KIRIKKALE ATATÜRK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ
‘’MESLEK LİSELERİ AİLELER İLE BULUŞUYOR’’PROJESİ
‘’Sevilen bir yaşlı çiçek açmış kır gibidir’’
İhtiyaç sahibi kişilerde;
• Yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli ihtiyaçlarının karşılanması
• İncitilmeden, kalpleri kırılmadan yardım edilmesi,
• Hayata tutunmalarına katkıda bulunulması amacımızdır.
PROJE: MESLEK LİSELERİ AİLELER İLE BULUŞUYOR SORUMLU ÖĞRETMENLER:
• SERİNGÜL GÜÇLÜ
• DÖNDÜ YÜZER
SORUMLU ÖĞRENCİLER:
• 11/D -175 SEMİHA ÜCEKAN
• 11/D -358 BİRSEN SIRÇA
• 11/D-360 DENİZ EROĞLU
• 11/D -390 NEZAKETBOYRAZ
• 11/D -392 NİSA NAZ ERDAL HEDEFLER: Bu proje ile;
Öğrencilerde,
•Sahip oldukları millî, manevi, ahlaki, insani ve kültürel değerleri geliştirmeleri,
•İhtiyaç sahibine yardım etme, yardımlaşma, kardeşlik, merhamet, vicdan, birlik ve beraberlik duygularının güçlendirilmesi,
•Hoşgörülü, saygı ve sevgi dolu, meslek ve sanata duyarlı tutum ve davranış sahibi, başarılı bireyler olarak yetişmeleri,
•Toplumda kalıcı gönül köprüleri kurmaları,
•Sosyal becerilerinin ve kendilerine güven duygusunun gelişmesi,
•Sosyal ve kültürel alanda okulunu temsil etme bilinci kazanmaları,
•Ders dışı zamanlarını verimli geçirmeleri,
•Gerçek hayatta iş başı eğitimleri ile mesleki becerilerinin geliştirilmesi . Toplumda;
• Yardımlaşma, kardeşlik, merhamet, vicdan, birlik ve beraberlik duygularının geliştirilmesi suretiyle toplumsal duyarlılığın artırılması,
• Mesleki ve teknik eğitimin tanıtılmasına katkı sağlanması,
• Öğrenci ve öğretmenlerimizin toplumla bütünleştirilmesi,
• Salgın hastalık, yangın, deprem veya doğal afet durumlarında toplumsal yardım bilincinin artırılması hedeflenmektedir.
ZİYARET EDİLEN AİLEMİZ
Ziyaret tarihi:21.02.2022 saat :14
Osman KUTBAY, 82 yaşın da , İşçi ,emeklisi,5 çocuğu var. Eşi vefat etmiş ,gelinleri , kızı ve oğlu bakımını sıra ile yapıyorlarmış.
Ziyaretimiz esnasında kızı ve gelinleri de eğitime katıldı. Hastamız temiz bir ortamda bakılıyordu. Hipertansiyonu varmış ilaç kullanıyor, beyinde damar tıkanıklığından dolayı yardımsız bakımını yapamıyor, felç durumu yok ancak yürüyemiyormuş . El kol ve bacaklarını yatak da hareket ettirebiliyor. Daha önce ameliyat olmamış , allerjisi yok. Başka kronik
hastalığı yok. İşitme yüksek sesle konuşulursa anlıyor, görme de problemi yokmuş.
Hasta yatağa bağımlı olduğu için idrar sondası takılmış, daha önce yatak yarası varmış havalı yatak kullanmışlar bakımı yapılınca yara geçmiş. Havalı yatağı şu an kullanmadıklarını
söylediler.
AİLE ZİYARETİMİZİN YARARLI GEÇTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUZ
Ziyarette yapılanlar: Aile ziyaretimizi memnuniyetle karşıladı, ziyaret, korona önlemlerine dikkat edilerek yapıldı. Ziyaret amacımız açıklandı, hastamızla sohbet edildi.
