PİYASALAR
Dolar, Euro karşısında değer kaybederek 1,2837 seviyesine kadar yükselse de EUR/USD paritesi, ABD’de beklentilere paralel açıklanan konut piyasası verileri sonrası haftayı %0,4 gerileyerek 1,2761 seviyesinden tamamladı. Bugün Almanya’da açıklanacak ÜFE verisi ve FOMC üyelerinden Powell’in konuşması pariteye yön verecektir.
FED'den gelecek faiz artırımı beklentilerinin ötelenmesiyle gelişmekte olan ülke para birimleri Dolar karşısında değer kazandı.
Haftalık bazda en çok değer kazanan para birimleri Türk Lirası ve Endonezya Rupisi oldu.
1
Döviz Piyasası
USD/TL kuru, küresel büyümeye ilişkin endişelerin sürmesine rağmen küresel risk iştahında yaşanan artışa paralel üç haftanın en düşüğü olan 2,25'in altını gördü ve haftayı 2,2459 seviyesinden tamamladı. Küresel bazda düşük büyümenin ABD faiz artışının hızını da yavaşlatabileceği beklentisi risk iştahına destek oldu.
Emtia Piyasası
Altın, Avrupa hisse senetlerindeki yükselişin metale yönelik güvenli liman talebini azaltması sonucu düşüşünü ikinci güne taşıdı ve haftayı ons başına USD 1.238 seviyesinden sonlandırdı.
WTI petrol, Goldman Sachs'ın piyasada arz fazlası olmadığını belirtmesinin ardından yeniden USD 80 seviyesinin üzerine çıkarken; Brent petrol de yükseldi ve haftayı USD 86,2 seviyesinden tamamladı.
$/TL 2,1482 2,2623 2,2459 -0,7% 4,5%
€/TL 2,9529 2,8990 2,8668 -1,1% -2,9%
Sepet* 2,5515 2,5809 2,5555 -1,0% 0,2%
€/$ 1,3743 1,2809 1,2761 -0,4% -7,1%
$/Yen 105,31 106,33 106,88 0,5% 1,5%
$ Endeks 80,04 84,96 85,11 0,2% 6,3%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 13 16 Eki 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 17 Eki 14 Günlük
Değişim
Altın($/Ons) 1.202 1.239 1.238 0,0% 3,1%
Petrol(Brent) 110,8 84,5 86,2 2,0% -22,2%
Gümüş($/Ons) 19,5 17,4 17,3 -0,7% -11,3%
31 Ara 13 17 Eki 14 Günlük Değişim
16 Eki 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim
1.693
1.238 118,72
86,2
75 85 95 105 115 125
1.100 1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900 2.000
Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14 Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg
2,2459
1,2761 2,5555
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6
Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14
--- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg
2
Borsalar
Borsa İstanbul dünya borsalarındaki satış dalgasının sona ermesi ve risk iştahındaki toparlanmanın etkisiyle yükseliş kaydederken, faizlerdeki gerilemenin de etkisiyle banka hisselerindeki kazanımlar öne çıktı. BIST-100 endeksi günü %1,3 artıda 75.533 puandan kapattı.
ABD borsaları şirket bilançolarına dair endişelerin azalmasının ardından cuma gününü yükselişle tamamladı.
2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi haftanın son gününde yavaş küresel büyüme ve güçlü Dolar’ın ABD ekonomisine zarar vereceği endişeleriyle FED’in faizleri kademeli ve yavaş artıracağı beklentisinin güçlenmesinin ardından %8,78 seviyesine kadar geriledi ve daha sonra bir miktar yükselerek haftayı %9 seviyesinden tamamladı. 10 yıllık gösterge faiz ise %9’un altını gördü.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 38,3 milyar TL düzeyine yükselirken; bu rakamın 35 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo fonlamasından, 3,2 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten piyasa yapıcılığı imkanından 0,1 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten kotasyondan oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,47 düzeyine yükseldi.
Faiz Piyasası
Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 191 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,03 seviyesine geriledi.
%8,47
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
%9
67 1.452
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Göst. Tahvilin Hacmi
Göst. Faizi (Sol Eks,*)
Milyon TL Milyon TL
BIST-100 67.802 74.576 75.533 1,3% 11,4%
BIST-30 82.448 91.105 92.454 1,5% 12,1%
Sanayi 62.349 71.326 71.880 0,8% 15,3%
Hizmetler 50.656 51.879 52.075 0,4% 2,8%
Mali 90.498 100.214 102.073 1,9% 12,8%
Bankalar Endeksi 122.226 138.223 141.057 2,1% 15,4%
Dow Jones 16.577 16.117 16.380 1,6% -1,2%
S&P 500 1.848 1.863 1.887 1,3% 2,1%
DAX 9.552 8.583 8.850 3,1% -7,3%
Nikkei 225 16.291 14.738 14.533 -1,4% -10,8%
Günlük Değişim
31 Ara 13 16 Eki 14 17 Eki 14 Yıl Sonuna Göre Değişim
Gösterge Tahvil* 10,10 9,19 9,00 -0,19 -1,10
USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02
EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,06 0,06 0,00 -0,21
O/N İMKB Repo 7,60 10,61 10,78 0,17 3,18
Eurobond 2030* 6,91 5,11 5,03 -0,07 -1,88
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z
17 Eki 14 Yıl Sonuna Göre Değişim 31 Ara 13 16 Eki 14 Günlük
Değişim
75.533
48.000 53.000 58.000 63.000 68.000 73.000 78.000 83.000 88.000 93.000 98.000
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000
Oca.13 May.13 Eyl.13 Oca.14 May.14 Eyl.14
İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
3
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
Merkez Bankası beklenti anketine göre, cari yılsonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde %8,89 iken, bu anket döneminde %9,16‘ya yükseldi.
