TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş.
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
380 kV KOZAN TM-YEŞİLHİSAR ENERJİ İLETİM HATTI (ÇİFT HAT)
Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçeleri
ANKARA | 2013
ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu
ii
Başlık Sayfası
Proje Sahibinin Adı Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü
Adresi Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad. No: 2 06520 Çankaya / ANKARA
Telefon Numaraları 0 (312) 203 86 11
Faks Numaraları 0 (312) 203 87 17
Projenin Adı 380 kV Kozan TM-Yeşilhisar Enerji İletim Hattı (Çift Hat) Projesi
Projenin Bedeli ¨ 49.000.000
Proje İçin Seçilen Yerin (Hat Güzergahının ve Alternatif Güzergahların)
Açık Adresi (Adı, Mevkisi, Birden Fazla İl veya İlçede Yer Alıyorsa Bunların
Tanımlayan Yörenin Adı)
Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçeleri
Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları, Zone
380 kV Kozan TM-Yeşilhisar Enerji İletim Hattı (Çift Hat) Projesi’ ne ilişkin koordinatlar sayfa “İİİ”’ de verilmiştir.
Projenin ÇED Yönetmeliği’ ndeki Kapsamındaki Yeri (Sektörü, Alt Sektörü)
Ek I-Madde 32-154 kV (kilovolt) ve Üzeri Gerilimde 15 km’ den Uzun Enerji İletim Tesisleri (İletim Hattı, Trafo Merkezi, Şalt Sahaları)
Raporu Hazırlayan Kuruluşun Adı ELTEM-TEK Elektrik Tesisleri Mühendislik Müteahhitlik Danışmanlık ve Tic.
A.Ş.
Adresi Ziyabey Cad. 1419. Sok. No:14 06520 Balgat/Ankara
Telefon Numaraları 0 312 285 13 83
Faks Numaraları 0 312 287 08 25
Raporu Hazırlayan Kuruluşun Yeterlik
Belgesi No’ su, Tarihi 17
Nihai ÇED Dosyasının Sunum Tarihi .../.../2013
iii
Nokta Adı Y X Enlem Boylam Nokta Adı Y X Enlem Boylam
1 No' lu Hat 2 No' lu Hat
S1.1 161285.55 4240156.04 38.2440521 35.1296970 S2.1 161254.66 4240060.93 38.2431852 35.1293903 S1.2 162494.51 4239763.37 38.2409756 35.1436682 S2.2 162436.10 4239677.19 38.2401788 35.1430432 S1.3 167284.05 4234002.06 38.1909505 35.2009765 S2.3 167212.80 4233931.33 38.1902882 35.2001978 S1.4 169513.25 4232121.01 38.1748546 35.2272510 S2.4 169463.62 4232032.05 38.1740364 35.2267269 S1.5 171337.71 4231522.60 38.1701399 35.2483122 S2.5 171318.25 4231423.74 38.1692437 35.2481361 S1.6 173065.94 4231398.52 38.1696522 35.2680569 S2.6 173034.80 4231300.50 38.1687594 35.2677472 S1.7 173787.80 4230962.42 38.1659915 35.2764801 S2.7 173706.15 4230894.92 38.1653549 35.2755810 S1.8 174247.92 4229718.23 38.1549681 35.2822906 S2.8 174167.00 4229648.74 38.1543139 35.2814007 S1.9 174588.40 4229529.62 38.1533947 35.2862548 S2.9 174558.89 4229431.65 38.1525029 35.2859634 S1.10 175196.10 4229481.41 38.1531800 35.2931982 S2.10 175208.95 4229380.07 38.1522732 35.2933908 S1.11 177139.14 4230150.40 38.1598942 35.3150259 S2.11 177159.10 4230051.51 38.1590120 35.3152981 S1.12 178797.81 4230261.21 38.1614830 35.3338701 S2.12 178831.65 4230163.25 38.1606140 35.3342997 S1.13 179884.96 4231002.55 38.1685372 35.3459211 S2.13 179912.98 4230900.62 38.1676304 35.3462862 S1.14 181057.53 4230929.79 38.1682983 35.3593126 S2.14 181020.08 4230831.93 38.1674048 35.3589298 S1.15 183637.10 4228890.52 38.1508644 35.3896077 S2.15 183581.62 4228806.91 38.1500929 35.3890129 S1.16 186399.57 4227371.62 38.1381662 35.4217427 S2.16 186328.60 4227296.52 38.1374660 35.4209675 S1.17 187269.93 4225981.57 38.1259644 35.4322648 S2.17 187178.82 4225938.65 38.1255468 35.4312461 S1.18 188605.11 4221967.26 38.0903158 35.4492195 S2.18 188513.38 4221926.22 38.0899150 35.4481934 S1.19 190709.08 4218294.48 38.0579989 35.4747553 S2.19 190632.04 4218227.79 38.0573727 35.4739076 S1.20 192682.67 4216749.91 38.0447763 35.4978724 S2.20 192626.92 4216666.56 38.0440075 35.4972740 S1.21 196068.88 4214833.26 38.0286762 35.5372059 S2.21 196016.95 4214747.75 38.0278895 35.5366516 S1.22 197695.43 4213775.94 38.0197081 35.5561514 S2.22 197650.03 4213686.18 38.0188854 35.5556729 S1.23 199313.55 4213166.41 38.0147625 35.5748088 S2.23 199260.25 4213079.62 38.0139640 35.5742390 S1.24 200721.88 4211877.41 38.0036315 35.5913617 S2.24 200646.80 4211810.56 38.0030053 35.5905359 S1.25 203236.18 4208394.77 37.9731238 35.6213893 S2.25 203146.68 4208347.89 37.9726728 35.6203914 S1.26 203512.09 4207614.00 37.9661892 35.6248472 S2.26 203411.96 4207597.22 37.9660055 35.6237162 S1.27 203505.46 4206753.73 37.9584470 35.6251265 S2.27 203405.41 4206746.91 37.9583530 35.6239924 S1.28 203767.80 4204944.03 37.9422502 35.6288526 S2.28 203670.65 4204917.16 37.9419768 35.6277600 S1.29 204248.27 4203793.84 37.9320580 35.6347838 S2.29 204143.56 4203785.06 37.9319449 35.6335979 S1.30 203648.01 4201211.89 37.9086319 35.6290268 S2.30 203545.74 4201213.57 37.9086137 35.6278648 S1.31 204202.42 4198410.91 37.8836106 35.6364710 S2.31 204100.46 4198411.01 37.8835784 35.6353135 S1.32 203836.61 4196581.95 37.8670358 35.6330682 S2.32 203734.01 4196578.86 37.8669747 35.6319050 S1.33 204061.32 4195729.20 37.8594362 35.6359678 S2.33 203955.15 4195739.65 37.8594958 35.6347587 S1.34 203312.83 4194194.59 37.8453854 35.6281033 S2.34 203211.23 4194214.39 37.8455305 35.6269424 S1.35 203389.53 4193082.69 37.8354061 35.6294294 S2.35 203291.62 4193048.92 37.8350704 35.6283324 S1.36 204532.27 4191395.80 37.8205989 35.6430820 S2.36 204455.91 4191330.21 37.8199840 35.6422427 S1.37 205185.74 4190790.78 37.8153664 35.6507404 S2.37 205101.14 4190732.82 37.8148175 35.6498045 S1.38 205514.75 4189960.61 37.8080029 35.6548094 S2.38 205411.27 4189950.30 37.8078767 35.6536401 S1.39 204952.78 4186849.37 37.7798275 35.6497021 S2.39 204854.81 4186869.53 37.7799773 35.6485833 S1.40 204707.08 4185786.82 37.7701876 35.6473490 S2.40 204605.49 4185791.37 37.7701958 35.6461956 S1.41 205016.41 4183554.10 37.7501979 35.6517620 S2.41 204914.31 4183562.35 37.7502393 35.6506016 S1.42 204212.44 4180945.58 37.7264677 35.6437125 S2.42 204114.92 4180968.71 37.7266443 35.6425983 S1.43 204104.60 4180305.32 37.7206720 35.6427512 S2.43 204002.39 4180300.57 37.7205962 35.6415953 S1.44 204430.66 4179078.36 37.7097372 35.6469427 S2.44 204338.35 4179036.33 37.7093293 35.6459143 S1.45 205038.51 4178179.80 37.7018479 35.6541910 S2.45 204954.65 4178125.29 37.7013305 35.6532634 S1.46 