nn.t VE EDEBiYATI BOLUMU YAKIN DOGU UNiVERSiTESi FEN-EDEBiYAT FAKULTESi TURK

(1)

K.K.T.C.

YAKIN DOGU UNiVERSiTESi

FEN-EDEBiYAT FAKULTESi

TURK

nn.t

VE EDEBiYATI BOLUMU

MEZUNiYET ~ALI~MASI

MUHTARLARA MAHSUS TALiMAT

MECMUASI

TURKiYE TURK<;ESi'NE AKTARIM

HAZIRLAY ANLAR:

FERUDUNAY

iSATOM

MEHMET HARUN <;ELLiK

(2)

K.K.T.C.

Y

AKIN DOGU UNiVERSiTESi

FEN-EDEBiYAT FAKULTESi

TURK

nn.t

VE EDEBiYATI BOLUMiJ

MEZUNiYET ~ALI~MASI

MUHTARLARA MAHSUS TALiMAT

MECMUASI

TURKiYE TirRK<;ESi'NE AKTARIM

HAZIRLAY ANLAR:

FERUDUNAY

iSATOM

MEHMET HARUN (;ELLiK

DANISMAN: YRD.

noc,

DR. ALi EFDAL OZKUL

LEFKOSA

(3)

MUHTARIN EL KiTABI

KIBRIS

Muhtarlara Mahsus Talimat Mecmuas1

(Bi'I-Me'zCmiye Nesrolunmustur)

Resmi MOhOr

(K.K.T.C. Milli Arsiv ve Arastrrrna Dairesi)

KIBRIS

Lefkosa'da, HOkOmet Matbaasmda Tab' Olunmustur.

(4)

ONSOZ

K.K.T.C.(yavru vatan) bOyOk ecdadirmz Osmanh Devleti'nin

zayrflarnasryla elinde cikrrustrr.Krbns'ta kalan MOslOman Tork

halkt

1974'e kadar srkmtr.baskr gormO§tOr.Yine Onderimiz Gazi Mustafa

Kemal AtatOrk'On onderligi ve

inanch

MuslOman Tork halkmm

mOcadelesi ile kurulan bOyOk TOrkiye (Anavatanj.Kibns MOslOman

Tork halkmm (yavru vatanm) yardirruna

kosmustur.

Bag1ms1zllgm1 kazanrrus

bir

toplumun,esaret

altmdaki

donemteri ,mOcadele yrllanndaki olaylan biz yeni nesillerin boyun

borcudur.

lste

bu nun bilinci tozlu raflardaki gizli kapakh kalrms

belgeleri gOn 1§1gma cikarmaya

cahstrk.

Yaprms olduqurnuz arastirma esnasmda beni en 90k etkileyen

hrrslandiran bir olay oldu.Girne'de bulunan

arsivde

sadece zorunlu ve

T.C. kokenli gen9lerin ugrad191rn gordOm.Ac, ve uzucu olan bu

gozlemimin degi§mesi dilegiyle

sunu

ifade etmek isterim.Bizim

tarihimiz sanh.cesur.utarulmayacak derecede ak ve dogrudur.ilgin9tir

arastrrrna yapt1g1m donemde Avrupa ve ABD,kullan-at milletlerinde

olan Ermeniler'in

asrlsrz

katliam iddiatanrn gOndeme getiriyorlar.Ben

bunlan duyduqumda OzOIOyor ve krzryorum.Cunku hem suclu ayru

zamanda katliam,

yapan.baqh

oldugu devleti sirtmda vuran millet

sahte belgelerle

crplak

olan krah giysili gosteriyordu.Ozolmek,k1zmak

ve etkilenmemek elde degildir. Depolar dolusu belgelerin arsivde

dururken bizlerin caresizce bir asrrdrr suctuymusuz gibi susrnarmza

anlam

veremiyorum.Bu

dOpedOz cehalet

zlhniyetidir.Yaprrns

olduqumuz bu arastrrma ile bir asirdrr ger9ekler onunde durduqu

halde goremeyen nesillere ufak da olsa cevap olrnasrrn temenni

ederim.

Cahsrnarmz esnasmda bizlerden yardrrruru esirgemeyen Girne

Milli Ar§iv

Muduru.caheanlarme.eeym

Dekarurmz ve dart y1I boyunca

bOyOk emegi

ge9en Hocam

Prof.Dr.BOlent Yorulmaz'a,saym

Yrd.D09.Dr.Ali Efdal Ozkul Hocama sayg, ve tesekkurlerimi sunanm.

Ferudun

Ay

(5)

GiRi$

Krbns, Akdeniz, Orta Dcgu'nun ge<;mi§ten "gOnOmOze daima

kalbi, gOvenlik karakclu, ticaret Osso olrnustur, Sayrrus olduqurnuz

jecpclitik ozellikler tabii olarak adanm yuzyillar bcyunca paylasrlamaz

ve istila edilir hale getirmi§tir. Butun bu clanlar elbette ki Kibns

adasrm ve tcpraklannda yasayan halki etkilernistir. Hakimiyeti elinde

bulunduran her devlet kendi kanun ve nizamm, uygulam1§ veya

uygulamaya cahsrrustrr. Bir<;cgu o kadar da hc§g6r010 olmarmstrr.

Krsacast Krbns adasi dOnya dOzeninin olusurnunda daima bas

aktorlOgO paylasrrustir.

Kibns adasi, LOzinyanlar, Venedikliler'den sonra en bOyOk

medeniyet clan Osmanll Devleti tarafmdan fethedilrnistir, Arap

medeniyetlerinin parlak devlet ve <;aglannda bircok defa kusatilan

veya ticaret nedeni ile MOslOman kesim bulunrnaktaydr. Osmanll'nm

fethiyle MOslOmanlar'm

sayrsi da artrrusnr. 1571-1878 yillan arasmda

3 asir bcyunca 969 eden MOslOman Turk halk: Krbns': vatan

edinmistir. Kendi kanun ve hukuku yarunda gayn mOslOmlere de

kendi orf ve adet, kulturlerine gore diger halkm hakkma riayet etmek

sartt ile hosqoru gosterildi. 1878 ingilizler'in istilasi ile kanunlan

ingilizler hazrrtarrnstrr. ingiliz siyasetinin de temeli clan yonet-kullan

ama kanunlarm, ingiliz menfaatine zarar vermeden hazirla anlayrs: ile

MOslOman ve gayn muslurnlere yerel ve · Ost yonetirnler icin kanunlar

koymuslardrr. Kcnulan kanunlar muhtarlar arac1hg1 ile zamanla din

adamlarmdan alrrup muhtarlara devredilmistir. Arastrrmarmzda

muhtarlara mahsus yerel yonetimle ilgili talimatlan inceledik.

1929'da hOkOmet mecmuasmda basilan bu matbu kitap

"Muhtarlafa Mahsus Talimat Mecmuas1"

adh kitap altmda muhtarlara

dag1t1lm1§t1r. Siz degerli okuyuculanrmza gizli kalrrus, arastmlrnarms

bu belgeleri hatasrz bir sekilde aktardik.

Ferudun Ay

Lefkosa/T

emmuz-2005

(6)

FiHRiST

Mukaddime

sayfa

Me'muriyete ibtida'i muba,eretteki veza'if

4 V

eza 1 -1 umum1ye.. .. . .. • .. . .. .. .. .. . .. . . ..

-··t. ·

- .

. . .. . . .. . .. . . .. . .. -

5 8

Veza'if-i mahsusa •... -

9-10

Salahiyet ...•...

10 Harclar

11 Birden ziyade muhtar bulundugu ha

Ide ...•.

11 Ormanlar

12 Hayvan hastahklan

13 Men'

-i

emriz

15-16

Meyve escarmm rnuhafazaat ...•... 17

S1hhat-1 'urnumlye kanunu

17-21

Vergi tahsili.

21 E k - . - - ..

s ay1 araz 1

.

22 Hayvan ,ehadetnameleri.. ...•... 23-24

Eslaha-i nariye ...•...

24 Vezinler ve ol~Oler

24 Emvale ha'inare iras-1 hasar

25-29

Em

var i itam idaresi.

30-32

TevellOdat ve vefiyat kaydi

32-30

Defn' i emvat

35-37

Karye zab1tas1

38-39

Ha

rub ve zeytinler

39-40

Karye yollari ...•...

40-50

Ka rye taahhOdat1

...•...•... 51-54

Ma·

arif lslamlara mahsus

, ...•... 55-56

Ma'arif Rumlara mahsue

56-60

Inti ha bat ...•...

60-61

'Arablara mahsus ...•... 61

Emval'i gayr'i menkulenin taksim,takdir ve kayd1

62 Muhtar ,ahadetnameleri

62-68

irsen int1kal.

'

66 Emvi.lin taksimi

68 Tahkikafl mahalliye

69-70

Takdir'i kiymet

70-71

Tahrir'

i 'umuml ...••...

71 Varidatm ketf ve takdiri i~in mesaha icras1

72 MOhOr ve imzalarm tasdiki

73-75

Mevadd-1 'umumlye

76-78

Mazbatalarin infaz1:

Emva.1-i menkule fOruhtu

78-81

Emval-i gayri menkulenln bil muzayede fOruhtu

82-84

Sat11 nizamatl ...•...