Türkiye Ekonomi Kurumu (TEK) tarafından Kemer'de düzenlenen 4. Uluslararası Ekonomi Konferansında konuşan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, dengeli büyümeye Merkez Bankası'nın yaptığı katkı konusunda bilgi verdi, ekonomik ve finansal göstergeler hakkında değerlendirmelerde bulundu
Avrupa Birliği İstatistik Kurumu Eurostat, Euro Bölgesi’nde GSYH’nin bu yılın birinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre kaydettiği büyümeyi daha önce açıklanan %0,2'den %0,3'e revize etti.
ECB üyelerinden Jens Weidmann, Almanya'nın mali teşvik ihtiyacı içinde olmadığını söyledi.
İngiltere Merkez Bankası Para Politikası Komitesi üyesi Martin Weale, faiz artırımı için aşağı yönlü risklerin sona ermesini bekleyemeyeceklerini söyledi.
ABD'de yeni konut inşaatları eylülde 1,017 milyon adet; inşaat ruhsatları ise 1,018 milyon adet ile beklentilere yakın seviyelerde açıklandı.
FED Başkanı Janet Yellen ülkesindeki gelir dağılımında 19.yüzyıldan bu yana görülen en kalıcı eşitsizlikten ciddi endişe duyduğunu ifade etti.
ABD'nin Boston FED Başkanı Eric Rosengren, tahvil alımlarında değişikliği ancak ABD ekonomisine dair beklentilerde değişiklik olması durumunda değerlendireceklerini söyledi.
ABD'de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi ekimde 86,4 öncü seviyesine yükselerek Temmuz 2007'den bu yana en yüksek değeri aldı. (Beklenti 84,1)
Eylül Ekim
Cari ay TÜFE(%) 0,53 1,38
2014 Yılsonu TÜFE(%) 8,89 9,16
12 ay sonrası yıllık TÜFE 7,44 7,54
24 ay sonrası yıllık TÜFE 6,80 6,79
2014 GSYH artışı (%) 3,2 3,2
2014 Yılsonu cari açık ($ mln) 48,4 47,8
2014 Yılsonu USD/TL 2,2383 2,2832
Repo Faizi(Cari ay,%) 8,25 8,25
Repo Faizi(Gelecek 3 ay sonunda,%) 8,18 8,25 Repo Faizi(Gelecek 12 ay sonunda,%) 8,31 8,37
TCMB Beklenti Anketi
Ka yna k: TCMB
Merkez Bankası beklenti anketine göre, cari yılsonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde %8,89 iken, bu anket döneminde %9,16‘ya yükseldi. 2014 yılı Ekim ayı için tüketici enflasyonu beklentisi bir önceki anket döneminde %0,53 iken, bu anket döneminde %1,38 oldu. Detaylarda kur beklentisinin 2,2832 seviyesine çıktığı görülürken; cari açık beklentisindeki düşüş sürdü.
ECB üyelerinden Jens Weidmann, Almanya'nın mali teşvik ihtiyacı içinde olmadığını söyledi. Almanya Merkez Bankası Bundesbank'ın da başında bulunan Weidmann, Almanya'da kamu yatırımlarının artmasının Euro Bölgesi’nin bazı çevre ülkelerine sağlayacağı desteğin de zaten çok büyük olmayacağını belirtti. Weidmann'ın açıklamaları, ECB Başkanı Mario Draghi'nin Almanya'nın Euro Bölgesi ekonomilerini desteklemek için kamu yatırımlarını artırması yönünde yaptığı çağrıya karşı nitelikte.
Weidmann ECB'nin varlığa dayalı menkul kıymet alım planıyla ilgili olarak da bu tür alımların, "risklerin bankalardan merkez bankası bilançosuna taşınması anlamına gelebileceği için problemli olduğunu" da belirtti. Weidmann Riga'da yapacağı konuşma için hazırlanan metinde ayrıca, "Sonunda bu, risklerin bankalardan vergi ödeyen halka taşınmasına kadar varabilir." dedi.