206339.36 4176095.85 37.6835140 35.6697625 S2.46 206244.61 4176058.79 37.6831502 35.6687047 S1.47 206660.01 4174407.73 37.6684267 35.6740718 S2.47 206563.07 4174382.22 37.6681662 35.6729848 S1.48 207048.34 4173262.38 37.6582446 35.6789274 S2.48 206943.96 4173258.81 37.6581792 35.6777474 S1.49 206872.59 4172597.49 37.6522057 35.6772051 S2.49 206781.35 4172643.64 37.6525919 35.6761540 S1.50 206375.59 4171980.52 37.6464954 35.6718284 S2.50 206278.22 4172019.05 37.6468110 35.6707111 S1.51 206287.86 4170821.42 37.6360376 35.6713016 S2.51 206187.39 4170818.99 37.6359836 35.6701658 S1.52 206358.97 4170251.22 37.6309296 35.6723353 S2.52 206258.21 4170251.08 37.6308961 35.6711953 S1.53 206276.66 4169575.15 37.6248199 35.6716756 S2.53 206180.39 4169611.85 37.6251194 35.6705717 S1.54 205634.24 4168650.49 37.6162942 35.6647800 S2.54 205544.86 4168697.09 37.6166849 35.6637502 S1.55 205359.62 4167907.42 37.6095201 35.6619728 S2.55 205259.64 4167925.36 37.6096495 35.6608347 S1.55 205357.90 4166268.28 37.5947704 35.6626130 S2.56 205257.89 4166259.80 37.5946620 35.6614855 S1.57 205865.97 4163311.40 37.5683262 35.6695453 S2.57 205764.84 4163309.47 37.5682766 35.6684029 S1.58 205453.37 4160206.17 37.5402528 35.6661275 S2.58 205351.70 4160200.27 37.5401673 35.6649810 S1.59 206385.92 4156521.95 37.5073982 35.6781376 S2.59 206287.29 4156504.08 37.5072060 35.6770306 S1.60 206608.92 4154513.77 37.4893986 35.6814572 S2.60 206506.79 4154527.41 37.4894889 35.6802984 S1.61 206021.63 4153026.59 37.4758296 35.6754187 S2.61 205933.80 4153076.45 37.4762503 35.6744072 S1.62 205463.93 4152302.74 37.4691386 35.6694113 S2.62 205384.71 4152363.77 37.4696625 35.6684925
Datum: ED-50 Tür: UTM D.O.M.: 37 Zone: 39 Ölçek Fak: 6°
iv
Yeterlik Belgesi Tebliği Kapsamında Çalıştırılması Taahhüt Edilen Personel Tablosu
Projenin Adı 380 kV Kozan TM-Yeşilhisar Enerji İletim Hattı (Çift Hat) Projesi
Proje Sahibi Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü
Projenin Mevkii Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçeleri
Yeterlik Belge No 17
Tebliğin İlgili Maddesi Kapsamında Çalıştırılacak Personel
Adı Soyadı Mesleği
Sorumlu Olduğu Bölüm, Sayfa, Bölüm, Ekler vb.
İmzası
Çevre Mühendisi (Madde 5/1-a)
Gökhan KILIÇ Çevre Mühendisi
Raporun Çevre Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
Tuncay VESEK Çevre Mühendisi
Raporun Çevre Mühendisliği İle İlgili
Kısımları Mühendislik veya
Mimarlık Fakülteleri veya Fakülte veya Akademi veya Dört
Yıllık Yüksek Okul veya Fen veya Edebiyat Fakülteleri
Mezunu Personel (Madde 5/1-b)
D. Gülsüm ŞAHİN Harita Mühendisi
Raporun Harita Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
Emrullah ÖZKAN İnşaat Mühendisi
Raporun İnşaat Mühendisliği İle İlgili
Kısımları Kapsam Belirleme
ve İnceleme Değerlendirme Komisyonunca veya
PTD İnceleme Değerlendirme Sürecinde Belirlenmiş Meslek
Grubundaki Personel
Kazım GÖLDAŞ Orman Mühendisi
Raporun Orman Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
Kazım YAZGAN Elektrik Mühendisi
Raporun Elektrik Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
Rapor Koordinatörü (Madde 5/1-c)
Çağrı ÇAMURTAŞ Çevre Mühendisi Tüm Rapor
Veysel SELİMOĞLU Çevre Mühendisi Tüm Rapor
(Madde 5/1-ç) Kapsamındaki
Personel
Emre KILCI Harita Mühendisi
Raporun Harita Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
Gürhan ZORBA Ziraat Mühendisi
Raporun Ziraat Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
S. Kaan TUNCA Harita Mühendisi
Raporun Harita Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
Hasret ŞAHİN Çevre Mühendisi
Raporun Çevre Mühendisliği İle İlgili
Kısımları
v
İçindekiler
Başlık Sayfası ...ii
İçindekiler ...v
Tablolar Dizini ...xiii
Şekiller Dizini ...xv
Ekler Dizini ... xvii
Tanımlar ve Kısaltmalar ... xviii
Bölüm I Projenin Tanımı ve Amacı (Proje Konusu Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri) ...1
I.1. Proje Konusu Faaliyetin Tanımı ve Hizmet Amaçları ...1
I.2. Proje Konusu Faaliyetin Ömrü ...1
I.3. Faaliyetin Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri ...1
Bölüm II. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu ...3
II.1. Hat Güzergâhının Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi, Yerleşim Alanlarına Mesafesi ve Proje Sahası ve Etki Alanında Nüfus Yoğunluklu Alan (Okul, Hastane, Yurt, Kreş, Otel v.b.) Açısından İncelenmesi, Mevcut Arazi Kullanım Haritası veya Kroki Üzerinde Gösterimi, Hat Güzergâhı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının Mesafelerin Belirtilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Panoramik Fotoğraflandırılması, 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planının İlgili Paftası, Plan Hükümleri ve Lejantı Proje Yerinin Bu Plan Üzerinde Gösterilmesi, 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Haritada Direk Yerlerinin , Etki Alanının ve Koridorun Gösterilmesi ...5
II.1.1. Hat Güzergahının Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi ...5
II.1.2. Hat Güzergahının Yerleşim Alanlarına Mesafesi ...5
II.1.3. Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı’ nın Harita Üzerinde Gösterilmesi ve Mesafelerin Belirtilmesi...6
II.1.4. Panoramik Fotoğraflar ...9
II.1.5. 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planının İlgili Paftası, Plan Hükümleri ve Lejantı Proje Yerinin Bu Plan Üzerinde Gösterilmesi...9
II.1.6. 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Direk Yerlerinin, Yol Güzergahlarının, Etki Alanının ve Koridorun Gösterilmesi...9
II.2. Hat Güzergahı Belirlenirken Dikkate Alınan Hususlar ...11
II.2.1. Hat Güzergahı İçin Seçilen Yer Alternatifleri ...11
II.3. Proje Kapsamında Kullanılacak Teknoloji, Araç ve Ekipmanlar ...11
II.3.1. Proje Kapsamında Kullanılacak Teknoloji ...11
II.3.2. Proje Kapsamında Kullanılacak Araç ve Ekipmanlar ...11
vi
Bölüm III. Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları ...12
III.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Finans Kaynakları ...12
III.2. Proje Bedeli ...12
III.3. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili İş Akım Şeması veya Zamanlama Tablosu ...12
III.4. Projenin Fayda-Maliyet Analizi ...13