84-102

(7)

1. ka'ime 104-106 2. ka'ime ...•...•... 107-109

3. ki'ime

110-111

4. ki'ime

112 5. ki'ime

.,

113-114

Ka rye komisyonu ...•... 115-116

Harelan mubeyyin cedul., ...•... 117-123

(8)

MUHTARLARA MAHSOS TA'LIMAT MECMO'ASI (Fasl-1 evvel)

Mukaddime (1.sayfa)

Her bir karye yahOd mahallede rne'rnurtn mahalleye bir muhtar ve dart azadan

'ibaretdirler.Muhtarlar vali tarafindan,karye yahOd mahalle ahalisinin bes

kislsinden nasib ta'yin olunurlar.MezkOr bes kisinin ikisi meclis-i idare tarafmdan ve uc;O ise kazanin meclis-i kavaneyn azasi tarafmdan ta'yin olunur.Hiristiyan cemaati icin rnuhtar ve a'zalar idare ve kavaneyn meclislerinin Hiristiyan a'zasi tarafmdan ve lslarn-: muhtar ve a'zalar ise mezkOr meclislerin lslam a'zasl tarafmdan ta'yln olunurlar.Mutabakt dart ki§i a'zadirlar.Herhanqi bir karye yahOd mahalle cema'atinin ahallsl kansik olup son tahrir nufOsa gore 30 Hiristiyan yahOd lslarn'dan daha ziyade olrnadrq: takdirde muhtar ile a'zalann hangi cerna'ate mensOb olacaklannt tesbit icin her hangi bir vakitde ve her hangi bir

karye veya mahallede vallnin emriyle bir tahrir-i nufus mahsus lcra

olunabilecekdir.(1928 nufus, 38 numarah kanO_n_1.) _ _/ ~

Muhtar ve a'zalar.ta'ytnlerini ta'kibid~e~r-i nlsarun ikinci .qununden .

i'tibaren sene-i rnuddetle i§gal-i me·m9rit ederler.Fakat muodet- memurlti 1/v\R~;c-l

esnasinda vefat etrnis veya 'azl edtlmis yahOd sOret-i ahrrla muhtarlrkdan intisal

etrnis olan bir muhtar veya a'zanm yerine ta'yin olunan rnuhtar veya a'za.yerine

ka'im oldugu kimsenin ta'ytn edilrnis oldugu rnuddetin lnkizasma kadar i§gal-i me

mOrit ider.Bazi ahval-i bil-istisna bir karye yahOd mahallenin yirmi bes yasindan

ziyade olup meclis-i kavaneyn mOhtarlanmn sene-i cariye esarnl defterinde

mukid bulunan bil-emmOm ahallsl rnuhtar veya a'za sifatryla mdmet etmeye salih

ve tabi'dir.Bir kimse vecse laytk uzere muhtar ta'yin edildikden sonra valinin

tasvib eyleyecegi rna'kul bir sebep mevcOd bulunrnadiqt halde ol sifatla hrdrnet

etmekden irntina ·eyledgi taktirde bes liradan ziyade olmamak uzere bir cezayl

takdiye takbic bulunur.Muhtar sifanyla rudmet etm~e yemin etmls olduklan

halde o srtatla ifayi vazifeden imtina· eden rnuhtarlar haklanndan nihaz

olunabilecek salr her hangi bir care-I kanuntden ma'da her bir corm icinde bir lira

cezayi takdi verrnge tabi'dlrler.Bir muhtar vah a'za kom

iserin tahriri

musa'adesiyle vazifesinden isti'fa edebilir.Muhtarlar kendi karye yahOd

mahallelerinin hOsn-i hal.smhet ve refaru icin gel mertebe rnes'Oldurler ve a'zalar

dahi bu mes'uliyete i§tirak etmelidirler.Muhtarlarm kendilerine 'aid ahkarm mehtO

olan kanunlara a§ina olmalan ve kendi veza'if ve salahltlerini tamarruyla bilmeleri

elzemdir.

Binaen aleyh,a§agidaki sahifeleri ve keza kaymakam kaza tarafmdan

kendilerine bir ay ta'Ilmat ita edilmis olan kafe-i evrak ve kavaneyn sOretlerini

dikkatle okumalan iktiza eder.Muhtarlar butun vazifelerini kendileri icin yazilmis

ve ta'rlf edilmis bulmagi beklemelidirler.

Bagzt ahval zuhOr eder ki bunlar da vazifeleri tcabi olarak yapacaklan seyi

kararlastmrken kendi zeka ve derayetlerine itimat etmeleri iktiza eder.Muhtarlar

ma'kulane ve husn-u niyetle hareket ederlerse mO§kOlan@ramalan gayn

muhtemeldir.

Muhtarhk vazifesi bir takrm hukOk ve imtlzatini mustemikiir.Fazla olarak bir

makarn emniyetidir ve bir muhtar vazifesinde bir gunah se' hareket yahOd ihmal

ile muthem olur veya kendisine verilen i'timad! hilaf-1 kanOn olarak su'istimal

(9)

ederse hakkmda ittihaz olunabitecek sahlr her hangi bir sure-i kanunlden mada vali tarafmdan 'azle tabi bulunur.

[Me'muriyete itdayi mubatiretindeki veza'if]

Komiser,yeni muhtarlarm dalresine gelip yemin etmeleri i9in bir gun ta'yln

eder.Yeni bir rnuhtar me'rnuriyete ibtidayi mubaseretinde sulfOnOn muhtar

sifatiyla yedinde bulunan kafe-1 defter, kuyOdat ve sa'ik, evrak ve

mehreleri,bunlar i9ih bir makbOz 'ilm ve hasbiri vererek,sulfOnden teslim alacak

ve kafesinm tamam olup olrnadiklanm dikkatle tedkik edecekdir.

MOmkOn ise e§yay1 mezkOrenin tadkikini safiyesle birlikde yapacak,ve her

ne sOretle olursa olsun,bir §eyi noksan buldugu yahOd bir §ey hakkmda kendisine

izahat verilmesine IOzOm gordOgO takdirde hila te'hir sulfiyle gorO§ecek

ve ondan

izahat talep edecekdir.

Eger her bir §eyin muntazam bir halde bulund1.guna

da'ir kesb-i kanaat

etmezse, heman komisere rapor edip ahvali ana arz ve tzah etmelidir.

Yeni muhtar ve a'zarun vazifeye mubaseritlnden sonra surat-i mOmkOne

ile a'zalanrun sOretlerini kaza defteri hakani da'ireslne i'ta eylemeleri tcab eder.

[Veza'if-i 'umumiye]

Bir muhtarin veza'if-i 'umOmiyesi sunlardtr:

1. Muhtarliga ta 'yin olundug u karye veya mahalle derOnunda asayi§i rnuhafaza

etmek.

2. Kendi muhtarligi dahilinde vuku' bulan her bir ag1r corm yahOd kaza hakkmda

en yakmdaki zabrta merkezine sur' at-t mumkune ile ma·

lurnat vermek yahud

gondermek.

3. Komiser veya nahiye rnuduru taranndan.nesr icinde.kendisine gonderilecek

i'lan-i name.beyan-i name ve sair evrak resmiyeyi karye veya mahallesi

dahilinde gorOnOr bir mahallede nesr etmek veya oraya ta'llk etmek.

lhtar: Sebo mesellO i' lane nameler ve sairenin 'anina bir emir verilrnis olrnadikca

ve solundan sonra surat-i rnumkune ile nesr veya ta'tlk olunmalan iktiza

eder.l'lane name ve sacirenin mahallinde sokulup ytrtrlmast veya mahu olunmasi

polise ihbar edilecekdir.(ceza kanune nOniesinin 93.maddesine bak)

4.Vardat tahsilinde hOkOmet me'rnurlarma muzaheretde bulunmak.

5.lcra me'rnuru vekili tarafmdan veya narnma alarak infaz icln kendisine teslim

olunacak bilcOmle mezkereleri infaz etmek.

6.Bir rnezatct veza'iflnin lcrasma munasip olguna da'ir defter hak am ve

rnesahe riyasetinden bir sehadet name ve reis-i mOmi ileyhin kana'atini mOcip bir

kefalet maltye ictasma tabi' olmak Ozere,karye veya mahallesinde icra tarafiyla

bilcOmle ernval-i gayr menlule ferObatinin icrasmda bulunmak, bir karye veya

mahallede ev§at matlObeyi haciz bir muhtar bulunduqunda.bi' ve ferOhat

kazbesi.kazarun evsat matlObeyi ha'iz en yakm muhtan tarafmdan icra olunur.

7 .1890 ve 1928 seneleri tevledat ve vefiyat kanunlan tahtmda mevzO' 'ahdesi

olan veza'if ifa etmek.

8.Muhtar sifatryla nezdinde bir muhur bulundurup mOhOrelenmesi tcab eden

alelumOm sehadetname ve evrak, temhir etmek.

(10)

lhtar=Bir muhtara rnuhtar srtatryla imza eyledigi her hangi birgu1, her halde

mOhOrleyecek ve tcab ederse 'alakadar olan kimselere onu

lzah

edecekdir.Keza

cahil veya a'ma olup da bir k01da i§ aretlni vuz'eden her hangi bir kimsenin veslka-i mezkOre me'alini tamarruyla anlarnrs olrnussa kana'at peyda E@ele dikkat edecektir.

9.Vali canlbinden ta'yin ve tahsis kahnacak sekilde bir alarnet temyize takmmak. 10.Ta§rifinde emvat-i g ayr menkOle bulunan veya ol ernvalde hak intifa'i olan herhanqi bir kimsenin vukO' vefatrru onun terk e{jece i emvaliyle verselerini gosteren bir kr'ta cedewOI ile beraber kazasinm defter hakarn memOnna rapor edip ol emvale varis olm(Ja ha'iz salahiyet verse bulmad1gi dahi rapor etmek: her halde §U kadar ki, hiy bir muhtar zikr olunan ma'IOmOrnn i'bitas: icln sa'ir bir kimsenin mustehak olabileceql Ocreti istihsale haki olmaktan,kendi me'mOriyeti hesabiyle men'edilebilecektir.

11.Vakit bu kit kazarun idare meclisinde ta'yin olunacak fiyatlarda birOce pesln te'diye olunmayacak Ozere hOkOmetin ifay, vazife zamanmda sefer etmekte bulunan herhanql bir me'mOnna tcabr halinde konak.ti'arn ve at yemi tedarik etmek.

12.lsti'ali kanOnen memnO' olan hileli yahOd yanhs vezin veya olculerln kendi ma'lurnatt dahilinde olarak her bir isti'alinde lazrm gelen me'mOr mahalliye ihbar-

1 keyfiyet etmek,

13.Halk yahOd mevasi meyarunda bir 'alt sariye yahOd montene veya bir 'alt sariye yahOd mentene-i maznOne zuhOrunda kazarun komiserine yahOd nahiyenin mOdOrOne veya bir zabrta me'mOrine rna'lumat vermek.

14.Emval-i menkOle yahOd gayr-i menkOle hakkmda herhangi bir sehadet narneyi, l'tasmdan imtina'a hak verecek bir rnani'olmadiqi ahvalde i'ta etmek.

