Spor Atlarında
Performans Artırıcı
Maddelerin Analizleri ve Önemi
Araştırma Görevlisi Dr Efe Kurtdede
1. Spor Atları, At Yarışları ve Atlarda Yarış Performansını Etkileyen Faktörler 2. Atlarda Egzersiz ile Enerji Üretimi ve Performans İlişkisi
3. Doping Amacı ile Kullanılan Maddelerin Sınıflandırılması, Kullanım Amaçları ve Uygulanma Yolları ve Metabolizması
4. Merkezi Sinir Sistemini Etkileyen Maddeler 5. Otonom Sinir Sistemini Etkileyen Maddeler 6. Anabolik Maddeler
7. Hormonlar
8. İdrar Söktürücüler
9. Kan ve Kan Yapımını Artıran Maddeler 10. Ara Sınav
11. Solunum Yollarını Genişleten Maddeler 12. Metabolik Destek Maddeleri
13. Doping Kontrolü
14. Doping Etkili Maddelerin Analiz Yöntemleri
• At yarışı, en eski ve en yaygın sporlardan biridir.
• At yetiştiriciliği, biniciliği; at arabaları, atlı çoban kültürü; M.Ö. 4000 yıllarından itibaren Türkler tarafından
• Hititler, Asurlular, Romalılar ve Mısırlıların
• Homeros MÖ 9. ya da 8. yüzyılda yazdığı İlyada adlı
• Kuzey Afrikalı, Çinli, Pers ve Arap binicilerin de yarışlar yaptığı bilinmektedir.
At Yarışı
At ve Spor
• Atlar günümüzde daha çok spor için yetiştirilmektedir.
• Atlar yarışmak üzere eğitilirken yaşları ve deneyimleri göz önünde bulundurulur
• Genellikle genç atlar daha kısa mesafeleri koşarlar ve daha az yük taşırlar.
At Binicilik Sporu
• Binicilik, kısaca at binme becerisidir.
• Binicilik; atı iyi durumda kullanma sanatı olup bu iyi durum, atı tam yerinde, sakin, zamanında, güven içinde ve olabildiğince işe uygun kuvvet sarf ettirerek kullanma becerisidir.
• Biniciliğin tarihi çok eski zamanlara kadar uzanır.
Binicilik Branşları
• Uluslararası Binicilik Federasyonu’na (FEI) bağlı olan;
• Engel Atlama,
• At Terbiyesi ve Engelli At Terbiyesi vb
Binicilik Branşları
• Kültürel sporlar arasında
• Polo,
• Varil Yarışları,
• Horseball,
• Atlı Okçuluk
At Yarışları Mevzuatı
• Türkiye’de At yarışlarıyla ilgili olarak;
• At Yarışları Kanunu (AYK; 6132, 5091, 5476 ve 5728 sayılı kanunlarla çok sayıda değişiklik yapılmış) ve
• At Yarışları Yönetmeliği (AYY) yürürlüktedir.
• Ayrıca; üyesi olduğu çeşitli uluslararası kuruluşların (ARF, FEI, IFHA) aldıkları kararlar da dikkate alınmaktadır.
Atlarda Yarış Performansını Etkileyen Faktörler
• Genotip
• Vücut Yapısı
• Çevresel Faktörler
• Bakım-Besleme İdman
• Mesafe
• Pistin Durumu
• Binicinin Eltisi
• Cinsiyet
• Yaş
• Hastalıklar
• Metabolizma
• DOPİNG
• Yapılacak beslenme,
• Bilinçli bir idman sistemi,
• Atın genetik ve fiziksel kapasitesi
Kreatin-p + ADP Kreatin + ATP Kreatin fosfokinaz
2ADP ATP + AMP
Adenilat Kinaz
Glikojen/Glikoz Piruvik asit Glikoliz
Laktik asit LDH
