Ekim 2018 Haftası
HAFTALIK
EKONOMİ BÜLTENİ
Albaraka Türk
Ekonomik Araştırmalar
Dış Ticaret Dengesi
Mart 2020
Dış Ticaret Açığı
Eylül
-5,4
İthalat
Eylül
18,8
İhracat
Eylül
13,4
Veriler milyar dolar olarak belirtilmiştir.
4 Cümle Özet Şekil.1 Dış Ticaret Dengesi
Yıllıklandırılmış – Milyar Dolar
0
-40
-90 -60 -30
-70 -80 -50 20
-20 -10 10
Tem-16 Nis-19
7,63
Oca-16 Nis-16 Eki-16 Oca-17 Nis-17 Tem-17 Eki-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Tem-19 Eki-19 Oca-20
-36,47 -3,93
Mar-20
Çekirdek Denge Dış Ticaret Dengesi Enerji Hariç Denge
Dış ticaret açığı Eylül – Ekim aylarında dip yaptıktan sonra ekonomik aktivitedeki hızlanma ile yeniden artış trendine geçmişti.
Son dönemde COVID-19 nedeniyle ihracattaki daralmanın artması dış ticaret açığındaki artışı hızlandırdı. Mart ayında ihracat yıllık manada %17,8 ile sert daralırken; ithalat iç talebin de azalmasıyla artışta hız kesti ve yıllık %3,1 oranında arttı. Bu gerçekleşmeler ile Mart ayında dış ticaret dengesi yıllık
%181,6 artışla 5,4 milyar dolar açık verdi.
Şekil.2 İhracat Verileri
Milyar Dolar (Sol) – Aylık Veri Yıllık % Değişim (Sağ) Türkiye ekonomisi özellikle Ağustos 2018’de yaşamış olduğu kur şokundan çıkış reçetesi olarak yeni ekonomik yaklaşımda ihracatı ön plana koymuş ve sağladığı kur avantajıyla ihracatta büyümeye devam etmişti. Ancak son dönemdeki COVID-19 salgını ihracat odaklı sektörleri oldukça olumsuz etkiledi. Nisan ve Mayıs ayları rakamlarında bu etkinin daha derin hissedilmesini bekliyoruz. Bu dönemde yıllıklandırılmış ihracat 2 milyar dolar azalarak 179,1 milyar dolara geriledi.
İthalat tarafındaki hacim Ağustos 2018’deki şoktan sonra yıllık 50 milyar dolara yakın daralmıştı. Kredi kanallarının açılmasıyla gördüğü dip noktadan ivmelenmeye başlayan ithalat da son dönemde COVID-19’un etkilerini hissetmeye başladı.
Yıllıklandırılmış ithalat 215 milyar dolar seviyesinde yataylaşmaya başlarken, ithalatın artış hızı da azalma eğilimine girdi.
Şekil.3 İthalat Verileri
Milyar Dolar (Sol) – Aylık Veri Yıllık % Değişim (Sağ)
-60 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70
235
205 245
215 265
255
225
3,1
Nis-18
Tem-16 Mar-20
Eki-16 Nis-17 Tem-19
Oca-16 Nis-16 Oca-17 Tem-17 Eki-17
215,5
Oca-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Eki-19 Oca-20
Yıllıklandırılmış İthalat (Sol) İthalat Yıllık % Değişim (Sağ)
-40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
165
145 140 175
160
150 170
155 180 185
Oca-17 Tem-17 Mar-20
Tem-19
Oca-16 Nis-16 Tem-16 Nis-18
Eki-16 Nis-17 Eki-17 Oca-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Eki-19 Oca-20
179,05
-17,84 İhracat Yıllık % Değişim (Sağ)
Yıllıklandırılmış İhracat (Sol)
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Dış Ticaret Dengesi
Mart 2020
0,00 0,04
0,01 0,02 0,03 0,05
4 Cümle Özet
Şekil.4 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
Yüzde Oran
Şekil.5 Sektörel İhracat Verileri
Yıllıklandırılmış - Yıllık % Değişim
Şekil.6 Sektörel İthalat Verileri
Yıllıklandırılmış – Yıllık % Değişim 90
100
85
60 95 105
5 55 65 70 75 80
Eki-16 Mar-20
Nis-18 Eki-18
Oca-17 Oca-18 Tem-18 Oca-20
Tem-17 Nis-19
Nis-17 Eki-19
Eki-17
Tem-16 Tem-19
Nis-16 Oca-19
Oca-16
Yüzde Oran
-15 -10 -5 0 5 10 15 20 25
Oca-20
Tem-16
-1,57
Tem-17
Oca-16 Nis-16 Nis-17
Eki-16 Oca-17 Eki-17
-0,63
Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Tem-19 Eki-19
1,78
Mar-20
Yatırım Malları Ham Madde Tüketim
-40 -35 -30 -25 -20 -15 -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35
Eki-19
Eki-17
Oca-17
Oca-16 Nis-16 Tem-16 Tem-17
Eki-16 Nis-17 Oca-18 Nis-18 Tem-18 Eki-18 Oca-19 Nis-19 Tem-19 Oca-20
-2,47 -0,13
-3,03
Mar-20
Tüketim Yatırım Malları Ham Madde
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Mart 2020
Kur şoku öncesinde %60 seviyesinin altına gerileyen ihracatın ithalatı karşılama oranı bu geçtiğimiz yıl içerisinde bir dönem %100’ün üzerine çıkmıştı. Son dönemdeki görünüm ile bu oran da hızlı geri gelmeye başladı. Şubat ayındaki %83 seviyesi Mart ayında %71,3’e gerilerken bu rakam kur şokundan bu yana görülen en düşük seviye olarak kayıtlara geçti.