15.'AlelumOm,kanOn veya 'orf ve 'adet iktizasmdan olarak mevzO' veya mevdO' 'ahdesi olan bilcOmle veza'ife infaz eylemek.

ihtar=Bilerek gayr -i sahih bir sehadet name vermek 1 O lira cezayi takdi veya bagz, ahvalde iki seneden ziyade olmamak Ozere bir mOddet hapis ile mucazati mOcib-i ag,r bir curumdur,

[veza'if-i mahsusa]

Muhtartann keza attde zikr olunan mevad hususata mut'ahk ifa edecekleri

husOsu vazifeleri vardir. ,

Ormanlar. sahife 12'ye bak

Hayvanat hastahklan sahife 13'e bak

Mun'emraz sahife 15'e bak

Askay, araz, sahife 22'ye bak

Hayvan sehadet narneleri. sahife 23'e bak

lslaha-1 nariye sahife 24'e bak

Uzan ve ekyal. sahife 24'e bak

Meyva escazimn muhafazasi. sahife 17'ye bak

Srhhat-i 'umOmiye sahtfe17'ye bak

Emvale ba'inane ira§-1 hasar sahife 25'e bak

Emval-i ttam idaresl. sahife 30'a bak

(11)

Defn-i ernvat, sahife 35'e bak

Karye zabrtast

sahife 38'e bak

Zeytinler ve hurublar

sahife 39'a bak

Karye yolan

sahife 40'a bak

Karye ta'hldati

sahife 51 'e bak

Mu'arif

sahife 55'e bak

Muhakkime ehkarmnm infazr,

sahife 78'e bak

'Arabalar ve nakliyat.,

sahife 61 'e bak

Ernvat-i gayr menkOlenin

taksim-i kayd: ve takdlr-t kiymeti.

.

. . . sahife 62'ye bak

[SalahiyatJ

Bir rnuhtar kendi muhtarlig, da'iresi dahilinde 1927 senesi Krbns rnuhaklrn

adli ile ferman kanunisi ehkarrunca ,bir zabita me'mOn salahiyat imtiyazatrn,

haciz olup .binaenaleyh bu§O§at

sacire meyarunda.esbab-i ma'kQleye mOstened

kendi zan kana'atine gore katl veya katle

tasdl

gibi agir bir corm irtikab etmis olan

bir sahs! bir derdest mezkOresini hamil olrnaksizm derdest etmek salahiyetine

malikdlr.fakat bu salahiyetini isti'mal ettgi takdirde belaten hasir e n yakm zabrta

merkezine irsal-i ma'lurnat edecekdir.

Bir muhtar leda el-lcab asayi§i rnuhafaza ve yahOd mucrirn veya maznOn

olan bir sahsi kanOn da'iresinde derdest etmek ic;in her hangi bir kimseye

kendisine mu'avenet etmeqe da'vet edecekdir ve bu sOretle da'vet olunup da bir

sebep ma'kOI olrnaksizm ifay, mu'avenetden imtina' veya o gibi mu'aveneti ihmal

eden kimse 3 lira cezayi takdiye mOstehak olur.

[hara~lar]

Muhtarlar ma'in bir takim haraclar ehziyene salahitdar iseler de bir muhtar

kanunun siraheten kendisine mOzQniyet

verdigi ocretden ma'ou bir Ocret talep ve

ehez edecek olursa 1 O liradan ziyade olmamak Ozere bir cezayi takdi ifasma

tabi' bulunacakdrr.tharaclara 'a'it cedO) icin 122-1-7 sahifelere bak)

[Birden ziyade muhtar bulundugu ahval yanmdad1r]

Bir karye veya mahallede birden ziyade rnuhtar bulurgu takdirde her

rnuhtar hittabiyye yalruz kendi mensOb bulungu cerna'ate muta'alk emOre

rnudahile edecektir ve bir vazife-i mahsOsiyenin hangi muhtar tarafmdan ifa

edileceqi kanunda srrahaten gosterilmedgi ve ona da'ir bir ihtilaf bulundugu

ahvalde mesele havale edilmek iktiza eder.(Muhtarlann ahval-i mahsOseye

muta'alhk veza'ifi)

(Ormanlar)

Hane in§as, yahOd emOr beytiye veya zevaciyede istl'mal mukassadlanyla

orman dahllinde escar-i kat' etmek ic;:in ruhsat talebini havl

olup karye analisi

tarafindan yapilan istid'a namelerin rnuhtarlar tarafmdan komisere 'arz edilmeleri

tcab eder.Bu gibi rnusa'ede yalmz orman civarmda bulunan ev muhtar

(12)

bulunduklan odun ve keresteyi alel rnu'tad civanndaki ormanlardan istihsal eden koylere verirler.

Bu rnesellu istid'a narneterln turuncu zamamnda muhtartkendi kana'atine gore IOzOm gorOrse) ruhsat i'tsrrun IOzOmunu beyan edecek ve:

1. Talep olunan kerestenin ne maksad icln isti'mal olunacaqiru

2. Talep olunan escarm muhitini.irtifa'rru. adedini ve cinsini

3. Escarm kat' edilmesi arzO olunan mahalle

4. E§can kaldnmak ic;in matlOb olan mOddeti

zika edecekdir.

Sekenesi orman dahilinde sOrOlerini

otlatmak isteyen bahr-1 karyenin muhtan

mart aymda hayvanlann 'aded ve nev'ini ve otladtlmalan arzO edilen muhalleri

mObeyyin komisere tahriri bir rapor verilmelidir.

Hayvan hastahklan

Bir karyede veya civannda hayvanat arasmda hastaltk zuhOr ederse onun

men'serayeti icin tedablr-! ittihaz edilmedgi takdirde ahaliye mOhim ziyan ve

hasar verilmesi muhtemeldir.

Taht-t tasrif veya murakabesinde her hangi bir maraz veya cillete

tutulmasi oldugu an1a,an bir hayva n bulunduran her kimse bela tahtr

muhtara haber verecekdir.Hayvaru ihtilatdan derhal men' etmek veya hayvan

gebermi§ ise sur'at-i murnkune ile la§esini defn etmek rnuhtann vazifesidir.

Eger bir hayvann

hastahqa

tutulduktan sonra krsa bir mOddet zarfmda

qebermis veya sari bir hastaltkdan gebermi§ olduquna dair kana'at has,I olur

ise la§esi oldugu gibi (derisi yuzulrneksizin veya cesed fetih

olunmaksiztmsonmernls klrec derOnuna;)er sonrnusse klrec bulunabilir

ise.la akalle 4 veya 5 kadem derin@jinde defn olunmal ve la§esi etrafinda

bulunan fuzullat yahOd kan gibi rnevad beraoer gomOlmelidir.

lsbu

ta'llrnat mOcebezce vazifelerini lfa etmeyen muhtar ilk def aki feyahat

ic;in 5 lira.ikinci defaki feyahat icin

10 lira ve ucuncu defaki feyahat ic;in 20

lira

cezayi takdi vermeqe tabir olurlar.

Sar, bir hastaltktan gebermi§ oldugu suphe olunan bir hayvarun derisi

satmak veya rnubadele etmek .yahud sans veya mubadele icln onu meydana

komak cinayet nev'inden bir corm teskil eder.01 suretle o me§ellO bir derinin

ehz ve i'tas, icln vukO' bulan her bir tesebbus rnuhtarlar tarafrnda bela tahir

zabrtaya ihbar edilecektir.

Bir karye saheslnin.bir hOkOmet i'larnyla gnam c;ic;eg i ve sanre ile

bulusmus oldugu i'lan edildigi takdirde muhtar.hayvanlan asrlarnak icln

hOkOmet

tarafmdan gonderilen esbasa mu'Ovenet etmek ve bllcurnle hayvan

saclanrun bir mOveccib hayvanlanru asilatrnalanru te'mige eyleme

mecburdur.Keza,

evamlr-i ehireye degin hayvanlann o sahadan

kaldmlmalanna rnuhtar rnusa'ade etmeyecekdir.

$irpenc;e hastahg1yla

bulunmus olduklan i'lan olunan sahalarda her hangi

bir hayvarun bogazlanmt§ keza memnu'dur.meqer ki karaniyetine

yekciyesinin yahOd Ktbns zatnta-l askeriyesine mensOb bir ferdek tahriri

rnusa'adesi istihsal edilsin.

(13)

Her hangi la§e,buynuz ve derilerin yahOd bunlarm her hangi aksarmrnn bulunmus bir sahadan kaldrnlrnalan keza memnO'dur.

Kuduz hastalg1 zuhOr et@i veya onun haldda suphe hastl olgu

takdirde hemen komTsere

ihbar-t

keyfiyet eylemek rnuhtarm vazTfesidir.

Nev' -1 emriz

Muhtarlar, rna'lurnat aldrklan supheli her hangi verem vukO'ati beta te'bir kendi da'irelerine mensOb-1 tabiye me'mOruna ihbar etmeli ve butun melbusarnn, pTrtTlerin vesa'irenin tathTr veya yakmak sOrertiyle itlaf edilmelerini te'min etmelidirler.

Hanelerinde.Qicek.suciceqi, k121 lhumma.kolera veya kuspalaz},

menencit,tifo,tifoTd ve bagirsak

-hummasi

gibi bir ha~h tutuldlgu suphe

edilen bir kimse bulunan hane suclan kaza-i tabiye me'mOruna,karye doktoruna veya muhtara ihbar keyfiyet edeceklerdir.Muhtar o gibi bir ihbarnameyl ehz eder etmez hemen komTsere yahOd en yakm polis merkezine haber verecekdir.

Bir karye sahasmm.bir hOkOmet i'laniyla bir 'illet-1 sariye veya monteneye tutulrnus oldugu es'ar edild!li takdTrde tabiye -i me'mOr mes'OIO o sahaya giren

yahOd ondan crkan

eshast

taht-1 murakabeye ahr ve rnuhtarlar bu me'mOrlara

yardirn etrneqe mecbOrdurlar.

