KOZMETİK ÜRÜNLERDE FORMÜLASYON

3. HAFTA

KOZMETİK HAMMADDELER-I

Yağlı ve yağımsı maddeler

Nemlendiriciler

Yüzey etkin maddeler

KOZMETİK ÜRÜNLERDE FORMÜLASYON

TASARIMI VE KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI

Kozmetik Hammaddelerin İsimlendirilmesi

Cosmetic, Toiletry and Fragrance Association CIR Kozmetik Hammadde Derlemesi

Cosmetic Ingredient Review

INCI Uluslararası Kozmetik Hammadde İsimlendirmesi International Nomenclature Cosmetic Ingredient IUPAC Uluslararası Saf ve Uygulamalı Kimya Birliği

INCI – IUPAC kıyaslaması

INCI terminolojisinde isimlendirme kimyasal terimlerden türetilmiştir. IUPAC isimlendirmesi ise kimyasal köklere dayanır.

Örneğin,

 Yağ asitleri INCI de en uzun karbon zinciri tanımlanır INCI: laurik asit (C12) IUPAC: dodekanoik asit (C12)

 Yağ alkolleri INCI alkil kısmına göre, IUPAC sona –ol eki INCI : setil alkol IUPAC : hekzadekanol (C16 düz zincirli alkol)  Yağ alkolleri karışımı kaynak maddeyi hatırlatan kök terim

IUPAC: Hindistan cevizi alkolü (Coconut alcohol)

• Beraberindeki maddelerin deriden daha iyi penetre olmasını sağlar

• Yüzeyde yağlı bir film oluşturur ve deri nem düzeyini arttırır

• Oda ısısında,

Sıvı yağ (oil)

Yarı katı katı yağ (fat) Katı mum (wax)

Hayvansal

Lanolin, Yün alkolleri, Spermaceti …

Bitkisel

Susam yağı, Zeytin yağı, Mısır yağı …

Mineral

Sıvı parafin, Katı parafin, Vazelin …

Yağlı ve yağımsı maddeler

• Doğal yağlar

• Mum esterleri

• Hidrokarbonlar

• Yüksek yağ asitleri

• Yüksek alkoller

• Esterler

Doğal yağlar

• Zeytin yağı (olive oil)

• Pamuk tohumu (cottonseed) • Ayçiçek yağı (Sunflower oil) • Hint yağı (castor oil)

• Makademiya fındık • Kamelya yağı

• Soya fasulyesi yağı

Mum esterleri

Silikonlar

Dimetikon

• Dimetil polisiloksan,

• metil polisiloksan,

• metil fenil polisiloksan

Hidrokarbonlar

• C15 üzeri karbon zincirli, doymuş maddelerdir.

*Sıvı ve katı parafinler C15-30

*Vazelin C24-34

*Mikrokristalin mum C31-70

*Ozokerit C29-35

• Karbon zincirinin ucunda karboksil grubu içeren organik asitlerdir.

• Oleik, kaprik, kaprilik, • linoleik, linolenik, laurik, • miristik, Stearik asitler vb

Yüksek yağ asitleri

Yüksek alkoller

Yağ alkolleri

Setostearil alkol (Cetearyl alcohol)

Setil alkol

Esterler

2-oktil dodesil miristat Setil 2-etil hoekzanoat Di-izostearil maleat

İzopropil miristat İzopropil palmitat

Yüzey etkin maddeler

• Polariteleri farklı iki fazın yüzeyler arası özelliklerinin değişmesine yol açan amfifilik maddelerdir.

• Yüzey/yüzeyler arası gerilimi düşürürler, serbest enerji üzerinde etkilidirler.

• Kimyasal yapılarında Hidrofilik-Lipofilik gruplar bulunur

• Kozmetik endüstrisinde en çok kullanıldıkları alanların başında saç ürünleri ve kremler bulunmaktadır.