III.5. Proje Kapsamında Olmayan Ancak Projenin Gerçekleşmesine Bağlı Olarak, Yatırımcı Firma veya Diğer Firmalar Tarafından Gerçekleştirilmesi Tasarlanan Diğer Ekonomik, Sosyal ve Altyapı Faaliyetleri ...14
III.6. Kamulaştırma (Kamulaştırılacak Alanların 1/25.000’ lik Harita Üzerinde Gösterimi, Mevcut Kullanım ve Mülkiyet Durumu, İstimlâk ve İzin İrtifak Hakkı İle İlgili Bilgi) ...14
III.7. Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED Sürecinden Sonra Alınacak İzinler) ...15
III.8. Proje İle İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Zamanlama Tablosu ...15
III.9. Diğer Hususlar ...16
Bölüm IV. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi ve Bu Alan İçindeki Mevcut Çevresel Özelliklerin Açıklanması ...17
IV.1. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesindeki Kriterler (Eki Alanının Nasıl ve Neye Göre Belirlendiğinin Açıklanması) ...17
IV.2. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı ...17
IV.2.1. Hat Güzergahının Jeolojik Özellikleri (Güzergah ve Etki Alanı İçerisindeki Mevcut Fay Hatlarının Değerlendirilmesi, Tektonik Hareketler, Topografik Özellikler, Mineral Kaynaklar, Heyelan, Benzersiz Oluşumlar, Çığ, Sel, Kaya Düşmesi vb. 1/25.000' lik Jeoloji Haritası ve Kesitler, Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporları) ...17
IV.2.1.1. Genel Jeoloji ve EİH Güzergâhının Jeolojisi ...17
Gümüşali Formasyonu (Dg) ...20
Ziyarettepe Formasyonu (Cz) ...20
Pusçutepe Formasyonu (Sp) ...20
Ayıtepe Formasyonu (Da) ...20
Şafaktepe Formasyonu (Dş) ...20
Köroğlu Formasyonu (Jkkö) ...21
Güzelimköy Formasyonu (Kg) ...21
Yığılıtepe Formasyonu (Py) ...21
Katarası Formasyonu (Tk) ...21
Aladağ Grubu (TKa) ...22
Dokuztekne Formasyonu (Ktmd) ...22
IV.2.2. Hat Güzergahındaki Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (Yeraltı Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Su Seviyeleri, Miktarları Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri Halen Mevcut ve Planlanan Kullanımı) ...23
Yer altı Suları ...24
Jeotermal Kaynaklar ...25
vii
IV.2.3. Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrolojik Mevcut ve Planlanan Kullanımı (Faaliyet Alanına Mesafeleri, Debileri, İçme, Kullanma, Sulama Suyu, Elektrik Üretimi, Baraj, Göl, Gölet, Su Ürünleri İstihsali, Su Yolu Ulaşımı Tesisleri, Turizm, Spor ve Benzeri Amaçlı Su ve/veya Kıyı Kullanımları, Diğer
Kullanımlar) ...26
Akarsular ...26
IV.2.4. Toprak Özellikleri ve Kullanım Durumu (Toprağın Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması, Erozyon, Mera, Çayır, Toprağın Mevcut Kullanım Durumları v.b. 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununa Göre Gerekli İzinlerin Alınması) ...31
Alüvyal Topraklar ...31
Kolüvyal Topraklar ...31
Kahverengi Orman Toprakları ...32
Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları ...32
IV.2.5. Tarım Alanları (Tarımsal Gelişim Proje Alanları, Özel Mahsul Plantasyon Alanları, Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü, Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları) ...44
IV.2.5.1. Mera Vasfında Olan Yerler Mevcutsa 4342 Sayılı Mera Kanunu Hükümleri, Zeytinlik Olan Yerler İçin 3573 Sayılı Zeytinlerin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması ve Ek 4086 Sayılı Zeytincilik Kanunu Hükümleri İle 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu Hükümlerine Göre İrdelenmesi ...51
IV.2.5.2. Arazi Vasfı İle İlgili Bilgiler (Tapu Kayıtları), 1/25.000 Ölçekli ve 1/5000 Ölçekli Alanların İşaretlenmiş Olduğu Onaylı (Koordinatlı) Harita ve Vaziyet Planı ...51
IV.2.6. Orman Alanları (Ağaç Türleri ve Miktarları, Kapladığı Alan Büyüklükleri ve Kapalılığı Bunların Mevcut ve Planlanan Koruma ve/veya Kullanım Amaçları, 1/25.000 Ölçekli Meşcere Haritası, Orman Bölge Müdürlüğü Görüşü İle ÇED İnceleme Değerlendirme Formu, 6831 Sayılı Orman Kanununun 17.Maddesi Kapsamında Alınacak İzinler v.b. ) ....52
IV.2.6.1. Ağaç Türleri ve Miktarları, Kapladığı Alan Büyüklükleri ve Kapalılığı Bunların Mevcut ve Planlanan Koruma ve/veya Kullanım Amaçları ....52
IV.2.6.2. Proje Sahasının İşaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Meşcere Haritası ...53
IV.2.6.3. Orman Bölge Müdürlüğünün Görüşü ile Birlikte ÇED İnceleme Değerlendirme Formunun da Girilmesi ...53
IV.2.6.4. Orman Yangınlarına Karşı Önlem Alınacak mı, Alınacaksa Ne Tür Önlemler Alınacak Belirtilmesi ...53
IV.2.6.5. Projenin Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkilerinin İrdelenmesi ve Etki Azaltıcı Tedbirlerin Belirtilmesi ...54 IV.2.6.6. Orman Alanları İçin Kamulaştırmanın Söz
Konusu Olmadığının Belirtilerek Orman Alanları İçin 6831 Sayılı Orman Kanunumun
viii
17/3. Maddesi Gereğince İzin Alınacağının
Belirtilmesi ...54
IV.2.7. Koruma Alanlar (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Korunma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri, Mera Kanunu Kapsamındaki Alanlar), Proje Alanı ve Yakın Çevresinde Varsa Korunan Alanların 1/100.000 Ölçekli Harita Üzerinde Gösterilmesi ...54
IV.2.7.1. Milli Parklar ...54
IV.2.7.2. Tabiat Parkları ...56
IV.2.7.3. Sulak Alanlar ...57
IV.2.7.4. Tabiat Anıtları ...58
IV.2.7.5. Tabiatı Koruma Alanları...58
IV.2.7.6. Yaban Hayatı Koruma Alanları ...59
IV.2.7.7. Biyogenetik Rezerv Alanları ...60
IV.2.7.8. Biyosfer Rezervleri ...61
IV.2.7.9. Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi ve Kültürel Sitler...61
IV.2.7.10. Özel Çevre Koruma Bölgeleri ve Özel Koruma alanları ...62
IV.2.7.11. Mera Kanunu Kapsamındaki Alanlar ...62
IV.2.8. Flora ve Fauna (Güzergah Boyunca Mevcut Bitki Örtüsü Hakkında Genel Bilgi, Literatür Çalışmasına Dayalı Olarak Alandaki Flora ve Fauna Türlerinin Tehlike Kategorileri, Endemiklik Durumları, Nispi Bolluk Dereceleri, Ulusal ve Uluslar Arası Antlaşmalar, Merkez Av Komisyonu Kararlarına Göre Koruma Altına Alınan Türler (Tablo Olarak), Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği Çerçevesinde ve Yaban Hayatı Bakımından Gerekli Önlemler) ...63
IV.2.8.1. Flora...63
Proje Alanı ve Çevresinin Vejetasyon Tipleri ...65
Floristik Bulgular ...66
IUCN Kategorileri ...67
Bern Sözleşmesi ile Koruma Altındaki Bitki Türleri...68
Projenin Flora Üzerine Etkisi ve Alınacak Önlemler ...69