ABD'nin Boston FED Başkanı Eric Rosengren, tahvil alımlarında değişikliği ancak ABD ekonomisine dair beklentilerde değişiklik olması durumunda değerlendireceklerini söyledi. FED'in faiz artırımı için 2015 ortasının hala olası bir tarih olduğunu, FED'in tekrar tahvil alımlarına başlamasını beklemediğini; ancak ekonominin zayıflaması halinde durumun göz ardı edilemeyeceğini söyledi. Piyasalarda yaşanan son volatilitenin FED'in yönünü değiştirip değiştirmeyeceğini söylemek için henüz çok erken olduğunu vurguladı.
FED Başkanı Janet Yellen ülkesindeki gelir dağılımında 19. yüzyıldan bu yana görülen en kalıcı eşitsizlikten ciddi endişe duyduğunu ifade etti. FED'in Tüketici Finans Anketi'ne göre varlık açısından ABD'deki hane halklarının düşük kesimi geçen yıl toplam varlığı %1'ine sahipti. Yellen Boston FED'de yaptığı konuşmada en zengin %5'lik kesimin toplam varlığın yüzde 63'üne sahip olduğunu ifade etti. Yellen "Konut fiyatlarındaki artış gelir dağılımı adaletsizliğini nispeten düzeltti." diye konuşşsa da, bu durumun çözümüne ilişkin bir yorum yapmadı. Son günlerde Bölgesel FED Başkanları'nın yorumlarıyla kızışan 'parasal genişlemenin devam ettirilebileceği' yönündeki tartışmalara değinmeyen Yellen gelir dağılımındaki eşitsizlik konusunda "Bu eğilimin Amerikan tarihindeki değerlerle uyumlu olup olmadığını tartışmak uygun olabilir" dedi.
Bankası Başkanı Erdem Başçı, dengeli büyümeye Merkez Bankası'nın yaptığı katkı konusunda bilgi verdi, ekonomik ve finansal göstergeler hakkında değerlendirmelerde bulundu. Merkez Bankası'nın fiyat istikrarına destek vererek dengeli büyümeyi desteklediğini kaydeden Başçı, iç denge açısından fiyat istikrarının çok önemli olduğunu vurguladı. İhracatçılara destek amacıyla ihracat reeskont kredileri verildiğini kaydeden Başçı, Türk Eximbank veya gönüllü bankalar aracılığıyla verilen kredinin, kısa vadede Libor, uzun vadede Libor+20 baz puan şeklinde maliyet getirdiğini, bankaların da bu maliyeti ufak bir marj koyup ihracatçılara kullandırdıklarını söyledi. TL olarak verilen bu kredinin Euro veya Dolar’la geri alındığını vurgulayan Başçı, bu şekilde Merkez Bankası'nın döviz rezervlerine de katkı sağlandığını bildirdi. Eski bir mekanizma olan bu uygulamanın küresel kriz sonrasında aktif olarak kullanıldığını anlatan Başçı, şöyle konuştu: ‘Şu anda alacak bakiyemiz USD 9 milyar civarında. Yani rezervlerimize artı ilave katkı girecek önümüzdeki dönemde. Biz bu limitleri şimdi gözden geçiriyoruz, aynı zamanda maliyetini biraz daha düşürmek için neler yapabiliriz ona bakıyoruz. Özellikle ilave 20 baz puanı almasak da olur gibi görünüyor. Dolayısıyla orada maliyette de düşüş söz konusu olabilecek, bu da 'ihracatçımızın talebini artıracaktır ve ilave bir kolaylık da bağlanabilecektir' diye düşünüyoruz.’ Sürdürülebilir kredi büyümesinde referans oranının %15 olduğunu belirten Başçı, bunun makro hedeflerle de uyumlu bir kredi büyümesi olduğunu bildirdi.
Bankaların çekirdek yükümlülükleri de desteklemek istediklerini belirten Başçı, bankaların yurt dışından borçlanmalarından daha ziyade içeriye yönelmeleri, yani mevduatı ve sermayeyi tercih etmeleri şeklinde bir teşvik mekanizması getireceklerini bildirdi.
Başçı, "Burada da zorunlu karşılığa ödediğimiz telafi faizi yoluyla bu mekanizmayı devreye alacağız. Daha çok çekirdek yükümlülüklerine önem veren bankalara biraz daha yüksek telafi faizi ödeyeceğiz zorunlu karşılıklarda" dedi.
5
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde merkezi yönetim borç stoku açıklanırken; Almanya’da ÜFE, Euro Bölgesi’nde cari işlemler dengesi ve FOMC üyesi Powell’in açıklamaları izlenecektir.
Avrupa Birliği İstatistik Kurumu Eurostat, Euro Bölgesi’nde GSYH’nin bu yılın birinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre kaydettiği büyümeyi daha önce açıklanan %0,2'den %0,3'e revize etti. Eurostat GSYH için yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre "değişim kaydetmediği" şeklinde açıklanan veriyi de %0,1 büyümeye revize etti.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