Aşağıda belirlediğimiz konularda öğrencilerimiz tarafından aile üyelerine eğitim yapıldı.
Hastamıza önerilerde bulunuldu. Hareket kabiliyeti kontrol edildi, tansiyonu ölçüldü ,yatak yarası kontrolü yapıldı. Yatak yarası oluşmamıştı ,havalı yatak kullanmaları önerildi. Ölçümde tansiyonu yüksekti ,2 defa kontrol yapıldı ilacını düzenli içmesi ve tuz oranını azaltması
konusunda önerilerde bulunuldu. Aile hekimine durumunu bildirmeleri söylendi. İdrar sondası kontrol edildi ,enfeksiyon önlemleri anlatıldı. Sonda da az idrar atıldığı tespit edildi . Günlük su miktarını ve sıvı içecekleri artırmaları istendi (Hasta çok az su içiyormuş) .Yaşlılar için hareket etmenin ve güneş ışığı almanın önemi anlatıldı Yatak da pozisyon verme, bacak kol ve ayak pasif hareket ettirme uygulamalı olarak gösterildi. Yaşlı hastamız ile sohbet edildi, önerilerde bulunuldu. İhtiyaç ve istekleri soruldu . Ziyaretten memnuniyetini dile getirdi.
Öğrencilerimiz için de mesleki gelişim ve değerlerimiz yönünden yararlı oldu.
EĞİTİM KONULARIMIZ
1)Ziyaret ettiğimiz ailelerin basit sağlık kontrolleri ve kişisel bakımlarının, hayatlarını
kolaylaştırıcı bilgilendirme ve yardımların, onları mutlu edecek maddi ve manevi dokunuşların yanı sıra toplum hizmeti kapsamında değerlendirilebilecek bilgilendirme ve diğer çalışmaların belirli bir plan ve proje dâhilinde yerel imkânlarla yapılmasını sağlamak.
2)Kişisel bakım, yatağa bağımlı yaşlı hastalara yönelik hijyen uygulamaları,
3)Yaşlılık da sağlıklı beslenme (Yüksek tansiyonda ,osteoporozda beslenme ilkeleri) 4)Yatak yarasından korunma ve bakım,
5)Yatağa bağımlı hastalarda bacak ve ayak egzersizleri, hastaya yatak yarasını önlemek için verilecek pozisyonları uygulamalı göstermek,
6) Tarihi geçmiş ilaç vb. kullanılmaması konusunda bilgilendirme, öğrencilere ilaçlar hakkında bilgi vermek ,
7)Covid 19 salgını ile mücadele, sosyal mesafe, maske kullanımı ve temizlik kuralları hakkında bilgilendirme,
8) Tansiyon ölçümleri gibi, temel sağlık kontrolleri yapılarak sorun saptananların sağlık kurumlarına yönlendirilmesi,
9)Covid 19 salgını ile mücadele kapsamında gidilen aileye dezenfektan ve maske verilmesi, 10)Covid 19 salgınında aşılanmanın öneminin anlatılması.
YATAĞA BAĞIMLI YAŞLI HASTADA HİJYEN
Yaşlanma geri dönüşsüz, tüm sistemleri etkileyen ve kaçınılmaz fizyolojik bir süreçtir. Buna bağlı olarak da yaşlılara özgü bazı sorunlar ortaya çıkmaktadır . Ayrıca yaşlı birey çeşitli hastalıklar ve durumlar nedeniyle yaşamını yatağa bağımlı bir biçimde sürdürmek zorunda kalabilmektedir.
Kişisel Hijyen
Kişisel sağlığımızın temelini hijyen oluşturur. Hijyen; sağlığın korunması, geliştirilmesi, sürdürülmesi ve sağlık için yararlı davranış ve uygulamaların yapılmasıdır.
Yatağa bağımlı yaşlı hasta, banyo yapma, tuvalet gereksinimlerini karşılama, saç bakımı, ağız bakımı, giyinme, yemek yeme, hareket etme, güvenliği sağlama, kişiler arası iletişim kurma, el becerilerini kullanabilme gibi günlük yaşam aktivitelerinin tamamını ya da bir kısmını yerine getirmede başkalarının yardımına ihtiyaç duyar.
