Birleşmiş Milletler'in 2 Şubat günü açıkladığı iklim raporu da dünyada geniş yankı uyandırdı. Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen iklim değişikliği panelinde, Hükümetler Arası İklim Değişikliği Uzmanlar Grubu'nca açıklanan 21 sayfalık bir raporda, küresel ısınmanın son 50 yılda yüzde 90 oranında insan eliyle yaratıldığı ve asırlarca süreceği vurgulandı.
Raporda, insan eliyle sera gazlarının salımının neden olduğu sorunlar "Daha az soğuk günler, daha sıcak geceler, öldüren sıcak hava dalgaları, seller ve yoğun yağışlar, yıkıcı kuraklıklar ve kasırga ile tropikal fırtına gücünde artış"
olarak sıralandı.
Raporda altı çizilen diğer çarpıcı tespitler de şöyle:
* 2100'e kadar sıcaklık 1.8 ila 4 derece artacak. Bu, binlerce yıldır iklimde meydana gelen en dramatik değişiklik.
* Uzun süreli ve yoğun sıcak hava dalgalarıyla daha sık karşılaşacağız.
* Uygarlaşma ne kadar yavaşlarsa yavaşlasın ya da sera gazlarının salımı ne kadar azalırsa azalsın, küresel ısınma ve deniz seviyesinin yükselmesi asırlarca sürecek. Okyanuslardaki su seviyesi 18 ile 59 santimetre yükselecek.
* Daha şiddetli fırtınalar görülecek.
* Sıcaklık dalgaları daha sık yaşanacak.
* Kutup buzulları eriyecek. 2100 yılı yazında artık Antarktika olmayabilir.
* Bangladeş'ten Hollanda'ya pek çok kıyı ülkesi sular altında kalma tehlikesiyle karşı karşıya.
6 FELAKET SENARYOSU
Senaryo B1, 1.8 derecelik sıcaklık artışı (1.1 ila 2.9 derece):
Daha az kirletenlerin olduğu küreselleşmenin etkisiyle "ortak" bir dünya öngörülüyor. Yüzyılın ortasında nüfusun tavan yapacağı, sonra düşüşe geçeceği, çözümlerin ekonomik ve çevresel yaşanabilirliğe yöneldiği, daha hakkaniyetli, ancak iklimin yönetiminde daha fazla girişimin olmadığı bir dünya tasarlanıyor.
Senaryo A1T, 2.4 derecelik sıcaklık artışı (1.4 ila 3.8 derece):
Artışın çok hızlı olmasına karşın, ekonomi fosil enerjilerin dışında kaynaklara dayanıyor ve daha etkili teknolojilerle hemen bütünleşiyor.
Senaryo B2, 2.4 derecelik sıcaklık artışı (1.4 ila 3.8 derece):
Ekonomik, sosyal ve çevresel anlamda yaşanabilirlikte yerel çözümlerin önem kazandığı bir dünyayı tarif ediyor.
Senaryo A1B, 2.8 derecelik sıcaklık artışı (1.7 ila 4.4 derece):
Artış çok hızlı, ekonomi, fosille nükleer ve yenilenebilir enerji kaynaklarının dengeli olarak kullanımına dayanıyor.
Daha etkili yeni teknolojiler de çok çabuk yaşama giriyor. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) 2050 için şu an öngördüğü tahminlere en yakın senaryo.
Senaryo A2, 3.4 derecelik sıcaklık artışı (2 ila 5.4 derece):
Kendine yeterli, yerel kimliklerin korunduğu çok heterojen bir dünyayı tahmin ediyor. Nüfus artmaya devam ediyor, doğum oranları daha yavaş seyrediyor, ekonomik kalkınma özellikle bölgesel eğilim gösteriyor.
Senaryo A1F1, 4 derecelik sıcaklık artışı (2.4 ila 6.4 derece):
Daha fazla kirletenlerin olduğu, fosil enerjilere fazlasıyla muhtaç, sıcaklığı çok hızlı artan bir dünya öngörülüyor.
Cumhuriyet 04.06.2007
