KRONİK HEPATİT C’DE GÜNCEL TEDAVİ
Fehmi TABAK
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İSTANBUL fehmitabak@hotmail.com
ÖZET
HCV infeksiyonu tüm dünyada ve ülkemizde endemiktir. KHC tedavisinin 22 yıllık gelişimine baktığımızda pegileinterferon+ribavirin tedavisine proteaz inhibitörlerinin (telaprevir, boceprevir) eklenmesi ile kalıcı virolojik yanıt oran- ları % 80’lere ulaşmıştır. Bugün için kronik hepatit C tedavi edilebilir bir hastalık konumuna gelmiştir.
Anahtar sözcükler: boceprevir, HCV, telaprevir
SUMMARY
Up-to-date Therapy for Chronic Hepatitis C
HCV infection is an endemic disease in Turkey and around the world. At the end of 22 year-progress, sustained viro- logic response rates reached approximately to 80 % with the addition of protease inhibitors (telaprevir, boceprevir) to pegylated interferon and ribavirin. Today, chronic hepatitis C infection became a curable disease.
Keywords: boceprevir, HCV, telaprevir
ANKEM Derg 2013;27(Ek 2):135-136
28.ANKEM ANTİBİYOTİK VE KEMOTERAPİ KONGRESİ, ANTALYA, 22-26 MAYIS 2013
Kronik Hepatit C (KHC) tüm dünyada endemik bir infeksiyon hastalığı olup, her yıl yaklaşık 250.000 ölüm ile dünyada en sık ölüm nedeni olan 10. infeksiyon hastalığıdır(2). Ayrıca tüm dünyada yaklaşık 170 milyon kişi hepatit C virusu (HCV) ile infektedir ve her yıl yaklaşık 3 milyon kişi daha infekte olmaktadır. Ülkemizde Anti-HCV seroprevalansı yaklaşık % 0.5-1 olup, 350-700.000 HCV ile infekte hasta bulunduğu tahmin edilmektedir.
HCV’nin bulunuşunun 24. yılında KHC tedavisi çok başarılı bir noktaya gelmiştir.
1990’lardan önce doğal seyire müdahale edil- meksizin olguların % 20-30’undan siroz veya HSK gelişirdi. Bugün mevcut ve gelecek antivi- raller ile % 90’ların üzerinde kalıcı virolojik yanıt (KVY) oranlarına ulaşmak üzere olmamız çok sevindiricidir.
HCV Flaviviridae ailesinden tek sarmallı, RNA’lı bir virüs olan hepacivirustur. Bugün için altı major genotipi, 100’den fazla farklı subtipi mevcuttur. Ülkemizde KHC olgularının % 90’ı genotip 1 ile infektedir(9). Ülkemizde genotip 1b ile daha sık karşılaşılmaktadır. Genotip 1, geno- tip 2 ve 3’e göre daha kötü prognoza sahip iken;
1b, 1a’ya göre proteaz inhibitörlü üçlü tedavile-
re daha iyi yanıt vermektedir.
Akut viral hepatit olgularında HCV infek- siyonuna nadiren rastlanmakta olup, bu oran 200 olguluk serimizde % 3 olarak bulunmuş- tur(8). HCV infeksiyonunda kronikleşme oranı
% 85 olarak bildirilirken, semptomatik ve CC tipi IL28B polimorfizimi gösteren olgularda kro- nikleşme % 50’lere kadar inmektedir. Akut HCV infeksiyonu spontan olarak 12 haftaya kadar çözülmez ise pegile interferon (IFN) ile tedavi edilmektedir. Asemptomatik ve CT/TT tip IL28B polimorfizimi gösteren olgularda tedaviye 12 hafta beklenmeden başlanması önerilmektedir(4). Pegile IFN ile standard IFN’u karşılaştıran hiç- bir randomize kontrollü çalışma bulunmamak- tadır. Tedavi süresi genotipe bakılmaksızın 24 haftadır.
KHC tedavisinin 22 yıllık gelişimine baktı- ğımızda pegile interferon + ribavirin (Peg-IFN/
RBV) tedavisine proteaz inhibitörlerinin (telap- revir, boseprevir) eklenmesi ile KVY oranları
% 80’lere ulaşmıştır. Tedaviye yanıtla ilişkili fak- törlere baktığımızda IL28B CC polimorfizmi, genotip 2-3 olması, düşük viral yük (<800.000 IU/ml) ve hafif fibrozun bulunması tedaviye yanıt açısından çok önemlidir.
136
Proteaz inhibitörleri (telaprevir, boseprevir) daha yüksek bir kalıcı yanıt oranı sağlarken daha kısa süreli tedavi olanağı da sağlayabilmektedirler.
Bununla birlikte daha çok yan etki ve ilaç etkile- şimlerini de beraberinde getirmektedirler.
Telaprevir tabletleri (375 mg) günde üç kez ikişer tablet olarak kullanılırlar. Son çalışmalar günde iki kez üçer tablet kullanımının da benzer etkinlikte sonuç verebileceği bildirmektedir. Telaprevirli rejimlerde telaprevir üç ay kullanılmaktadır.
