EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI. Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı

EGE BÖLGESİ SANAYİ ODASI

Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı

2 Kasım 2012

SUNUM İÇERİĞİ

1. Dünyadaki Son Ekonomik Gelişmeler 2. Türkiye’deki Ekonomik Gelişmeler

3. İzmir Özelinde Genel Değerlendirme

AÇIKLAMALAR KARAMSAR!

IMF BAŞEKONOMİSTİ KRİZ 10 YIL DEVAM EDEBİLİR

IMF BÜYÜME TAHMİNLERİNİ AŞAĞI ÇEKTİ

ABD MERKEZ BANKASI 3. KEZ PARA GENİŞLEMESİNE GİTTİ

KRİZ KAHİNİ ROUBİNİ 2013’TE KRİZ BEKLİYOR

İSVİÇRE MERKEZ BANKASI KIRILGANLIK SÜRÜYOR

OECD RAPORU KRİZ KÖTÜYE GİDECEK

TÜRKİYE OVP İLE BÜYÜME TAHMİNİNİ DÜŞÜRDÜ

AB’YE YÖNELİK

OLUMSUZ BEKLENTİLER DEVAM EDİYOR.

DARALAN BÜYÜME ARTAN İŞSİZLİK, BAŞTA ALMANYA OLMAK ÜZERE RESESYON BEKLENTİSİ

HAKİM.

KEMER SIKMA POLİTİKALARI HALKI SOKAĞA DÖKMEKTE

ORTADOĞU’DA SİYASİ BELİRSİZLİK:

KAN VE GÖZYAŞI PETROL VE ALTIN FİYATLARI YUKARI YÖNLÜ

KAMU MALİYESİNDE BELİRSİZLİK SÜRÜYOR.

SEÇİM SÜRECİNDE TOPARLANMA EĞİLİMİ VAR. SANDY

FIRTINASININ

EKONOMİYE OLUMSUZ YANSIMALARI

KÜRESEL PİYASALAR YANGIN YERİ

ÇİN’DE:İHRACAT, ENFLASYON, ÜRETİM VE BÜYÜMEDE KAYDA DEĞER DÜŞÜŞE DEVAM

HİNDİSTAN’DA SIKI PARA POLİTİKALARI EŞLİĞİNDE İHRACATTA VE BÜYÜMEDE DARALMA

JAPONYA’DA DIŞ

TİCARETİNİN VE SANAYİ ÜRETİMİNİN DÜŞMEYE DEVAM ETMESİNİN ARDINDAN, MB ÖZEL BANKALARA SINIRSIZ KREDİ KARARI ALDI.

2013’ÜN KİLİT ÜLKESİ: ABD

TÜRKİYE

TR EKONOMİSİ

2012-2013

döneminde seçime gidecek olan 88

ülkenin Türkiye ihracatı içindeki payı %43,5, ithalatı içindeki payı %44,4

DIŞ POLİTİKA T RKONOMİSİ

KÜRESEL GELİŞME

TERÖR

TERÖRE NE ALIŞIRIZ! NE DE BOYUN EĞERİZ!

BİZ KURTULUŞ SAVAŞINI BÖYLE KAZANDIK.

YURTTA SULH CİHANDA SULH!

18. büyük ekonomisi ile TÜRKİYE; birlik ve beraberlik içinde,

üretmeye, kalkınmaya dün olduğu gibi bugün de, yarın da

devam edecektir..

