Ekim 2018 Haftası
EKONOMİ BÜLTENİ
Albaraka Türk
Ekonomik Araştırmalar
Haftalık Ekonomi Bülteni
28 Şubat 2022
120
20 0 200
140
40 80 60 100 160 180 220 240
55 45
0 5 10 15 60
20 25 30 35 40 50
Kaynak:
TÜİK, TCMB
İmalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 1 puan azalarak %76,6’ya geriledi.
Mevsimsellikten arındırılmış kapasite kullanım oranı ise 0,8 puan azalarak %77,2 olarak kaydedildi. Şubat ayında jeopolitik riskler göz önünde olduğu için genel gidişat olumsuz seyretse de önümüzdeki dönemlerde bu veride toparlanma bekleniyor. Rusya ve Ukrayna savaşının uzun sürmesi ise kapasite kullanım oranı üzerinde risk barındırıyor.
Ocak ayındaki elektrik kesintilerinin ardından reel sektör toparlanma yoluna girmişti ki Şubat ayında jeopolitik riskler öne çıktı. Reel sektör güven endeksi 109,5 seviyesinden 109,8’e yükselse de yatay seyrini sürdürdü. Gelecek üç aydaki üretim hacmi, ihracat siparişi, sabit sermaye yatırımı endeksi artış yönünde etkilerken toplam sipariş, genel gidişat ve mevcut mal stoku alt endeksleri, endeksi azalış yönünde etkiledi. İnşaat sektöründeki sert gerileme ise devam ediyor.
Savaşın yaratacağı belirsizlik sektörde aktiviteyi daha da aşağı çekebilir.
Bu sabah TÜİK tarafından açıklanan verilere göre Türkiye ekonomisi 2021 yılında %11 oranında güçlü büyüme kaydetti. Büyümede en yüksek katkı iç tüketim ve ihracattan gelirken ana kalemler bazında 2021 yılının tamamında en düşük büyüme ithalat ve yatırımlar tarafında gerçekleşti. 2021 yılının tamamında görülen büyüme performansı son 10 yılın en yüksek büyüme performansı oldu. Yılın son çeyreğinde ise büyüme oranı yıllık bazda %9,1 ve çeyreklik bazda %1,5 olarak açıklandı.
Şekil.2 Ekonomik Güven Endeksi
Endeks Değeri Reel sektörde yatay seyir
Türkiye 2021’de %11 büyüdü
Şekil.1 GSYH Büyümesi
Yıllık, % Değişim
Kapasite kullanım oranı açıklandı
Şekil.3 Kapasite Kullanım Oranı
Mevsimsellikten Arındırılmış, %
110 119 120
83
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130
Oca -21
Oca -17 Oca -18
Te m -17 Te m -18 Oca -19 Te m -19 Oca -20 Oca -22
Te m -20 Te m -21 Te m -22
İnşaat
Perakende Ticaret Hizmet Sektör
Reel Kesim Güven Endeksi
78,0 77,2
50 55 60 65 70 75 80 85
Oca -21
Oca -17 Oca -18
Te m -17 Te m -18 Oca -19 Te m -19 Oca -20 Te m -20 Te m -21 Oca -22 Te m -22
-3, 3 6, 9 -5, 8 6, 5 5, 8 9, 8 9, 0 7, 0 5, 0 0, 8 -4, 8 8, 4 11 ,2 4, 8 8, 5 4, 9 6, 1 3, 3 7, 5 3, 0 0, 9 1, 8 11 ,0
-8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10 12 14
2017
2013
2010
1999 2014 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2011 2006 2007 2009 2008 2012 2016 2015 2018 2019 2020 2021
-5.000
Kaynak:
TCMB, TÜİK, Bloomberg
Rusya ve Ukrayna savaşının başlamasının ardından Brent petrol yükselerek 103 dolar seviyesine geldi. Yılbaşından bu yana Brent tarafında artış
%30. Öte yandan geçtiğimiz hafta CDS’ler artarken borsa endeksleri sert düşüş sergiledi.
Ruble dolar karşısında %30 değer kaybederken DXY endeksinde hızlı bir toparlanma görüldü.
Buna mukabil, Rusya Merkez Bankası bu sabah politika faizini %9,5’den %20 seviyesine çıkardı.
Ayrıca Fed’in Mart ayında 50 baz puanlık artırım yapma ihtimali de giderek azalıyor.
