NÖROLOJİK NÖROLOJİK
HASTAYA
HASTAYA
YAKLAŞIM
YAKLAŞIM
KLİNİK DEĞERLENDİRME KLİNİK DEĞERLENDİRME
• Rehabilite edilecek hastanın değerlendirilmesinde 2 nokta dikkate alınmalıdır.
• 1) yapılan sorgulama ve fizik muayene ile hastalık hakkında ayrıntılı bilgi edinilmeli, gerekirse tanıya yardımcı olacak özel laboratuvar tetkikleri
istenmelidir.
• 2) Hastalığın tanısından sonra hastanın mevcut olan ve zaman içinde ortaya çıkabilecek potansiyel
fonksiyonel kapasitesi değerlendirilmelidir.
Rehabilitasyon uygulamalarında
• hastanın psikolojik yapısı
• Eğitim seviyesi
• Ailesi
• İşi
• Ekonomik durumu
• Çevresiyle bir bütün oluşturduğu unutulmamalı Rehabilitasyon multidisipliner bir yaklaşım içinde
olmalıdır.
Hastanın değerlendirilmesi şu sıra ile yapılmalıdır.
• A) SORGULAMA: hastanın en önemli şikayeti dinlenir. Doktordan özellikle çözüm bulmasını istediği problemi söylemesi istenir.
• B) HASTALIK ÖYKÜSÜ: hastadan dikkatli alınacak öykü tanı koyduracak kadar önemlidir. Sorgulama sırasında;
a) yakınmanın başlangıcı
b) yakınmanın özellikleri ve derecesi c) Yakınmanın yeri ve yayılımı
d) Zamanla olan ilişkisi e) Eşlik eden bulgular
d) Yakınmayı arttıran ve azaltan faktörler e) Daha önceki tedaviler ve sonuçları
• C) FONKSİYONEL ÖYKÜ
• Amaç, kaybolan ve kalan fonksiyonel kapasitenin değerlendirilmesidir.hastanın günlük yaşam
aktiviteleri sorgulanmalı. Bunlar:
1)İletişim
2)Yemek yeme 3)Kendine bakım 4)Banyo yapması 5)Tuvalet temizliği 6)Giyinme
7)Yatak aktiviteleri 8)Transferler
9)Ambulasyon: yürüme ile tekerlekli iskemle
kullanımına kadar varan tüm aşamaları kapsar.
• D) ÖZGEÇMİŞ: geçmişteki hastalıkları ve travmalar, operasyonlar sorgulanır.
• E) SOYGEÇMİŞ: Bazı kalıtsal hastalıkların değerlendirilmesi açısından önemlidir.
FİZİK MUAYENE FİZİK MUAYENE
• A) NÖROLOJİK DEĞERLENDİRME 1) mental durum
2) motor entegrasyonun değerlendirilmesi 3) duyunun değerlendirilmesi
4) algılamanın değerlendirilmesi 5) refleksler
6) görme fonksiyonunun değerlendirilmesi 7) işitme fonksiyonunun değerlendirilmesi 8) Yutma fonksiyonunun değerlendirilmesi
9) konuşma ve dil fonksiyonun değerlendirilmesi 10) Okuma fonksiyonunun değerlendirilmesi
B) KAS GÜCÜ DEĞERLENDİRİLMESİ C) EKLEM HAREKET AÇIKLIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ
D) DERİ BÜTÜNLÜĞÜNÜN DEĞERLENDİRİLMES
E) MESANE VE BARSAK
FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ F) FONKSİYONEL DEĞERLENDİRME
G) PSİKOLOJİK DEĞERLENDİRME
A) NÖROLOJİK DEĞERLENDİRME A) NÖROLOJİK DEĞERLENDİRME
• 1) Mental durum Bilinç düzeyi
Zaman, yer, kişi oryantasyonu Hafıza
Dikkat
Hesap yapma Davranış
Verilen komutlara uyma Hüküm verme, yargılama
Kavrama fonksiyonları değerlendirilir.