IV.2.8.2. Fauna...70
İzlenen Metodoloji ...70
Proje Alanının Faunistik Özellikleri ...70
Amfibiler (İkiyaşamlılar) ...71
Sürüngenler ...71
Kuşlar...71
Memeliler ...72
Fauna Türlerinin Ulusal ve Uluslararası Koruma Statüleri ...73
Projenin Fauna Türleri Üzerine Etkisi ve Alınacak Önlemler ...79 IV.2.9. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında
Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 25.09.1978 Tarih ve 16415 Sayılı Resmi Gazete’ de
ix
Yayımlanan 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı İle
Sınırlandırılmış Alanlar vb.) ...80
IV.2.10. Doğal Afet Durumu (Tektonik Hareketler, Heyelan, Benzersiz Oluşumlar, Çığ, Sel, Kaya Düşmesi vb, Diri Fay Haritası, Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası) ...81
IV.2.11. Diğer Özellikler ...83
IV.3. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri ...84
IV.3.1. Ekonomik Özellikler (Enerjinin İletildiği Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) ...84
IV.3.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfus Hareketleri, Göçler, Nüfus Artış Oranları, Diğer Bilgiler)...86
IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri ve Bu Hizmetlerden Yararlanılma Durumu) ...92
IV.3.3.1. Eğitim ...92
IV.3.3.2. Sağlık ...95
IV.3.3.3. Kültür Hizmetleri ...97
IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın Çevresindeki Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları (Yerleşme Alanlarının Dağılımı, Mevcut ve Planlanan Kullanım Alanları, Bu Kapsamda Sanayi Bölgeleri, Konutlar, Turizm Alanları vb.) ...98
IV.3.4.1. Sanayi Bölgeleri ...98
IV.3.4.2. Turizm Alanları ... 100
V.3.4.3. Yerleşme Alanları ve Konutlar ... 102
IV.3.4.4. Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları ... 102
IV.3.5. Diğer Özellikler ... 102
Bölüm V. Projenin Bölüm IV’ te Tanımlanan Alan Üzerindeki Etkileri ve Alınacak Önlemler (Bu Bölümde Projenin Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri Tanımlanır Bu Etkileri Önlemek En Aza İndirmek ve İyileştirmek İçin Alınacak Yasal, İdari ve Teknik Önlemler V.1 ve V.2 Başlıkları İçin Ayrı Ayrı ve Ayrıntılı Şekilde Açıklanır.) ... 103
V.1. Hat Güzergâhı Boyunca Arazinin Hazırlanması, İnşaat ve Tesis Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler ... 103
V.1.1. Arazinin Hazırlanması ve Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda, Ne Miktarda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemelerden Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Toksik Olanların Taşınımları, Depolanmaları ve Kullanımları ... 103
V.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları ... 103
V.1.3. Nakil Hatlarına Ait Servis Yollarının İnşaası İle İlgili İşlemler, Kullanılacak Malzemeler ... 104
V.1.4. İletim Hatlarının İnşaası İle İlgili İşlemler ... 104
V.1.4.1. Alt Montaj ... 104
V.1.4.2. Üst Montaj ... 105
V.1.4.3. Tel Çekimi, Renkli Balon ve Kuşkonmazların Eklenmesi ... 105
V.1.4.4. Kabul... 106
V.1.5. İnşaat Esnasında Kırma, Öğütme, Taşıma ve Depolama Gibi Toz Yayıcı İşlemler ... 106
x
V.1.5.1. Çukurun Açılması ve Toprak Malzemenin Ekskavatörle Yerinden Sökülmesi Aşamasında
Toz Emisyonları ... 107
V.1.5.2. Boşaltılan Toprak Malzemenin Çukur Yakınında Depolanması Aşamasında Toz Emisyonları ... 108
V.1.5.3. Toprak Malzemenin Yeniden Çukura Serilmesi Aşamasında Toz Emisyonları ... 108
V.1.5.4. Toplam Toz Emisyonları... 108
V.1.6. Proje Kapsamında Oluşacak Katı Atık Miktarı ve Özellikleri, Nasıl Bertaraf Edileceği ... 108
V.1.7 Proje Kapsamında Kullanılacak Su Miktarları, Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Bu Suların Kullanımı Sonucu Oluşacak Atık Suların Hangi İşlemlerden Sonra Hangi Alıcı Ortama Nasıl Verileceği ve Bu Suların Özellikleri, Su Temini Sistemi Planı ... 110
V.1.7.1. İçme ve Kullanma Suyu... 110
V.1.7.2. Sulama Suyu... 110
V.1.7.3. Toplam Su İhtiyacı ... 110
V.1.7.4. Bertaraf Yöntemleri ... 111
V.1.8. Enerji İletim Hatlarında Yapılacak Topraklama İle İlgili İşlemler ... 111
V.1.9. Arazinin Hazırlanması ve Tesislerin İnşası Sırasında Yapılacak İşler ve İşletme Sonrasında Meydana Gelebilecek Gürültünün Kaynakları, Seviyesi ve Alınacak Önlemler ... 112
V.1.10. Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı ... 112
V.1.11. Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Bunların Arazi Kullanım Kabiliyetleri ve Tarım Ürün Türleri, Tarımsal Amaçlı Arazi Kullanım İzni ... 112
V.1.12. Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Meşcere Tipi, Kapalılığı, Orman Alanları Üzerine Olası Etkiler ve Alınacak Tedbirler, Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Tedbirler ... 113
V.1.13. Arazinin Hazırlanmasından Başlayarak Ünitelerin Faaliyete Açılmasına Kadar Yerine Getirilecek İşlerde Çalışacak Personel İçin Kurulacak Şantiye Alanı ve Diğer Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği ... 114
V.1.14. Hat Güzergâhı ve Yakın Çevresinde Yeraltı ve Yerüstünde Bulunan Kültür ve Tabiat Varlıklarına Materyal Üzerindeki Etkilerinin Şiddeti ve Yayılım Etkisinin Belirlenmesi ... 115
V.1.15. İnsan Sağlığı ve Çevre İçin Faaliyetin İnşaat Aşamasında Yapılacak Olan İşlerden Kaynaklı Risk ve Tehlikeler, Alınacak Önlemler ... 115
V.1.16. Taşkın Önleme ve Drenaj İle İlgili İşlemler ... 118
V.1.17. Hat Güzergahı Boyunca Mevcut Dere Geçişleri ... 119
V.1.17.1. Hat Güzergahı Boyunca Dere Geçişlerinde Direk Yerlerinin Tespiti (Dere Geçiş Projeleri) ... 119
V.1.18. Diğer Faaliyetler ... 119
xi
V.2. Projenin İşletme Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler ... 119 V.2.1. Hat Güzergahındaki Temel Yapıların ve Ünitelerin
Özellikleri (Boyutları, Kapasiteleri vb. Diğer Bilgiler) ... 119 V.2.2. Hat Güzergahının Bakımı İçin Ne Gibi İşlemler Yapılacağı,
Kullanılacak Malzemeler, Çıkacak Atıkların Tür ve Miktarları, Özellikleri, Boyutları, Özellikleri ve Nasıl Bertaraf Edileceği ... 120 V.2.3. Hattan Kaynaklanan Elektrik ve Magnetik Alan Şiddetleri,
Etkileri, Ulusal ve Uluslararası Standartlar İle Kıyaslanması, Olası Etkilerinin İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Değerlendirilmesi ve Alınacak Önlemlerin Belirtilmesi, En Yakın Yerleşim Yerine ve Meskun Mesafeye Etkilerinin Değerlendirilmesi ... 120 V.2.4. Hattın Haberleşme İle İlgili Tesislere (PTT Hatları, Radyo,