Bununla birlikte yaşlı hasta kişisel ihtiyaçlarını karşılayamadığı ve bir başkasına bağımlı olduğu için kendini rahatsız, gergin ve suçlu hissedebilir. Eğer yaşlı hastanın bilinci yerinde ise hasta ile konuşarak onun tedirginliği ve rahatsızlığı giderilmeli, mümkün olduğunca yaşlı hastanın bakıma katılımı sağlanmalıdır.
Hijyen Uygulamalarının Amaçları
• Vücut salgılarının, atıklarının ve geçici mikroorganizmaların vücuttan uzaklaştırılması yoluyla temizliği sağlamak ve enfeksiyon riskini azaltmak,,
• Bireyin rahatlamasını, dinlenmesini, gevşemesini sağlamak ve kas gerilimini azaltmak
• Vücuttaki kötü kokuları gidermek,
• Bireyin genel görünümünü olumlu hale getirmek, benlik imgesini geliştirmek,
• Deri sağlığını sürdürmek ve geliştirmek,
• Diş ve diş etlerinin sağlıklı kalmasını sağlayarak bireyin iyi beslenmesini desteklemek,
• Normal yaşam aktivitelerinin sürdürülmesine yardımcı olmak,
• Hasta sağlığına kavuştuğu zaman yaşamını kısıtlayacak komplikasyonlardan korumak, YATAĞA BAĞIMLI YAŞLI HASTALARA YÖNELİK HİJYEN UYGULAMALARI
1) Günlük Yapılması Gereken Bakımlar 2) Haftalık Yapılması Gereken Bakımlar
• Göz Bakımı • Saç Banyosu
• Ağız ve Diş Bakımı • Vücut Banyosu
• Protez Bakımı
• Kulak ve Burun Bakımı
• Tuvalet Bakımı
• Kısmi Vücut Temizliği
• Ayak Bakımı
• Yatak Çarşaflarının Değişimi
Yaşlılarda Beslenme
Kişilerin yaş almasıyla birlikte çeşitli sağlık sorunları da ortaya çıkabilir. Bu hastalıklar beslenme ile ters orantılı olacaktır. Yaşlı hastalarda sağlıklı beslenmeye ne kadar dikkat edilmezse hastalıklar da o derecede ilerleyecektir. Yaşlılarda hastalık sırasında beslenme kişinin yaşadığı hastalığı göre değişmektedir. Bazı hastalıklarda hastanın kilo alması gerekirken bazı hastalıklarda hastanın kilo vermesi istenir.
Özellikle diyabet hastalığına yakalanan yaşlıların kilo vermelerini sağlayacak yemekler yemeleri gerekmektedir. Bunun yanında kansere yakalanan yaşlı hastalar ise kilo almaya yardımcı olacak bir program ile beslenmelilerdir. Hastalıktan hastalığa değişen bu durumun dışında tüm yaşlı bireylerin uyması gereken bazı beslenme ilkeleri de vardır.
Yaşlı hastalarda beslenmede dikkat edilmesi gereken ilk kural bol su içmeye özen göstermektir.
Günde en az 2 litre su içmek hastalıklardan kurtulmanın en etkili yoludur.
Bunun yanında vücuttaki su oranını azaltacak tuz kullanımından uzak durulmalıdır.
Günlük öğün sayısı 3 ana ve 3 ara olarak düzenlenmelidir. Öğünlerde besin çeşitliliği olmasına özen gösterilmelidir.
Yaşlı hastalarda sağlıklı beslenme için şeker ve hamur tatlılarının tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Yiyecekler haşlama veya ızgara yoluyla pişirilmelidir.
Yaşlılıkta Genel Beslenme İlkeleri
Genel olarak yaşlılıkta beslenme ilkeleri ve uyulması gereken kurallar aşağıda özetlenmiştir:
Günlük öğün sayısı üç ana, üç ara öğün şeklinde düzenlenmelidir. Böylece öğünlere düşen yiyecek miktarları azaltılarak sindirim güçlükleri önlenmiş olur.
