5. SINIF TÜRKÇE TAM ÖĞRENME
Düşüncenin Yönünü Değiştiren İfadeler Mustafa KAFA
KONU ANLATIMI ……….:
DÜŞÜNCENİN YÖNÜNÜ DEĞİŞTİREN İFADELER
Düşüncenin yönünü değiştiren ifadeler bir düşünceden farklı bir düşünceye geçişi sağlayan ifadelerdir.
Bu tür ifadelerden sonra daha önce anlatılanların ya da savunulanların tersi dile getirilir. Yani olumlu bir görüş olumsuza, zıtlık benzerliğe, olumsuz bir düşünce olumluya dönüştürülür.
Düşüncenin yönünü değiştiren ifadeler: ama, fakat, lakin, oysaki, halbuki, ne yazık ki, buna karşılık, veya, yahut vb.
ifadelerdir.
ÖRNEKLER:
Geç gelirsin diye tahmin ediyordum ama erken bile geldin denebilir.
Benimle aynı grupta olmak istemedin fakat sizin grubun benim gibi birisine ihtiyacı var.
Bir özürle yahut bir hediyeyle arkadaşının gönlünü alabilirdin.
Yeni seçilen muhtarın köyün sorunlarıyla ilgileneceğini sanıyordum ne yazık ki o da köyün sorunlarının üstüne düşmedi.
ALIŞTIRMA ………..:
Aşağıdaki cümlelerde yer alan düşüncenin yönünü değiştiren ifadeleri bularak altlarındaki alana yazınız.
Öğretmen hep onu kaldırıyor oysaki bende parmak kaldırıyorum.
………
Herkes çevresinin temiz olmasını istiyor buna karşılık kimsenin kendi evinin önünü temizlediği yok.
………
Bende bu yazılıdan yüksek almak istiyordum lakin tam olarak çalıştığımız söylenemez.
………
Türkiye elinden geleni yapıyor ne yazık ki bazı iç mihraklar engel olmakta kararlı.
………
Cevap anahtarını görmek istiyor fakat henüz soruları çözmemiş.
………
Aşağıdaki cümlelerden düşüncenin yönünü değiştiren ifade bulunanları X işareti ile işaretleyiniz.
[ ] Karadeniz tuzludur fakat Akdeniz ona göre daha tuzludur.
[ ] Arkadaşlarla sinemaya gitmek için sözleştik.
[ ] Prizin sağlam olduğunu düşünüyor halbuki piriz sağlam değil.
[ ] Ne yazık ki ben bu konuda babama katılmıyorum.
[ ] Derslerime çalışmayı ve başarılı olmayı çok istiyorum fakat kendimi oyun oynamaktan bir türlü alamıyorum.
[ ] Sudoku çözmek için bayiden gazete aldı.
[ ] Buraya gelmeli yahut bu iş için birisini göndermeli.
[ ] Sınıfta tek yüz alan benim çünkü herkesten çok çalıştım.
TÜRKÇE DERSİ
ETKİNLİK ……….……….:
Aşağıdaki cümlelerde boş olan yerlere düşüncenin akışını değiştiren ifadelerden uygun olanları yerleştiriniz.
ama, fakat, lakin, oysaki, ne yazık ki, buna karşılık, veya, yahut
Ya bizim yanımızda bekle ……… kendi sınıfına gidip orada bekle.
Havuza girebilirsiniz ………..…. havuz bonenizi takmalısınız.
Oynamayı çok istiyorum ……….. bu oyunu bilmiyorum.
Yazılıdan yüksek not alamadım ……… çok çalışmıştım.
Konuşmayın diye uyarıyorum ……….………. ses çıkmaya devam ediyor.
Bu yıl bahçeleri suladık ……… domates olmadı.
Yarışmada en öndeydi ……….…………. ayağı burkulunca geride kaldı.
Tahtadaki yazıyı yazın ………. telefonunuzla resmini çekip evde yazın.
Aşağıdaki görselde bulunan boşluğu düşüncenin akışını değiştiren bir cümle ile doldurunuz.
TEST ……….:
1. Şiiri yazarken çok dikkat ederim ………. Türkçe noktalama kurallarını uygulayamam.
Yukarıdaki cümle aşağıdaki hangi ifade ile tamamlanırsa düşüncenin yönünü değiştiren bir ifade yer almış olur?
A) Kimi zaman B) Genellikle C) Lakin D) ara sıra
(I) Köşeyi döner dönmez ciğerlerinize iğde kokusu dolar.
Uzun süre nereden geldiği belli olmaz. (II) Derken iğde kokusunun netliği kaybolur. (III) Daha sonra yeni kokular gelir fakat hiçbiri iğdenin yerini tutamaz. (IV) Hâlâ görünürde bir şeyler yoktur. Bir an kulaklarınız, yüksekten hızla dökülen bir suyun sesini duyar, durur , dinlersiniz.
2.Parçadaki hangi cümlede düşüncenin yönünü değiştiren bir ifadeye yer verilmiştir?
A) (I) B) (II) C) (III) D) (IV)
3. Aşağıdakilerden hangisi düşüncenin yönünü değiştiren bir ifade almamıştır?
A) Notları çok yüksek fakat sosyal bir çocuk değil.
B) Evde yetiştirilen çiçekler vardır ama onlara iyi bakılmalıdır.
C) Çok korkuyorum çünkü burası çok sessiz ve karanlık.
D) Bu hafta sonu köye gitmek istiyorum lakin bilet bulamadım.
(I) Bugün pazar. Okul yok... Birkaç günden beri yağan yağmur sabah durdu. (II) Sonbahar dışarıda son bir ayrılık şenliği yapıyor. Buna rağmen uzaktaki sıra dağlar,
sazlıklardaki sular, güneşe karşı gülümsüyor. (III)
Papatyalar başlarını kaldırmış son bir kez mavi gökyüzünü izliyor. (IV) Son kuşlar çığlık çığlığa yükseklerden uçup uzaklaşıyor buralardan.
4. Yukarıdaki metinde kaç numaralı cümlede düşüncenin yönünü değiştiren bir ifadeye yer verilmiştir?
A) (I) B) (II) C) (III) D) (IV)
5. Aşağıdaki ifadelerden hangisi düşüncenin yönünü değiştirmez?
A) söz gelimi B) lakin C) yahut D) ne yazık ki