Finansal göstergelerde bozulma
Rusya ile ticari ilişkiler
Türkiye’nin Rusya’ya ihracatında meyve ve kuruyemiş çok önemli bir yer tutuyor. Yıllık 1 milyar dolara yaklaşan bir ihracat hacmimiz varken bu kalemdeki ihracatın %18,5’i Rusya’ya yapılıyor. İthalatta ise mineral yakıt ve yağlarda yıllık 14 milyar dolarlık bir hacim mevcut. Bu rakam bu üründeki toplam ithalatımızın %28’i.
Ayrıca hububat alanında da Türkiye, Rusya’dan 2,2 milyar dolarlık ithalat yaparken bu üründe Rusya payı %58. Eğer Rusya SWIFT sisteminden tamamen dışlanırsa bu üç kalemde önemli değişiklikler olacaktır.
Güncel Gelişmeler
• Bazı Rus bankaları SWIFT sisteminden çıkartılıyor. Sadece küçük bankalar üzerinden dönen işlemler ve doğalgaz kaynaklı işlemlere müsaade edilecek. Rusya’nın SPFS isminde bir ödeme sistemi mevcut. Bazı eski Sovyet ülkeleri, İsviçre ve Almanya da bu sisteme katılsa da çok büyük etki yaratmadı. Önümüzdeki dönemde savaşın ve yaptırımların gidişatına göre bu ödeme sistemini daha çok duyabiliriz. Bu gelişmelerin ardından Mart ayında Fed’in 50 baz puanlık artış yatma ihtimali azaldı.
• Bazı Rus bankalarının varlıkları donduruldu. En büyük iki Rus bankası olan VTB ve Sberbank’ın muhabir erişimi kesildi. ABD Hazine Bakanlığı açıklamasında tahmini 1,4 trilyon $ değerindeki 13 büyük Rus şirketine kısıtlamalar getirerek ABD pazarına erişiminin engelleyeceğini ifade etti. Ayrıca, AB, Ukrayna’ya savaş uçağı göndermeyi kabul etti.
«
Şekil.4 Brent Petrol Fiyatı
Varil Başına Dolar
Şekil.5 Dış Ticaret Öncü Kalemler
Rusya’ya İhracat (üst), Rusya’dan İthalat (alt), Sütun Grafiği: Milyon Dolar,
Sağdaki Sayılar: Toplam İçindeki % Pay
103
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 105
1. 06 .20 21 1. 09 .20 21 1. 12 .20 21 1. 02 .20 22
1. 01 .20 21 1. 07 .20 21
1. 05 .20 21
1. 03 .20 21 1. 11 .20 21 1. 01 .20 22 1. 03 .20 22
1. 02 .20 21 1. 10 .20 21
1. 04 .20 21 1. 08 .20 21
+30,4%
Finansal Göstergeler
Kaynak: Bloomberg, TCMB, TÜİK
Hisse Senedi Piyasaları 25.Şub.22 Haftalık D. Aylık D. Yılsonuna G.D.
Dünya Borsaları 698,5 -0,68% -0,24% -7,46%
ABD Dow Jones Endeksi 34.058,8 -0,06% -0,70% -6,27%
ABD S&P Endeksi 4.384,7 0,82% 0,65% -8,00%
Nasdaq 14.189,2 1,08% 1,15% -13,06%
Euro Stoxx 3.970,7 -2,54% -2,64% -7,62%
FTSE 100 7.489,5 -0,32% 1,60% 1,42%
DAX 14.567,2 -3,16% -3,68% -8,29%
Nikkei 26.476,5 -2,38% -2,41% -7,87%
Shanghai 3.451,4 -1,13% 0,53% -4,88%
Gelişmekte Olan Ülkeler 1.172,0 -4,85% -3,18% -4,87%
BİST - 100 1.952,4 -3,94% 0,38% 4,01%
BİST - 30 2.181,4 -3,42% 1,48% 6,69%
BİST - Bankacılık Endeksi 1.631,0 -7,46% -5,47% 0,51%
Albaraka Türk 1,6 -6,29% -6,82% -6,32%
Döviz Kurları 25.Şub.22 Haftalık D. Aylık D. Yılsonuna G.D.
