Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi
1 Ocak - 30 Haziran 2009 ara hesap dönemine ait
özet konsolide finansal tablolar ve inceleme raporu
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi
İçindekiler
Sayfa
İnceleme raporu 1
Ara dönem konsolide özet bilanço 2 - 3
Ara dönem konsolide özet gelir tablosu 4
Ara dönem konsolide kapsamlı gelir tablosu 5
Ara dönem konsolide özsermaye değişim tablosu 6
Ara dönem konsolide nakit akım tablosu 7
Özet konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar 8 - 35
1 Ocak - 30 Haziran 2009 ara hesap dönemine ait
Özet konsolide finansal tablolar hakkında inceleme raporu
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi Yönetim Kurulu’na:
Giriş
Tofaş Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi (Şirket)’nin ve bağlı ortaklıklarının (birlikte “Grup” olarak anılacaktır) ekte yer alan 30 Haziran 2009 tarihli özet bilançosu, aynı tarihte sona eren altı aylık özet konsolide gelir, kapsamlı gelir, özsermaye değişim ve nakit akım tabloları tarafımızca incelenmiştir.
Şirket yönetiminin sorumluluğu, söz konusu ara dönem özet konsolide finansal tablolarının Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına uygun olarak hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumudur. Bizim sorumluluğumuz bu ara dönem özet konsolide finansal tabloların incelenmesine ilişkin ulaşılan sonucun açıklanmasıdır.
İncelemenin kapsamı
İncelememiz Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartları
düzenlemelerine uygun olarak yapılmıştır. Ara dönem özet konsolide finansal tabloların incelenmesi, ağırlıklı olarak finansal raporlama sürecinden sorumlu kişilerden bilgi toplanması, analitik inceleme ve diğer inceleme tekniklerinin uygulanmasını kapsamaktadır. Bir incelemenin kapsamı Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartları çerçevesinde yapılan bağımsız denetim çalışmasına göre daha dar olduğundan, inceleme, bağımsız denetimde farkında olunması gereken tüm önemli hususları ortaya çıkarabilme konusunda güvence sağlamaz. Dolayısıyla, incelememiz sonucunda bir bağımsız denetim görüşü açıklanmamıştır.
Sonuç
İncelememiz sonucunda, ekteki ara dönem özet konsolide finansal tablolarının, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına tüm önemli yönleriyle uygun hazırlanmadığı konusunda herhangi bir hususa rastlanılmamıştır.
Diğer husus
Not 18’de belirtildiği üzere, Şirket’in satışlarının ve alımlarının önemli bir bölümü ilişkili kuruluşlarla gerçekleştirilmiştir.
Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited
Erdem Tecer, SMMM Sorumlu Ortak, Başdenetçi 10 Ağustos 2009
İstanbul, Türkiye
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle Konsolide özet bilanço
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
Dipnot referansları
(İncelemeden geçmiş) 30 Haziran 2009
(Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2008 Varlıklar
Dönen varlıklar 1.907.724 1.457.338
Nakit ve nakit benzerleri 4 545.328 216.134
Finansal yatırımlar 5 49.429 29.105
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar 18 513.690 463.599
- Diğer ticari alacaklar 7 248.727 124.201
Kısa vadeli tüketici finansman kredileri 189.925 179.930
Diğer alacaklar 935 1.323
Stoklar 8 291.132 325.746
Diğer dönen varlıklar 12 68.558 117.300
Duran varlıklar 2.230.062 2.113.304
Uzun vadeli tüketici finansman kredileri 130.935 142.763
Finansal yatırımlar
- Satılmaya hazır finansal yatırımlar 5 32.659 32.659
Maddi duran varlıklar 9 1.174.457 1.147.990
Maddi olmayan duran varlıklar 10 798.485 692.857
Diğer duran varlıklar 12 93.526 97.035
Toplam varlıklar 4.137.786 3.570.642
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle Konsolide özet bilanço
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
Dipnot Referansları
(İncelemeden geçmiş) 30 Haziran 2009
(Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2008 Kaynaklar
Kısa vadeli yükümlülükler 1.743.263 1.324.920
Finansal borçlar 6 436.104 483.677
Diğer finansal yükümlülükler 1.316 -
Ticari borçlar
- İlişkili taraflara ticari borçlar 18 620.890 395.959
- Diğer ticari borçlar 7 571.606 358.046
Borç karşılıkları 11 94.557 41.141
