GÖRME
YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLER
ÖĞRENMENİN %85’İ GÖRME
ORGANI, %15’İ İŞİTME VE DİĞER ORGANLAR İLE GERÇEKLEŞİR.
GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN KİŞİ OLAN KİŞİ BU DURUMDAN NASIL ETKİLENİR?
GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERDE MOTOR GELİŞİM
• Görme bozukluğu motor beceriler için oldukça sınırlayıcıdır.
• Yürüme, postür, beden kontrol ve bedenin idaresinde sorunlar vardır.
• Tamamıyla kör kimseler küçük
adımlarla yürürler,ayak sürür, yavaş yürürler.
Brail alfabesi
Yönelim ve Bağımsız Hareket
Yönelim Becerileri:
Kişinin pozisyonu ve çevresindeki önemli nesnelerle ilişkisini
belirlemek için görme, işitme, koklama,
dokunma duyularını kullanma süreci
• Bağımsız Hareket:
Kişinin güvenli, etkili, destek görmeden
hedefe gitmesidir.
BAĞIMSIZ HAREKET
• Zihinsel Tasarım
* Ses kaynağın saptama
* Sesi ayırt etme
* Ses gölgeleri
* Koklama
* Nesne Algısı
BAĞIMSIZ HAREKET
Dolaşma
• Gören rehber
• Uzun baston
• Rehber köpek
• Elektronik araçlar
GYOB YARDIM
• “Yardım edebilir miyim?”
• Yanıt evet ise; Kolunuzu kavrasın.
• GYOB yarım metre arkanızdan gelsin.
• Sizin hareketlerinizi hisseder. Çukurları haber verin.
• Koltuğa oturması için koltuğun arkasına ellerini koyun.
• Dar yerden geçişte, kolunuzu arkaya doğru alın.
GÖRME YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERLE ÖĞRETMEN
NASIL İLETİŞİM KURAR
• İsmi ile hitap etmeli
• Yön bildirmeli
• Duygularını ses tonuna yansıtmalı (Tehlike, kızgınlık,...)
• Konuşurken GYOB’yi karşına al.
• Geniş puntolarla yazılı dokümanı eline verebilirsin.
GÖRME ENGELLİ
ÖĞRENCİNİN ÖĞRETİMİNDE ADAPTASYON
• Öğrencinin
yeteneklerini öğrenme
• Bağımsızlığını destekleme
• Yeteneğini geliştirme
• Öğretmek için destek
sistemler geliştirmek
Öğrencinin
Yeteneklerini Öğrenme
• Öğrencinin mevcut performans düzeyini belirlenir.
• Öğrencinin görme bozukluğu hakkında bilgi alınır.
• Çocuk grup içinde izlenir.
• Aileden bilgi alınır.
Öğrencinin Bağımsızlığını Destekleme
• GYOB olumlu tutum geliştirilmeli.
• Fiziksel etkinliğe katılımı sağlanmalı
• Aşırı koruyuculuktan kaçınılmalı
• Ailelerin çocuklarının yeteneklerini görmeleri sağlanmalı
• GYOB kendini başarılı hissetmelidir.
Yeteneğini Geliştirme
• Beceriyi ne kadar yapıyor gözle, hareketi yapamadığı yerde devreye gir.
• Beceri parçalara bölerek öğret.
• Beceriyi çocuğa sözel olarak açıkla.
• Beceriyi çocuktan ilk öğretildiği şekli ile iste.
• Çocuğun beceriyi yapabildiği kadar yapmasına izin ver.
Destek Sistemi Geliştirmek
• İp uçları akranlar tarafından verilir
• Fizyoterapistlerden ve sınıf
öğretmeninden destek alınabilir
GÖRME ENGELLİLERİN HAREKET EĞİTİMİNDE ÇEŞİTLİ
İPUÇLARINDAN YARARLANMA
1) Kinestetik İpuçları 2) Sesli İpuçları
3) Görsel İpuçları
Kinestetik İpuçları
• Motor beceri öncesi çocuğun vücudu
doğru pozisyona getirilir.
• Model oyuncaklar kullanılabilir.
• Fiziksel Yardımda bulunulabilir.
• Rehber öğrenciler yardım edebilir.
• Oyun alanlarını
belirtmek için farklı yüzeyler
kullanılabilir.
Sesli İpuçları
• Oyun alanında
materyallerin sesli olması sağlanır.
• Gol olduğunda ya da başarılı hareket sonrası alkış, müzik, ıslık, düdük ile geri bildirim verilir.
• Kesin tanımlamalar yapılmalır.
Görsel İpuçları
• Salon
ışıklandırması aydınlık olmalı
• Kullanılan materyal parlak renkli
malzeme ile kaplanmalı.
• Salondaki çizgiler fosforlu bantlar ile oluşturulmalı.
GÖRME ENGELLİ
ÇOCUKLARDA BEDEN EĞİTİMİ PROGRAMLARI UYGULAMASI
• Dokunsal Algı
• İşitsel Algı
• Fiziksel Uygunluk
• Temel Hareketler
• Yöneltme ve Hareket
• Araç Gereçlerin Uyarlanması
• Oyun ve Spor
Dokunsal Algı
• Öğrenciler etkinlik esnasında hareketi yapan kişi üzerinde parmaklarını koyarak beceriyi gözlemler.
• Hareket parçalara bölünür.
• Oyuncak maket üzerinde hareket çalışılır.
Örnek: İp atlama
o Öğretmen öğrencinin önündedir.
o Ayakta durur.
o Öğretmenin eli öğrencinin kalçasındadır.
o İpsiz birlikte sıçranır.
o Öğretmen ipi çevirir.
o Birlikte atlanır.
İşitsel Algı
p Sözel ipuçları kullanılır.
p Somut örnekler verilir.
p Dokunsal ve sözel ipucu birlikte kullanılır.
p Aralıklı ses yerine sürekli ses kullanılır.
p Ses kaynağı öğrencinin önünde olur.
p Hareketler ileri doğru yapılır.
p Takım oyunlarında arkadaşlarının sesini ayırt edebilmeli.
p Alanın sınırlanmasında işitsel ip uçları kullanılır.
TEMEL HAREKETLER VE SPOR
• Çeşitli büyüklükteki topları algılamaya çalışır
• Topun yerde yönünü algılar
• Trambolinin merkezi ile dışını ayırt eder
• Okçulukta atışı balona isabet ettirmeye çalışır.
• Yüzerken sesi ve zili takip eder.
* Bowlingde lobutların devrildiğinin farkına varmalıdır
FİZİKSEL UYGUNLUK
Akranları ile
karşılaştırıldığında
• Cardio-vasküler özellikleri zayıf.
• Kuvvet ve kuvvette devamlılık
özelliklerinin daha iyi olduğu
gözlenmiştir.
SPOR SINIFLAMASI
B1: Tamamen görmezler. Işık algısı var ama herhangi mesafeden el şeklini
tanıyamazlar.
B2: El şeklini algılayabilirler ancak görme
keskinliği 2/60 dereceden daha iyi değildir.
Görme açısı, 5 dereceden daha az.
B3:Görme keskinliği 2/60- 6/60 görme
keskinliğine sahip. Görme açısı ise 5-60 derecedir.
SPORLARI
• Atletizm
• Yüzme
• Tandem bisiklet
• Futbol
• Güreş
• Judo
• Atıcılık
• Bowling
• Halter
• Satranç
• Kayak
• Goalbol