Tv Vericileri v.s.) Etkileri... 124 V.2.5. Hattın Bölgedeki Sulak Alanlara Etkileri (Sultan Sazlığı Milli
Parkına Etkilerinin Değerlendirilmesi) ... 125 V.2.6. Doğal Afet Riskleri ve Alınacak Önlemler (Geçmişte
Meydana Gelmiş Doğal ve İnsan Kaynaklı Afetlerin Değerlendirilmesi, Varsa Afete Maruz Bölge Kararları) ... 127 V.2.6.1 Doğal Afetler ve Alınması Gereken Önlemler .... 127 Doğal Afetlerin Olumsuz Etkilerinin Azaltılması . 128 Örgütlenme ve Yönetim... 129 V.2.7. Diğer faaliyetler ... 129 Bölüm VI. İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler
ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler... 130 VI.1. Arazi Islahı ... 130 VI.2. Diğer Çalışmalar ... 130 Bölüm VII. Projenin Alternatifleri (Bu Bölümde Hat Güzergâhı Seçimi ve
Kullanılacak Teknoloji İle İlgili Alternatifler Değerlendirilecektir.) ... 131 Bölüm VIII. İzleme Programı ... 132 VIII.1. Faaliyetin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Faaliyetin İşletmesi ve
İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı .. 132 VIII.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği' nde
"Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının Dördüncü Maddesinde Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi İle İlgili Program ... 134 Bölüm IX. Halkın Katılımı (Projeden Etkilenmesi Muhtemel Yöre Halkının
Nasıl ve Hangi Yöntemlerle Bilgilendirildiği, Proje İle İlgili Halkın Görüşlerinin ve Konu İle İlgili Açıklamaların ÇED Raporuna Yansıtılması) ... 135 Bölüm X. Yukarıdaki Başlıklar Altında Verilen Bilgilerin Teknik Olmayan Bir
Özeti (Projenin İnşaat ve İşletme Aşamalarında Yapılması Planlanan Tüm Çalışmaların ve Çevresel Etkiler İçin Alınması Öngörülen Tüm Önlemlerin, Mümkün Olduğunca Basit, Teknik Terim İçermeyecek Şekilde ve Halkın Anlayabileceği Sadelikte Anlatılması) ... 138
xii
Bölüm XI Sonuçlar (Yapılan Tüm Açıklamaların Özeti, Projenin Önemli Çevresel Etkilerinin Sıralandığı ve Projenin Gerçekleşmesi Halinde Olumsuz Çevresel Etkilerin Önlenmesinde Ne Ölçüde Başarı Sağlanabileceğinin Belirtildiği Genel Bir Değerlendirme, Proje Kapsamında Alternatifler Arası Seçimler ve Bu Seçimlerin Nedenleri) ... 140 Ekler (Raporun Hazırlanmasında Kullanılan ve Çeşitli Kuruluşlardan
Sağlanan Bilgi, Belge ve Tekniklerden Rapor Metninde Sunulamayanlar) ... 144 Notlar ve Kaynaklar ... 145
xiii
Tablolar Dizini
Tablo 1 İnceleme Alanı İçerisinde Yer Alan Yerleşimler ve Mesafeleri ...6
Tablo 2 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü’ den Alınan SAK Bilgisine Göre Arazi Miktarları ...8
Tablo 3 Tarım Reformu Genel Müdürlüğü’ den Alınan BTG Bilgisine Göre Arazi Miktarları ...9
Tablo 4 Some Noktalarının Koordinatları ...10
Tablo 5 İnşaat Aşamasında Yer Alacak Araç ve Ekipmanlar ...11
Tablo 6 Zamanlama Tablosu ...13
Tablo 7 Mülkiyet ve İrtifak Hakkı İçin Kamulaştırılacak veya İzin Alınacak Alanlar İle İlgili Hesaplama ...15
Tablo 8 Kayseri İli D.S.İ. XII. Bölge Müdürlüğü YAS Potansiyeli ve Kullanım Durumu...24
Tablo 9 Kayseri İli’ nde Bulunan Akarsular, Çay ve Kolları ...26
Tablo 10 Adana İli Sınırları İçerisinde Bulunan Akarsular ...27
Tablo 11 Adana İli Sınırları İçerisinde Bulunan Akarsuların Yıllık Potansiyelleri ...28
Tablo 12 Adana İlinde Bulunan İlçelerin Arazi Varlığı ...45
Tablo 13 Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçeleri 2011 yılı Tarım Alanlarının Kullanım Durumlarına Göre Dağılımları (Dekar) ...45
Tablo 14 Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçelerinde 2011 Yılına Ait Bitkisel Üretim (Tarla Ürünleri) Miktarları ...45
Tablo 15 Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçelerinde 2011 Yılına Ait Bitkisel Üretim (Sebze) Miktarları ...47
Tablo 16 Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçelerinde 2011 Yılına Ait Bitkisel Üretim (Meyve) Miktarları ...48
Tablo 17 İnceleme Alanı İçerisindeki Meşcere Tipleri ...52
Tablo 18 Türlere Göre Hektardaki Ağaç Sayısı ...53
Tablo 19 Kayseri ve Adana İli’ nde Bulunan Milli Parklar ...55
Tablo 20 Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Tabiat Parkları...56
Tablo 21 Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Sulak Alanlar ...57
Tablo 22 Adana İli’ nde Bulunan Tabiat Anıtları ...58
Tablo 23 Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Tabiat Koruma Alanları ...59
Tablo 24 Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Yaban Hayatı Koruma Alanları ...59
Tablo 25 Kayseri İli’ nde Bulunan Sit Alanları Miktarları ...61
Tablo 26 Adana İli’ nde Bulunan Sit Alanları Miktarları ...61
Tablo 27 IUCN RED List Kategorileri ...75
Tablo 28 İnceleme Alanı Deprem Dereceleri ...82
Tablo 29 Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçelerine Ait 2011 yılı ADNKS Nüfus Verileri ...86
Tablo 30 Adana İli, Feke ve Kozan İlçelerine Ait 2011 yılı ADNKS Nüfus Verileri ...87
Tablo 31 Kayseri ve Adana illeri’ nin Aldığı Göç, Verdiği Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı (2010-2011 Dönemi) ...87
Tablo 32 Kayseri İli’ nin Aldığı Göç ...87
Tablo 33 Adana İli’ nin Aldığı Göç ...88
Tablo 34 Kayseri İli’ nin Verdiği Göç ...90
Tablo 35 Adana İli’ nin Verdiği Göç ...91
xiv
Tablo 36 Kayseri ili, Yahyalı İlçesi Eğitim Durumu ...92
Tablo 37 Kayseri ili, Yeşilhisar İlçesi Eğitim Durumu ...93
Tablo 38 Adana ili, Feke İlçesi Eğitim Durumu ...94
Tablo 39 Adana ili, Kozan İlçesi Eğitim Durumu ...95
Tablo 40 Adana ili’ nde bulunan Devlet Hastaneleri, Özel Hastaneler ve Diyaliz Merkezleri ...96
Tablo 41 Kayseri İli' ndeki Müze ve Ören Yerleri ...97
Tablo 42 Adana İli' ndeki Müze ve Ören Yerleri ...97
Tablo 43 Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılan Emisyon Faktörleri ... 107
Tablo 44 Katı Atık Miktarları ... 109
Tablo 45 Ambalaj Atığı Miktarları ... 109
Tablo 46 Evsel Katı Atık Miktarları ... 109
Tablo 47 İçme ve Kullanma Suyu İhtiyacı ... 110
Tablo 48 Toplam İçme ve Kullanma Suyu İhtiyacı ... 110
Tablo 49 Üzerinde Trafik Olan ve Olmayan Sular İçin Uygun Görülen En Büyük Salgı Durumu... 119
Tablo 50 Kansere Sebebiyet Vermesi Muhtemel Faktörlerin Bağıl Riskleri ... 121
