SPOR VE SAĞLIK
ENES EKREM EŞER 17170231
Sporda Sağlık
SPOR
• Genel anlamıyla spor; bireysel ve kolektif oyunlar şeklinde yapılan, genellikle yarışmaya yönelik olarak bazı kurallarla uygulanan ve geç dönemde yararlı olması beklenen beden hareketlerinin tümü olarak belirtilmektedir. Sağlığı koruma veya bozulmuş olan sağlık
durumunun düzeltilmesi düşüncesi giderek ön plana çıkmakta ve insanlar bu düşünceyle spor yapmaya davet edilmektedir.
Sporda Sağlık
Sağlık Bilgisi
• Amaç bireylere kendisi ve diğer bireylerin sağlığı için bilgi
sorumluluk duygusu aşılamaktır. Sporcu beslenmesine dikkat etmelidir. Kilo almasına neden olabilecek gıdalar ve fazla veya düzensiz yemek yememelidir. Aldığı gıdaların kalori dereceleri ile vitamin ve mineral bilgisi olmalıdır.
Düzenli Olarak Spor Yapan kişilerin sahip olduğu, bedensel avantajlardan bazıları şunlardır:
• Solunum kalp, dolaşım sistemleri daha düzenli ve verimli çalışır.
• Sindirim ve boşaltım sistemindeki aksaklıklar en aza iner.
• Eklem, tendon, ligament gibi hareket sistemi elemanları daha sağlam ve elastik hale gelir.
• İstirahat nabızları ve kan basınçları daha düşüktür.
• Kan yağları ve kolestrol düzeyleri daha düşüktür. Böylece damar sertliği daha az görülür.
• Otonom sinir sisteminin çalışması daha düzgündür.
• Şişmanlık, düz tabanlık, postür bozuklukları ve kas artrofisi daha azdır.
• Çevrelerindeki kişiler ile arkadaşlıkları daha iyidir.
Sporda Sağlık
• Düzenli egzersiz, beslenme ve stres yönetimini içeren sağlıklı yaşam tarzlarının hastalıklarda önleyici rol oynadığını, sağlıklı yaşam tarzının
olmayışının ise kalp damar hastalıkları ile psikosomatik hastalıkların ortaya çıkma oranlarını artırmaktadır.
• Hareketsizliğin sebep olduğu hastalıkların gün geçtikçe artması uluslararası alanda egzersiz ve sporun önemini artırmakta ve yararları nedeni ile
önemli bir sosyal fenomen olma fonksiyonu kazandırmaktadır.
• Hem çocuklar hem de yetişkinler açısından düzenli ve bilinçli olarak spor yapmak sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürdürebilmek için oldukça önemlidir.
Sporda Sağlık
• Sağlıklı bir yaşam için spor yapılması gerektiği daha ilkokuldayken
öğretilmeye başlanır. Zihin sağlığının ve beden sağlığının korunması için insan yaşamında önemli bir yeri vardır spor yapmanın. Spor yaparken birçok insanın yaralandığı veya sakatlandığı dikkate alınması gereken bir gerçekliliktir.
• Yapılan spora göre kıyafetler edinilmeden spor yapılmaya başlanmamalıdır.
• Spor yaparken kullanılan malzemelerin gerekli standartları taşıması gerekmektedir.
• Yapılacak sporun standartlarına uygun olmayan ortamlarda spor yapılmamalıdır.
Sporda Sağlığı Koruma
• Gerekli ısınma hareketleri yapılmadan kesinlikle spora başlanılmaması gerekmektedir. Isınma hareketleri yapılmadan spora başlanması kas yırtılmaları, kramp, eklem ağrıları gibi rahatsızlıkların müsebbibi olabilmektedir.
• En önemli noktalardan birisi birlikte yapılan sporlarda partnerlerin
seçiminin dikkatli yapılması gerekmektedir. Spor yapanların, yapılacak olan sporun kurallarını bilmesi, sporu spor için yaptığının farkında olması ve sporun bir mücadeleye dönüştürülmemesi gerekmektedir. Gereksiz hırslara mağlup olan partnerler birbirlerinin sakatlanmasına neden olabilmektedir.
Sporda Sağlığı Koruma
• Başka bir konu ise spor yapılacak zamanın vücut şartlarına göre ayarlanması gerekliliğidir. Vücudun kaldırabileceğinden daha fazla süreli spor yapmak, uzun süre yorgunluğun atılamamasına ve kas ile kemik rahatsızlıklarının ortaya çıkmasını sağlayabilmektedir.