Diğer kısa vadeli yükümlülükler 12 18.790 46.097
Uzun vadeli yükümlülükler 1.210.743 1.126.261
Finansal borçlar 6 1.037.732 955.141
Devlet teşvik ve yardımları 89.297 88.737
Kıdem tazminatı karşılığı 60.827 70.221
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 16 22.887 12.162
Özkaynaklar 1.183.780 1.119.461
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Ödenmiş sermaye 500.000 500.000
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları 348.382 348.382
Finansal varlıklar değer artış fonu 19.880 20.926
Nakit akım koruması ile ilgili birikmiş kar / (zarar) (94.450) (95.443)
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 60.221 30.812
Geçmiş yıllar kar/zararları 249.229 139.030
Net dönem karı/zararı 100.518 175.754
Toplam kaynaklar 4.137.786 3.570.642
Sayfa 8 ile 35 arasında yer alan dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet gelir tablosu
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
İncelemeden
geçmiş İncelemeden
geçmiş
Dipnot referansları
30 Haziran 2009 itibariyle sona
eren altı aylık dönem
30 Haziran 2009 itibariyle sona
eren üç aylık dönem
30 Haziran 2008 itibariyle sona
eren altı aylık dönem
30 Haziran 2008 itibariyle sona
eren üç aylık dönem Sürdürülen faaliyetler
Satış gelirleri 13 2.351.233 1.478.769 2.787.736 1.477.863
Satışların maliyeti (-) 13 (2.102.588) (1.332.208) (2.482.463) (1.297.158)
Ticari faaliyetlerden brüt kar/(zarar) 248.645 146.561 305.273 180.705
Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer gelirler 71.687 25.090 44.220 19.486
Faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer giderler (-) (66.830) (21.714) (41.713) (15.787)
Finans sektörü faaliyetlerinden brüt kar/(zarar) 4.857 3.376 2.507 3.699
Brüt kar/(zarar) 253.502 149.937 307.780 184.404
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (67.148) (41.861) (83.958) (41.347)
Genel yönetim giderleri (-) (50.309) (26.947) (53.435) (26.840)
Araştırma ve geliştirme giderleri (-) (12.870) (3.685) (10.067) (5.561)
Diğer faaliyet gelirleri 4.798 (24) 15.322 7.818
Diğer faaliyet giderleri (-) (8.568) (1.394) (3.596) (3.465)
Faaliyet karı/(zararı) 119.405 76.026 172.046 115.009
Esas faaliyet dışı finansal gelirler 14 52.788 (5.341) 178.314 35.515
Esas faaliyet dışı finansal giderler (-) 15 (62.951) 3.706 (182.417) (68.046)
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı/(zararı) 109.242 74.391 167.943 82.478
Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/(gideri)
- Dönem vergi gelir/(gideri) - - - -
- Ertelenmiş vergi gelir/(gideri) 16 (8.724) (6.742) (15.207) (13.776)
Sürdürülen faaliyetler dönem karı/(zararı) 100.518 67.649 152.736 68.702
Durdurulan faaliyetler
Durdurulan faaliyetler vergi sonrası dönem
karı/(zararı) - - - -
Dönem karı/(zararı) 100.518 67.649 152.736 68.702
Dönem kar/(zararının) dağıtımı
Azınlık payları - -
Ana ortaklık payları 100.518 67.649 152.736 68.702
Hisse başına kazanç 17 0,20 0,14 0,31 0,14
Sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kazanç 0,20 0,14 0,31 0,14
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide kapsamlı gelir tablosu
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
İncelemeden geçmiş
İncelemeden geçmiş
Dipnot referansları
30 Haziran 2009 itibariyle sona eren altı aylık dönem
30 Haziran 2009 itibariyle sona eren üç aylık dönem
30 Haziran 2008 itibariyle sona eren altı aylık dönem
30 Haziran 2008 itibariyle sona eren üç aylık dönem
Dönem karı 100.518 67.649 152.736 68.702
Diğer kapsamlı gelir
Nakit akım koruması ile ilgili net kar/(zarar) 993 26.039 (80.972) 33,697
Satılmaya hazır finansal varlıklardaki
makul değer artışı - - 9.331 9.331
Satılmaya hazır finansal varlıklardaki makul değer artışının ertelenmiş vergi
yükümlülüğü (1.046) (1.046) - -
Diğer kapsamlı gelir 100.465 92.642 81.095 111.730
Toplam kapsamlı gelir 100.465 92.642 81.095 111.730
Toplam kapsamlı gelirin dağıtımı
Azınlık payları - - - -
Ana ortaklık payları 100.465 92.642 81.095 111.730
Sayfa 8 ile 35 arasında yer alan dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özsermaye değişim tablosu
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
Ödenmiş sermaye