Gelişmekte Olan Ülke Kurları 53,0150 -1,14% -0,23% -2,10%
USD/TL 13,8202 1,19% 2,50% 4,41%
Euro/TL 15,6421 1,12% 2,53% 3,18%
Sepet/TL 14,7494 1,27% 2,70% 3,64%
Euro/USD 1,1268 -0,48% -0,29% -1,60%
USD/Yen 115,5500 0,47% 1,47% 0,43%
GBP/USD 1,3409 -1,32% -0,68% -1,15%
ABD Dolar Endeksi 96,6150 0,60% 0,70% 1,47%
LIBOR Getirileri 25.Şub.22 1 Hafta Önce 1 Ay Önce 2020 Sonu
ABD 3 Aylık 0,52 0,48 0,27 0,24
Avrupa 3 Aylık -0,53 -0,53 -0,55 -0,55
Pound 3 Aylık 0,85 0,87 0,58 0,03
Yen 3 Aylık -0,01 -0,02 -0,02 -0,08
TL 3 Aylık 16,01 16,01 16,01 17,95
Emtia Fiyatları 25.Şub.22 Haftalık D. Aylık D. Yılsonuna G.D.
Bileşik Emtia Fiyat Endeksi 112,40 0,69% 6,42% 16,08%
Brent (USD/Varil) 97,93 4,69% 11,03% 30,64%
Tarım Fiyatları Endeksi 67,64 0,60% 6,52% 13,82%
Ana Metal Fiyatları Endeksi 189,21 1,06% 4,82% 11,21%
Altın (USD/Ons) 1.889,34 -0,48% 2,24% 3,82%
Tahvil Getirileri 25.Şub.22 1 Hafta Önce 1 Ay Önce 2020 Sonu
ABD 2 Yıllık 1,570 1,465 1,017 0,121
ABD 10 Yıllık 1,962 1,929 1,769 0,913
Almanya 2 Yıllık -0,377 -0,478 -0,649 -0,700
Almanya 10 Yıllık 0,231 0,192 -0,080 -0,569
İngiltere 10 Yıllık 1,457 1,378 1,164 0,197
Japonya 10 Yıllık 0,209 0,21 0,141 0,021
Türkiye 10 Yıllık Eurobond 8,231 7,957 7,807 5,587
Türkiye 2 Yıllık 22,870 20,740 22,360 14,520
Türkiye 10 Yıllık 23,73 21,87 22,52 12,90
TCMB Ağırlıklı Ort. Fonlama 14,00 14,00 14,00 17,03
Haftalık ile Fonlama (Milyon TL) 347.000 269.647 365.000 0
Toplam MB Fonlaması (Milyon TL) 347.000 269.647 365.000 289.587
Risk Göstergeleri 25.Şub.22 1 Hafta Önce 1 Ay Önce 2020 Sonu
VIX 27,59 27,75 31,16 22,75
Türkiye 5 Yıllık CDS 573,46 535,56 537,68 306,09
Kaynak: Bloomberg, TCMB, TÜİK
Ekonomik Göstergeler
Büyüme Göstergeleri 2019 Aralık 20 Mart 21 Haziran 21 Eylül 21
GSYH (Milyar Dolar, Cari Fiyatlar) 202.445,52 205.115 168.821 182.210 215.315
GSYH (4 Çeyreklik Toplam, Milyar $) 759,59 716 729 767 796
Yıllık Büyüme Oranı 6,05 6,2 7,4 22,0 7,4
Sanayi Göstergeleri 2020 Eylül 21 Ekim 21 Kasım 21 Aralık 21
Sanayi Üretimi(TA) 9,02 9,0 8,6 11,3 14,4
İşgücü Göstergeleri 2020 Eylül 21 Ekim 21 Kasım 21 Aralık 21
İşsizlik Oranı(MA) 13,1 11,4 11,2 11,3 11,2
Enflasyon Göstergeleri 2020 Ekim 21 Kasım 21 Aralık 21 Ocak 22
Aylık Tüketici Enflasyonu 1,25 2,39 3,51 13,58 11,10
Yıllık Tüketici Enflasyonu 14,6 19,89 21,31 36,08 48,69
Aylık Üretici Enflasyonu 2,36 5,24 9,99 19,08 10,45
Yıllık Üretici Enflasyonu 25,15 46,31 54,62 79,89 93,53
Ödemeler Dengesi 2020 Eylül 21 Ekim 21 Kasım 21 Aralık 21
Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık) -37,30 -18,306 -15,205 -14,481 -14,882
Cari İşlemler Dengesi 3,63 1,760 3,012 -2,824 -3,841
İhracat (f.o.b) 17.837,13 20.721 20.717 21.473 22.278
İthalat (c.i.f) 22.386,79 23.320 22.223 26.901 29.070
Turizm Gelirleri (Net) 617,00 2.983 3.085 1.504 1.306
Sermaye Dengesi -2.819,00 2.748 6.408 1.718 -12.539
Doğrudan Yabancı Yatırım (Net) -1.000,00 -1.129 -444 -382 -739
Portföy Yatırımları (Net) -3.271,00 -1.212 2.220 1.446 2.010