• Spor yaparken unutulmaması gereken en önemli kural, sporun spor için yapılması gerekliliğidir. Beden sağlığını korumak ve vücut
direncinin artırılması için yapılması gerekirken, vücut sağlığından olmamak gerekir.
Sporda Sağlığı Koruma
Yetersiz Beslenme
Vücudun ihtiyaç duyduğundan daha az gıda tüketilmesi.
Dengesiz Beslenme
Bazı yiyeceklerin gereğinden fazla,
bazılarınınsa gereğinden az tüketilmesi.
Yetersiz veya dengesiz beslenmek sağlığı olumsuz etkiler.
Öneri 1: Sağlıklı Beslen
• Katkı maddeli hazır ürünlerden kaçın!
• Aldığın gıdaların son kullanma tarihine dikkat et!
• Sürekli aynı şeylerle beslenme!
• Abur cubur yeme!
• Her öğünde sağlıklı bir porsiyon ye!
• Dört yapraklı yoncanın her bir yaprağındaki gıdalarla dengeli şekilde beslen!
• Yiyeceklerin temiz olmasına özen göster!
• Gıdalarla ilgili her duyduğuna inanma, bilenlere danış!
• İçerisinde gıda boyası, yapay tatlandırıcı ve çok çeşitli koruyucu maddeler bulunan gıdalardan kaçın!
Doğru Beslenmek İçin
Yapmamız Gerekenler
4 Yapraklı
Yoncanın
tüm yapraklarından
yiyelim
SÜT ET
SEBZE
TAHIL
Spor ve Beslenme
EKMEK VE TAHILLAR
GRUBU
ET- YUMURTA- KURUBAKLA
GİL GRUBU SÜT GRUBU
Bu seçim yüksek oranda şeker içerir. Kan şekeri hızlı yükselip hızlı düşeceğinden bir sonraki öğüne kadar daha fazla acıkmanıza neden olur.
Bağışıklık sisteminin güçlenmesi için gerekli vitamin ve besin öğelerini içerir. Ayrıca posa içeriği yüksek olduğu için sindirimi yavaşlatarak kan şekerinin
dalgalanmasını engeller ve daha uzun süre tok kalmanızı sağlar.
MENÜ OLUŞTURURKEN TERCİHLERİNİZE DİKKAT EDİN
HAMBURGER PATATES
HAMBURGER
SALATA AYRAN
Sağlıksız Besinler
Patates
Kızartmaları Donatlar Cips Soda
Çikolata Krakerler
Çörekler ve Aperatif
Kekler
Çubuk Krakerler
Öğrenci Yaş Grubu : Ortaokul 7-8. Sınıf
Malzemeler : Huni, step tahtası veya denge tahtası, kutu, üzerinde besinler yazan kağıtlar
Oyun Anlatımı : Huni ve diğer malzemelerle bir parkur hazırlanır. Sınıf 2 grup halinde veya öğrenci sayısına bağlı olarak 3-4 farklı gruba ayrılır. Düdük ile yarışma başlar.
Başlangıç yerindeki kutudan çektikleri kağıtta yazan yiyeceğin sağlıklı veya sağlıksız olduğuna bakar ve parkurun sonundaki kutulardan doğru olanına atar. Step tahtası veya denge tahtasının üzerinden düşen kişi en başa döner. En hızlı yapan takım oyunu kazanır.
Not: Oyunu süre ile de oynanabilir. Belirlenen süre içerisinde en çok kağıdı doğru kutuya taşıyan takım oyunu kazanır.
Eğitsel Oyun
Kaynakça
• Sağlık Bakanlığı / Sporcu Beslenmesi - Prof. Dr. Gülgün Ersoy Dr. Dyt. Aylin Hasbay Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
(sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/A%203.pdf) (Şubat 2008)
• Sporcu Sağlığı - Doç. Dr.aydın Şentürk Korkmaz Atalay (muaythai.gov.tr) (Haziran 2017)
• Halil Öziş - Spor Ve Sağlıklı Yaşam (Ordu Olay Gazetesi) (Ekim 2016)
• Spor yaparken alınması gereken önlemler (oyunablasi.com) (Aralık 2015)
• http://ortaokul.tbm.org.tr/Saglikli-Yasam