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları
Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Finansal yatırımlar değer artış fonu
Nakit akım korunması ile ilgili birikmiş
kar/ (zarar)
Geçmiş yıllar kar/ (zararları)
Net dönem karı
Toplam özsermaye
31 Aralık 2007 bakiyesi 500.000 348.382 16.394 12.261 40.585 67.629 175.819 1.161.070
Transferler - - - - - 175.819 (175.819) -
Kardan ayrılmış kısıtlanmış yedeklere transferler - - 14.418 - - (14.418) - -
Temettü dağıtımı - - - - - (90.000) - (90.000)
Döneme ait toplam kapsamlı gelir / (gider) - - - 9.331 (80.972) - 152.736 81.095
30 Haziran 2008 bakiyesi 500.000 348.382 30.812 21.592 (40.387) 139.030 152.736 1.152.165
31 Aralık 2008 bakiyesi 500.000 348.382 30.812 20.926 (95.443) 139.030 175.754 1.119.461
Transferler - - - - - 175.754 (175.754) -
Kardan ayrılmış kısıtlanmış yedeklere transferler - - 29.409 - - (29.409) - -
Temettü dağıtımı - - - - - (36.146) - (36.146)
Döneme ait toplam kapsamlı gelir / (gider) - - - (1.046) 993 - 100.518 100.465
30 Haziran 2009 bakiyesi 500.000 348.382 60.221 19.880 (94.450) 249.229 100.518 1.183.780
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide nakit akım tablosu
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
Dipnot referansları
30 Haziran 2009
30 Haziran 2008 İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri
Vergi öncesi kar 109.242 167.943
Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit arasındaki mutabakat
Amortisman ve itfa payları 9, 10 94.756 101.040
Faiz giderleri 15 26.512 136.760
Faiz geliri 14 (10.967) (38.201)
Kıdem tazminatı yükümlülüğü karşılığı 14.489 6.890
Maddi varlık satış zararı 301 117
Garanti giderleri karşılığı 5.760 1.986
İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet karı 240.093 376.535 İşletme sermayesindeki değişiklikler:
Ticari alacaklar ve ilişkili taraflardan alacaklar (174.617) (158.755)
Stoklar 34.614 (111.447)
Diğer cari/cari olmayan varlıklar ve diğer alacaklar 52.639 (101.238)
Finansal yatırımlar 5 29.105 -
Kısa/uzun vadeli tüketici finansman kredileri 1.833 (67.325)
Ticari borçlar ve ilişkili taraflara borçlar 438.491 208.188
Kısa vadeli diğer yükümlülükler 30.292 80.625
Diğer kısa/uzun vadeli borçlar 2.508 (5.070)
Ödenen kıdem tazminatları (23.883) (2.231)
Ödenen vergi (754) (9.190)
Ödenen garanti giderleri (7.873) (7.775)
İşletme faaliyetlerinden dolayı net nakit girişi 622.448 202.317
Yatırım faaliyetleri
Alınan faiz 11.331 32.142
Vadesi üç ayı aşan mevduat 5 (49.429) -
Satın alınan maddi ve maddi olmayan varlıklar 9, 10 (229.938) (219.091)
Maddi ve maddi olmayan varlık satış hasılatı 9, 10 2.786 1.110
Yatırım faaliyetlerinden dolayı net nakit çıkışı (265.250) (185.839) Finansman faaliyetleri
Ödenen faiz (27.014) (132.240)
Ödenen temettü (36.146) (90.000)
Alınan banka kredileri 1.259.890 428.461
Ödenen banka kredileri (1.224.734) (341.262)
Finansman faaliyetlerinden dolayı net nakit çıkışı (28.004) (135.041) Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net artış/(azalış) 329.194 (118.563)
Dönem başı hazır değerler 4 216.134 437.893
Dönem sonu hazır değerler 4 545.328 319.330
Sayfa 8 ile 35 arasında yer alan dipnotlar bu özet konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
1. Şirket’in organizasyonu ve faaliyet konusu
1968 Yılında Türk-İtalyan ortaklığıyla kurulan Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.’nin (bir Türk şirketi, Şirket - Tofaş) faaliyet konusu Fiat Auto S.p.A. (Fiat) lisansı altında binek oto ve hafif ticari araç üretimi, ithalatı ve satışıdır. Koç Holding A.Ş. (Koç Holding) ve Fiat’ın ortak yönetiminde olan Tofaş ayrıca kendi otomobillerinde kullanılan çeşitli otomobil yedek parçaları da üretmektedir. Şirket’in Genel Müdürlük adresi Büyükdere Cad. No:145 Zincirlikuyu Şişli-İstanbul’dur. Üretimin yapıldığı fabrikası ise Bursa’da bulunmaktadır. Şirket tarafından üretilen araçlar Mini Cargo dışında Fiat ile yapılan lisans sözleşmeleri uyarınca üretilmektedir. Tofaş, Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) kayıtlı olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’na (İMKB) 1991 yılında kote edilmiştir.