Yabancılar TL Cinsi Tahvil Alımları 575,00 0 0 1.446 0
Bankaların Yurtdışı Borçlanması 2.191,00 -745 -575 -272 -243
Bütçe Göstergeleri 2020 Eylül 21 Ekim 21 Kasım 21 Aralık 21
Bütçe Dengesi -40.690.530,00 -23,59 -17,41 32,00 -145,74
Faiz Dışı Denge -35.801.171,00 -9,48 -3,11 47,32 -136,78
TCMB Brüt Döviz Rezervleri 106.319,00 123.783 126.145 111.051 110.213
Bankacılık Göstergeleri 2019 Mart 21 Haziran 21 Eylül 21 Aralık 21
Toplam Aktifler 4.491.708 6.488.253 6.730.311 7.046.833 9.213.196
Toplam Krediler 2.655.240 3.775.285 3.914.871 4.035.983 4.897.808
Ticari Krediler/GSYH 9,8% 12,59% 11,51% 10,76% 12,48%
Tüketici Kredileri / GSYH 11,6% 15,78% 14,77% 14,42% 15,37%
Konut 199.088 276.687 277.346 282.831 298.896
Taşıt 7.070 13.566 14.910 14.347 13.111
İhtiyaç 260.340 401.791 414.901 439.325 464.741
Kredi Kartları 155.818 220.288 241.190 271.345 309.222
Toplam Mevduatlar 2.566.897 3.642.921 3.869.977 4.106.751 5.303.348
Döviz Mevduatları (Milyar Dolar) 219.817 243.275 246.743 253.820 258.709
Toplam Özkaynaklar 492.384 603.887 631.365 654.943 710.965
Kaynak: Bloomberg, TCMB, TÜİK
Haftalık Ekonomik Takvim
Tarih ve Saat Ülke Dünya Ekonomisinde Gündem Dönem Beklenti Önceki Veri
02/28/22 02:50 Japonya Perakende Satışlar (Aylık Değişimler) Oca -1.2% -1.0%
02/28/22 02:50 Japonya Sanayi Üretimi (Yıllık Değişimler) Oca 0.1% 2.7%
02/28/22 16:30 ABD Toptan Stoklar (Aylık Değişimler) Oca 1.2% 2.2%
02/28/22 17:45 ABD Chicago İmalat Sanayi Aktivite Endeksi Şub 62.0 65.2
02/28/22 18:30 ABD Dallas Fed İmalat Sanayi Aktivite Endeksi Şub 3.5 2.0
03/01/22 03:30 Japonya İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub -- 52.9
03/01/22 04:30 Çin İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 49.8 50.1
03/01/22 04:45 Çin İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub 49.1 49.1
03/01/22 11:50 Fransa İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 57.6 57.6
03/01/22 11:55 Almanya İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 58.5 58.5
03/01/22 12:00 Euro Bölgesi İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 58.4 58.4
03/01/22 12:30 İngiltere İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub 57.3 57.3
03/01/22 16:00 Almanya Aylık Tüketici Enflasyonu Şub 0.8% 0.4%
03/01/22 16:00 Almanya Yıllık Tüketici Enflasyonu Şub 5.0% 4.9%
03/01/22 17:45 ABD İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 57.5 57.5
03/01/22 18:00 ABD İnşaat Harcamaları (Aylık Değişimler) Oca -0.1% 0.2%
03/01/22 18:00 ABD Arz Yönetimi Enstitüsü İmalat Sanayi Aktivite Endeksi Şub 58.0 57.6
03/02/22 11:55 Almanya İşsizlik Oranı Şub 5.1% 5.1%
03/02/22 13:00 Euro Bölgesi Aylık Tüketici Enflasyonu Şub 0.6% 0.3%
03/02/22 16:15 ABD ADP Aylık Özel Sektör İstihdamı (Bin Kişi) Şub 375 -301
03/03/22 03:30 Japonya Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub -- 42.7
03/03/22 04:45 Çin Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub 50.8 51.4
