Örnek:
3 fazlı, 50 Hz’lik, 855 devir/dakika’lık, statoru Δ bağlı bir asenkron motorun tek faza indirgenmiş ve statora yansıtılmış eşdeğer devre parametreleri şöyledir:
Motorun girişine fazlar arası 220 V uygulanırken anma hızında dönüyor ve sürtünme kaybı.500 W oluyor. Bu çalışma için motorun verimini ve çıkış torkunu, yaklaşık eşdeğer devre kullanarak bulunuz.
620,
r1 r2 0,58 x1 03, x2 3,0 gc 0,005S bm 0,008S
Çözüm:
nr = 855 devir/dakika’ya en yakın ve ondan biraz büyük 50 Hz senkron hızı
P P 7,02
855 50
120 ve P çift sayı olduğundan P = 6 kutuplu ve ns=120x50/6 dev/dak = 1000 dev/dak bulunur.
5 , 14
% 145 , 1000 0
855
1000
s
10,145
3,42145 , 0
58 , ) 0 1 (
2 s
s ry r
Δ olduğu için V1 220V
A A
I 29,05
0 , 3 0 , 145 3
, 0
58 , 62 0
, 0
220
2
2 2
ns = 1000 devir/dakika olup P = 6 kutuplu motor olduğu anlaşılır. Veya
kW W
Pm 33,4229,052 8,66 Pg
8,660,733,04
kW 12,42kWkW W
kW
Pç 8,66 500 8,16 %65,7
42 , 12
16 ,
8
s
rad s
r rad 89,54
60
2 855
Tç Nm 91,1Nm
54 , 89
8160
Verim
Eğer soruda stator hat akımının ölçülen değeri veya giriş güç faktörü de sorulsaydı:
İlk açı keyfi alınabilir: V1 220V0 olsun.
Aj I j
0 , 3 0 , 145 3
, 0
58 , 62 0
, 0
0 220
2
0 220
) 008 , 0 005
, 0
10 ( j S V
I
j
AA
I2 29,05 52,40 17,72 23,02
17,72 j23,02
A (1,10 j1,76) A
( 52,78 ) 52,78
1 0
Güç faktörü = cos(52,78) geri(akım geri = endüktif) Δ bağlı olduğu için stator hat akımının ölçülen değeri = I 331,12A
j6 A 62
, 4
220
A
40 , 52 573 , 7
220
29,05A52,40 A j1,76) 10
, 1
(
78
, 52 12
,
31
A
A j24,78) 82
, 18
(
605 ,
0
A 9 ,
53
10 2
1 I I
I
10 2
1 I I
I
Örnek:
3 fazlı, 50 Hz’lik, 1450 devir/dakikalık, statoru Y bağlı bir asenkron motorun tek faza indirgenmiş ve statora yansıtılmış eşdeğer devre parametreleri şöyledir:
030,
r1 r2 0,04 x1 20, x2 0,15 gc 0,01S bm 0,01S Motorun girişine fazlar arası 400 V uygulanırken anma hızında dönüyor ve
sürtünme kaybı 3500 W oluyor. Bu çalışma için motorun verimini, çıkış torkunu, stator hat akımının ölçülen değerini ve güç faktörünü, yaklaşık eşdeğer devre kullanarak bulunuz.
Çözüm:
nr =1450 devir/dakika’ya en yakın ve ondan biraz büyük 50 Hz senkron hızı
P P 4,14
1450 50
120 ve P çift sayı olduğundan P = 4 kutuplu ve ns
= 1500 dev/dak bulunur.
33 , 3 30 %
1 1500
1450
1500
s
1,16
30 1 1
30 1
04 , ) 0 1
2 ( s
s ry r
V V
V 230,94
3 400
1
İlk açı keyfi alınabilir: V1 230,94V0 olsun.
Y bağlantı olduğu için
ns = 1500 devir/dakika olup P = 4 kutuplu motor olduğu anlaşılır. Veya
j 0,2 0,15 30
1 04 , 03 0 ,
0
kW W
PCu 3(0,03 0,04)180,62 6,85 PFe 30,01230,942W 1,60kW kW
W
Pm 31,16180,62 113,49 Pg
113,491,606,85
kW 121,94kW
kW kWPç 113,493,50 109,99
88 , 15 279 ,
1
j0,35 23
,
1
2 , 90 94 %
, 121
99 , 109
s
rad s
r rad 151,84
60
2 1450
Tç Nm 724Nm
84 , 151
990
109
0 94 , 230 )
01 , 0 01 , 0
10 ( j S V
I
88 , 15 6
,
2 180 A I
A j
A j
I1 (173,69 49,43) (2,31 2,31)
( 16,38 ) 16,38
1 0
Verim
A j2,31) 31
, 2
(
10 2
1 I I
I
A j49,43) 69
, 173
(
A j51,7) 0
, 176
(
183,45A16,38 Güç faktörü = cos(16,38) 0,959 geri
(akım geri = endüktif) Y bağlı olduğu için stator hat akımının ölçülen değeri = Ih I1 183,45A
Örnek:
Bir önceki soruyu tam eşdeğer devre ile çözelim:
0,03 j0,2
S 01 ,
0 j 010, S
E1
V1 I1
I 2
I10 j0,15
) 1 (
2 s
s ry r
04 ,
0 P 4,14 P
1450 50 120
P çift P = 4
1500 4
/ 50
120
s
n s
15001450
1500 1 30 (11 30) 1,16 301 04 , 0 ry
dev/dak I10
I 2
zp
(0,04 1,16) 0,15 01 1
, 0 01
, 1 0
S j j
zp S
ve akımlarının geçtiği kolların paralel eşdeğer empedansına dersek 13
, 7 209
, 1 01 1
, 0 01
,
0
S j S
13
, 7 8269
, 0 01
, 0 01
,
0
S j S S
0,831 0,113 1
zp j
0,831 j 1130,
S
0,01 j0,010,821 j0,103
S
72 , 7 838
, 0
1 1,1937,72
1,18 j0,16
j A I j
16 , 0 18
, 1 2 , 0 03
, 0
0 94 , 230
1
55 , 16 6
,
182
A
A 55 , 16 265 , 1
94 , 230
47
, 81 2022
, 0 )
2 , 0 03
, 0
( j V1
üzerindeki gerilim düşümü ’den çıkarılırsa:
V j33,45) 65
, 15 94 , 230
(
(0,04 1,16) 0,15 83 , 8 9
, 217
2 j
I V
W kWPCu 30,03182,62 30,04180,22 6,90 PFe 30,01217,92W 1,42kW ) 1
45 , 33 3
, 215
( j V E
217,9V8,83
13 , 7 209
, 1
83 , 8 9
, 217
V
96 , 15 2
,
180
A
kW W
Pm 31,16180,22 112,95 Pg
112,951,426,90
kW 121,27kW
kW kWPç 112,953,50 109,45 %90,3 27
, 121
45 ,
109
s rad s
r rad 151,84
60
2 1450
Tç Nm 721Nm
84 , 151
450
109
( 16,55 ) 16,55
1 0
cos(16,55)
Verim
Güç faktörü = 0,959 geri Y bağlı olduğu için stator hat akımının ölçülen değeri = Ih I1 182,6 A