Şirket, ticari faaliyetlerinin önemli bir kısmını Koç Holding ve Fiat Grubu Şirketleri ile gerçekleştirmektedir (Bakınız Not 18).
30 Haziran 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle Şirket’in konsolidasyona tabi tutulmuş bağlı ortaklıkları aşağıda yer almaktadır.
Şirket ismi Faaliyet alanı Şirketin ortaklık payı
30 Haziran
2009 31 Aralık 2008
Koç Fiat Kredi Tüketici Finansmanı A.Ş. (KFK) Tüketici finansmanı %99,9 %99,9
Mekatro Araştırma Geliştirme A.Ş. (Mekatro) Araştırma geliştirme %97,0 %97,0
Platform Araştırma Geliştirme Tasarım ve Tic. A.Ş. (Platform) Araştırma geliştirme %99,0 %99,0
Fer Mas Oto Ticaret A.Ş. Otomobil ve yedek parça ticareti %99,4 %99,4
Bundan böyle özet konsolide finansal tablolarda Tofaş ve konsolide edilmiş bağlı ortaklıkları “Grup”
olarak adlandırılacaktır.
Şirket’in bağlı ortaklıklarından Mekatro’nun 13 Şubat 2009 tarihli Genel Kurul Kararı neticesinde faaliyetlerine son verilmesine ve kapatma işlemlerinin tamamlanmasına oybirliği ile karar verilmiştir.
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle tasfiye süreci devam etmektedir.
Kategorileri itibariyle dönem içinde çalışan personelin ortalama sayısı aşağıdaki gibidir:
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Mavi yakalı 5.840 7.358
Beyaz yakalı 1.250 1.330
Toplam çalışan sayısı 7.090 8.688
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Sunuma ilişkin temel esaslar
Grup, özet konsolide finansal tabloları 31 Aralık 2007 tarihine kadar SPK tarafından yayımlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine (SPK Muhasebe Standartları) uygun olarak hazırlamıştır. SPK XI-25 numaralı “Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları” tebliğinde kapsamlı bir muhasebe ilkeleri seti yayınlanmıştır. Anılan tebliğde, alternatif olarak Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) ve Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi (IASC) tarafından çıkarılmış olan muhasebe
standartlarının uygulanmasının da, SPK Muhasebe Standartları’na uyulmuş sayılacağı belirtilmiştir.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. 1 Ocak 2008’den itibaren de 9 Nisan 2008 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren SPK XI-29 numaralı,
“Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar” tebliği uyarınca Grup cari dönem finansal tablolarını, söz konusu tebliğde öngörüldüğü üzere, Uluslararası Muhasebe/ Finansal Raporlama (UMS/UFRS) Standartları’na uygun olarak hazırlamıştır.
Özet konsolide finansal tablolar 10 Ağustos 2009 tarihinde Şirket Yönetim Kurulu tarafından yayınlanmak üzere onaylanmış ve Yönetim Kurulu adına Mali Direktör Cengiz Eroldu ve Muhasebe Direktörü Selçuk Öncer tarafından imzalanmıştır. Grup Yönetimi’nin ve bazı düzenleyici organların yasal finansal tabloları yayımlandıktan sonra değiştirmeye yetkileri vardır.
