YELİZ AYKANAT

Maternal serum 25 OH vitamin D düzeylerinin preterm eylem ve preterm doğumda rolü var

mıdır?

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD

Lebriz Hale Aktün, Yeliz Aykanat, Fulya Gökdağlı Sağır

25 Hidroksi Vitamin D

• Kolesterol türevi bir steroid hormondur.

• Başlıca etkileri arasında intestinal kalsiyum emilimini arttırmak, PTH gen transkripsiyonunu inhibe etmek, kemik matriks proteinlerinin ekspresyonunu düzenlemek ve osteoklast farklılaşmasını hızlandırmak bulunmaktadır.

• D vitamini etkinliği sadece kemik metabolizması ile sınırlı olmayıp aynı zamanda proapopitotik, antienflamatuar ve immün modülatuar özelliklere sahip olduğu bilinmektedir.

• Son yıllarda “subklinik D vitamin eksikliği” tanımı çerçevesinde ve iskelet sistemi dışındaki etkileri nedeniyle bir çok çalışmaya konu edilmiştir.

• Gebelik süresince ise D vitamini eksikliği; preeklampsi, insülin direnci, gestasyonel diyabet, düşük doğum ağırlığı, preterm eylem ve sezaryen doğum riski ile ilişkilendirilmiştir.

• Gebelikte D vitamini alımı, anne sağlığı ve ileri dönem olumsuz sonuçların önlenmesi için gereklidir.

Amaç

Preterm eylem tanısı ile tetkik ve tedavi edilen gebelerde maternal serum 25

hidroksi vitamin D (25(OH)D) ve C reaktif protein düzeylerinin doğum sürecine etkisini saptamak

Yöntem

• Çalışmaya son adet tarihine göre 24-36 gestasyonel haftadaki gebeler dahil edildi.

• Renal hastalık , kemik-kalsiyum ve D vitamini metabolizması bozukluğu, obstetrik komplikasyon saptanan (fetal-maternal kanama, gestasyonel hipertansiyon, preeklampsi, gestasyonel diyabet, fetal kayıp, çoğul gebelikler ,PPROM) hastalar çalışma dışı bırakıldı.

• Non stress test ve vajinal muayene değerlendirmelerine göre preterm eylem tanısı alan hastalar çalışma grubuna dahil edildi.

Yöntem

24-36 w gebe n=143

Preterm eylem n= 69

Preterm eylem tehditi

n = 41

Preterm doğum n= 28

Kontrol grubu n= 74

Bulgular

• Gruplar arasında demografik açıdan fark yoktu.

• Doğumdaki gebelik haftaları; preterm eylem tehditi grubunda 38.4 ±2.3 hf;

preterm eylem grubunda 32.6±2.1 hf, kontrol grubunda 39.5±1.2 hf saptanmıştır.

• Çalışmada maternal serum 25(OH)D düzeyleri preterm doğum yapan hastalarda kontrol grubuna ve preterm eylem tehdidi grubuna göre düşük bulunmuştur.

Bulgular

Preterm Eylem (n=69)

Kontrol Grubu (n=74) P değeri

CRP 5,28 ± 8,2 0,3 ± 5,13 <0,05

25 (OH) Vitamin D 27,1 ± 10,2 25,0 ± 10,7 >0,05

Preterm Eylem (n=69)

Preterm Eylem Tehditi (n=41) Preterm Doğum (n=28) P değeri

CRP 5,6 ± 2,1 7,12 ± 5,6 <0,05

25 (OH) Vitamin D 27,1 ± 10,2 18,6 ± 3,1 <0,05

Tartışma

Tartışma

• Literatürde çelişkili sonuçlar elde edilmiştir.

• Gebelikte Vitamin D takviyesinin optimal dozu, uygulama şekli gibi konular netleşmemiştir.

• Maternal Vitamin D takviyesinin gebelik komplikasyonlarını önlemede etkisi var mıdır bilinmemektedir.

• Gebelikte yeterli Vitamin D seviyesi belirtilmemiştir.

• Gebelerde rutin tarama maliyet etkin?

