FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ
COĞRAFYA BÖLÜMÜ Sulak Alanlar ve Yönetimi
ARA SINAV (8. Hafta)
DR. Öğr. Üyesi TAMER ÖZLÜ
Türkiye’nin Sulak Alanları
• Türkiye sulak alanlar bakımından bölgesindeki zengin ülkelerden birisidir.
• Bu zenginlik ülkemizdeki sulak alanların sayısından çok farklı tiplerde sulak alanların olmasından kaynaklanmaktadır. Ülkemizdeki sulak alanların uluslararası düzeyde önem taşımasının asıl nedeni; Batı Palearktik Bölgedeki dört ana kuş göç yolundan en önemli ikisinin Türkiye üzerinden geçmesidir.
• Ayrıca ülkemiz coğrafyasının farklı iklim tiplerine sahip olması ve ülkemizin coğrafik açıdan bulunduğu konum ülkemizde değişik tipte sulak alanların oluşmasına izin vermektedir.
• Bu kapsamda ülkemiz nadir ve nesli tehlike altında olan kuş türleri açısından önemli bir cazibe noktası halini almaktadır
TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ SULAK ALANLARI
• Türkiye’nin en geniş ve barındırdığı canlı sistemi açısından en zengin sulak alanlarından biri olan Kızılırmak Deltası, Karadeniz Bölgesi’nin en büyük sulak alanı olma özelliğine sahiptir.
• Türkiye’nin en uzun nehri olan Kızılırmak Nehri’nin taşımış olduğu alüvyonları, menderesler çizerek Karadeniz ile buluşturması ile Kızılırmak Deltası oluşur.
• Türkiye’ nin “kuş cenneti” olarak bilinen sulak alanıdır.
• Marmara Bölgesi’nde Balıkesir İli’ nin Bandırma ve Manyas İlçeleri sınırları içinde yer alır.
• Sığırcı Deresi’nin göle döküldüğü Yer 1959 yılında Milli Park ilan edilmiş, alanın sınırları 2006 yılında genişletilmiştir. Manyas Gölü ve yakın çevresini içine alan 25000 hektarlık alan ise 1996 yılında Yaban Hayatı Koruma Sahası ilan edilmiştir.
• Göksu deltası, Mersin il merkezinin yaklaşık 80 km batısında, Akdeniz’e dökülen Göksu ırmağının taşıdığı alüvyonların oluşturduğu bir kıyı ovasıdır.
• Mersin ili, Silifke ve Taşucu ilçeleri sınırları içerisinde yer almaktadır. 1990 yılında 23600 ha’lık bir
bölümü “Özel Çevre Koruma Bölgesi” olarak ilan edilmiş dir.
• Türkiye’nin en büyük lagün gölüdür. Adana İlinin Karataş ilçesi sınırları içerisinde yer
almaktadır. 1997’de Birinci Derecede Doğal Sit Alanı ve 1998 yılında da Ramsar Alanı olarak ilan edilmiştir.
• Alan, açık su yüzeyleri, sazlıklar, tatlı ve tuzlu bataklıklar, tatlı su birikintileri, geniş kumul ekosistemleri, kumsallar gibi farklı habitatları içinde barındırır.
• İzmir Körfezi’nin bazı kıyısında Gediz Nehri’nin Ege Denizi ile buluştuğu noktada oluşmuş geniş bir sulak alan sistemidir.
• Gediz Deltası; tuzlu, tatlı ve acı su ekosistemlerini içeren sulak alan mozaiğidir. Delta ile deniz
sınırının büyük kısmı, üzeri deniz börülceleri ve midye kabuklarıyla ile kaplı kum bantlarından oluşur.
• Seyhan, Ceyhan ve Tarsus (Beran) Irmaklarının taşıdığı alüvyonların deniz ağzında birikmesi sonucu oluşan Çukurova Deltası üzerinde oluşmuş bu alan Adana ilinin Yumurtalık ilçesine bağlıdır
• Yumurtalık Lagünleri denizle ve birbirleriyle bağlantılı olarak çok sayıda lagünler tatlı ve tuzlu su bataklıları, sazlıklar ve geniz kıyı kumullarından oluşmuştur
.
• Konya Kapalı Havzası’nın güneyinde, Konya İli, Karapınar İlçesi sınırlarında yer alır.
• 4-5 milyon yıl önce volkanik patlama sonucu oluşan bu krater zamanla suyla dolarak göle dönüşmüş ve daha sonra ikinci bir patlama ile gölün ortasında ikinci volkanik konisi oluşmuş, zamanla dolarak ikinci bir göle dönüşmüştür.