ORTA VADELİ PROGRAM (2013-2015)

Temel Ekonomik Büyüklükler

2012 2013 2014 2015

GSYH Büyümesi 3,2 4 5 5

İşsizlik Oranı (%) 9 8,9 8,8 8,7

İhracat (FOB) (Milyar Dolar) 149,5 158 172,3 187,1

İthalat (FOB) (Milyar Dolar) -239,5 -253 -272,2 -291,2 Enerji İthalatı (27. Fasıl, Milyar Dolar) 59,1 59,6 62,6 65,4 Cari İşlemler Dengesi (Milyar Dolar) -58,7 -60,7 -63,6 -64,7

TÜFE Yıl Sonu % Değişimi 7,4 5,3 5 5

Dolar Kuru Artışı (%) %7,1 %2.2 %3,2 %2,1

Bütçe Dengesi -33,5 -33,9 -35,5 -34,3

OVP’de özellikle öne çıkanlar

1. Kontrollü büyüme hedeflenmiş.

2. İşsizlik oranında aşağı yönlü ancak stabil tahmin yapılmış

3. Dolar kurunun enflasyonun altında kalması ile; ihracatçı cezalandırılarak, ithal girdinin cazip hale gelmesi ve dışarıdan kredi kullanımının artma riski doğmuştur.

Programda yer alan hedeflerin uygulanabilirliği, bugün dünden daha elzem hale gelmiştir. Özellikle de kayıtdışında Türkiye, mutlaka yol almak zorundadır.

BÜYÜMEYE KATKININ DEĞİŞEN YAPISI

Kaynak:TUİK

12,6

10,4

5,3

9,3

11,9

9,1 8,4

5,2

3,3 2,9

3,1

-1,9 0,5

-0,2

-5,7

-1,9

-4,3

-5,6 -5,6 -5,1

0,5

3,2

4,6

5,7

-7,0 -4,0 -1,0 2,0 5,0 8,0 11,0 14,0

2010/I 2010/II 2010/III 2010/IV 2011/I 2011/II 2011/III 2011/IV 2012/I 2012/II

BÜYÜME ÖZEL SEKTÖR KAMU NET DIŞ TALEP

ÖZEL SEKTÖR

KAMU BÜYÜME

NET DIŞ TALEP

Son 4 çeyrektir büyümeye katkısı artan net dış talepte, mal ihracatıyla birlikte, hizmet ihracatının da katkısı artmaktadır. Diğer yandan harcama kaleminde olan özel sektör ve kamunun payında azalma gözlenmektedir.

Önümüzdeki dönemde dış talepteki olası azalma, azalan iç taleple birlikte büyümeyi beklentilerin altında düşürecektir.

BÜYÜMEDE SEKTÖREL EĞİLİM

Kaynak:TUİK

22,0

15,4

7,2 11,3 15,1

9,3 9,5 5,3 2,8 3,4

-20,0 -15,0 -10,0 -5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 55,0 60,0 65,0 70,0 75,0 80,0 85,0 90,0 95,0 100,0

İmalat İnşaat Ticaret Otomotiv Üretim

İnşaat

Ticaret İmalat

Sanayi

Otomotiv Üretim

İnşaat: %0,4

Ticaret: % 1,2

İmalat : %3,4

Otomotiv:%-10,3

(12 aylık kümülatif) 2006-12 2009-12 2012-08*

Personel 5,7% 6,6% 6,9%

Savunma 1,2% 1,2% 0,9%

Sağlık ve Sosyal

Güvenlik 3,9% 6,6% 4,7%

Sosyal Yardımlar 0,2% 0,3% 0,4%

Eğitim Yardımları 0,1% 0,3% 0,3%

KİT'lere aktarılan 0,1% 0,6% 0,6%

Cari Harcama ve Genel

Yatırımlar 2,8% 4,3% 4,6%

Yerel İdarelere

Aktarılanlar 0,2% 2,0% 2,2%

Tarım Destekleri 0,6% 0,5% 0,6%

Yurtdışına Aktarılan 0,1% 0,2% 0,1%

Faiz Dışı Harcamalar

Top. Değişim 14,9% 22,6% 21,3%

*TEPAV Tahmini

HARCAMALARIN GSYİH’YE ORANI

Kaynak:TEPAV

OVP’de özellikle kamu tasarruflarının artırılmasının önemine vurgu yapılırken, 2008 yılından itibaren harcama kalemlerindeki ciddi artışlar bu konudaki zayıf performansı açıkça göstermektedir. Tüm harcama kalemlerinin altındaki DİĞER harcamalardaki bu artış dikkat çekicidir. Bozulan bütçe dengesinin tamiri noktasında, çözüm yolu zamlarda aranmıştır.