Tablo 51 Elektrikli Ev Aletlerinin EMA Şiddetleri ... 122
Tablo 52 Hava Hattı İletkenlerinin En Büyük Salınımlı Durumda Yapılara Olan En Küçük Yatay Uzaklıkları ... 123
Tablo 53 Hava Hattı İletkenlerinin En Büyük Salgı Durumunda Üzerinden Geçtikleri Yerlere Olan En Küçük Düşey Uzaklıkları ... 123
Tablo 54 50/60 Hz Elektrik ve Elektromanyetik Alanlar İçin Sınır Değerler ... 123
Tablo 55 Yüksek Gerilimli Elektrik İletim Tesislerinden Kaynaklı Elektrik ve Elektromanyetik Alanlar (Havai Hattın Tam Altında, Yer Altı Hattının Tam Üstünde, TM’ nin Çitinde Yaklaşık Ölçüm Aralığı) ... 124
Tablo 56 380 kV Gerilime Sahip Elektrik İletim Tesislerinden Kaynaklı Elektrik ve Elektromanyetik Alanlar ... 124
Tablo 57 İzleme Programı ... 132
xv
Şekiller Dizini
Şekil 1 EİH Güzergâhını Gösterir Harita ...3
Şekil 2 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Şimdiki Arazi Kullanımlarının Görünümü ...7
Şekil 3 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Şimdiki Arazi Kullanımlarının Yüzdelik Dilimleri...8
Şekil 4 İnceleme Alanı içerisinde yer alan Büyük Toprak Grupları Yüzdelik Dilimleri...8
Şekil 5 İş Akım Şeması ...13
Şekil 6 Adana İli Jeolojik Haritası ve Alanı Gösterir Harita ...18
Şekil 7 Adana İli Genişletilmiş Statigrafisi ...19
Şekil 8 Proje Güzergâhını Gösterir Heyelan Envanter Haritası ...23
Şekil 9 Jeotermal Kaynaklar ve Uygulama Haritası ...26
Şekil 10 Seyhan Havzası Su Kalite Haritası ...30
Şekil 11 İnceleme Alanı İçerisindeki Bahçe (Sulu) Alanları ve Konumları ...33
Şekil 12 İnceleme Alanı İçerisindeki Çayır Alanları ve Konumları ...34
Şekil 13 İnceleme Alanı İçerisindeki Fundalık Alanları ve Konumları ...35
Şekil 14 İnceleme Alanı İçerisindeki Kuru Tarım (Nadaslı) Alanları ve Konumları ...36
Şekil 15 İnceleme Alanı İçerisindeki Mera Alanları ve Konumları ...37
Şekil 16 İnceleme Alanı İçerisindeki Kuru Tarım (Nadassız) Alanları ve Konumları ...38
Şekil 17 İnceleme Alanı İçerisindeki Orman Alanları ve Konumları ...39
Şekil 18 İnceleme Alanı İçerisindeki Sulu Tarım Alanları ve Konumları ...40
Şekil 19 İnceleme Alanı İçerisindeki Sulu Tarım (Yetersiz) Alanları ve Konumları ...41
Şekil 20 İnceleme Alanı İçerisindeki Bağ (Kuru) Alanları ve Konumları ...42
Şekil 21 İnceleme Alanı İçerisindeki Diğer Alanları ve Konumları ...43
Şekil 22 Türkiye Milli Parklar Haritası ...55
Şekil 23 Proje’ nin Gerçekleşeceği Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Milli Parklar ...56
Şekil 24 Proje’ nin Gerçekleşeceği Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Sulak Alanlar ...57
Şekil 25 Proje’ nin Gerçekleşeceği Kayseri ve Adana İlleri’ nde Bulunan Tabiat Hayatı Koruma Alanları ...60
Şekil 26 Özel Çevre Koruma Bölgesi Alanları Haritası...62
Şekil 27 Türkiye Fitocoğrafik Bölgeleri ...63
Şekil 28 Türkiye Grid Karaleme Sistemi ...64
Şekil 29 Türkiye’nin Endemizm Haritası ve bölgelere göre endemik türlerin bulunma düzeyi ...66
Şekil 30 Faaliyet Alanında Bulunan ve Bulunması Muhtemel Bitki Türlerinden Bazıları ...68
Şekil 31 Bölgede Saptanan Fauna Elemanlarının Tür Sayısı Bakımından Birbirlerine Oranlar ...71
Şekil 32 Türkiye’ deki Kuş Göç Yolları ...72
Şekil 33 Faaliyet Alanında Bulunması Muhtemel Türlerin BERN Sözleşmesi’ne Göre Değerlendirilmesi ...75
Şekil 34 Faaliyet Alanında Bulunması Muhtemel Türlerin IUCN’e Göre Değerlendirilmesi ...76
xvi
Şekil 35 Faaliyet Alanında Bulunması Muhtemel Sürüngen, Kuş ve Memeli
Türlerinin MAK’na Göre Değerlendirilmesi ...79
Şekil 36 Kayseri ve Adana İlleri Deprem Bölgeleri Haritası ...82
Şekil 37 1900-2009 Yılları Arasında Türkiye’ de Meydana Gelen Hasar Yapıcı Depremler ...83
Şekil 38 Türkiye Fay Alanları Haritası ...83
Şekil 39 Kuşkonmaz Düzenekleri ... 106
Şekil 40 İkaz Küreleri ... 106
Şekil 41 EİH’ nın Sultan Sazlığı Milli Parkı ve Sulak Alanı’ na Göre Konumu ... 126
Şekil 42 Kayseri ili’ nde gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı’ ndan Görünüm .... 135
Şekil 43 Kayseri ili’ nde gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı’ ndan Görünüm .... 136
Şekil 44 Adana ili’ nde gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı’ ndan Görünüm ... 136
Şekil 45 Adana ili’ nde gerçekleştirilen Halkın Katılımı Toplantısı’ ndan Görünüm ... 137
xvii
Ekler Dizini
Ek 1 ÇED Raporu Özel Formatı Ek 2 Yer Bulduru Haritası Ek 3 Güzergâh Planı Ek 4 Topoğrafik Harita Ek 5 Arazi Varlığı Haritası Ek 6 Meşçere Haritası
Ek 7 Ava Açık Kapalı Alanlar Haritası Ek 8 Proje Yerine Ait Fotoğraflar Ek 9 Çevre Düzeni Planı
Ek 10 Yerinde İnceleme Yazısı Ek 11 Jeoloji Haritası
Ek 12 ÇED İnceleme Değerlendirme Formu ve TEİAŞ Genel Müdürlüğü,Etüt Müdürlüğü’ nün Görüşü
Ek 13 Meteorolojik Bülten Ek 14 Flora ve Fauna Tablosu
Ek 15 Çevresel Gürültü Seviyesi Değerlendirme Raporu Ek 16 Uydu Görüntüleri
Ek 17 Gazete İlanları Ek 18 Broşür
Ek 19 Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Komisyonu Görüşü Ek 20 Yeterlik Belgesi
Ek 21 Büro Tescil Belgesi
Ek 22 Çalışma Grubunun Tanıtım
xviii
Tanımlar ve Kısaltmalar
Bu raporda geçen;
TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü’ nü,
FAALİYET SAHİBİ: TEİAŞ’ ı,
EİH: Enerji İletim Hattını,
TM: Trafo Merkezi’ ni,
PROJE: Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçeleri sınırları içerisinde tesisi ve işletilmesi planlanan, 380 kV Kozan TM- Yeşilhisar Enerji İletim Hattı (Çift Hat) Projesi’ ni
ETKİ ALANI: EİH’ nın işletme öncesi, işletmesi ve işletme sonrasındaki çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin ayrıntılı olarak irdelendiği ve söz konusu hatların sağından ve solundan 25 m olacak şekilde belirlenen 50 m genişliğindeki alanı,
İNCELEME ALANI: EİH güzergâhında inşa edilecek direk yerlerindeki değişiklilerin tolere edilmesi amacıyla çevresel etki değerlendirme çalışmaları kapsamında belirlenen ve söz konusu hatların sağından ve solundan 2,5 km olacak şekilde belirlenen 5 km genişliğindeki alanı,
ÇED: Çevresel Etki Değerlendirmesini,
ÇED YÖNETMELİĞİ: 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği ve söz konusu yönetmeliklerin yürürlükteki değişikliklerini,
RAPOR: ÇED Yönetmeliği’ nin Ek III Çevresel Etki Değerlendirmesi Genel Formatı kapsamında proje için hazırlanan iş bu raporu ifade eder.