Bu ruzarnat hilafetinde her hangi bir hareket cezTyi takdT ve haps cezasryla kabil-l tebziyedir.Her hangi meskTnelik vuku'ati yahOd §Opheli her hangi bir meskTnelik hastahg1 komTsere ihbar edilmelidir.Bu vazTfeyi Tfa etmeyen rnuhtarlar be§(5) lira cezayi takdT vermeqe tabi'dirler,

Meyve escirmm

muhafazas]

Muhtarlar karye yahOd mahallede zeytin,hurOb veya meyve agac1 odunu satan veya satrsa cikaran yahOd satmak icin onu tasiyan bir kimseden o satrs icin komTserin ruhsat tezkTresini Traz eylemesini talep edebilecekdir.Ruhsat tezkTresi Traz edilmec@i veya o odunun furOhati igin ruhsat verilmis olan odun olmad191 rnuhtarca tahkTk edilcfii takdTrde rnuhtar o odunu zabt edebilecek ve keyfiyeti sur'at-i rnurnkune ile komisere veya zabitaya lhbar edecektir.

S1hhat-1 'umumiye kinunu

Muhtar ve a'zalar 1812 senesi rufzrl sihha-i 'umOmiye (kara) kanunu

mukassadi icin kanun-r mezkOrun

earl

bulunduqu karyelere ,"karye-i h1fz1I srhha komisyonunu " olup muhtar-i re'is sifatrm ha'iz bulunacakdir.

Bir karyede birden ziyade rnuhtar ve karye komisyonlan lppijundu sOretde muhtartarla komisyonlar birleserek kavaneyn mezkOre mOcibince "karye-i h1fz1I srhha komisyonunu" teskil ederler ve komiser rnuhtarlann yerine re'is ta'yTn eder.

H1fz1I

sshha

komisyonu:

1.

Karye dahilindeki sokaklarla 1umOmi mahallelerin tanzifat ve ta'rntratma , su hendeklerinin vecelayikmda olmasma ve muvane'lnden salim olmalanna dikkat edecek

(14)

2.

Karye dahllinde 'umOmi veya husOsi bir mahallede sihhat-t 'umOmiyeye mazir

olan rnuzherkat ve sOpOrOndOlerin birikip kalmasiru meni edecek

3. 'UmOmi veya husOsi bir mernsa kuyusundan, yahud sa'ir bir sOretle has1I olan te'fen ve sa'lre mesellO 'umumiye ta'ctz eden seyleri azale ic;in ittihaz-: tedahir eyleyecek.

4.

Su ahnan veya suyun cemi' ve tufz olunduqu yerlerin tathlrat ve ta'mlratina bakacak

5.

Mevtarun kabristandan baska bir mahallede defn edilmesine dikkat edecektir.

H1fz1l

sthha

komisyonu komiserin tasvibiyle:

1.

Selbaneler ihbar edebilecek ve karye dahilinde hayvanat zebincini usOI ve

ka'ide tahtma koyabilecek.

2.

Karye dahilinde bir §Okaj1 veyi 'umOmi mahalli tasviye veya 1slah edebilecek. 3. Karye icln iyi bir su tedarik edecek ve karyenin srhhat ve nizafetinin turuncu

mOveccib her bir §ey'i icra edecek.

4.

Salifil zikr husOsuriun muvakki' 'icraya vaz'i icin ta'limat yapabilecekdir ki o ta'lirnat-i tasdik ic;in komisere gonderebilmelidir.

Bu mesellO ta'ltmat komiser tarafmdan tasvib edildikten sonra karye dahilinde gaze gorOnur bir mahallede ta'lik edilecek ve ta'lik

olunduktan 5 gun sonra karye seknesi Ozerinde mer'il hOkm olacak ve

ta'llmat-t mezkOreden beri hilafmda hareket eden eshas 1 O silln cezaya tabi' bulunacakladrr ki muhtar bunun ic;in muhakkime huzOrunda ikame-i da'va edecekdir.

H1fz1I sihha komisyonu ,komiserin musa'adesini lstihsal etmek sartryla resm ve vergi tarah ve tahsll edebileceklerdir.

MezkOr resm ve vergiler kabOI ve tasdik edildikden sonra karyenin gorOnOr bir mahalline i'lan-: ta'lik etmek sOretiyle nesr olunacaklardrr ve onlar 3 ay zarfmda te'diye edilmedikleri takdirde muhtar muhakkime nezdinde ta'klbat-r kanOniye lcra eyleyecekdir.

Bu sOretle tarah ve tahsil olunan meq}a"karye sandgm1" te§kil edecekdir ki bu sandik rnuhtann bed idaresinde bulunup rnuhtar bahr sene moratik 31.gi.ini.i komisere sandgm bir hesabiru verecek ve ona a'id bOton makbOz 'ilm ve haberlerini iraz eyleyecekdir.

Hesabat meclis-i ldarece ta'yin olunacak eshas zarfmda takdlr

edilecek ve §ayed karye sa~ma a'id her hangi bir meqlm gayr -1

rnunasib bir sOretle sart olundugunu tezahlr ederse o mesellO musarefat icln mes'OI olan kimseler o meblag1 mezkOr sand1g1 l'ade edeceklerdir.

H1fz1I sihha komisyonu a'zasmdan her biri, komiserin lhtar

namesinden sonra ,salifil zikr vezaifin ifas1 husOsunda ihrnal eyledikleri halde,iki lira bir

cezayt

takdi ifasma tabl'bulunacak ve komiser .icrada

kusOr etmek olduklan i§i ,

musarif

karye tarafmdan tavsiye edilmek

Ozere .iera ettirecekdlr.Balade zikr olunan kanun tehdindeki tezayi takdiler karye sandrqma te'diye edilecek ve kavaneyn mezkOre ahkarmrn tcra zamanmda ihtiyar edilen kanOn da'ireslndeki kafe-i masraflarda karye sandiqmdan verilecekdir.

(15)

Herhanqi bir ta'cizlgi tahklk etmek icin bir mh,ye me'mOrunun herhanql

bir mahalle kesirrge hakk olacakdtr.Talep vukO'unda mu htar veyahud

a'zalardan herhangisi sthhiye me'mOruna refakat edecekdir.

ihtar:Komiserin isbu kanOnlan muvakkt'tatbika vuz' etmek husOsundaki

salahiyat1 ic;in 1899 senesi 23 numaralt kanunun 8-5 maddelerine ve ti 18 Mart sene 1910 tarihli cerlde-i resmiyeye rnuraca'at olunur.

Vergi Tahsili

Muhtarlar,vergilerin tahsili icin Yfay, rnu'avenet etmek husOsunda 'umOmi vazifelerinden baska (5.sahifeye bak) vergi yahOd resimlerin te'diyesi talebini havi meclis-i idare mazbatalannt icra ic;in drsan giden vergi tahsttdarlanna refakat etrneqe da'vet olunabileceklerdir mezlfir i'tane namelerin mundercan rnuhtarlar taraftndan ta'aluku olan kimselere tebl1g edilecekdir.

Eskay1

Arazi

Muhtar ve a'zalar, 1887 senesi e§kay, arazi ve §U kanunu tahtmda fi'ile getirilmi§ olan insa'atin rnuhafazasma nezaret ve in§aat-1 mezkOreye tras edimis herhangi zururl komtsere ihbar edeceklerdir.Bunu 'an-i kasd ihmal edecekleri sOretle 3 lira cezayt takdiye mustehak olurlar.Bu mesellO in§a'at-1 eska'iyeden

mOstefid olan mal sahlpleri.insa'at: mezkOre yuzunden mallanna zarar YrOs

edilmls olan kimselere tazrnlnat vereceklerdir.TazminattnnO' ve miktanyla malt

ka'ide gormO§ her bir mal sahibi taraftndan verilecek hassa-i e'anenin nisbeti muhtar ve a'zalar taraftndan ta'yin edilecekdir.

Bunlarin karan krlmannacak ve oc; sOreti yaptlarak imza ve temhir

edilecekdir.Karann bir sOreti komisere ve biri tazminat talep eden kimseye irsal

edilecek ,geri ise karye dahilin de goze goronor bir mahalle-i ta'lik

olunacakdrr.Karar-t mezkOrenin karye dahilinde nesr ve i'lant husOsunda vukO' bulacak ihmal rnuhtar ve a'zay: bir lira cezayi takdiye tabl' kuacakdir.

Eger muhtar ve a'za tazminaakdtr etmeleri tal ebini havi komtser

tarafmda bir ihbarname aldtkdan sonra yedi gone kadar takdir husOsunu ihmal edecek olurlarsa kornlser takdirin icras: icin ehl-i vukufdan kimseler ta'yin edileceklerdir.

Hayvan $ehadetnameleri

Satumasi murad olunan her cins okuzler.attar.katrrlar,

merkebler,develer,koyunlar, kec;iler,ve tomuzlar icin kendi muhtg11tdahilinde

'alel'ade saktn olan kimselere tasarruf sehadet narnelen lcta etmek muhtann vazifesidir.

Muhtarlara dip kocarum havi defterler derOnunda sehadetnarne tormeleri verilecek ve hayvamru satmak rnurad eden satrcirun defterde kalan dip kosarurn irnza etmesine dikkat olunacakdrr.Keza sehadetnarnelerde hayvanlann evsafmm

sOret-i sahifede beyan edilmis olduqunu ta'min

etgle

ve sehadetname icin

(16)

kendi tarafmdan me'zOn krlrnrrus vekili olduqunu tahkik etge dikkat

edilecekdir.Cunku eger sahlp muraca'at hayvarurn sarkrt etmemis ise onu

sehadetnarne veren muhtarm mu~kOlata ugramas1 muhtemeldir.

Bir muhtar hayvan sehadetnamesi i'ta eylediginde 'aym hayvana 'aid eski

bir sehadetname varsa onu ahp

nezdinde hifz eyleyecekdir.

'An-11 kasdgayr -1 sahih sehadetname vermenin cezasi ma'veya beta

rnucazat-i takdiye iki sene muddetle hapisdir.

lhtar: Hem Hiristiyan ve hem Islam muhtan olan karye veya mahallerde

sehadetnarneler (tarafeynin 'aksine karar verdigi ahval-i bit isti'na) saticmm dinen

mensOb bulunduqu cema'in muhtan tarafmdan tasdir knmacakdir.