%200-250

ÜRETİMİN MALİYETİ ARTARKEN,

KARLILIK DÜŞMEKTE, BORÇLAR ARTMAKTADIR!

2010 2011 2012

Değişim Oranı (2012/2010)

Dolar ($) 1,50 1,67 1,79

%19,3

Euro (€) 1,99 2,32 2,30

%15,5

Brent Petrol ($/varil) 79,61 111,26 112,1

%40,8

Ticari Kredi Faiz Oranı (%) 8,3 16,0 13,8

%66,2

Elektrik Fiyatı (Sanayi) (kWh/kr) 16,388 21,479 24,626

%50,2

İzmir Doğalgaz Fiyatı (Sanayi) (TL/Sm³) 0,51 0,55 0,68

%33,3

İSO/500 Büyük Firmanın Borçlanma Oranı (%) 104,3 116 -

%11,2

EBSO/100 Büyük Firmanın Borçlanma Oranı (%) 107.8 127 -

%17,8

Özel Sektörün Kısa Vadeli Dış Borcu (Milyon $) 71.603 75.565 90.151

%26

İSO/ 500 Büyük Firmanın Satış Karlılığı (%) 7,6 5,6 -

%-26

EBSO/100 Büyük Firmanın Satış Karlılığı (%) 7,8 7,1 -

%-8.9

TÜRKİYE’DEN YABANCILARIN KAR TRANSFERİ (Milyon Dolar)

Kaynak:TCMB

2.213

2.940 2.914 2.865 3.001

2.363

1.396

1 501 1.001 1.501 2.001 2.501 3.001 3.501

2007 2008 2009 2010 2011 2011/7 2012/7

Son 10 yılda 19,2 milyar dolar kar transferi yapılmıştır.

KARŞILIKSIZ ÇEK SAYISI ARTIŞ İVMESİNDE

Kaynak:TCMB

1. Risk Santralizasyon Merkezi’ndeki verilerin, şifre aracılığıyla işadamlarımız tarafından görülmesi sağlanmalıdır.

2. Yaptırım caydırıcı olmalıdır. Çeki karşılıksız çıkan kişi, ödeme sistemine verdiği zarardan sorumlu tutulmalı ve kendisinin ödeme sistemini kullanması engellenmelidir. Bankacılık sisteminden örneğin kredi alamaması sağlanmalı, kredi kartları iptal ettirilmelidir.

1.325

1.537

1.911

900

595

410

610

829 912

1.117

610

382 285 268

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500

2007 2008 2009 2010 2011 2011/9 2012/9

Karşılıksız Çek Sayısı (Bin Adet) Ödenmiş Çek Sayısı (Bin Adet)

Geri Ödenme Oranı

%62,5

Geri Ödenme Oranı

%43,9

KINIK OSB BERGAMA OSB

ALİAĞA OSB

MENEMEN PLASTİK OSB

ÖDEMİŞ OSB TİRE OSB

İZMİR ATATÜRK OSB

KEMALPAŞA OSB

TORBALI OSB PANCAR OSB

FAAL OSB’ LER

YAPIMI DEVAM EDEN OSB’ LER İHTİSAS OSB’ LER

•İzmir’de yer alan bu

10 Organize Sanayi Bölgesi

Bunun 23.594.678 m²‘lik kısmı sanayi parseli olup, yaklaşık 7.671.914

m²‘lik alanı da (%32,5) boş parsel olarak yatırımcılarını beklemektedir.

SINIR KOMŞUSU OSB MAĞDURİYETİNE BİR ÖRNEK

Son 3 yılda 1.000’i aşkın kişiyi

istihdam eden 26 üyemiz, Odamızdan

ayrılarak, fabrikalarını Manisa’ya

taşımışlardır.