Teşekkürler

• Tablo1: Gruplar arası demografik ve klinik verilerin karşılaştırılması

Grup 1(n=41) Grup 2(n=74) Grup3(n=28) p- değeri

• Maternal yaş (yıl) 24.7±5.4** 25.5± 2.1** 29.2 ±3.1 <0.001*

• Gravide (adet) 2(0-2)** 2(0-2)** 3(1-8)

<0.001*

• parite 1(0-3)** 1(0-3)** 2(0-6)

<0.001*

• Abortus 0(0-3) 0(0-2) 0(0-3) NS

• Doğumdaki gebelikhft 35.4 ±2.8 ** 32.6±2.1** 39.5±1.5

<0.001*

• VKI, kg/m² 22.9±3.2 22.7±3.5 23.1±2.9 NS

• n= sayı (%), mean +/- SD, ortalama (min-max)

• *istatistiksel önem;

• VKİ= vücut kitle indeksi

• NS=istatistiksel önemi yok p>0.05**

• p<0.05 istatistiksel önem sağlıklı gebe grubu baz alındı

• Gebelikte kullanılan vitamin preparatlarındaki 600IU vitamin D

• yeterli doz olarak kabul edilmektedir.

• 5

• Bu nedenle Sağlık Bakanlığı gebelere 12.

• haftadan postpartum 6. aya kadar 1200IU günlük D vitamini

• destek programı başlatmıştır

• 20 ng/mL’den düşük ise D vitamini eksikliği,

• 21 ile 29 ng/mL arasında ise D vitamini yetersizliği,

• 30 ng/mL’den yüksek ise yeterli düzey (tercih edilen aralık 40- 60 ng/mL) ve

• 150 ng/mL’den yüksek ise D vitamini intoksikasyonu olarak kabul edilmektedir

• Kişideki vitamin D düzeyini değerlendirmek için yarı ömrü 2-3 hafta olan, hem vitamin D alımını hem de endojen yapımı

gösteren 25(OH)D düzeyine bakılmalıdır.

• D vitamini eksikliği olan bütün erişkinlerde; 6000 IU/gün ya da 50,000 IU/hafta vitamin D2 veya vitamin D3 sekiz hafta süreyle, bunu takiben kan 25(OH)D seviyesini 30 ng/mL’nin üzerinde

tutabilmek için 1500-2000 IU/gün idame tedavisi,

Sonuç:

Çalışmamızda preterm eylem grubunda, kontrol grubuyla benzer 25(OH)D ve yüksek CRP seviyeleri tespit edilirken, preterm

doğum yapanlarda yüksek CRP, ancak düşük 25(OH)D

değerlerinin tespit edilmesi, 25(OH)D düzeylerinin preterm doğum ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir.

• Çalışmamızda artmış serum CRP seviyeleri ile düşük 25(OH)D düzeylerinin preterm doğum ile ilişkili olabileceği gösterilmiştir.

• D vitamini eksikilği için bilinen risk faktörleri ( koyu cilt rengi, kuzey enlem bölgesi, düşük sosyoekonomi, kapalı giyim gibi) gebelikte geçerli değil. Risksiz zannedilen gebelerde de D vit düzeyi düşük. Replasman yaşanılan yerden ve risk fak den bağımsız olmalı gibi görünüyor

• Yetersizliğin derecesi Ağır D vitamini yetersizliği (raşitizm, osteomalasi) 400 nmol/L (>160ng/mL)

• 1998: Committee on Medical Aspects of Food and Nutrition Policy 400IU/ d tüm gebe ve emzirenlere

• 2004: National Health Service. Düşük gelir gruplarına 400 ıu/D 2007: Scientific Advisory Committee on Nutrition kış aylarında tüm gebelere, risk grupları taranmalı 400IU/d

• 2008: who obes, güneşi az gören, asya, afrika, orta doğu kökenli gebelere, 200ıu/d

• D vitamini dozu; günlük tek doz olarak alınmak üzere 1200 IU(9 damla)

• Vitamin D takviyesi 1000 IU’yi geçmeden serum vit D seviyesinde anlamlı artış olmuyor.

• The National Institutes of Health, gebelerde güvenli üst limiti 4000 IU/gün olarak belirlemiş.

• D vitamininin, kalsiyum metabolizmasındaki bilinen fonksiyonları dışında, immünmodülatör, anti-enflamatuar ve endokrin

fonksiyonları vardır. • Gebelik sürecinde, GestDM, preeklampsi, erken doğum gibi etiyolojinin net bilinmediği, multifaktöriyel

süreçleri etkiliyor gibi görünmektedir. • Düşük maternal serum Vitamin D düzeyleriyle, olumsuz maternal ve neonatal sağlık problemlerinin ilişkisi henüz netlik kazanmamıştır