Eslehe-i Naviye

Muhtar ve a'zalar, karye yahud mahaflede eslehe-i naviye isti'mal edip o

gibi esleheyi taht tasarruflannda bulundur""3 gayr -1 rnunasib 'ad eyledikleri

eshasm isimlerini tahriren komisere bildirmelidirler.

Vezinler ve Ol~uler

Muhtartar gayr -1 sahih vezin ve olc;uto isti'malini ihbar etge bilhassa

me'mOrdurlar.

Gayr-1 sahih tartrlar ve olcekler veya taslar yahOd tart, ve olc;ek yerine

kullarulan sa'ir seyler isti'mal eden kimseler icin cezalar vuz'

olunmustur,

Emvale Ha'iname iras-1 Hasar

Eshas-: mechOle tarafmdan mallanna ha'inane iras-1 hasar edilmesinden

dolayi tazmlnat almak arzO eden kimseler ezrar edllmls olan mat

m arazlsi

dahilinde ka'in bulunduqu veya zururun ika' edilmis oldugu karye veya karyelerin

rnuhtarlanna yahOd iki a'zasma ve en yakm polis merkezine sur'at-i rnumkune ile

i'tay1 ma'lumat edeceklerdir.

MezkOr-1 ihbarnameyl ahr almaz rnuhtar ve iki a'za yahud kendi

taraflarmdan o maksad ic;in ta'yin olunan ashas vuku' bulan zururu mode "inin

refakatlyle hemen mu'ayene edip tazmlnat otarak te'diyesi lazirn gelen mubayi

kesf ve takdir etmelidirler.

Mude"i mezkOr mObg1 kabul ettigi takdirde muhtar.mude"i tarafmdan

verilen ihbarnarne tarihinden i'nbaren on gun zarfmda karyenin vergi veren

ahalisinin bir listesini ihzar edip karye dahilmde ka'in her bir kilise veya caml'

kaprsma ta'lak eyteyecek , fakat kilise veya cami' mevcOd bulunmc01

halde o

listeyi

karyenin

gorOnur

bir

mahalline

ta'lik

eyleyecekdir.MezkOr

liste.kararlastmlrrus tazrntnat ofarak te'diyesi lazim gefen bOton meblg1yla her

bir kimsenin te'diye edecegi meblag1

muhtevi bulunrnahdir.

Muhtarlar ,tahmin olunan zururu vergi veren butun ahali arasmda rnusavl

olarak taksim etmelidirler.

(17)

1. ihtar:Vergi veren ahali kendilerine herhangi nO' tekalit-i kesf ve takdir edilmis on sekiz yasmda ve daha bOyOk bir yasta bulunan bilcOmle

erkek\er ve on sekiz ya~mda yuk.an o\an butun kadm\ar demektir.Karye hudOdu dahilinde ka'in-I manasnr.metust ve tekyelerin tazarlan ve 9iftelik mutasamflan ahali-i mOkellefeden ma'dOddurlar.

2. lhtar.Kendllerine vergi kesf ve takdir edilrnis ve fakat artik bir karyede

sakin bulunmayan eshas yukanda zikr olunan listeye dahil

o\ma\,a\f\ar .Ustemn nesr ve ta'\1k edi'igi tarihinden i'tibaren yirmi

gun

zarfmda parayi tahs11 etmek muhtann vazifesidir.Muhtar,komiser

tarafmdan i'ta olunacak kosanh bir defterden makbOz 'ilm ve haberleri

verecek ve ta'diyat karyenin butun ahalisi tarafmdan ifa ed@iitakdirde

parayi mOd'iye teslim edip ondan bir kabz varkasi alacakdrr.

Bazr kimseler

para vermedikleri takdirde muhtar ehez egildi i meblfg1

mOd'iye teslim edecek ve eger mOd'i meblcll mOtbakm,n

tahsili i9in ta'klbat -,

kanOniye lkame ederse muhtar.da'varun

tarlb

bedayetinden i'tibaren yirmi gun

zarfmda para vermeyen esbasm isimlerini gosteren bir listeyi mahkemeye

gonderecekdir.

Herhalde muhtar zarann mOd'i tarafmdan ihbar edildgi tarihinden i'tibaren

15 gun zarfmda vergi veren ahalinin bir esarnt listesini ahzar eyleyecek ve

hin muraca'atda onu mOd'iye teslim edecektir.

MOd'i zarar hakkmda bir mukavele icraedilmi§ gibi para vermeyen esbas

'aleyhinde ikarne-l da'va eyleyebilecekdir,ya'ni.

Mukavele yap1lmad;g1 takdirde mOd'i mahkemeye muraca'at eder ve

da'varun istima'r, icln mahkeme tarafmdan gun ta'yin edilmesi Ozerine

istid'anamesinin bir sOretiyle da'varun re'yeti i9in ta'yin olunan guno mOse'ir

bir ihbarnarneyl rnuhtara tebli eyler.

MezkOr istld'aname sOretiyle ihbarname ,karyenin vergi veren ahalisiru

gosteren liste ile me'an da'varun istima'i i9in ta'yin olunan gOnden on gun evel

ol mud't

tarafmdan kal"fen,n ma',n maha\\e\er,ne ta'\,\<.. ed,\,r.

1 az.m,nat \'tas, \<t,n mah\<..eme taraimdan \<..arar \Jer\\d\g\ ta\<..d,rde "taz.m,nat

emimamesi" tesmiye o\unan bir emirname mahkemeden <;1kar ki bu

errurname muhtara verilecek masraf ve haraclar dahil oldugu halde ifasi laznn

ge\en

tazmlnatr ta'yin ey\er.Bu errurnamenln suretleri rnuntara tebg edilir ve

muhtar onlan karyenin her bir kilise yahOd carnt'nln kapisma ta'lik edip

tazminat emirnarnestnde muharrir her bir sahs tarafmdan vacibileda olan

meblag, tahsile cahsacak ve komiser tarafmdan kendisine o maksad icin

verilen

kocanh

defterden

makbOz

'ilm

ve

heberleri

i'ta

eyleyecekdir.Muhtar,mezkOr errurnamenin tarih ehezinden i'tibaren otuz gOn

zarfmda o sOretle tahsil edilcfji meblag parayi te'diye etmek olan eshasm

eshasm esarni listesiyle beraber mahkemeye teslim etmelidir.

(18)

Mezkur 30 gun zarfmda parayi te'diye etmemis olan eshasm isimlerini rnubeyyin bir listenin rnuhtar tarafmdan polise i'tas: tcab eder.Onun uzerine o

gibi kimseler polis tarafmdan mahkemeye sevk olunurlar ve

' andulrnahkemeye.te'diye etmernis olduklan her :{JurO§ i9in bir gun hapse giderler.

Tazminat emirnamesinin ta'yin edildigi meblcg bir kadm tarafmdan te'diye edilmedigi takdirde mahkeme rnuhtara hitaben bir erntrname tasdir ederek parayi talep etmek ve hin hacetinde o kadmm mutlOb olan mebtj m tahsili i9in kafi miktar ernval menkOlesinin zabt ve ferOhati husOsunda muhtar onunla tenbiye olunur.

Muhtarlar bu gibi ahvalde, 'alel'ade zabt mezkOreleri mOcibince fOrObatden mu'af tutulan e§yamn satilmasma dikkat etmelidirler.(81.sahifeye bak)

1. ihtar:Karye yahQd mahallede hem Hrristiyan ve hem de Islam rnuntar bulunduqu takdirde i§ bu kanOn tahtmda yapilacak mezkOr vezaif rnud'tnin mensOb bulunduqu cerna'atin rnuhtan tarafmdan ifa olunacakdrr,

2. ihtar:Zehirlenmi§ olduqu zan olunan bir hayvan mes'elesinde rnud'i ile birlikte vak'a mahalline gidip bir zabtiye huzOrunda la§eyi actirmak muhtann vazifesidir.Hayvanm rna'dast aksarmnda ve eger varsa ondaki rnendercat aksammdan ve bagirsak ciger ve bobrek aksarrundan bagz1 parcalar rnunasib bir kab derOnuna vuz' olunup o vakitten i'tibaren onlann muhafazasi lcin rnes'ru bulunacak zabtiyeye teslim edilmelidirler.

Emval-i itam idaresi

Muslim olmayan bir kimsenin vefat, uzerine karye veya mahallesinin rnuhtan metOtay-1 mezkOrun veresesi kimler oldugunu tahkik edecektir.

Bir varls 18 yasmda a§ag1 olgu veya me cnOn yahOd kendi omrunu idareye gayr-1 muktedir ,yahOd Kibns' danqaybubet etmis bulunduqu takdirde rnuhtar:

1. MetOfanm ne gibi menkOI vgeyn menkOI emvali bulundl{Ju ,ahir

zamanda ne kadar deyOn matlObesi oldugunu tahkik edecek. 2. Atiyetozzikr hususatl gosteren bir rapor tanzim edecek

(A)

Tarih-i vefat1

(B) Bir hayat kalan revc veya revce ile eclad tarafmdan isti'mal olunan yatak takrrnlan ve elbise hari9 olmamak uzere metafarun emval-i menkOlesinin tafstlatr,

(C) O rnesella ernval-i menkOlenin krymet mahmunesi (D) MetOfanm emval-i gayr menkOlesinin tafsilat1

(E) MetOfamn matlObu olan deyOn ile medyOnlann esarniyesi ve hal ve §an Ian.

(19)

(F) MetOfanm en yakm akrabasindan bir kaeirun isimleri.

lhtar:MetOfamn emval-i menkOlesinin kiyrnetll matlObu olan deyOnun mikdan cem'an 20 lira dan ziyade big olmazsa muhtar bir rapor tanzimine meaflr degildir.

3. Zikr olunan raporu kaza mahkemesi mukayedi irsal edecek.

4.

Muhtar ,dge r ernval-i menkOle ile beraber.kiymeti 30 liray, mutecaviz nakd,nakd i910n ta'minatt veya mecvihrat bulacak olursa bunlan ehez

ile bir paket derOnuna koyup , mOhOrleyerek kaza mahkemesi

mukayidine gonderecek ve ondan bir makbOz alacakdrr.

