7. Hafta
Sosyal Kognitif Dünya, Malumat Prosesleme Modelleri, Sosyal Kognisyon
SOSYAL KOGNİTİF DÜNYA
İnsanlar zamanlarının büyük bir çoğunluğunu diğer insanlar hakkında izlenimler oluşturmakla
geçirirler. Tanıştığımız gördüğümüz, televizyonda seyrettiğimiz insanlar hakkında birtakım izlenimler oluştururuz. Bu izlenimleri diğerleriyle paylaşır ve nasıl hissedip nasıl hareket ettiğimize kara vermek
• 1. İzlenim oluşturma: Asch’in hipotezine göre merkezi özelliklere göre (sıcak/soğuk) izlenim oluşturulduğunda önemi daha az olan
(kibar/kaba) özellikler daha az etkilidir, örneğin sıcak bulduğumuz birine daha çok kibar
sözcüğünü yakıştırma eğilimindeyizdir.
KAYNAK: Sibel A. Arkonaç (2008) Sosyal
Sosyal Kognisyonda Temel Süreçler
• 1. Her zaman insanlara ve ortamlara dair daha önceden proseslenmiş depolanmış bilgilerden çıkarsama yapmayı kapsar.
2. Ömür boyu birikmiş engin bir sosyal bilgi deposunu düzenler.
3. Karmaşık ve incelikli tarzda depolanmış bu bilgi kategorize edildiği ve düzenlendiği için anlamlıdır.
• Kategorizasyon: Dış dünyadan kognitif
dünyaya giren malumatın anlamlı kılındığı esas süreç kategorizasyondur.
Bir kategori benzer şeylerin birlikte sınıflandırılıp bir başlık altına sokulup varlık muamelesi edildiği yerdir.
• Stereotipleme: Stereotipleme aynı kategori içinde aynı grup içinde sınıflanan nesnelerin, insanların, şeylerin niteliklerini oldukça genel vasıflara göre tanımlamaya hazır olma halidir.
KAYNAK: Sibel A. Arkonaç (2008) Sosyal
• Kategorilerin kodlanması: Malumatın sadece kategorize edilmesi değil yanısıra kategorilerin birbiri ile birleştirilmesi gerekir.
Yiyecekler kategorisi başlığı altında yaş sebze ya da süt ürünleri kategorisi yer alır. Süt ürünleri
kategorisinde yoğur alt kategori, bu kategorinin
altında light yoğurt, süzme yoğurt, meyvalı yoğur yer alır. Çağrışımsal ağlarla bu kategoriler birbirine
bağlanır. Yoğurt yemenin çağrışımsal ağları sağlıklı olmak, az kalori almak, kendine dikkat etmek vs.dir.
• Şema: İnsanların etraflarındaki dünyayı algılayıp anlam vermekte kullandığı
çerçevelerdir. (Politika gibi)
KAYNAK: Sibel A. Arkonaç (2008) Sosyal