03/03/22 11:50 Fransa Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 57.9 57.9
03/03/22 11:50 Fransa Bileşik Sektörler Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 57.4 57.4
03/03/22 11:55 Almanya Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 56.6 56.6
03/03/22 11:55 Almanya Bileşik Sektörler Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 56.2 56.2
03/03/22 12:00 Euro Bölgesi Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 55.8 55.8 03/03/22 12:00 Euro Bölgesi Bileşik Sektörler Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub 55.8 55.8
03/03/22 12:30 İngiltere Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub 60.8 60.8
03/03/22 13:00 Euro Bölgesi Yıllık Üretici Enflasyonu Oca 2.5% 2.9%
03/03/22 13:00 Euro Bölgesi Aylık Üretici Enflasyonu Oca 27.0% 26.2%
03/03/22 16:30 ABD Tarım Dışı Verimlilik (Yıllıklandırılmış Değişimler) 4. Çeyrek 6.6% 6.6%
03/03/22 16:30 ABD Birim İşgücü Maliyetleri 4. Çeyrek 0.3% 0.3%
03/03/22 16:30 ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları (Bin Kişi) 25.Şub 225 232
03/03/22 17:45 ABD Hizmet Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) 25.Şub 56.7 56.7
03/03/22 17:45 ABD Bileşik Sektörler Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şub -- 56.0
03/03/22 18:00 ABD Arz Yönetimi Enstitüsü İmalat Dışı Sektörler Aktivite Şub 61.0 59.9
03/03/22 18:00 ABD Fabrika Siparişleri (Aylık Değişimler) Oca 0.5% -0.4%
03/03/22 18:00 ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Aylık Değişimler) Oca -- 1.6%
03/03/22 18:00 ABD Çekirdek Dayanıklı Mal Siparişleri (Aylık Değişimler) Oca -- 0.9%
03/04/22 02:30 Japonya İşsizlik Oranı Oca 2.7% 2.7%
03/04/22 10:00 Almanya Cari İşlemler Dengesi (Milyar Euro) Oca 16.5 23.9
03/04/22 12:30 İngiltere İnşaat Sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub 57.5 56.3
03/04/22 13:00 Euro Bölgesi Perakende Satışlar (Aylık Değişimler) Oca 1.5% -3.0%
03/04/22 16:30 ABD Aylık Tarım Dışı İstihdam (Bin Kişi) Şub 400 467
03/04/22 16:30 ABD İşsizlik Oranı Şub 3.9% 4.0%
03/04/22 16:30 ABD Ortalama Saatlik Kazançlar (Yıllık Değişimler) Şub 5.8% 5.7%
Tarih ve Saat Ülke Türkiye Ekonomisinde Gündem Dönem Beklenti Önceki Veri
02/28/22 10:00 Türkiye Yıllık GSYH Büyüme Oranı 4. Çeyrek 9.0% 7.4%
02/28/22 10:00 Türkiye Dış Ticaret Dengesi (Milyar Dolar) Oca -10.40 -6.79
03/01/22 10:00 Türkiye İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi Şub -- 50.5
03/03/22 10:00 Türkiye Aylık Tüketici Enflasyonu Şub 3.50% 11.10%
03/03/22 10:00 Türkiye Yıllık Tüketici Enflasyonu Şub 52.50% 48.69%
03/03/22 10:00 Türkiye Yıllık Çekirdek Tüketici Enflasyonu Şub 42.55% 39.45%
03/03/22 10:00 Türkiye Aylık Üretici Enflasyonu Şub -- 10.45%
03/03/22 10:00 Türkiye Yıllık Üretici Enflasyonu Şub -- 93.53%
03/03/22 14:30 Türkiye Yurtdışı Yerleşiklerin Net Hisse Senedi Alımı (Milyon Dolar) 25.Şub -- 37
03/04/22 14:30 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi Şub -- 52.89