Her öğünde dört temel besin grubundan olan et ve ürünleri, süt ve ürünleri, sebze ve meyveler ile tahıllar bulunmalı ve besin çeşitliliğinin sağlanmasına özen gösterilmelidir.
Günde en az beş porsiyon sebze ve meyve tüketilmelidir.
Posa miktarı yüksek olan kuru baklagiller, sebze, meyve ve kepekli tahılların tüketilmesine özen gösterilmelidir.
Sıvı tüketimi arttırılmalıdır. Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir. Günlük ihtiyacın tümü su olarak tüketilemiyorsa ıhlamur, taze sıkılmış meyve suyu, bitkisel çaylar, ayran, komposto ya da açık çay ile bu miktar karşılanabilir.
Ancak bunların hiçbiri vücut fonksiyonlarında su kadar etkili değildir.
Kalsiyum içeriği yüksek olan besinler tüketilmelidir. Yağı azaltılmış ya da yağsız süt ve ürünleri en iyi kalsiyum kaynağıdır.
Omega 3 yağ asitlerinin yoğun olarak bulunduğu balık türleri haftada en az iki kez tüketilmelidir.
Margarin, tereyağı, kuyruk yağı gibi katı yağların tüketimi kan kolesterol seviyesinin yükselmesine neden olarak kalp-damar hastalıkları için risk yaratır.
Bu nedenle ilerleyen yaşlarda bu yağlar tüketilmemelidir.
Yaşlı hastalarda beslenme sırasında mutlaka besin çeşitliliği sağlanmalıdır. İştahsızlık nedeniyle tek tip beslenmekten kaçınılmalıdır.
Yaşlılarda hastalık sırasında beslenme için günde en az üç öğün tüketilmelidir.
Yaşlılıkta beslenme sırasında ideal vücut ağırlığı ve kas gücü korunmalıdır.
Yaşlılıkta hasta beslenmesi uygulanırken besinler doğru hazırlanmalı, pişirilmeli ve saklanmalıdır.
Yaşlı hastalarda beslenme için sebze ve meyveler bol ve çeşitli tüketilmelidir.
Ekmek ve diğer tahılların yeterli miktarda tüketilmesi yaşlılarda hastalık sırasında beslenme için önemlidir.
Yaşlılıkta beslenme sürecinde doymuş yağ tüketimi azaltılmalıdır.
Kalsiyum içeriği yüksek besinler tüketilmesi yaşlılıkta beslenme için gereklidir.
Yaşlı hastalarda beslenme sırasında tuz ve sodyum tüketimi azaltılmalıdır.
Şeker tüketiminin azaltılması yaşlılıkta hasta beslenmesi için gereklidir.
Yaşlı hastalarda beslenme sırasında alkol içilmemeli ve sigara kullanılmamalıdır.
Yaşlılarda hastalık sırasında beslenme sadece hastalıkların önüne geçmek için değil, daha sağlıklı bir vücuda kavuşarak günlük yapılan aktivite miktarını artırmak açısından da önemlidir.
Yeterli ve dengeli beslenen hastaların vücut sağlıkları da yerine gelecektir.
Yüksek Tansiyonda Beslenme İlkeleri
Tansiyon hastalarının sağlıklı bir beslenme diyeti ve günlük düzenli egzersizlerle kilo vermeleri sağlanmalıdır.
Yüksek tansiyon hastalarının günlük tuz kullanımı en aza indirilmeli, hatta mümkünse hiç kullanılmamalıdır.
En fazla tuz içeren gıdalar; yeşil yapraklısebzeler, süt, et, yumurta, kek, bisküvi, konserveler, hazır çorbalar, ekmek, zeytin, peynir, turşu, hardal, ketçap, mayonez, salata soslarıdır.
Tansiyon düşürücü ilaçlar az tuz kullanıldığında daha etkili olur.
