Vergide Değişim*
Kurumlar Vergisi
Adnan Nas
PricewaterhouseCoopers Kıdemli Ortak
İzmir, 27 Nisan 2006
Vergide Değişim Dönemi
Türk Vergi Sistemi ve Vergi İdaresi, 2001’den bu yana istikrarlı bir şekilde
uygulanan, AB süreci ve IMF Programı gibi iki temel çapaya bağlanan ekonomik güçlenme ve değişim programının önemli bir parçası olarak ciddi bir dönüşüm ve gelişim sürecindedir.
• Ekonominin bütün aktörlerinin ve öncelikle işletmelerin, bu sürece hazırlıklı olması ve uyum göstermesi gerekir.
• Sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve üniversite temsilcilerini örnek bir sinerji ile koordine eden Vergi Konseyi’nin desteği ile Maliye Bakanlığı ana vergi kanunlarını
yenilemektedir; Kurumlar Vergisi çalışmaları tamamlanıp TBMM’ne sunulmuş, Gelir Vergisi ve Vergi Usul Kanunları ile ilgili çalışmalar da ileri bir aşamaya ulaşmıştır.
Temel Sorunlar
• Ekonomik istikrar ve güçlenme programı perspektifine ve sürdürülebilir büyüme amacına uyum
• Vergi tabanının darlığı
• Vergi sisteminin konjonktürel politikalar sonucu yapılan sık değişikliklerle,
bütünlüğünü ve tutarlılığını yitirmesi
• Türkiye’nin bir yatırım ortamı olarak cazibesini arttırma ihtiyacı
• AB ile uyum
• Mevzuatın sadelik ve açıklıktan uzaklaşması; ayrıca gerçek geliri
kavrayamaması, gönüllü uyum eksikliği
• Mevcut oranların verimli olmaması
Vergi Sisteminde Gelişme
• Uygulamalarda açıklık, homojenlik,
bütünlük sağlamak amacıyla temel vergi kanunları sade ve kolay anlaşılır şekilde ve kapsamı modernleştirilerek yeniden yazılmaktadır.
• İstisna ve muafiyetler vergi tabanını genişletecek ve istismarı önleyecek şekilde gözden geçirilmektedir.
• Dışa açık ve yapışkan enflasyondan kurtulmuş yani normalleşmiş bir
ekonomide global dünyaya daha iyi eklemlenmiş, vergi güvenliğine,
sürdürülebilir büyümeye, gönüllü uyuma odaklanan cesur bir maliye politikasını sürekli hale getirmek hedeflenmektedir.
Vergi İdaresinde Gelişme
• Vergi İdaresi, yarı özerk olarak kurulan Gelir İdaresi Başkanlığı altında
fonksiyonel bir şekilde örgütlenmiş ve yerel vergi daireleri doğrudan merkeze bağlanmıştır.
• Vergi İdaresi, mükellefe daha iyi hizmet vermeye ve gönüllü uyumu sağlamaya, etkinlik ve verimliliği arttırmaya
odaklanmıştır.
• Vergi İdaresinin ve denetiminin etkinliğini sağlayacak entegre bir bilgi teknolojisi destek sistemi oluşturulması için
çalışmalar yoğunlaşmıştır.
• AB’nin finansal desteği ile
Kurumlar Vergisi’nde ne yapılıyor?
•
Kanunun sistematiği, sadelik ve tutarlılık sağlayacak şekilde yenileniyor.
•
Oran, Türkiye’yi yatırım ortamı olarak çekici kılacak bir düzeye indiriliyor.
(%20)
•
Böylece temettüler üzerinde konsolide vergi yükü tam mükellefler için %34, dar mükellefler için %28 düzeyine inmiş olacak.
•
Gerek mevzuata önceden konulan hükümlerin geliştirilmesi, gerekse yeni hükümler konması yoluyla Türk ekonomisinin ve işletmelerinin
globalleşmeye daha uyumlu bir çerçeveye kavuşması sağlanacak. (Yurtdışı
iştirak ve şube kazançları, uluslar arası holding düzenlemesi, yurtdışı inşaat
kazançları)
Kurumlar Vergisi’nde ne yapılıyor?
(devam)
•
Yerli ve yabancı işletmelerin faaliyetlerini daha öngörülebilir ve uluslar arası (OECD) standartlara uyumlu bir ortamda yürütmeleri sağlanıyor. (Örtülü kazanç, örtülü sermaye)
•
Türk Vergi İdaresi’nin etkinliğini ve sınır ötesi saydamlığı arttıracak
düzenlemeler getiriliyor. (Kontrol edilen yabancı şirket, zararlı vergi rekabeti)
•
İşletmelerin ölçek optimizasyonu ve yeniden yapılanması ile ilgili
hükümlerdeki belirsizlikler gideriliyor. (Devir/Bölünme/Tasfiye, yurtdışı vergilerin mahsubu)
•
Belli tutarların üstündeki büyük yatırımlarda indirimli kurumlar vergisi oranı
getirilmesi tartışılıyor.
Sorunlar ve Tereddütler
•
Yatırım indiriminin kaldırılmasıyla müktesep hakların zedelenmesi
•
Yasalaşma sürecindeki gecikmeyle doğan uygulama ve yürürlük
sorunları
•