1
Bölüm I Projenin Tanımı ve Amacı (Proje Konusu Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri)
I.1. Proje Konusu Faaliyetin Tanımı ve Hizmet Amaçları
Proje; Kayseri İli, Yeşilhisar ve Yahyalı İlçeleri, Adana İli, Feke ve Kozan İlçeleri sınırları içerisinde1, Türkiye Elektrik İletim A.Ş.2 tarafından çift hat olarak tesisi ve işletmesi planlanan, 380 kV Kozan TM-Yeşilhisar Enerji İletim Hattı (Çift Hat)’ na ilişkindir.
Planlanan hatların gerilimi 380 kV, karakteristiği 3B 1272 MCM, hatlar arası mesafe yaklaşık 100 m ve uzunluğu ise yaklaşık 117 km’ dir.
Söz konusu enerji iletim hattı ile elektrik enerjisi enterkonnekte sisteme bağlanarak, geçtiği il üzerindeki bölgesinin enerji ihtiyacının karşılanmasında önemli bir katkı sağlayacaktır. Planlanan hat, Türkiye genelinde tüketicilere sürekli ve kesintisiz enerji sağlanması hususunda önem taşımaktadır. Dolayısıyla projenin tesis edilmesi, hem bölge ekonomisini hem de Türkiye ekonomisini, olumlu yönde etkileyecektir.
154 kV (kilovolt) ve üzeri gerilimde 15 km’ den uzun enerji iletim tesisleri (iletim hattı, trafo merkezi, şalt sahaları) 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği’ nin Ek I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi’ nde yer almaktadır. Bu nedenle Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’ nin 11 maddesinde yer alan hüküm kapsamında ve T.C.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ nın 22.02.2013 tarih ve 3147 sayılı yazısı ekinde verilen özel format doğrultusunda; planlanan 380 kV Kozan TM-Yeşilhisar Enerji İletim Hattı (Çift Hat) projesinin çevreye olabilecek olumlu ya da olumsuz etkilerinin belirlenmesi, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilecek yer ve teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesi ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaların tespit edilmesi amacıyla iş bu rapor hazırlanmıştır.
I.2. Proje Konusu Faaliyetin Ömrü
EİH’ nın ekonomik ömrü 30 yıl olarak planlanmaktadır.
I.3. Faaliyetin Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü, devletin genel enerji ve ekonomik politikalarına uygun olarak; elektrik iletimi ve yük dağıtımı ile ilgili faaliyetleri verimlilik ve karlılık ilkelerine göre kurulması öngörülen yeni iletim tesislerinin (şalt, enerji iletim hattı, trafo merkezi) etüt ve planlamasını yapmak, buna bağlı olarak yatırım programına alınıp yapılmasını sağlamak ve tüm iletim tesislerini devralmak, mevcut ve kurulacak tesisleri işletmek, bakım, onarım ve rehabilitasyonunu yapmak ve gerek gördüğünde bu fonksiyonları yerine getirmek üzere, hizmet satın almak amacı ile 05.02.2001 tarihinde kurulmuştur.
Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişmelerinde elektrik enerjisinin çok büyük önem arz etmektedir. Teknolojinin hızla gelişmesi ile artan elektrik enerjisi ihtiyacı daha büyük güçleri, taşınacak gücün fazlalığı ise daha büyük gerilimleri gerektirmiştir.
1 Bkz. Ek 1 Yerbulduru Haritası
2 Bundan sonraki bölümlerde Faaliyet Sahibi olarak anılacaktır.
2
Türkiye’ nin elektrik enerjisi politikaları ekonomik ve sosyal kalkınmanın gerektirdiği ve yüksek oranlarda artmakta olan ulusal elektrik ihtiyacımızın kesintisiz, kaliteli ve güvenilir olarak karşılanmasının sağlanması doğrultusundadır.
Bu kapsamda işletilmesi ve tesisi planlanan EİH ile elektrik enerjisi enterkonnekte sisteme bağlanarak Kayseri ve Adana illeri’ nin enerji ihtiyacının karşılanmasına katkıda bulunulacaktır.
Proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetler sırasında ihtiyaç duyulacak personel vasıflarına uygun olarak yöre halkından seçilecek olmasından dolayı kısa vadeli yöre ekonomisine katkıda bulunulacaktır.
3
Bölüm II. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu
EİH’ nın etüt ve kamulaştırma çalışmaları kapsamında proje ile ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak görüşler doğrultusunda güzergâhta değişiklikler olması muhtemeldir. Bu nedenle güzergâhtaki muhtemel değişiklikleri kapsayacak şekilde değerlendirme yapılması amacıyla EİH güzergâhı’ nın sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere 5 km' lik koridor inceleme alanı belirlenmiştir. EİH güzergâhı ve belirlenen inceleme alanı aşağıdaki haritada görülmektedir.
Şekil 1 EİH Güzergâhını Gösterir Harita
4
Belirlenen İnceleme Alanı;
Yeşilhisar İlçesi/Kayseri
Yahyalı İlçesi/Kayseri
Feke İlçesi/Adana
Kozan İlçesi/Adana
İlçeleri sınırlarından geçmektedir1.
Projeye konu EİH’ lerin geçtiği Kayseri ili, Yeşilhisar ilçesi, Deniz seviyesinden 1100 m yükseklikte olup, 986 km2’ lik bir alanı kapsar. İlçe geniş Karahisar Ovasının batı ucunda, Karadağ’ ın Doğuya uzanan etekleri üzerinde kurulmuştur. İl merkezine uzaklığı 65 km’ dir. İlçe’ nin Doğusunda Develi İlçesi, Batısında Ürgüp İlçesi, Kuzeyinde İncesu İlçesi ve Güneyinde de Niğde İli Çamardı İlçesi ile sınırdır.
İlçe’ de karasal iklim hüküm sürmekte, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Yağmur son derece az düşer. İlçe’ de orman bulunmamaktadır. Yeterli derecede meyve ağaçları mevcuttur2.