Muhtarlar sihhat Ozere rapor tanzimi icin terkeden 5 ~ilin harac ehezyene salahit dar olup bir rapor vermek husOsunda can-i kasd ihmal edecek olursa 5 lira cezayi nakdi ifasma tabi' olurlar.

Bir muhtann bil'ade zikr olunan hususata muta'alhk veza'itinin icrasma 'an-, kasd mernani'at veya haylOlet eden kimselere 5 lira cezayt nakdi ifasma tabi' olurlar.

lhtar: Selamlann bu mesellO terkeleri mahkeme-i ser'iye tarafmdan idare

olunurlar.Me' mafiye emvahn bir listesi karyenin rnuhtar ve

a'zasi

ve

versenin bir yahOd birden

ziyadesi

huzOrunda

ehzar

edebilmelidir.

Tuldit

ve

Vefiyit Kayd1

Muhtarlar kendi hudOd salahiyetlerl dahilinde Krbnshlar icln TOldat ve Vefiyat mukayyidleridirler.

[TudatJ

Muhtarlar deftere kayd olunmasi matlOb ma'IOmat hakkmd~a909 ta'alluku olanlardan veya ona bakanlardan yahOd ma'lumat verebilen herhangi bir kimseden muktedir olduklan mertebe fazla tafstlat lstihsal edeceklerdir.

Bir tevellOd vuku'r.St gun zarfmda muhtara ihbar edilecek yahOd

rnuhtar ,evine veya 9ogun tevellOd Egli hanenin muskutune ihtirlarmda

bulunup ma'lumat-i matlObeyi onlardan talep edebilecek ve kayd defterini onlara lmzalandrrabllecekdir.

Yeni tevellOd etrnis bir cocuk metrOk bulunqgu takdirde keyfiye t 7 gun zarfmda muhtara ihbar edilecekdir.Bir tevellOd hakkmda ma'lamat veren kimse defteri rnuhtann huzOrunda irnza edecek ve rnuhtar da icra edilen kayd: mOhOrleyecekdir.

(20)

Eger bir cocuk isimsiz olarak kayd edilmis ise va)<Atismi mo 'heren

degi§tirilmi§ ise c;octw..m peder yafl:f validesi veya vas 1s1 muhtara haber

verecek ve muhtar kendi defterinde lazrrn gelen tashlhatt yaptp kom1sere ihbar-1 keyfiyet eyleyecekdir.

lhtar.Tesrln-l sanl 1914 ve 7g •• tos 1928 tarihleri arasmda tevellOd edip

isimleri kayd ednmernls bulunan

veyahud

isimleri kayd edildikten sonra

degi§tirilmi§ olan cocuklar hakkmda evin yahOd vas1ler tarafmdan 1929 J§ustos

7

sinden ol her

halde muhtara

haber verilmesi

icin

terttbat-i mahsOsa

mevcOddur.Bu sOretle hareket etmeyen kimseler

10 liradan

ziyade olmamak

uzere

bir

cezayt

nakdt 1fasma tabi' bulunacaklardir.

Tuldat ve vefiyatm kaydma mahsOs her hangi ma'laman muhtara verrneqe

zuhOI yahOd ihrnal eden veya ondan imtina' eyleyen kimseler

1 O

liradan ziyade

olmamak Ozere bir cezayi nakdi lfasrna tabi' bulacaklardrr.

[Vefiyat]

Bir tulunun

akrabasi

yahOd dahilinde bir kimsenin

vefat

r,ttthanenin mO§kOIO vukO' vefat, ve ona muteda'ir tafsllatt muhtara gebar , etme mecbOrdur.Bir kimsenin bir hane dahilinde vefat etmedigi ahvalde onun cesedini

bulan veyahOd vukO' vefatmdan sOret-i ahirle

haberdar

bulunan herhangi bir

kimse muhtara haber vermelidir.Onun Ozerine muhtar gidip cesedi gormeli ve fane-i merbOt olan ahvali anlamahdrr.Muhtar ,kendisine vece lay,k Ozere rapor yap1lmad191 ahvalde laztm gelen ma'lurnatrn kendisine verilmesini ahaliden talep eyleyebilecekdir.Gayr-1 tabl'l yahud §Opheli esbab mevcOd bulunma@ma kani' oldukdan sonra muhtar bir vefat sehadetnamesi i'ta eyleyecek ve tafstlan o

maksada mahsOs bir furmeye kaydedecekdir.Ma'-1 mafiye en ufak bir

suphesi

oldugu takd1rde en yam polis merkezine ihbar -, keyfiyet edip ta'limata intizar

eyleyecekdir.Muhtann yukanda zikr olundl{Ju vecihle verdgi

sehadetname traz

edilmedikc;e olunun tedfinine musa'ade edilmeyecekdir.

TOldat ve vefiyatm kaydma mahsOs defter tapkalan kom1ser dairesinden verilir ve her ay nihayetinde mezkOr topkalar,bir vefat sehadetnarneslnm ne gibi

ahval-l

tahtmda

tasdir

edildigi vefiyat defterine kayd olunup kom1sere gonderilmelidir.

Her bir tevellOd kaydr icin Oc; gurO§ ve her bir vefat kaydr icin

4

% gurO§ bir meblag kom1ser tarafmdan muhtara ta'diye edielcektir.

Defn-i Emvat

Bir karye veya mahalle icln yeni bir defn-i ernvat mahall1 ta'sis edilecegi cer1de-i resmiyede i'lan olunduqunda rnuhtar ve a'zalar:

1.

K1bnstan olmamak Ozere munasib bir 'arsa tedariki zamamnda kom1sere

rnu'avenet

2.

Mezkur 'arsa etrafma bir parmakhk veya duvar yapmak ic;in ne kadar

(21)

3. Te'diye edebilecek bedel hakkmda 'arsa sahibiyle i'tilaf has1I etmeqe gayret

4.

Mecmu' masrafi kabristarun isti'mallerine tahsis k1hnacag1 cerna'ate

mensOb hane sahibleri rneyarunda servetleri nisbetinde

tevzl'

(ihtar -

Tevzi' mu'arnelesi, 'arsarun 'umOmi bir mOdeffin olmamak Ozere kaydt icra kihndikdan i'tibaren 45 gono ger;memek Ozere icra edilecektir)

5.

Tevzl'atr gosteren cedOIOn bir sOretini komisere irsal ve diger bir sOretini

I

karye veya mahallede goze goronor bir mahalle ta'llk edeceklerdir.

Muhtar komiserden bir ihbarname ve onu karye veya mahallede goze goronor

bir mahalle ta'lik edecekdir ki bu

ihbarname te'diyata tabl'

bulunan

kimselerin te'diye etmeleri tazun gelen m@la ihbamarnenin ta'lifinden i'tioaren bir ay zarfmda muhtara te'diye eylemelerini amir bulunacak ve bir kimse te'diye husOsunda ihrnal edecek olursa muhtar 3 gOnOn bir harac ile bsraber vacibilnadiye olan meblag1 istifa edecek ve tcab ederse tevzi' edilmi§ olan mebl~ ile ceza~ nakdi ve m uzayede rnasranru edaya kafl emval-i menkOleyi satacak ve fakat bir hOkOmOn icras: husOsunda satisdan istina' edilrnis olan

seylerden

birini

satmayacakdir, (81.

sahifeye bak)

T evzi edilmi~ olan akcenin kafesi veya kabil-l tahsll olan rnlkdan tahsll edildigi halde daha akceye ihtiyar; var ise bir rnenval-i sab1k bir

tevzl'

ve tahsil daha yaprlacakdir.

Muhtar ehez ve sarf edilmis olan akeenin dikkatlice bir hesabrrn tutarak komisere irsal ,edecekdir.

Bu 'arsa , 'umOmi bir defn-i emvat mahalli olmak Ozere kayd edildikden i'tibaren 4 ay zarfmda etraf1 c;evrilecekdir.

Etraf, c;evrilmedigi takdirde komiser muhal etrafinm c;evrilmesi ve yahOd

4.

bendde zikr olunduqu menval Ozere masrafm tevzi'ini emr edebilecekdir.

Karye Zab1tas1

Karye polisleri zabrta bas kumandarn tarafmdan ta'yin olunup onun ermine

yahOd Ktbns zabita-: 'askeriyesi zabrtalanrun veya kucuk zabrtalanrun

emrine tabi'dirler .MezkOr polisler hOkOmet me'mOrlan 'ad idiler ve hOkOmet

me'mOrlannm ahval ve harekatrm tanzim eden bilcOmle ceza

kanunenarnelerine ve sa'ir kanunlara tabi'dirler.

Karye polislerinin vazifeleri

sunlardir:

Tarlalara , b@<;elere ,baglara, mahsOIOta ve @ac;lara ve sulara nezaret etmek ,memnO' olan yerlerde tavarlanru otlatan cobantan rapor etmek ,

sahlpsiz olarak tolasan hayvanlan zabt etmek , ve

(22)

hayvanata vuku'bulan bil'umOm zararlarr rnuhtar ve a'zalara ve polis me'mOr- u mes'OIOne raport etmek.

Karye polisleri tarafmda zabt olunan hayvanlann muhafazasma mahsOs bir rrmak muhtar ve a'zalann vazifesidir.

Emvale ira~ olunan zararlara ,gelince,karye polisi yamz kendi fikrince

zararrn 1 lirasm1 ge9medigi ahvalde o gibi zararlarr kesf ve takdir

edebilecekdir.Me'-i mafiye vuku'bulan zarar bir liray1 tecavuz ettigi ve zarar bedeli i9in tarafeyn mutabik kalmadrklan takdirde karye polisi muhtar ve a'zalara muraca'at etmeli ve bunlar zaran kesf ve takdir etmek ve rapor vermek Ozere hemen iki ehl-i vukOf ta'yin etmelidirler.Ehl-i vukOflarrn raporu muhtar ve a'zalar tarafmdan tasdik edilmelidir ve muhtar ve ve a'za birden 3 §iline kadar bir Ocretin i'tasrru

tacvlz eyleyebileceklerdir.

lhtar: Eger ehl-i vukOf bir kimse herhangi bir zarar hakkmda htlekarhkla sahte

bir kesf yaparsa bir cezayi nakdiye yahOd 4 aydan ziyade olmamak Ozere

haps veya mezkOr cezalarm her ikisine tabi' bulunur.

