1
ETİK İKİLEM
• Etik davranışların ve ilkeleri uygulanması sırasında, herhangi bir anlaşmazlığın olduğu durumlarda ortaya çıkarlar.
• Belli bir doğru yada yanlış cevabın bulunmadığı veya birden çok doğru çözümün bulunabildiği durumlarda ortaya çıkarlar.
2
ECZACILARIN SIKLIKLA KARŞILAŞTIĞI ETİK İKİLEMLER
• Doktor tarafından yazılmış, ancak zararlı olabilecek bir reçeteyi hazırlamak
• Zararlı olmadığı halde yararlı da olmayacak bir ilacın bulunduğu reçeteyi hazırlamak
• Hasta teşhis konusunda bilgilendirilmemişse, hastayı bu konuda bilgilendirmek
• Bir doktorun ricası üzerine, hastadan bilgi gizlemek
• Dini yada ahlaki inançlara ters düşen ilaçları bulundurmak yada bunları hazırlamak
• Şüpheli yada başlangıç suistimali durumlarında alışkanlık yapıcı ilaçları vermek
ETİK İKİLEM
• Eczacıların temel sağlık hizmetlerinde ve ilaçla tedavide yer almaya başlamaları sonucunda uygulamadaki rolleri değişmeye başlamıştır.
Bu nedenle karşı karşıya kaldıkları etik sorun ve ikilemlerin sayısında bir artış gözlenmektedir.
• Hastalıklar, hastalıkların tedavileri ve bu gibi
konularda artan bilgi birikimleri, doktor ve eczacılar arasında sorunlara neden olabilmektedir. Doktor ile eczacı ve bunlarla hastaları arasında bilgi akışı
sorunu yaşanmaktadır.
• Etik davranışların ve ilkelerin uygulanması sırasında herhangi bir anlaşmazlığın olduğu durumlarda Etik ikilemler ortaya çıkmaktadır.
• Eczacı ile hasta arasındaki her karşılaşma etik sorun olabildiği halde, etik ikilem olmayabilir.
ETİK İKİLEM
• Belli bir doğru ya da yanlış cevabın bulunmadığı,
• Ya da birden çok doğru çözümün bulunabildiği durumların oluşturduğu,
• Ahlaki değerlerin çatıştığı durumlarda ortaya çıkmaktadır.
EN ÇOK KARŞILAŞILAŞILAN ETİK İKİLEMLER ŞUNLARDIR
• Zararlı olabileceği açık olan bir reçeteyi hazırlama
• Başka bir ilacın yararlı olacağı bilindiği halde,
zararlı olmayan fakat hastaya yarar da sağlamayan bir ilacın bulunduğu reçeteyi hazırlamak
• Yanlış veya hatalı bir reçeteyle karşılaşıldığında, hastaya ek bir tıbbi bakıma ihtiyacı olduğunu söylemek
• Bir hasta teşhis konusunda bilgilendirilmemişse ve bu durum kesinse, onu teşhis hakkında
bilgilendirmek
• Dini ya da ahlaki inançlara ters düşen ilaçları bulundurmamak ya da bunları hazırlamamak
• Biyoyararlılığı konusunda yeterli bilgi olmayan jenerik ilaçları satmak
• Reçetesiz ilaç tedavisi sunmak
• Eczane çalışanlarını, OTC ürünlerini önermek ve basit rahatsızlıklarda ilaç ve öğüt verme gibi
işlerde görevlendirmek
• Bir eczacının yeterliliğini sorgulamak
• Bir doktorun ricası üzerine, bir hastadan bilgi gizlemek
• Hasta için düşük yarar sağlayan insan deneylerine katılmak
KAYNAKLAR
• Tıbbi Etik ve Meslek Tarihi, Recep Aktur, Erdem Aydın, Somgür Y.E., 2001, Ankara
• Erdemir, A.,D., Tıp Tarihi ve Deontoloji Dersleri, Uludağ Üniversitesi Basımevi,1994, Bursa.
• Şehsuvaroğlu, B.,N., Tıbbi Deontoloji, Yayına hazırlayan Arslan Terzioğlu, Genişletilmiş II.Baskı, İstanbul Tıp Fakültesi Vakfı, 1983, İstanbul.
• Erdem Aydın; Tıp Etiğine Giriş, Pegem Yayıncılık, 2001,Ankara.
• Pehlivan, İ., “Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik”, Pegem Yayıncılık, 1998, Ankara
• http://www.rpsgb.org.uk/pdfs/techregcoundecsumm.pdf