14,7

14,4

11,9

11,8 10,7 10,7

9,4

8,5 7,6

6,8

4,7

4 6 8 10 12 14

16

TR: %9,8

İZMİR; 2011 yılı işsizlik oranında %14,7 ile birinci sıradadır. Çek Cumhuriyeti; Yerel işsizlik oranının ülke işsizlik oranından %50 fazla olduğu illere, yaratılan her bir istihdam için nakit desteğinde bulunuyor.

Benzer bir uygulama neden İZMİR ve benzeri iller için olmasın?

MEVCUT YATIRIMLARIN GİTMESİ

İŞSİZLİĞE OLUMSUZ YANSIMIŞTIR

 İzmir her sene merkezi bütçeye 4 verip, bütçeden 1 almaktadır.

 2003-2011 arasında Türkiye ekonomisi ortalama olarak yüzde 5,3 oranında büyümüş,

 Bu dönemde Merkezi yönetim bütçe gelirleri reel olarak yüzde 6,2, oranında artmış,

 Oysa ki, aynı dönemde İzmir’den bütçeye aktarılan gelirdeki reel artış yüzde 14 olmuştur. Yani İzmir’den bütçeye Türkiye genelinin iki katından fazla reel gelir aktarımı yapılmıştır. Bu veriler bir taraftan İzmir’de kayıtdışılığın da daha az olduğu, diğer taraftan da vergi yükünün Türkiye ortalamasının üzerinde arttığı anlamına gelmektedir.

 İzmir, Türkiye geneli vergi tahsilatı sıralamasında 2010 yılında 4’ncü sırada iken bu yıl Ankara’yı geçerek İstanbul ve Kocaeli’nin ardından 3’ncü sıraya yükselmiştir.

 İzmir’deki işletmelerin vaktinde prim ödeme oranı %95’tir.

 Tüm bunlar göstermektedir ki, İzmir’in Ankara nezdinde daha güçlü bir lobi faaliyetine ihtiyacı vardır.

İZMİR, VERDİĞİNDEN DAHA AZ ALMAKTA!

Dünyanın ilk 10 büyük ekonomisi arasına girmek istiyorsak;

• İşgücü piyasalarındaki katı tutumumuzu,

• Yatırım yapmadaki bürokrasi engelini,

• Mevcut teşvik sisteminin aksayan yönlerini çok iyi analiz etmek durumundayız.

TEŞVİK SİSTEMİ AÇISINDAN;

Yatırımı, üretimi, ihracatı ve istihdamı artırarak cari açığı düşüren, yerli üretimi arttıran ve yerli malı kullanmayı mecbur eden, buna paralel ithalatı azaltan bir yapı içinde hazırlanması gereğinin altını hep çizdik.

 Bölge ayrımı yapılmaksızın tüm OSB’ler aynı desteklerden faydalanmalı,

 EXPO 2020 sürecinde önem taşıyan sağlık turizmi de desteklenmeli,

 Söz konusu teşviklerden KOBİ’lerin de yararlanması sağlanmalı,

 Cari açık rakamının yüzde 70’i, toplam ithalatın %21’inin kaynaklandığı enerji aynı zamanda sanayimizin en önemli girdilerinin başında gelmektedir. Bu nedenle yerli enerji üretimi desteklenmeli ve alternatif enerji kaynaklar maksimum kullanılmalı, YASALAR AÇISINDAN;

 İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası iş barışını bozar niteliktedir. Mağduriyet giderilmelidir. Uzun zamandır çıkmasını beklediğimiz kısa ifadesi ile Hipermarket Yasası sanayiciyi mağdur etmeyecek şekilde ivedilikle yasalaşmalıdır.

NE YAPILABİLİR?

DESTEK RİCAMIZ

EXPO 2020 sürecinde

desteklerinizin artarak

devam etmesi

19

Teşekkürlerimizle