HurOb ve Zeytinler

HurOb ve zeytin rnahsolatmm toplanmalarr tarihleri her sene komiser

tarafmdan ta'yin olunur ve karyede her bir kilise veya ca'minin kapisma yahOd

kilise veya cami' bulunrnadrq: halde kaprrun gorOnOr

bir mahalline ona gore

i'lan yaprhr.

Ta'yin edilrnls olan tarihinden mukadden veya tarih-l mezkOreden sonra

olup da gurOb semsden iki sa'at sonra ve tulO' sernse eski sa'at kahncaya

kadar olan zarnan zarfinda zeytin dusurmek isteyen bir kimse rnuhtara veya

muhtar bulunmazsa a'zadan birine tahriren ihbar edecek ve

dusunulmest

rnurad olunan rniktarryla aga9lann mevki'mi beyan edecekdir.

ROzgardan yere dO§mO§ olan zeytinler mezkOr-1 i'lana hacet olmaksizin

to plan

I

labilirler.

Karye

Yollan

"1900 ve 1928 seneleri karye yollarr kananlan" mOcibince zirdeki isler

derahde edilebilir:

1. Karye seknesi tarafmdan isti'mali mesru' olan herhangi bir tarik-i 'am ,

yol veya ge9it yahOd piyade yolunun insa ,ika ve ta'rnirati.

2. Karye hudOdu dahilinde @ran bir halde

bulunan bir suyu

akrttp

kurutmak.

3. Karye dahilinde veya civannda olup sihhate rnuzir veya tasarak

tehlikeyi mOcib olmasi muhtemel olan 'umOmi gmelerin , go llerin

veya §U mecralanmn tathiri.

(23)

Her sene nlsarun 30. gOnOnden ikdam muhtar ve a'za gelecek sene zarfmda icras1 tasmim edilrnis olan islen birOce Oti mObeyyin komisere bir beyannarne 'arz ve takdim edeceklerdir.

1. i§in nO' ve sa'at ve mev'ki'i

2. HusOsi alata veya ehl-i san'at bir kimsenin nezaretine ihtiya9

olup olmad191.

ihtar:$ayed hOkOmet laz1m gelen a.lat, tedarik edemezse kanOnun ahkarm tatbik

edebilemeyecekdir.

3.Tasmim edilen i§in intizarn lay1k Ozere abkasi ve iktiza eden

'Omliyat-1 tefciriye i9in

yaouacak

tertlban.

4.Karyenin vucudca saglam seknesinin 'adedi

lhtar:

VOcOdy@lam sa ta'biri,

rO'say

-1

rOhaniye

belediye

re'isleri ,muhtarlar,mekteb mu'allimleri,ve hOkOmetin mevzuf bir hidmetinde

istindarn olunan kimselerden mO'ida-karyenin

18 ile 20 seneleri arasmda olup, el

ile 9ah§maga suur yahut bedence adimO'l-ikdar olmayan erkek ahalisi demektir.

Ferudun Ay

Lefko§a/T

emmuz-2005

(24)

Muhtar ve azalar, mezkOr beyannarneyi lazrrn gelen vakitte takdim etmekte kusur ederler veya tasavvur olunan isler Meclis-i ldarece gayr-i kafi addedilirse, Meclis-i ldare ber mOcib-i kanun koyluler taraftndan mevki-i fi'le getirilecek, ne gibi isler olduqunu (eger var ise) ta'yin ve muhtar ve azalann, bu islerm yapilmasma nezaret eylemelerini talep edecek ve fakat yapilacak i!? karyeden dort ingiliz milinden ziyade uzak olmayacakt,r.

Muhtar ve azalar Meclis-i ldare'nin emrine itiraz eyledikleri takdirde o sene icinde Meclis-i ldare-i Merkeziye istinaf edebileceklerse de, Meclis-i ldare-i Merkeziden karar sudOruna degin ise devam olunacaktir.

Kanun-u mezkOr tahtrndaki ameliye-i insaiye, gOnlOk i§ ile mevki-i fi'le konulacak ise, muhtar ve azalar, karye dahilinde bir ilanname tatbik ederek vucutca saqlam sekenenin kaffesini sene zarftnda(1 Mayis ila 30 Nisan) ilannamede beyan olunan zaman ve mahallerde 6 gOnden ziyade olmamak

Ozere, ameliye-i mezkOra hususunda ifay-1 rnuavenet eylerneqe da'vet

edeceklerdir.

ilanname, bu madde mOcibince herhangi bir kimsenin islemesi icap ettigi en erken gOnlerden la akal bes gon evvel nesir ve ta'lik edilecektir.

Ameliye-i in!?aiye bir hukOmet memurunun nezareti tahtrnda icra edilecek ise, muhtar ve azalar, tevalt edecek rnu'tad i!? gOnlerinde rnutessaviyi'l-adet kimseler taraftndan, taksimde kendilerine aynlrrus olan gCmlOk i!?leri ifa edilmek Ozere srra tertib edeceklerdir ki i§, bila fasrla ikmaline degin devam edebilsin.

Kanunun musaadesi olmaksizm ilanname-i mezkOre irntisalinde ihrnal eden her sahis, isternekten istinkaf eyledigi beher gun i9in 1 ~ilin te'diyesine tabi' bulunacak ve bu suretle laz,mO't-te'diye olan meblag,, muhtar taraftndan talep vukO'unda 15 gone kadar te'diyede ihrnal edecek olursa rneblaq-t mezkOr iki misline iblag edilecektir.

Muhtar, te'diyat veya hidmet-i ameliye hususunda taahhudatrm tfadan istinkaf etrnis olan kimselerin bir kit'a cetvelini komisere arz ve takdim edecek ve vaclbe-i zimmetlerinin ne tOrlO ve ne miktar olduqunu gosterecektir.

Htdmet-i ameliyeye tabi' olupda muhtar ve azarun talebi Ozerine kanun tahtmdaki ameliye-i in§aiyenin makasrdi i9in bir araba veya yOk hayvant tedarik eden kimse icin atideki mikyas Ozerine tudemat-i yevmiye mahsOb edilecektir:

B . ··k·· 1r o uz... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tr gun B. ··

Bir katir veya bargir. Bir gOn

Bir merkep Yanm gun

Hayvansiz bir araba Yanm gun

Hayvanla beraber bir araba Bir bucuk gOn

iki hayvanla beraber bir araba lki gOn

Ameliye-i mezkOre munasebetiyle isti'rnal edilrnis olan bir araba veya yOk hayvant sOren kimse hakktnda araba veya hayvant sOrdOgO beher gun icin, bir gOn tenzil edilecektir.

Muhtar ve azalar bir sene dahllinde hidmet-i ameliyeye tab!'

bulunan

kimselerin hrdrnet-i ameliye yerine, i§e da'vet olunacaklan beher gun icin

yevmiye la akal 6 guru§ te'diye etmek ihtiyanna rnalik olmalarma IOzOm gorOIOrse

(25)

Meclis-i ldare'den bu misillO bir tertlbatm tasdlkini ve mevki-i fi'le ihrac edilmek uzere komiserin emir ita etmesini talep edeceklerdir.

Muhtar ve azalar IOzOm gordOkleri ve Meclis-i ldare tasdik ettigi sOrette, ametiye-i in§aiyenin gOnlOk i§ yerine, beher kimseye muayyen bir parca i§ aymlmak suretiyle de yaprlmasma karar verebilecekler ve bu surette muhtar ve azalar, yapilacak i§i vucutca saglam sekene meyanmda taksim edecek ve ikmali i9in bir rnuddet tayin edeceklerdir.

Ameliye-i insaiye gOnlOk i§ ile yaprlrnakta olup, ona nezaret eder bir hukurnet memuru bulunmadiqt sOrette hrdrnet-i ameliyeye tabi' bulunan bir kimse gOnlOk i§ hakkmdaki zimmetini eda yerine, muhtar ve azadan, kendisi icin muayyen bir parca i§ tahsis eylemelerini talep edecek ve fakat muhtar ve azalar, tahsis edilecek parca isin ne olacaqma karar veremedikleri takdirde musted'l kendisine tefrik edilmls olan gOnlerde i§lemege mecbOr bulunacaktrr.

KanOn-1 mezkOr mOcibince hrdrnet-l ameliyeye tsbi' bulunmaktan dolayt te'diyesi tcap eden para, vergi gibi tahsil olunacaktrr,

KanOn-1 mezkOra muhalif harekattan dolay, te'diye edilen cezay-i nakdiler,

hareket-i mezkOra sebebiyle has1I olan zaran yerine getirmege sarf edilebilecek

ve muhtar ve aza isbu kanun tahtmda meydana getirilmi§ olan bir i§e zarar tras

eden kimselerden -ihbar vukO'undan itibaren la akal 8 ve nihayet 30 gone kadar

olmak Ozere- kendilerine bildirilen mOddet zarfinda, o zaran yerine getirmelerini

talep edebilecekler ve o misillO kimseler, ihbarnarnede zikrolunan mOddet

zarfmda kendilerinden talep edilen §eyi ifada kusur ederlerse, muhtar ve aza

zarar-1 vaki'i yerine getirtecek ve bu babta etrnts olduklan masrafm bir bucuk

mislini mutecasirlerden tahsil edebileceklerdir.

Bu sOretle tahsil edilmis olan akce ve kanOn-1 mezkOr mOcibince te'diye

edilmi§ olan sair akcelerin kaffesl ibtida Kaza Komiseri'ne tevdi' edilecek ve

komiser teslim edilen akcenin kanun-: mezkOr mOcibince taahhut edilrnis olan

ameliyat-t in§aiyeye sarfma me'zOniyet i'ta edebilecektir.

HOkOmet

tarafmdan ariyeten verilmis olan alatm kaffesi, her ne §ekil ve

hey'etde bulunursa, muhtar ve aza tarafmdan iade olunacaktir.

Bir karyede iki veya daha ziyade muhtar bulunduqu ahvalde isbu kanun

mOcibince muhtara tahsis edilen vazaifi hangisinin ifa edecegl, komiser

tarafmdan

karartastmlacaktrr,

Bir muhtar bu kanun tahtmdaki vazaifinde ihrnal eder veya vazaif

mezkOreden afv olunmasiru komiserden talep eyler ise o vazifeleri icra lcln

komiser, diger bir kimseyi ta'yin edebilecektir.