EİH’ lerin geçtiği diğer bir ilçe Yahyalı ilçesidir. Yahyalı; Denizden yüksekliği 1210 m olan, ilçe sınırları içerisinden geçen Zamantı Irmağı, Kapuzbaşı Şelaleleri Çayı, Derebağ Şelalesi Çayı ve İlçe’ nin içerisinden akmakta olan Kocaçay başlıca akarsulardır.
İlçe, Erciyes Dağı' nın güney yönünde kalan Sultan Sazlığı' nı kuşatan düzlüklerin ve Sakız Dağının doğuya bakan yamaçlarında bir vadi içinde kurulmuştur. İlçe, Kayseri İli’ nin güneyinde kurulmuş olup, kuzeyi Develi, Güneydoğusu Adana’ nın Feke İlçesi, Güneybatısı ve Güneyi Niğde’ nin Çamardı ve Kayseri’ nin Yeşilhisar ilçeleri ile komşudur.
İlçe’ de karasal iklim hüküm sürmekle birlikte, özellikle güneyinde rakımı düşük ormanlık bölgede Akdeniz iklimi hüküm sürer. İlçe yazları 20 °C, kışları ise -18 °C sıcaklık ortalamasına sahiptir. Yıllık maksimum yağış ortalaması 500 mm’ dir. Ovalık alanda bol miktarda elma bahçesi bulunmakta, İlçe’ nin güney kısımları dağlık olmakla birlikte Adana sınırlarına yakın olan güneydoğusunda 11674 hektar verimli 33.034 hektar bozuk olmak üzere 44.709 hektar ormanlık alan mevcuttur. Mera vasıflı arazi miktarı 558,4 hektardır3.
EİH’ lerin geçtiği diğer bir il Adana ili, Feke ilçesidir. Feke; 36-37 kuzey enlemleri ile 34-35 doğu boylamları arasında Akdeniz Bölgesi’ nin kuzey doğusunda yer almaktadır.
Ortalama rakım 620 m’ dir. Adana'nın en eski ve turizme açık ilçelerinden biridir. İlçe’ nin kurulduğu yer; Toros dağlarının eteklerindedir. Doğusu Saimbeyli ve Sumbas ilçeleri, batısı Yahyalı ilçesi, kuzeyi Develli ve Saimbeyli, güneyi Kozan ilçesi ile çevrili olup, yüzölçümü 1335 km² dir. Adana' ya uzaklığı ise 122 km. dir. Kayseri'ye 230 km, Kozan' a 48 km. dir. Feke; Kozan, Tufanbeyli, Kayseri kara yolu üzerinde Feke(Asmaca) çayının iki yakasına kurulmuş yedi mahalleden oluşmaktadır. Nüfusu 5250' dir4.
EİH’ lerin geçtiği diğer bir ilçe Kozan ilçesidir. Kozan; İlçe Merkezi Adana Ovası’
nın yukarı ova denilen kısmında düz arazi ile dağlık kesimin birleştiği kısmın yarı engebeli bir alan üzerine kurulmuş olup, il merkezine uzaklığı 68 km.’ dir. İlçe, Kuzeyde Kayseri, Yahyalı, Feke, Saimbeyli; Doğuda Osmaniye, Kadirli; Güneyde Ceyhan, İmamoğlu; Batıda Aladağ ilçeleri ile çevrili olup, yüz ölçümü 1690 km2’ dir.
1 Bkz. Ek 4 Uydu Görüntüleri
2 http://tr.wikipedia.org/wiki/Ye%C5%9Filhisar
3 http://www.yahyali.bel.tr/yahyali.php
4 http://feke.gov.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=43&Itemid=49
5
İlçe’ nin yüzey şekilleri birbirinden farklı iki konumdadır. Birinci kesimin arazi yapısı Adana ovasının devamı niteliğinde olup, verimli mümbit araziye sahip olup, takriben ilçenin tüm alanının ¼ ‘ünü kapsamaktadır. Geri kalan ¾’ ü ise dağlık ve engebelik görünüm arz etmektedir.
İlçe merkezinde rakım 109,85 m olup, tipik bir Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir.
Yazları kurak ve sıcak kışları ılık ve yağışlıdır. Yıl boyunca don olayına rastlanmaz. İlçe Meteoroloji Müdürlüğünün kayıtlarında Yıllara göre ortalama yağış miktarı yaklaşık 900.mm’ dir.
İlçe merkezi yazları çok sıcak ve kuru geçtiği için söz konusu bu dönemde önemli bir kesimi kuzeyde yer alan dağlık kesimi yaylalara göç etmektedir. En önemli yaylalarımız Horzum, Gedikli, Göller, Elmalı ve Savruk’ tur. Dağlık ve yayla’ lık yer aldığı kuzey kesim geniş çam ormanları ile kaplıdır.
İlçe sınırları içerisinde yer alan başlıca akarsularımız Kilgen çayı, Deli Çay, Zamantı, Göksu ve Sumbas Çayı’ dır. Kilgen Çayı üzerine 1973 yılında Kozan Barajı inşa edilmiş olup, takriben 70 bin dekar arazi sulamakta olup, ilçeye bolluk ve bereket getirmiştir1.
II.1. Hat Güzergâhının Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi, Yerleşim Alanlarına Mesafesi ve Proje Sahası ve Etki Alanında Nüfus Yoğunluklu Alan (Okul, Hastane, Yurt, Kreş, Otel v.b.) Açısından İncelenmesi, Mevcut Arazi Kullanım Haritası veya Kroki Üzerinde Gösterimi, Hat Güzergâhı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının Mesafelerin Belirtilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Panoramik Fotoğraflandırılması, 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planının İlgili Paftası, Plan Hükümleri ve Lejantı Proje Yerinin Bu Plan Üzerinde Gösterilmesi, 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Haritada Direk Yerlerinin , Etki Alanının ve Koridorun Gösterilmesi
II.1.1. Hat Güzergahının Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi
EİH güzergahı ekte yer alan 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita2 ve arazi varlığı haritası3 üzerinde gösterilmiş olup, some noktalarının koordinatları ileriki bölümlerde UTM ED 50 (6 derecelik) ve Coğrafi (WGS 84) olarak verilmiştir. Projeye konu güzergâhın etüt, plan ve profil çalışmaları tamamlanmadığından dolayı hattın kesin güzergahı (yerleştirilecek direklerin arazideki yerleri) tam olarak belli değildir. Bu nedenle güzergâhtaki muhtemel değişiklikleri kapsayacak şekilde ÇED çalışmalarında değerlendirme yapılması amacıyla hattın sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere toplam 5 km’ lik alan inceleme alanı olarak seçilmiştir. Ayrıca EİH’ nın işletme öncesi, işletmesi ve işletme sonrasındaki çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin ayrıntılı olarak irdelenmesi amacıyla hattın sağından ve solundan 25 m olmak üzere 50 m' lik koridor proje etki alanı olarak seçilmiştir4.
II.1.2. Hat Güzergahının Yerleşim Alanlarına Mesafesi
İnceleme alanı içerisinde yer alan yerleşim birimleri, iletim hattına göre konumları ve mesafeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir5.
1 http://www.kozan.gov.tr/default_B0.aspx?content=195
2 Bkz. Ek 4 Topoğrafik Harita
3 Bkz. Ek 5 Arazi Varlığı Haritası
4 Bkz. Ek 4 Topoğrafik Harita ve Ek 5 Arazi Varlığı Haritası
5 Mesafeler Topoğrafik Harita üzerinden (kuş uçuşu) yaklaşık olarak ölçülmüştür.