Yeterli derecede potasyum, kalsiyum, magnezyum alımı sağlanmalıdır.
Fazla miktarda hayvansal yağ içeren besinler yerine bitkisel yağlar (mısır özü, zeytinyağı) tercih edilmelidir.
Tansiyon çok yüksek değilse fazla olmamak kaydıyla çay ve kahve içilebilir.
Sigaranın tansiyonu arttırıcı etkisi olduğundan kesinlikle kullanılmamalıdır.
Osteoporozda Beslenme İlkeleri
Osteoporoz, kemiklerden kalsiyum kaybının artması sonucunda kırık riskinin arttığı bir hastalıktır. Tüm iskeleti etkilemekle birlikte kırıklar genellikle bilek, omurga ve kalça kemiğinde oluşmaktadır.
Bu tür hastalarda beslenme;
Kalsiyumdan zengin besinlerle yeterli kalsiyum alımı sağlanmalıdır.
D vitamininden etkin bir şekilde yararlanmak için her gün ortalama 15-30 dakika güneşlenmeye özen gösterilmelidir. Bunun için yüz ve kollar dirseklere kadar açık bırakılmalıdır.
Tuz tüketimi ve turşu, salamura gibi sodyumdan zengin besinler sınırlandırılmalıdır.
Sofrada tuz bulundurmamaya özen gösterilmelidir.
Kafein ve alkol tüketimi sınırlı olmalıdır.
Aktif yaşam desteklenmeli ve düzenli egzersiz yapılmalıdır
Yatak Yarası (Bası Yarası) Nedir?
Her hangi bir nedenle hareket kısıtlığı olan(depresyon, aşırı kilo vb gibi..) kişiler ve
hastalarda (komada , felç geçirmiş hastalar, son dönem kanser hastaları) uzun süre yatmaya bağlı oluşan yaralara yatak yarası diğer adı ile basınç yarası diyoruz. Yatak yaraları iyi bir hasta bakımı ve cilt bakımı ile önlenebilir.
Yatak yarası oluşmuş ise profesyonel yara bakım ile iyileşebilir. Yatak aralarını önlemek çok daha kolaydır.
Pozisyon verilmesi( hastanın sağ, sol yan eğer yatabiliyorsa yüzükoyun yatırılması) çok önemlidir. Bol proteinli yeterli ve dengeli beslenmesi hem yara oluşmaması için, hem de açılmış yaraların hızla kapanması için çok önemlidir. Cilt temizliği ve bakımı özenle
yapılmalıdır.
Cilt çok kuru olmamalı, ıslak ta kalmamalıdır. Yatağa bağımlı hasta günde bir defa cilt bütünlüğü ve yatak yarası oluşma riskine karşı değerlendirilmelidir.
Kızarıklık başladığı anda mutlaka önlem alınmalıdır. Kızarıklık aşamasında müdahale dilmez ise çok daha ileri yaralar oluşabilir.
Yatak Yarası (Bası Yarası) Nasıl Önlenir?
Yatağa bağımlı hasta günlük cilt görünümü açısından değerlendirilmelidir.
Özellikle kemik çıkıntılarının olduğu yerler ve basınç altında kalan bölgeler kızarıklık açısından gözlenmelidir.
Kızarıklık dikkate alınmaz ise bakımı çok zor olan yatak yaraları gelişebilir.
Öncelikle hastanın beslenmesi çok önemlidir. Bol proteinli ve kalorisi yüksek olan yiyeceklerle beslenmelidir.
Günde en az 2-2,5 lt su içmelidir.
Yatağın yapısı önemlidir, boru tipi havalı yataklar ve visko şilteler yapılan çalışmalara göre yara açılmasını önleyebilir. Fakat düzenli pozisyon değişimi ve hasta bakımı da çok önemlidir.
2 saatte bir pozisyon verilmelidir.
2 saati geçen basınç altında kalan doku ölmeye başlar ve yara oluşur. Pozisyon değiştirirken yastıklarla belli bölgeleri desteklenmeli.