• YEM ler bu ürünlerde 4 temel işlevden biri için kullanılır: -temizleyici (detergent)

-ıslatıcı (wetting)

-şekillendirici (conditioning) -emülsiyon yapıcı (emulsifying)

Islatıcı etki

• Islanma; bir sıvının yüzeyde diğer bir sıvı ile yer değiştirmesidir • YEMler yüzey gerilimini düşürerek ıslatıcı etki gösterirler.

• Anyonik YEM’lerde dallanma, etilen oksit içeriğindeki artış etkili

Temizleyici etki

• Sabunlar, Sentetik sabunlar (soapless soap) • Anyonik YEM en sık rastlanan örnekleridir.

Şekillendirici etki

• Bunlar dış yüzeyi kaplar ve yüzeydeki elektrik yükünü nötralize ederler.

• Katyonik YEMler bu amaçla kullanılabilir.

HLB Uygulama yeri 1-3 köpük kırıcı

3-8 (4-6) s/y emülsiyon oluşturucu 7-9 ıslatıcı, dağıtıcı

8-16 y/s emülsiyon oluşturucu 13-16 temizleyici

Anyonik YEM

• Karbonatlar • Sülfat esterleri • Sülfonat esterleri • Fosfat esterleri

Kozmetik endüstrisinde en çok

şampuanlarda temizleyici olarak kullanılır.

• Kuaterner amonyum tuzları

Dialkil dimetil amonyum klorür Benzalkonyum klorür

• Amin türevleri

Saç yüzeyine iyi tutunma, antistatik özellikleri nedeniyle “hair conditioner” ürünlerde çok kullanılırlar.

Katyonik YEM

Amfoterik YEM

• Açil/alkil etilendiaminler • N-alkilaminoasitler

 İyi temizleme, köpük yapma (lathering), bakterisidal etki,

yumuşatıcı özellik gösterirler.

Noniyonik YEM

• Polioksietilen tipleri • Polihidrik alkol esterleri

• Etilen oksit-propilen oksit blok kopolimerleri

• HLB 2-18 arasında değişen maddelerdir. • Diğer YEM sınıflarıyla geçimlidirler.

Nemlendirici (Moisturizer)

Deriye nem kazandıran maddeler

 Hümektan  Emoliyan

 Okluzif özellikte hammaddeler ve  protein yenileyiciler

Bitmiş ürünün kendisi

 Cilt yumuşatıcı ve nemlendirici bakım ürünleri

Amaç cilt kuruluğunu önlemek (xserosis) • Cilt nemlendirmede iki yaklaşım var; • Suyun ciltten uçmasını önlemek, • 2.çevreden cilde su çekmek

Kuru cilt nedir?

• Kuru deride SC su içeriği  %10 Nedenleri?

 Dermisten yukarı su difüzyonunda azalma

 Rüzgar, klima, kuru hava, soğuk, sabun/YEM gibi dış faktörler

 Kuru ciltte SC yapısında yer alan Doğal Nemlendirici Faktör oranının azalması  Sebum ve mukopolisakkaritlerin yokluğu

Hümektan

• Deri üzerinde atmosferik nemi hapseden higroskopik maddeler • İyi bir hümektanda hidroksil grup sayısı fazladır

Örnek: gliserin, PEG, hyaluronik asit, PCA, üre vb..

İyi bir hümektan,

• Yeterli su absorblamalı ve deriyi nemli tutabilmelidir

• Cilt yumuşatıcı ve cilde düzgün görünüm kazandıran maddelerdir. • Kuru derinin pulsu hücreleri arasına dolarak bu etkiyi sağlarlar.

Emoliyan

Okluzif

• Deri yüzeyinde yağlı, örtücü bir tabaka oluştururlar.

Hidrokarbonlar, silikon yağları, Yağ asitleri ve esterleri (stearik asit, oleik asit)Lanolin ve türevleri örnek verilebilir.