İşlevsel ve sunum para birimi
Grup’un işlevsel ve raporlama para birimi Türk Lirası (TL)’dır. Türkiye’de 1 Ocak 2005’ten itibaren paradan altı sıfır atılmasıyla birlikte Yeni Türk Lirası (YTL), Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni para birimi olarak belirlenmişti. Bakanlar Kurulu 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren para birimindeki “Yeni” ibaresinin kaldırılmasına karar vermiştir. Bu nedenle, 30 Haziran 2009 itibariyle Grup’un işlevsel ve raporlama para birimi ve geçmiş yıl karşılaştırmalı tutarları 1 YTL = 1 TL oranı kullanılarak TL olarak sunulmuştur.
SPK’nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararına istinaden finansal tablolardaki tutarları yeniden ifade etme işleminin uygulanmasını gerektiren objektif koşulların gerçekleşmemiş olması ve SPK’nın varolan verilere dayanarak ileride de bu koşulların gerçekleşme emarelerinin büyük ölçüde ortadan kalktığını öngörmesi sebebiyle, finansal tablolar en son 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle Uluslararası Muhasebe Standartları (UMS) 29 uyarınca (Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama) yeniden ifade etme işlemine tabi tutulmuştur. Dolayısıyla, 30 Haziran 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihli bilançolarda yer alan parasal olmayan aktif ve pasifler ve sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aralık 2004 tarihine kadar olan girişlerin 31 Aralık 2004 tarihine kadar endekslenmesi, bu tarihten sonra oluşan girişlerin ise nominal değerlerden taşınmasıyla hesaplanmıştır.
Bilanço ve gelir tablosundaki kalemlerin genel fiyat endeksi ve ilgili katsayılar kullanılarak 31 Aralık 2004 itibariyle cari değerlerine getirilmesi Grup’un bu aktif ve pasifleri konsolide bilançoda gösterildiği değerlerinden nakde çevrilebileceği anlamına gelmez. Benzer olarak, bu durum Grup’un
sermayesinde ortaya çıkan değer artışının da ortaklarına dağıtılabileceği anlamına gelmemektedir.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 30 Haziran 2008 finansal tablolarında yapılan sınıflamalar
30 Haziran 2009 finansal tablolarıyla uyumlu olması açısından 30 Haziran 2008 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide gelir tablosunda bir sınıflandırma değişikliği yapılmıştır. Cari dönem ile karşılaştırmalı olması açısından 30 Haziran 2008 tarihi itibariyle sona eren döneme ait KFK’nın 1.468 TL tutarındaki faiz geliri ve 16.059 TL tutarındaki efektif ve döviz alim satım ve değerleme kârları esas faaliyet dışı finansal gelirlerden faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer gelirlere sınıflanmıştır. 18.274 TL olan kur farkı gideri, esas faaliyet dışı finansal giderler’den, faiz, ücret, prim, komisyon ve diğer giderlere sınıflanmıştır.
Uygulanan konsolidasyon esasları
Ana ortaklığın doğrudan veya dolaylı olarak bir ortaklıktaki oy haklarının yarıdan fazlasını kontrol etmesi ve işletmenin finansal ve faaliyet politikalarını idare etme yetkisine haiz olması durumunda, kontrolün var olduğu kabul edilir. Finansal tabloların konsolidasyonunda şirketler arası bakiye, işlemler ve gerçekleşmemiş kar ve zararlar dahil olmak üzere kar ve zararlar mahsup edilmektedir. Özet konsolide finansal tablolar benzer işlem ve hesaplar için tutarlı muhasebe politikaları uygulanarak hazırlanmaktadır. Tofaş’ın %97 oranında bağlı ortaklığı konumunda bulunan Mekatro’nun %3 oranındaki azınlık hisseleri, %99 oranında bağlı ortaklığı konumunda olan Platform’un %1 oranındaki azınlık hisseleri, konsolide mali tablolar açısından önem arz etmemesinden dolayı, ana ortaklık dışı payların içerisinde muhasebeleştirilmemiştir. Şirket’ in ve konsolidasyona tabi olan bağlı ortaklıklarının mali tabloları aynı tarih itibariyle hazırlanmıştır.
Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları
Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir.
Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar.
Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde
bulundurularak yapılan varsayımlar aşağıdadır:
a) Kıdem tazminatı yükümlülüğü aktüeryal varsayımlar (iskonto oranları, gelecek maaş artışları ve çalışan ayrılma oranları) kullanılarak belirlenir. 30 Haziran 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihlerindeki kıdem tazminatı yükümlülüğü sırasıyla 60.777 TL ve 70.221 TL’dir.
b) Şirket garanti karşılığını, her bir araç modeli için geçmiş yıllarda gerçekleşen araç başına düşen garanti giderlerini ve araç başına kalan garanti sürelerini göz önünde bulundurarak tespit etmiştir.
c) Şirket’in, satılmaya hazır finansal varlığı olan Entek Elektrik Üretimi A.Ş.’nin 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle bilançoda taşınan değeri, 10 yıllık tahmini gelir tablosu ve bilanço projeksiyonları
üzerinden oluşan indirgenmiş nakit akımları üzerinden hesaplanmıştır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)
d) Grup’un bağlı ortaklığı KFK, bilançosunda kayıtlı bulunan türev finansal varlık ve türev finansal yükümlülükleri için riskten korunma muhasebesi uygulamakta olup rayiç değer opsiyonu ile bu işlemleri muhasebeleştirmektedir. Riskten korunma amaçlı varlık ve riskten korunma amaçlı yükümlülüklerin rayiç değerleri aktif piyasalarından temin edilemediği için, KFK bu varlık ve yükümlülükleri iskonto edilmiş nakit akımları yöntemini kullanarak değerlemektedir. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle KFK, bilançosunda 29.105 TL tutarında nakit akış riskinden korunma amaçlı finansal varlık sınıflamıştır.
e) KFK yönetimi, verilen krediler üzerinde yapılan değerlendirmeler sonucunda tahsili şüpheli görülen alacaklardan doğabilecek zararlar için belli bir karşılık ayırmaktadır. Değer düşüklüğü ve tahsil edilememe riski, bireysel olarak önemli olan her bir kredi için ayrı, bireysel bazda değer düşüklüğü tespit edilmemiş krediler dahil tüm krediler için toplam portföy bazında hesaplanır. KFK, 30 Haziran 2009 tarihi itibarıyla 3.061 TL tutarında genel kredi karşılığı ayırmıştır (31 Aralık 2008 – 2.645 TL).
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Grup’un ara dönem özet finansal tablolarının hazırlanmasında kullanılan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen ve 1 Ocak 2009’dan itibaren geçerli olan yeni standartların ve değişikliklerin uygulanması dışında 31 Aralık 2008 tarihinde sona eren yıla ilişkin olarak hazırlanan yıllık finansal tablolarda uygulanan muhasebe politikalarıyla tutarlıdır.
1 Ocak 2009 tarihi itibariyle yürürlüğe giren yeni standartlar, var olan standartlarda yapılan değişiklikler ve yorumlar aşağıda yer almaktadır:
UMS 23, “(Revize) Borçlanma Maliyetleri” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Değişiklik, yürürlükte olan ve varlık alımı ile ilişkilendirilen borçlanma giderlerinin gelir tablosuna yansıtılabilirliğini öngören uygulamayı sona erdirmektedir. İlişkilendirilen varlığın elde edilmesi veya inşaası için atfedilebilir olan borçlanma maliyetleri aktifleştirilmelidir. Standarda geçişin gerekliliklerine uygun olarak, Grup, değişiklikleri ileriye dönük yapmış ve ilişkilendirilen varlıklarda borçlanma
maliyetinin tamamı 1 Ocak 2009’dan itibaren aktifleştirilmiştir. Bu tarihe kadar giderleşen borçlanma maliyetinde bir değişiklik yapılmamıştır.