Muhtar, zirde muharrer ef al ve harekan ika' edenleri he

men polise raport

edecektir:

(1)- Bir karye yolunu sOrmek yahut sathtm ahar sOretle bozmak veya karye

yolunun curnle .aksammdan bulunan bir hendeqln icine doqru sOrOp am ihlal

etmek.

(2)- 0 misillO, bir hendeqln dt§ kenannm yahut hendek olmad191 halde karye yolu

kenannm 09 kadem bu'd mesafesi dahilinde kuru tas ile bir divar yapmak.

(3)- Bir karye yolu Ozerine herhangi nev'iden olur ise olsun bir siper in§a etmek.

(4)- Bir karye yolunun cOmle aksammdan bulunan bir hendegi kuru tas veya

diken yahut sair supruntu ile bOtOn bOtOn yahut kismen doldurmak.

(26)

(5)-

Bir karye yolunun bir yarnndan obur yarnna yahut Ozerinde karye

komisyonunun

ruhsati

munzam olmaksizm bir su harki kazmak yahut bir su

akitmak.

(6)-

Bir karye yolunun yigirmi bes yarda bu'd mesafesi

dahlltnde

bir kuyu ve delik

ve cukur yahut hufre kazmak yahut acrnak. Megerc;i

acilan delik veya cukur yahut

hufrenin gelen-gidenler yahut hayvanat icin rnuhatarayi mOcip olmayacaqi bir

sOrette etrafma bir siper c;ekilsin.

(7)- Bir karye yolunun Ozerinde yahut gelen-gidene mani' yahut mOcib-i

muhataraya olacak kadar yakmmda hayvan cakmak yahut bir koyun veya keel

surusunun ber yoluna zarar vermesine rnusaade etmek.

(8)- Bir karye yolunun yahut gelen-gidenlerin selameti igin mevdO' olan bir divar

ve parmakhk ve direk ve siper ve set yahut sair nesneyi an kasdin ihlal etmek.

(9)-

Bir koprunun cOmle aksarrundan bulunan bir tas, tugla yahut ah§ab1 ktrmak

veya bozmak yahut a§ag, atmak.

(10)-

Bir karye yolu yanmda rikz olunmus bir mil, tas veya agac,rn yahut yol

gostermege mahsus sOtunu hedm veya tahrip etmek yahut silmek.

(11 )-

Bir karye yolu Ozerine, o yolu ihlal edecek yahut mOrOr ve ubOra mani'

olacak veya gelen-gidene srkmn verecek sOrette kereste ve tas ve ft§kt ve kirec;

ve toprak ve kOI ve supruntu yahut salr bir madde veya nesne vaz' eylemek.

(12)- Bir karye yoluna muttastl bir hane ve ebniye yahut araziden o yolun Ozerine

pislik veya cerkap yahut nev'arna rnuzrr bir madde veya nesne cereyan etmesine

yahut akrnasma musarnaha etmek.

(13)-

Bir karye yolundan serbestce gec;ilmesine an kasdin her ne sOretle olursa

olsun mani' olmak.

(14)-

Bir karye yolundan tas ve c;ak1I ve ahsap ve toprak ve kum yahut yolun sair

malzernatrru kaldrrmak,

(15)-Arazisini ziraat ameliyatrnda yahut salr her ne sOretle olursa olsun bir yolun

set yahut §ivini bozmak.

(16)-

Ozerinde tasarruf yahut murakabe hukOkuna malik veya vech-i lay1k Ozere

muhafazasma mes'OI bulunduqu bir su yolunun, yahut ustu acrk hendeqin veya

mOfeccirin bir karye yoluna iras-1 hasar edecek, yahut selarnetini muhataraya

koyacak sOrette muhtac-t ta'mir bir halde bulunmasma rnusarnaha etmek.

(17)- Bir karye yolunun yan hendegi kenannm yahut hendek olmad191 halde bir

karye yolunun uc; kadem bu'd mesafesi dahilinde bir agac; yahut suceyre gars

etmek.

(18)- Bir karye yolunun yakmmda nabit escann sahibi bulunup da escar-i

mezbOreyi yolun her kisrrn Ozerini la akal dokuz kadem irtifa'ma kadar acrk

birakacak sOrette budamak, yahut bir hanenin sahip yahut mu§gili bulunup da

arun sacak yahut darmm yolun Ozerine sarkarcasma yahut gelen-gidenler icin

her ne vecihle olursa olsun bats-l rnuhatara veya zahmet olacak sOrette uzatmak.

(27)

KARYE TAAHHODATI

1901 ve 1928 seneleri Karye Taahhudati Kanunlan mOcibince bir karyede

ikamet eden 18 yasim rnutecaviz butun erkekler ile 18 yasrru rnutecaviz olup bir

gOna vergi ile mOkellef bulunan bOtOn kadmlarrn ve keza karye arazlsl dahilinde

mah bulunan yahut su hukukuna rnalik olup, 18 yasmdan ziyade olan bil'umOm

eshasin, arnrne-i ahall-l karye menfaati icin meydana getirilecek bir ameliyenin

masarif-i in§aiyesini eda maksadiyla hisse-i iane te'diye eylemeleri icbar

olunabilecektir.

Fakat mezkOr kanunlann ahkarm mevki'i tatbike vaz' olunabilmek icin

evvel emirde serait-i atiyeye riayet edilmek tcap eder:

(1)-

Muhtar, zikrolunan kanunlann karyede mevki'i icraya vaz't icln koylulerin

talep ve arzusunu mobeyyin, komisere, kendi tarafmdan imza ve temhir edilrnis

bir istid'anarne gonderecek ve mezkOr istid'aname ile beraber 18 yasrru tecavuz

eden bOton erkekler ile 18 yasiru mutecaviz olup bir gOna vergi ile mOkellef

bulunan bOton kadmlann ve keza karye hudOdu veya arazisi dahilinde bir mal-i

gayr-i menkOI veya su hukukuna mutasamf bulunan ve 18 yasrru mutecaviz bi'l-

umOm eshasm esamlsini muhtevi ve kendi tarafindan irnza ve temhir edilrnis bir

de cetvel irsal edecektir.

(2)-

lsbu cetvel komiserin emri tahtmda karye

dahltlnoe

ta'lik olunacak ve anm

hakktnda edilecek bir gOna itirazt bulunan bir kimse cetvelin ta'likinden itibaren 7

gone kadar komisere rnuracaat edecektir.

(3)- Bunun Ozerine komiser, karyenin goronor iki yanmda ihbarnarne astrrdiktan

sonra bir ictima' davet ederek madde-i mezkOre hakkmda karyenin rey ve

mutalaasrru anlayacak ve valiye bir rapor verecektir.

(4)-

Icabt

miktar kimseler mutasavver olan i§in lehinde olduklan ve vali o isin

karyeye menfaatli olduquna kanaat hastl eyledigi taktirde, muhtar ile azalardan

birini karye narruna bir mukavelenarne tanzimine mezOn krlacaktrr ki isbu

rnukavelename karyenin kaffe-i sekenesi hakkmda muhtevi bulunduqu §eralt

mOcibince cariyu'l-hukum olacaktir. Mukavelenamenin tanziminde 28 gone kadar

muhtar ve azalar, sekene ve mal sahipleri cetvelinde muharrer kimseler

meyarunda herkesin sOret-i munaslbede verebileceqi miktarda hisse-i iane tevzi'

edecek ve mal sahipleri hakkmda, hisse-i iane miktan icin, rnukavelenarne

mOcibince yaprlacak ameliyeden mallanna terettop edecek intifa'm derecesi esas

ittihaz olunacaktrr. Tevzi' edilecek mebalig yekOnu, rnukavelenarne ahkarn ve

seraiti tahtmda te'diyesi laz1m gelen mebalig yekOnOne

musavt

olacaktrr,

Tevztatt mObeyyin cetvel tanziminden 14 gone kadar, muhtar tarafmdan

karye dahilinde gaze gorunor bir mahalle ta'lik olunacak ve o sOretle la akal

rnutevaliyen 7 gun ta'lik edilrnis kalacaktir.

Tevzlata mu'tanz bulunan kimseler, cetvelin ta'lik olunduqu gOnden 28

gone kadar itirazlanru komisere bildireceklerdir.

Hlcbir itiraz vaki' olmad1g1 taktirde cetvel, tanzim eden muhtar tarafmdan

imza ve temhir edilerek komiserin dairesine tevdi' edilecektir.

lstikraz eminleri marifetiyle edilen bir istikrazm te'diyesini te'min icin

akdedilen bir rnukavelenarne hakkmda muhtar, istikraz eminleriyle yaprlan

rnukavelenarneye tevfikan te'diyat1 talep edecek ve bu misilli talep vukO'undan

(28)

15 gone kadar taraflanndan vacibu't-te'diye olan meblaq: te'diye husOsunda ihmal edenler varsa, muhtar, o misilli kimselerin -taraflanndan te'diyesi laz1m gelen meblag1 mObeyyin- bir cetvelini yaprp imza ve temhir ederek komisere gonderecektir.

lstikraz eminleri ma'rifetiyle akdedllmis bir istikrazin karye ahalisl

tarafmdan idaresme ait hisabat her sene haziranm 30. gOnOne kadar, 30 hazirandan 8 gun zarfmda kapatilacak ve muhtar ve azadan biri tarafmdan tetkik

ve tasdik edilerek imza olunacaktir. Ba'dehO hisabat-: mezkOra komiser

canibinden ta'yin edilecek iki ki§i tarafmdan teftis edilecektir.

Zikrolunan kanunlar tarafmdan tahmil edilen bir vazifeyi ifa husOsunda an kastin ihmal, 5 lira ceza-i nakdiyi veya te'diyeden istinkaf bir ay mOddet hapsi mustelzim oldugu gibi zikrolunan kanun tahtmda yapilan bir cetvelin tanzim veya ta'likine an kastin mudahale 5 lira ceza-i nakdiyi yahut bir ay mOddet hapsi veya isbu mucazatm her ikisini mOcib olur.