DOKU VE ORGANLARIN RADYASYON DUYARLILIKLARI:

DOKU VE ORGANLARIN

RADYASYON DUYARLILIKLARI:

• Radyasyonun mitotik aktivitesi fazla olan ve hızlı çoğalabilen hücreler üzerine etkisi ile farklılaşmış bölünemeyen hücreler üzerine etkisi

farklıdır.

• Bergonie ve Tribondeau Yasası’nda da dokunun radyasyon

duyarlılığının o dokunun mitotik aktif hücre sayısının fazla olmasına,

dokuda az differnasiye olan hücre sayısının fazla olmasına ve aktif

mitotik süreçte kalma süresine bağlı olarak değişmektedir.

• Bu duyarlılık dokulara göre:

1-en duyarlı: immatür hematopoetik hücreler, lenfositler, spermatogonia ve ovaryum follikül hücreleri ve intestinal hücreler

2-duyarlı: mesane epiteli özefagus ve mide mukoza hücreleri

3-orta derecede duyarlı: tiroid,böbrek, akciğer, karaciğer, meme glandular hücre ve fibroblastlar

4- düşük duyarlı: olgun eritrosit, kas hücresi bağ doku ve kıkırdak hücreleri

• Ayrıca Michalowski Doku Duyarlılık Sınıflamasına göre de dokular : Hiyerarşik

Fleksibl dokular

olmak üzere ikiye ayrılır.

• Hiyerarşik doku:

• H tipi hücreler olarak tanımlanan diferansiye ve undiferansiye iki hücre

grubunun farklı kompartmanda bulunduğu doku tipi olup radyasyona akut yanıt veren dokulardır.

kök hücreler, intestinal hücreler

• Fleksibl doku:

• F tipi hücre olarak tanımlanan kompartmana ayrılmamış olan hücrelerden oluşan doku tipidir.

Radyasyona geç yanıt veren doku tipidir.

karaciğer hücresi

• Doku ve organlar ayrıca radyasyona bağlı kritik hasarın o organı etkileme şekline göre de

seri organlar

paralel organlar

• Seri organlar radyasyona bağlı hasarın o organın fonksiyonel küçük bir parçasında görülmesi takdirde tüm organın fonksiyonunu etkilediği durumu tanımlar.

Spinal kord, özefagus, koroner damarlar gibi

• Paralel organlar ise kritik hasarın o organın fonksiyonel bir parçasında gerçekleştiğinde sadece o kısmın etkilendiği ve kalan organ

fonksiyonunun sürdürülebilinir olduğu durumu ifade eder.

akciğer, karaciğer, böbrek gibi..