DİŞÇİLİK HİZMETLERİ BÖLÜMÜ/AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI PROGRAMI
SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU
ADS 102-Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Öğr.Gör.Dt.Elif BİLGİN
Asepsi - Antisepsi ile ilgili genel ilkeler
Hafta-2
ADS 102-Sterilizasyon ve
Dezenfeksiyon
Asepsi Nedir?
Hasta ile temasa gelecek tıbbi araç gereçleri, enfeksiyon ajanlarından (patojen ve nonpatojen
mikroorganizmalar) arıtmak ve her türlü kirlenme yollarının ortadan
kaldırılması için alınan tedbirlerin hepsidir.
Asepsi;
Asepsi Teknikleri
• 1.Tıbbi Asepsi Teknikleri;
• a.El yıkama,
• b.Gömlek giyme,
• c.Bone ve maske,
• d.Eldiven,
• 2.Cerrahi Asepsi Teknikleri;
• a. Ameliyathanede ameliyathane terliği, ayakkabısı ve galoş,
• b. El yıkama,
• c. Gömlek giyme,
• d. Eldiven giyme,
• e. Gömlek ve eldiven çıkarma,
• f. Steril malzeme pensi ve kavanozu,
• g.Dekontaminasyon,
Tıbbi Asepsi
• Tıbbi uygulamalarda patojen mikropların hastadan diğer
hastalara, personele ve personelden diğer bireylere geçişini
önlemektir.
• 1.El yıkama: Her sağlık personeli, göreve
başlamadan önce, hasta bakımından önce ve
sonra, yemekten önce ve sonra, tuvaletten önce ve sonra, 0,5-2 dakika
arasında su ve uygun deterjanla ellerini
yıkamalı, ardından uygun
antiseptik solüsyonla eller
ovuşturulmalıdır.
Tıbbi Asepsi
• 2.Gömlek: Bu
amaçla kullanılan gömleklere boks gömleği denir.
Bunlar yıkanabilir ve steril edilebilir kumaştan
yapılmalıdır.
Özenle giyilip,
çıkarılmalıdır
Tıbbi Asepsi
• 3 .Bone ve Maske:
Erkekler başlık, bayanlar bone kullanarak saçı
tümüyle kapatmalıdır.
Maske kağıt ya da
bezden yapılır. Steril
olması ya da steril
edilebilir kumaştan
yapılması yeğlenir
Tıbbi Asepsi
• 4.Eldiven: Sağlık
personeli, müdahale ya da hasta bakımı
uygulamasında mutlaka eldiven kullanmalıdır. Her vakada eldivenin steril olması zorunlu değildir.
Ancak eldivenler parmak ucu duyarlılığını
engelleyecek kalınlıkta
olmamalıdır
Cerrahi Asepsi
• Cerrahi ya da vücut içine yapılması gereken müdahalelerde, tüm mikroorganizmaların yok edilmesi için yapılan işlemlerdir.
• 1. Ameliyathane terliği, ayakkabısı ve galoş giyilmesi,
Cerrahi Asepsi
• 2. El yıkama, Cerrahi El Yıkama Tekniği;
• Steril su düzeneği bulunmalı, musluk ayak
• pedallı olmalı,
• Mücevherler çıkarılmalı,
• El ve kolda açık yara olmamalı,
• Tırnaklar uzun olmamalı, oje sürülmemiş
• olmalı,
• Yıkanma işlemi üç kez yinelenmeli,
• Eller uygun biçimde ovuşturulmalı ve
• fırçalanmalı,
• Eller dirseklerden yukarıda tutulmalı,
Cerrahi Asepsi
• 3-Gömlek Giyme;
• Gömlek steril edilmiş olmalı, özenle giyilmeli,
• Gömleğin bağcıkları, bir
diğer kişinin yardımıyla
sterilliği bozulmadan
bağlanmalı
Cerrahi Asepsi
• 4. Eldiven giyme;
• Eldiven steril olmalı, delik olmamalı, kolay kayması için steril edilirken içine pudra konmalı, giyme sırasında da eller steril pudra ile
ovuşturulmalı,
• Eldiven giyerken sterilliği
bozulmayacak biçim de özen gösterilmeli,
• 5. Gömlek ve eldiven çıkarma
;• Gömlek bağları çözülüp, dış kısmı içeride olacak biçimde çıkarılmalı, eldiven de
çıkarılırken içi dışta kalacak biçimde çıkarılmalı,
Cerrahi Asepsi
6. Steril malzeme pensi ve kavanozu;
• Ameliyathanede steril malzemeler, trommel ya da ilgili yerden yine steril kavanoz içindeki steril pensle alınmalı
• Hazırlandıktan sonra 24 saat
kullanılabilen pens ve kavanoz, 24 saat sonunda kontamine kabul edilip, steril edilmiş ve
dezenfektanı yenilenmiş kavanoz ve pens kullanmalı
Cerrahi Asepsi
7. Dekontaminasyon;
• Cerrahide ya da vücut yüzeyi ya da içerisinde kullanılan araç ve
gerecin ön temizlemeden önce, güvenilir bir antiseptik madde içinde bekletildikten sonra yıkamaya geçilmesidir.
• Bu amaçla % 0,5’lik klor solüsyonunda cerrahi araçlar 10 dakika bekletilmeli,
• Dekontaminasyon yapacak personel mutlaka eldiven giymeli,
• Dekontaminasyondan sonra soğuk su ile yıkamalı,
• Daha sonra sterilizasyon ya da dezenfeksiyon işlemine geçilmeli
Asepside Kavramlar
• TEMİZ; Bir araç, gereç ya da ortamın patojen mikroorganizmalardan
• arındırılmasıdır.
• KONTAMİNE; Bir araç, gereç ya da ortamın patojen mikroorganizmalarca
• bulaşmış olması,
• FLORA; Sağlıklı bireyin vücudunda bulunan, normal koşullarda
organizmaya zarar vermeyen mikrop topluluğu,
Asepside Kavramlar
• Kalıcı Flora; Vücudun belli bölgelerinde bulunan mikrop topluluğudur. Ağız,burun, bağırsaklar, solunum sistemi ve deride hastalık oluşturmadan yaşayan mikroplardan oluşur.
• Kalıcı floranın, o bölgeye patojenlerin yerleşmesini ve hastalık yapmasını önlemeye de katkıları bulunmaktadır.
• Ancak vücut direncinin düşmesi halinde, hem patojen mikroorganizmalar kolay yerleşir, hem de kalıcı florayı oluşturan kimi saprofit mikropların hastalık yapması olanaklı hale gelir.
• Geçici Flora; Bir organ ya da sistemde normalde bulunmayan kimi patojen ya da saprofitlerin bir bölge ya da sistemde geçici olarak bulunmasına denir.
• Bunların da hastalık yapması kalıcı flora dengesinin bozulmasına bağlıdır.