Cilt temiz tutulmalıdır, hastanın altı kirlendiğinde hemen temizlenmelidir.
Cilt ne çok kuru olmalı ne de ıslak kalmalıdır, cildin doğal nemini koruyan bir nemlendirici kullanılabilir.
Hastalara cilt temizlenip silme banyosu ve banyo yaptırılmalı, cildi nemlendiren kremler sürülmeli, basınca maruz kalan yerlere kremle masaj yapılmalı.
Yatak takımları temiz olmalı, gergin yapılmalı.
Yatak egzersizleri yaptırılmalı.
YATAĞA BAĞIMLI HASTALARDA BACAK VE AYAK EGZERSİZLERİ
Kendisi hareket edemeyen hastaların kalça, diz ve ayak eklemlerini esnetmek için pasif fizik tedavi hareketleri yapılmalıdır. Bu egzersizler hasta sırtüstü yatar pozisyonda iken yavaş ritimde uygulanır. Her hareket her bir eklem için günde 3 kez 10 tekrar uygulanmalıdır. Daha sık da yapılabilir.
Diz ve Bacağı Bükme
Bir elinizle diz altından tutun, diğer elinizle topuktan kavrayın. Hastanın dizini kaldırıp
göğsüne doğru bükün. Bu sırada kalçanın dönmesine izin vermeyin. Ayak kalça ile aynı hizada olmalı ve içe ya da dışa savrulmamalıdır. Daha sonra bacak tekrar başlangıç pozisyonuna getirilir.
Ayak Bileğini Döndürme
Hastanın dizi düzken bir elinizle ayak bileğini sabit tutun. Diğer elinizle ayağı kavrayarak içe ve dışa doğru çevirin.
Ayak Parmaklarını Bükme ve Açma
Hastanın dizi düzken bir elinizle ayak bileğini sabit tutun. Diğer elinizle ayak parmaklarından tutarak nazikçe tüm parmakları öne ve arkaya hareket ettirin.
Ayak Bileğini Germe
Bir elinizle ayağı topuktan sıkıca kavrayın, kolunuzun ön kısmını ayağın uç kısmına dayayın.
Ayağın ön kısmını yukarı (hastanın dizine doğru) itin. Böylece baldırdaki kasları gerin Bir elinizle topuktan kavrarken diğer elinizle ayağın ön kısmından aşağı doğru itin. Böylece bacağın ön tarafındaki kas ve bağlar esnetilir. Bu hareketi diz ve bükülüyken yapın.
Kol ve Eller için Pasif Fizik Tedavi Hareketleri
Bu hareketler hasta sırtüstü yatar veya oturur pozisyonda iken uygulanabilir. Hareketler yavaş ritimde günde 3 kez 10 tekrar uygulanmalıdır. Daha sık da yapılabilir.
Dirseği Büküp Açma
El Bileği ve Parmakları Bükme ve Açma
Bir elinizle bilekten diğer elinizle parmaklardan kavrayın. Parmaklar açık iken el bileğini arkaya doğru 90 derece esnetin. Ardından parmakları bükerek el bileğini içe doğru 90 derece esnetin.
Başparmak Bükme ve Açma
Başparmağı küçük parmağa doğru bükün. Sonra başparmağı açarak elin dışına doğru esnetin.
KOVİD 19 TEDBİRLERİ
Covid 19 salgını ile mücadele de; sosyal mesafe, maske kullanımı, ve temizlik kuralları hakkında bilgilendirme.
COVID-19 HASTALIĞINI EVİNİZDEN UZAK TUTMAK İÇİN TEMİZLİK VE HİJYEN
Koronavirüs hastalığı (COVID-19) gıda yoluyla bulaşır mı? Bu süreçte çamaşırları nasıl yıkamalıyım? Bir yandan gündelik sorumluluklarla boğuşurken diğer yandan sevdiklerinin güvenliğini ve sağlığını korumaya çalışmak aileler için sıradan ev işlerini bile bir belirsizlik ve endişe kaynağı haline getirdi. Virüsle ilgili yanlış bilgilerin yayılması herkesi riske atarken, doğruyla yanlışı ayırt etmeyi de zorlaştırarak stresi de arttırıyor.