2) Motor entegrasyonun değerlendirilmesi 2) Motor entegrasyonun değerlendirilmesi
• Kas tonusu: artmış kas tonusu: spastisite, sustalı çakı, rijidite, dişli çark
Azalmış tonus: atrofi varlığı kontrol edilir
• Koordinasyon: denge bozukluğu, tremor, dismetri değerlendirilir.
• İstemsiz hareketler : tremor, atetoid, koreik…
3) Duyunun değerlendirilmesi 3) Duyunun değerlendirilmesi
• Yüzeyel duyu: dokunma, ısı, yüzeyel ağrı
• Derin duyu: titreşim, eklem pozisyonu, derin duyu
• Kortikal duyu: iki nokta ayrımı
4) Refleksler 4) Refleksler
• Yüzeyel refleksler: kornea, öğürme, karın cildi
• Derin refleksler: biceps,
triceps,patella, aşil refleksler
• Patolojik refleksler: babinski, hoffmann gibi
5) Kas gücü değerlendirilmesi 5) Kas gücü değerlendirilmesi
• Kas testi ile değerlendirilir. Dikkat edilmesi gerekenler:
• 1) hasta en uygun konumda olmalıdır.
• 2) test edilecek eklemin proksimali tespit edilmelidir.
• Kas gücü yerçekimine karşı koyamayacak kadar zayıfsa horizontal düzlem kullanılmalıdır.
• Uygulanan direnç test edilen kasın çekme kuvvatinin tam tersi yönünde olmalıdır.
• Uygulanan direnç yavaş yavaş arttırılmalıdır ve hastayı rahatsız etmemelidir.
Kas testinin derecelendirilmesi Kas testinin derecelendirilmesi
• Kas gücü derecelendirilmesi başlıca üç ana kural dikkate alınarak yapılır.
• A) uygulanan direncin miktarına
• B) kas kontraksiyonuyla oluşan eklem hareket açıklığının tam veya kısmi olup olamdığına göre
• C) kas kontraksiyonunun olup olmadığına göre
• 6) Eklem hareket açıklığının değerlendirilmesi
• 7) Fonksiyonel değerlendirme
• Şu tanımları bilmek gerekir.
Patoloji: vücuttaki bir organ yada organ
sisteminde meydana gelen harabiyeti ifade eder.
Bozukluk (impairment): altta yatan patolojinin direk nörofizyolojik sonucu olup bununla ilgili belirti ve bulguları içerir. Psikolojik, fizyolojik, anatomik yapı ve işlevlerde kayıptır.
• Özürlülük- sakatlık (disability): herhangi bir patoloji veya özürlülüğün fonksiyonel
sonucudur. Normak kabul edilen aktivitedeki kısıtlılık olarak tarif edilir.
• Engellilik (Handikap): patolojinin sosyal ve toplumsal sonucunu yansıtır. Kişinin toplum içinde gerekli sosyal rolü yerine getirmesini sınırlayan ve engelleyen özürlülükten
kaynaklanan olumsuz durumdur.
• Yaşam kalitesi: hastalık sonucı ortaya çıkan yetersiz fonksiyonel yapabilirlik ile ideal olan fonksiyonel yapabilirlik arasındaki farka
gösterilen kişisel tepki şeklinde tanımlanır.
• Rehabilitasyon çalışmalarında hedef,
hastanın fonksiyonel durumu, bununla yakın ilişkisi içinde olan yaşam kalitesini
değerlendirmek ve rahabilitasyon çalışmalarını bu alanlarda
yoğunlaştırmaktır.
• Fonksiyonel durum değerlendirmesi, sağlık durumunun fiziksel boyutunu,
değerlendirmeyi amaç edinmiş olup, rehabilitasyon çalışmaları açısından romatizmal ve nörolojik hastalıkların
değerlendirilmesinde önemli yere sahiptir.
TEŞEKKÜRLER