Sektörel olarak özellikle bizim en büyük ihracat partnerimiz olan Avrupa’da 2019’un ikinci yarısının çok hareketli geçmemesi ihracat artış hızımızda azalmaya sebep olmuştu. Yaşanan son gelişmeler ise bizi negatif tarafa itti. Mart ayında yatırım malları ihracatı yıllık %25; tüketim malları ihracatı ise yıllık %20 oranında daraldı.
İthalat tarafında ise geçtiğimiz yıl yüksek bir daralma olduğu için baz etkisi ciddi hissediliyor. İç piyasanın hareketlenmesiyle ithalattaki genel trend de Mart ayında yukarı yönlü görünüyor. Ancak bu noktada Türkiye’de COVID-19 etkisinin mart sonu itibariyle görülmeye başladığını hatırlatmakta fayda var.
Dolayısıyla Nisan ve Mayıs rakamları ile ithalattaki eğilimde de geçici olarak terse dönüş görebiliriz.
Tahmin ve Beklentiler
Türkiye ekonomisi önümüzdeki dönemde COVID-19 salgının bir yansıması olarak hem ihracat hem de ithalat kaynaklı dış ticaret hacminde daralmalar görecektir. Bu noktada 2020 yılı büyüme ve ekonomik aktiviteden ziyade dış ticaretin değil iç dinamiklerin belirleyici olduğu bir yıl olacaktır.
Kaynak: TÜİK, Bloomberg
Dış Ticaret Dengesi
Mart 2020
İhracat
Aylık İhracat Yıllık Değişim Yıllk DeğişimMilyon Dolar % Milyon Dolar
Motorlu Kara Taşıtları 1.741 -31.2 -789
Kazanlar ve Makineler 1.377 -13.1 -208
Elektrikli Makine ve Cihazlar 705 -17.4 -148
Demir ve Çelik 674 -31.7 -313
Örme Giyim Eşyası 585 -30.3 -254
Plastikler ve Ürünler 562 -7.8 -48
Demir – Çelik Ürünleri 533 -8.1 -47
Kıymetli Maden 506 -16.7 -101
Örülmemiş Giyim Eşyası 490 -30.7 -217
Mineral Yakıtlar ve Yağlar 463 -38.5 -289
Yenilenebilir ve Sert Kabuklu Meyve 367 22.2 67
Mobilya 294 -11.9 -40
İthalat
Aylık İthalat Yıllık Değişim Yıllk DeğişimMilyon Dolar % Milyon Dolar
Kimyasal Madde ve Ürünler 2.736 -27.5 -1.039
Ana Metal Sanayi 2.027 10.3 189
Diğer Makine ve Teçhizat 1.873 39.9 535
Motorlu Kara Taşıtları 1.274 2.7 34
Kok Kömürü, Petrol Ürünleri vb. 1.261 -2.2 -28
Tarım ve Hayvancılık 1.216 45.8 382
Atık ve Hurdalar 1.051 7.6 74
Diğer Elektrikli Makine ve Teçhizat 576 96.8 283
Radyo, Televizyon ve Haberleşme 535 3.9 20
Tıbbi Aletler, Hassas Optik ve Saat 487 4.4 21
Diğer Ulaşım Araçları 434 15.8 59
Tekstil Ürünleri 351 -3.4 -12
Teşekkürler..
Burada belirtilen bilgiler güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir.
Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz.
