirgede, "Tarım ve çiftçiye her yıl GSMH'nin (Gayrisafi Milli Hasıla) yüzde 2'si yani bugünkünün de iki katı düzeyinde tarımsal destek sağlanacak" denildi. (2007 yılında tarıma verilen destek 5.3 milyar YTL).CHP'nin seçim bildirgesinde, "çiftçi mazotu kullanırken devlete, gübreyi kullanırken tüccara, elektriği kullanırken TEDA_'a çalışmayacak, kendisi ve ülke için çalışacak. Elektrik ucuzlayacak, mazottan ÖTV alınmayacak, mazot fiyatı yarı yarıya ucuzlayacak" vaadi de yer aldı. Yeniden Yapılanma
CHP, ekonomik değeri daha üstün ürünlerin üretiminin destekleneceğini, destek ödemelerinin zamanında yapılacağını ve ekim döneminden önce açıklanacağını belirterek, çiftçinin 'belirsizlik' endişelerini ortadan kaldırmayı hedefliyor. Tarımsal ürün planmasıyla da çiftçinin ürününün elde kalması ya da az para etmesinin önüne geçmeyi planlayan CHP, 10 yılda tüm toprakların suya kavuşturulacağını vaat ediyor.Tarım topraklarının 'yabancıya satışı'nı
yasaklamaya hedefleyen CHP, tartışmalı 2B arazilerilerini de çözüme kavuşturma sözü verdi. Bu vaat bildirgede, "2/B arazileri ile ilgili sorun, toplum yapısına ve ormancılık tekniğine uygun ve adil biçimde çözümlenecek. Kentsel
yerleşim alanına dönüşmüş 2/B arazileriyle ilgili mülkiyet sorunu çözülecek. Elde edilen gelir yeni orman alanları yaratılmasında kullanılacak" şeklinde yer aldı. Adı AKP iktidarında 'yeniden yapılandırma' olan mali af da CHP bildirgesinde şöyle yer aldı:
"Üretimde kullandığı elektrik ve kredi borcu için icralık olan çiftçinin TEDA_, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi kooperatiflerine olan borçları yeniden yapılandırılacak." CHP bildirgesinde seçim meydanlarında fiyatı 8 YTL'ye kadar çıkan fındık için "ulusal çıkara en uygun fiyat oluşumu" vaadinde bulunuldu.
AKP'den Dünya Vizyonu
AKP seçim bildirgesinde tarım "yapısal dönüşümün yönetimi" başlığı altında yer aldı. Tarıma verilen desteklerin 2002-2007 döneminde 1.8 milyar YTL'den 5.3 milyar YTL'ye yükseldiği vurgulanan bildirgede, tarımsal kalkınma
projeleri olan KÖYDES ve BELDES'e iki yılda 4.5 milyar YTL kaynak aktarıldığı vurgulandı. çiftçi borçlarının da 'yeniden yapılandırma' ile 1.5 milyar YTL azaltıldığı belirtildi. AKP yeni dönemde DGD (Doğrudan Gelir Desteği) ödemelerine ek olarak toprak analizi yaptıran, sertifikalı tohum kullanan ve organik tarım yapan çiftçilere ek ödeme yapılacağı, yağlı tohumlar gibi arz açığı olan ürünlere, biyodizel ve biyoetanole teşvik verileceği vaatlerini seçim bildirgesine koydu. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının günün koşulları ile AB çerçevesinde yeniden yapılandırılacağık, genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) ve ürünlerin üretiminde insan sağlığı ve çevrenin korunması konusunda biyogüvenlilik kanunu çıkarılmasını da gündemine alan AKP, tarla ve deniz balıkçılığında 'çevreye duyarlılık'
gösterileceğini ifade etti. AKP'nin seçim bildirgesinde, yeni dönemde tarımda yapılacaklar listesine "2013 itibarıyla 20 temel üründe rekabet gücümüzü artırarak dünya liderliği için çalışacağız" taahhüdü de yer aldı.