COVID-19 hastalığı virüsü üzerine yapılan araştırmalar halen devam ediyor. Fakat şunu biliyoruz ki virüs, enfekte olmuş bir kişinin solunum yolu damlacıklarıyla (konuşma, öksürme ve hapşırma yoluyla) doğrudan temas etme ve virüsün bulaştığı yüzeylere dokunma yoluyla geçiyor. Virüs bulaştığı yüzeylerde birkaç saatten birkaç güne kadar değişen bir
aralıkta hayatta kalabiliyor. Ancak haberler iyi; çünkü virüs basit dezenfektanlarla etkisiz hale getirilebiliyor.
Ebeveynlere yardımcı olmak için uzmanların COVID-19'a dair paylaştığı en güncel bilgileri ve virüsü evinizden uzak tutmak için birtakım ipuçlarını derledik.
Kişisel Hijyen
-Basit hijyen önlemleri ailenizin ve başkalarının sağlığını korumaya yardımcı olabilir.
-Yüzünüze dokunmayın
--Gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçının.
Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı kapatmak için ellerinizi kullanmayın -Öksürürken veya hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu dirseğinizle kapatın.
-Kullandığınız mendili hemen kapalı bir çöp kutusuna atın.
-Mesafenizi koruyun
-Öksüren veya hapşıran kişilerden en az 1,5 metre uzakta durun.
-Ellerinizi yıkayın, yıkayın, yıkayın
-Evet her yerde bunu duyuyorsunuz, çünkü savunma hattının en önemli noktası.
- Ellerinizi en az 20-30 saniye sürecek şekilde su ve sabunla sık sık yıkayın.
-Burnunuzu temizledikten, mendile hapşırdıktan ve tuvaleti kullandıktan sonra; evden çıkmadan ve eve girince, yemek hazırlamadan ve yemekten önce ve lens takmadan önce mutlaka ellerinizi yıkayın.
-El dezenfektanı kullanıyorsanız en az yüzde 60 alkol içeriği olanlardan alın. Kullanırken elinizin tüm kısımlarına yayılacak şekilde sürün ve ellerinizi kuruyana kadar 20-30 saniye kadar birbiriyle ovuşturun.
-Elleriniz gözle görülür şekilde kirli ise muhakkak sabun ve suyla yıkayın.
Biliyor muydunuz?
Sabun kullandığınız ve ellerinizi doğru şekilde yıkadığınız sürece sıcak su ve soğuk su mikropları ve virüsleri öldürmede eşit derecede etkilidir.
Ev temizliği
Sık temas edilen yüzeylerin düzenli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi, enfeksiyon riskini azaltmak için önemli bir tedbirdir.
Güvenli ve etkili şekilde kullanmak için temizlik ürünlerini, talimatlarına uygun kullanın; eldiven takmak ve ortamın hava almasını sağlamak gibi ürünü uygularken almanız gereken önlemlere dikkat edin.
Temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi gereken, sık temas edilen yüzeyler
Her ev farklıdır, ancak hepimizin sık kullandığı bazı yüzeyler vardır. Bunların arasında kapı kolları, masalar, sandalyeler, tırabzanlar, mutfak ve banyo yüzeyleri, musluklar, tuvaletler, elektrik anahtarları, cep telefonları, bilgisayarlar, tabletler, klavyeler, uzaktan kumandalar, oyun kumandaları ve en sevilen oyuncaklar bulunur.
Temizlemek ve dezenfekte etmek için ne kullanılmalı
Kirli bir yüzeyi önce sabunlu veya deterjanlı suyla temizleyin. Daha sonra alkol (en az yüzde 60) veya çamaşır suyu içeren bir dezenfektanla silin. Sirke ve benzeri doğal ürünler tavsiye edilmemektedir.Ev kullanımına uygun seyreltilmiş çamaşır suyu çözeltileri de bazı yüzeylerde kullanılabilir.