Telaprevirin ADVANCE çalışmasında naiv hastalarda KVY oranları % 75 olarak bulunmuş- tur(5). ILLUMINATE çalışmasında hızlı virolojik yanıt alınanlarda 24 haftalık tedavi ile yanıt oranı
% 92’lere kadar çıkmaktadır(7). REALIZE çalışma- sında ise daha önceki Peg-IFN/RBV tedavisine yanıtsız hastalarda KVY oranları nüks olgularda
% 86, kısmi parsiyel yanıtlılarda % 59 ve tam yanıtsızlarda % 32 olarak bulunmuştur(3).
Telaprevir başlanan hastalarda tedavinin 4. ve 12. haftasında HCV RNA düzeyi >1.000 IU/ml bulunursa veya tedavinin 24. haftasında saptanabilir düzeylerde ise tüm tedaviler kesil- melidir. Eğer Peg-IFN ya da RBV herhangi bir nedenle kesilirse, telaprevir de kesilmelidir.
Boseprevirli tedavilerde ilk 4 hafta Peg- IFN-RPV ile öncü tedavi yapılmaktadır. Takiben tedavi alınan yanıta göre 24 veya 48 haftaya tamamlanır. Boseprevir kapsülleri (200 mg) günde üç defa dörder kapsül olarak yemeklerle birlikte alınmalıdır
Boseprevirli üçlü rejimlerde naiv hastalar- da KVY oranları SPRINT-2 çalışmasında % 66 olarak bulunmuştur(6). Tedavi edilememiş hasta- larda KVY oranları RESPOND-2 çalışmasında kısmi yanıtlılarda % 52, nüks olgularda % 75 olarak bulunmuştur(1). Boseprevir tedavisi baş- lanan hastalarda tedavinin 12. haftasında HCV- RNA sonucu >100 IU/mL ise veya 24. haftada saptanabilir HCV-RNA varsa üç tedavinin de durdurulması gerekir.
Sonuç olarak KHC infeksiyonu bugün için
“tedavi edilebilir” bir hastalık konumuna gel- miştir. Yakın gelecekte ise interferonsuz rejim- lerle daha kısa sürede olguların neredeyse tama- mı tedavi edilebilecektir.
KAYNAKLAR
1. Bacon BR, Gordon SC, Lawitz E et al. Boceprevir for previously treated chronic HCV genotype 1 infection, N Engl J Med 2011;364(13):1207-17.
http://dx.doi.org/10.1056/NEJMoa1009482 PMid:21449784 PMCid:3153125
2. CDC. Epidemiology&prevention of vaccine- preventable diseases, The Pink Book. 8th ed. CDC.
MMWR. 2001;50:RR-11.
3. De Meyer S, Dierynck I, Ghys A et al.
Characterization of telaprevir treatment outcomes and resistance in patients with prior treatment failure: results from the REALIZE trial, Hepatology 2012;56(6):2106-15.
http://dx.doi.org/10.1002/hep.25962 PMid:22806681
4. Grebely J, Matthews GV, Dore GJ. Treatment of acute HCV infection, Nat Rev Gastroenterol Hepatol 2011;8(5):265-74.
PMid:21423258
5. Jacobson IM, McHutchison JG, Dusheiko G et al.
Telaprevir for previously untreated chronic hepa- titis C virus infection, N Engl J Med 2011; 364(25):
2405-16.
http://dx.doi.org/10.1056/NEJMoa1012912 PMid:21696307
6. Poordad F, McCone J Jr, Bacon BR et al. Boceprevir for untreated chronic HCV genotype 1 infection, N Engl J Med 2011;364(13):1195-206.
http://dx.doi.org/10.1056/NEJMoa1010494 PMid:21449783
7. Sherman KE, Flamm SL, Afdhal NH et al.
Response-guided telaprevir combination treat- ment for hepatitis C virus infection, N Engl J Med 2011;365(11):1014-24.
http://dx.doi.org/10.1056/NEJMoa1014463 PMid:21916639
8. Tabak F, Mert A, Ozturk R, Ergin S, Senturk H, Aktuglu Y. Role of TTV in acutenon-A-E hepatitis in Turkey, Scand J Infect Dis 2000;32:447-48.
http://dx.doi.org/10.1080/003655400750045150 PMid:10959666
9. Tahan V, Ozaras R, Karaca C et al. Is HCV genoty- ping cost-effective even when the prevalances of genotypes 2 and 3 are low? Hepatogastroenterology 2009;56(94-95):1425-8.
PMid:19950804
Eş Zamanlı Oturum: Panel 12 sunularından
ÖZEL HASTA GRUPLARINDA MANTAR İNFEKSİYONLARI Yöneten: Zekaver ODABAŞI
• İnvazif fungal infeksiyonlarda epidemiyoloji Buket ERTÜRK ŞENGEL
• İnvazif fungal infeksiyonlarda tanısal yaklaşım Beyza ENER
• İnvazif fungal infeksiyonlarda tedavi stratejileri:
Profilaksi, empirik tedavi, pre-emptif tedavi Zekaver ODABAŞI
ANKEM Derg 2013;27(Ek 2):137-148
28.ANKEM ANTİBİYOTİK VE KEMOTERAPİ KONGRESİ, ANTALYA, 22-26 MAYIS 2013