KOZMETİK ÜRÜNLERDE
FORMÜLASYON TASARIMI VE
KALİTE KONTROL İŞLEMLERİ
-ECZ 963
9. HAFTA
Hazırlanan kozmetik ürünlerde bitmiş ürün spesifikasyonlarının belirlenmesi,
FORMÜLASYON ÜZERİNDEKİ
İN-PROSES VE PROSES KONTROLLER
Yapılacak kontroller ürünün farmasötik dozaj şekline göre seçilir.
Örneğin: KREMLER için:
* Organoleptik kontroller * Reolojik kontroller * Stabilite testleri * Fiziksel stabilite * Kimyasal stabilite * Mikrobiyolojik stabilite * pH ölçümleri
Kozmetik ürünlerin;
Üretimleri sırasında ve kullanıcı tarafından satın alınıncaya kadar depolandığı yerde bekleme sırasında etkinlikleri ve
güvenilirlikleri değişmeden kalmalıdır.
Kullanıldıktan sonra da beklenmeyen yan etkiler oluşturmamalıdır.
İnstabilite Örnekleri
Sık görülen
Emülsiyonun ayrışması Koku değişimi Renk değişim Viskozluk değişimi Mantar üremesi Mumların kristalizasyonuDaha az görülen
• pH değişimi • Aktivite kaybı • Vitaminler • Antioksidanlar • Enzimler • Koruyucular• UV ışınları ile foto bozunma • Mikrobiyal üreme
Kozmetiklerde stabilite testleri
Fiziksel Stabilite
Kimyasal Stabilite
Fiziksel Stabilite
Fiziksel özelliklerin değişmesi
* Renk / koku değişimi * Faz ayrışması
* Çökme / çökelek oluşumu * Viskozitenin değişmesi
* Partikül büyüklüğünün değişmesi
Kimyasal Stabilite
Formülasyonda yer alan yardımcı maddelerin kimyasal bozunmaları.
Örnek;
* Doymamış yağ içeren formüllerde oksidasyon reaksiyonu sonucu bozunmalar
* PEG ve türevlerini içeren formüllerde kötü kokulu asidik bileşiklerin oluşumu
Formülde yer alan kozmesötik maddeye ait
kimyasal stabilite problemleri
Mikrobiyolojik Stabilite
Hazırlanan ürünler Kozmetik Yönetmeliğinin ilgili maddelerindeki kurallara uymak zorundadır.
Emülsiyonun stabilitesini etkileyen
faktörler nelerdir?
Sıcaklık
Koruyucu maddeler
Ambalaj
Yağ ve su fazlarının oranı
Su fazındaki iyon konsantrasyonu Partikül büyüklüğü
Sıcaklık: Oda sıcaklığı 25 Co Buzdolabı 4 Co Etüv 37 Co Etüv 50 Co Derin dondurucu -10 Co -10 Co ______ 25 Co
Emülsiyon stabilitesinin bozulması sonucu
oluşan fiziksel değişiklikler:
Kremalaşma Flokülasyon
Koelesans (Yığılma)
Faz ayrışması (Breaking)
Emülsiyon stabilitesinin arttırılması için neler
yapılabilir.
Dış fazın viskozitesinin artırılması Ara yüzey geriliminin düşürülmesi
Partikül büyüklüğü dağılımının zamanla
Emülsiyonların zorlanmış şartlarda
stabilitesinin değerlendirilmesi
Faz ayrışması Reolojik özellikler Elektriksel özellikler Damlacık büyüklüğüMikrobiyolojik Stabilite
Renk değişmesi Koku oluşumu
Gaz çıkışı
Viskozluk değişmesi
Emülsiyonda faz ayrışması