"Tarım kesiminin büyük bir mağduriyet içinde olduğu" tespiti yapılan ve AKP'nin yanlış politikalarına dikkat çekilen Demokrat Parti bildirgesinde tarım politikalarının IMF (Uluslararası Para Fonu), Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü ve Avrupa Birliği tarım politikaları arasına sıkıştığı vurgulandı. DP iktidarında Türk çiftçisini yeniden üretir ve dünya ile rekabet edebilir hale getirecek politikaların ise üç aşamada "ilk üç ay , ilk beş ay ve ilk 10 ay"da uygulamaya konulması hedeflendi.Buna göre, ilk üç ayda mazotta ÖTV ve KDV kaldırılacak, tarımsal kaçakçılık önlenecek, fındıkta refah esaslı fiyat açıklanacak, Türkiye'de üretilen süt ve süt ürünleri, tahıl ürünleri ve su ürünleri ithalatı durdurulacak. Sulama ve hayvancılıkta kullanılacak elektrikten vergi alınmayacak. İlk beş ay içinde "Milli Tarım Politikası Belgesi" hazırlamayı taahhüt eden DP, tarımda kota uygulamasına son vermeyi, alternatif ürünlere alım garantisi vermeyi, su, bal ve hayvansal ürünlerin pazarlaması ve pazar kontrolü için "Tarımsal Ürünleri
Pazarlama Düzenleme Kurulu" oluşturulmasını hedefliyor. DP ilk 10 ayda yeniden yapılanmayı tamamlayacak. Bu çerçevede 'tarım, orman, çevre ve su kaynakları' tek çatı altında toplanacak. çiftçi borçlarının yeniden
yapılandırılması, orman niteliğini kaybeden alanlar (2B) kullanıma açılacak, tarımsal girdiler üzerindeki vergiler kaldırılacak, çiftçilerin kredi ve prim borçları yeniden yapılandırılacak.
MHP: Mazotta İndirim
MHP'nin 2007 yılı seçim bildirgesinde, 'rekabet edebilir yapı' için 'Tarımda Yeniden Yapılandırma ve Destekleme Kurulu' oluşturulacağı vurgulandı. MHP, DGD ödemelerinin enflasyon ölçüsünde artırılacağı vaadiyle dikkat çekti. Küçük çiftçiler tarafından kullanılan elektrik, mazot, gübre, ilaç ve topum üzerindeki ÖTV ve KDV kaldırılacak, orta ve büyük işletmelerde ise yüzde 50 oranında azaltılaçak Bu arada MHP seçim bildirgesinde, 'çiftçinin vergi, sigorta, kredi ve faiz benzeri borçları yeniden yapılandırılacak' taahhüdü yer aldı.
'Uygulamalarına Bakacağız'
Türkiye Ziraatçiler Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin, siyasi partilerin seçim bildirgelerinde tarım sektörü için yer alan vaatlerini değerlendirirken, ilk defa bütün partilerin tarımı gündeme aldıklarını belirterek, "Bu olumlu" dedi. 4.5 yılda iktidar partisinin uygulamalarını gördüklerini ve yeni dönemde de bunları devam ettireceğini ilan ettiğini ifade eden Genel Başkan İbrahim Yetkin, geçmiş dönemde tarımda büyüme sağlanamadığına, çiftçinin pahalı üretip ucuza sattığına ve gelir kaybına uğradığını, tarıma ayrılan kaynakların yetersiz olduğuna işaret etti.
Diğer siyasi partilerin de bu olumsuzlukları görerek tarıma geniş yer verdiklerini vurgulayan Yetkin şunları söyledi: "Önemli olan seçim bildirgelerinde yazılanların uygulamaya geçirilmesi. Bugün Türkiye'nin tarıma ayrılan kaynaklarla dünya ile rekabet etmesi mümkün değil. Bu kaynakların ciddi oranda artırılması, tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi ve Türkiye'de arz açığı olan tarım ürünlerinin ithal edilmesi yerine iç üretimin çeşitli yöntemlerle desteklenmesi gerekir. Seçim meydanlarında ve bildirgelerinde ardı arkası kesilmeyen vaatlerde bulunan tüm siyasi partilerden büyük artış gösteren çiftçi girdi maliyetlerinin önemli oranda azaltılmasını ve en az beş yıllık ulusal tarım politikalarının oluşturulmasını bekliyoruz."