Nasıl dezenfekte etmeli
Temizleyici solüsyonları yüzeye sürer sürmez silmemek önemlidir.
Mendil ve sprey gibi pek çok dezenfektan ürünün etkili olması için yüzey üzerinde birkaç dakika ıslak halde kalması gerekir. Ürünü tavsiye edildiği şekilde kullandığınızdan emin olmak ve cep telefonu gibi hassas elektronik aletlere zarar vermemek için daima ürünün üzerindeki talimatları okuyun.
Elektronik aletlerde silinebilir kılıflar kullanabilirsiniz.
Çamaşırların yıkanması
COVID-19 hastalığı virüsünün kumaş üzerinde ne kadar süre canlı kaldığı şu an için kesin olarak bilinmiyor, ancak pek çok kıyafet plastik ve metal elementler içerdiğinden bunların üzerinde birkaç saat ila birkaç gün arasında canlı kalabilir.
Tedbirli ve sağduyulu davranın. Eve girdiğinizde ayakkabılarınızı çıkarmak, kalabalık ortamlardan çıkıp eve döndüğünüzde çamaşırlarınızı değiştirip temiz kıyafetler giymek ve eve girer girmez ellerinizi su ve sabunla yıkamak uygulayabileceğiniz iyi yöntemler arasında bulunuyor.
Evde çamaşır yıkarken
Nevresimleri, havluları ve kıyafetleri düzenli olarak yıkayın.
• Virüsün havaya dağılması ihtimalini en aza indirmek için kirli çamaşırları silkelemekten kaçının.
• Kıyafetleri uygun olan en yüksek sıcaklıkta sabun veya deterjanla yıkayın, iyice kurutun.
Bu adımlar virüsün ölmesini sağlayacaktır.
• Çamaşırlarla temasın hemen ardından ellerinizi su ve sabunla yıkayın veya alkol içerikli bir el temizleyicisiyle ovuşturun.
• Kirli torbasını ve sepetini de yıkayın. Kirli çamaşırları tek kullanımlık torbalarda tutabilirsiniz.
Yemek hazırlarken
Gıdadan veya gıda paketinden COVID-19 hastalığı virüsü kapabileceğine dair henüz herhangi bir kanıt olmasa da, insanların virüs bulaşmış bir yüzeye veya nesneye dokunduktan sonra yüzlerine dokunmaları sonucu enfekte olmaları mümkün.Bu konuda en büyük risk, dışarıda gıda alışverişi yaparken veya eve gelen siparişi alırken (virüsün görüldüğü bölgelerde herhangi bir siparişi alırken) diğer kişilerle yakın temasta bulunmak.
Yemek hazırlarken gıda kaynaklı herhangi bir hastalığın bulaşmasının önüne geçmek, daima önemlidir.
Gıda paketi ve temas önlemleri
• Her türlü gereksiz paketi (dış poşet gibi) çıkarın ve kapağı olan bir çöp kutusuna atın.
• Gıdayı kabından çıkarın, temiz bir tabağa koyun ve kabı atın.
• Konserve kutusu gibi kaplar açılmadan veya dolaba konmadan önce bir dezenfektanla silinerek temizlenebilir.
• Meyve-sebze gibi paketli olmayan ürünleri bol suyla iyice yıkayın.
• Hemen ardından ellerinizi su ve sabunla yıkayın veya alkol içerikli bir el temizleyicisiyle silin.
Genel gıda hijyeni için ipuçları
• Yemek hazırlamaya başlamadan önce ellerinizi en az 20 saniye su ve sabunla iyice yıkayın.
• Çiğ eti ve balığı hazırlarken ayrı kesme tahtaları kullanın. Yemeği önerilen sıcaklıkta pişirin.
• Gıda artıklarını ve paketleri geri dönüşüme gönderin veya uygun ve temiz bir şekilde bertaraf edin.
• Çöpleri biriktirmekten kaçının zira bu yığınlar haşereleri çekebilir.