Grup’un, finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmayan yeni standart ve değişiklikler aşağıdaki gibidir;
UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödeme (Değişiklik) - Hakkın Kazanılması ve İptal Edilmesi”
UFRS 5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”
UMS 8 “Muhasebe Politikaları Muhasebesel Tahmin ve Hatalardaki Değişimler”
UMS 10 “Raporlamadan Sonraki Olaylar”
UMS 16 “Sabit Kıymetler”
UMS 18 “Hasılat”
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”
UMS 20 “Devlet Yardımlarının Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Kamuya Açıklanması”
UMS 27 “Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar” (Değişiklik) UMS 28 “İştiraklerdeki Yatırımlar”
UMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama”
UMS 31 “Ortak Girişim Paylarının Mali Raporlaması”
UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1’de yapılan değişiklikler: “Tasfiyeden Kaynaklanan Satılabilir Finansal Araçlar ve Yükümlülükler” (Değişiklik)
UMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”
UMS 38 Maddi Olmayan Varlıklar”
UMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”
UMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller”
UMS 41 “Tarım”: (Değişiklik)
UFRYK 9 (Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi) ve UMS 39 Finansal Araçlar:
Muhasebeleştirme ve Ölçme
UFRYK 15, “Gayrimenkul İnşaatı ile İlgili Anlaşmalar”
UFRYK 16, " Yurtdışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırım İle İlgili Riskten Korunma"
Grup’un, finansal durumuna ve faaliyetlerine etkisi olan yeni standart ve yorumlar aşağıdaki gibidir:
UFRS 7, “Finansal Araçlar: Açıklamalar” (Değişiklik) UFRS 8, “Faaliyet Bölümleri”
UMS 1, “Finansal Tabloların Sunuluşu” (Değişiklik)
Grup, finansal tabloların sunuluşuna ilişkin ilgili söz konusu değişiklikleri SPK’nın zorunlu raporlama formatında yaptığı değişiklikler doğrultusunda uygulamıştır.
UMS 34 “Ara Dönem Finansal Raporlama” :
Grup, hisse başına kar tutarını finansal tablo dipnotlarında açıklamıştır.
UFRYK 13, “Müşteri Bağlılık Uygulamaları”
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı)
Finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış ve 1 Temmuz 2009 tarihinde ve bu tarihten sonraki hesap dönemlerinde yürürlüğe girecek olan ve Grup tarafından erken uygulama yoluna gidilmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar aşağıdaki gibidir:
UFRS 3, “İşletme Birleşmeleri” ve UMS 27 “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar’a İlişkin Yapılan Düzenlemeler” (Değişiklik) (1 Temmuz 2009 tarih ve bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir). Revize edilmiş UFRS 3 ve revize edilmiş UMS 27, 10 Ocak 2008 tarihinde UFRYK tarafından yayımlanmıştır. Değişikliğe tabii tutulmuş UFRS 3 (UFRS 3R) işletme
birleşmelerinin muhasebeleştirilmesi, şerefiyenin kayıtlara alınması ile birleşmenin olduğu dönemin finansal sonuçlarının raporlanması hususlarına çeşitli değişiklikler getirmektedir. Söz konusu
değişiklikler, satın alım ile ilişkilendirilen maliyetlerin giderleştirilmesini ve satın alım sırasında dikkate alınan şartlı durumlarda, raporlama dönemi sonrasında meydana gelen rayiç değer değişikliklerinin şerefiyeden düzeltilmesi yerine gelir tablosunda dikkate alınmasını gerektirmektedir. Revize edilmiş UMS 27 (UMS 27R) bağlı ortaklığın hisse sahipliğinde meydana gelen değişikliklerin sermaye hareketi olarak değerlendirilmesi gerektiğini tanımlamaktadır. Böylelikle söz konusu sermaye hareketinin şerefiyeye veya kar zarara herhangi bir etkisi olmayacaktır. Ayrıca, standart bağlı ortaklık zararlarının ve bağlı ortaklık üzerinde kaybedilen kontrolün muhasebeleştirilmesi konusunda da değişiklikler getirmektedir. Söz konusu değişiklik geriye ve ileriye dönük uygulanacaktır.
UMS 39’da yapılan değişiklikler: Temmuz 2008’de yayınlanmış olup, 1 Temmuz 2009 tarihi itibariyle ve sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS 32, UMS 1, UFRS 3’de ve Mayıs 2008’de yayımlanan UFRS’deki iyileştirmeler çerçevesinde yapılan değişikliklerin UMS 39’da gerektirdiği değişiklikleri içermektedir.
UFRS 1’de yapılan değişiklikler: Kasım 2008’de yayınlanmış olup, 1 Temmuz 2009 tarihi itibariyle ve sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS ve UFRS’lerde 3 Temmuz 2008 tarihine kadar gerçekleştirilen değişikliklerin UFRS 1’de gerektirdiği değişiklikleri içermektedir.
UFRYK 17 ‘Parasal olmayan varlıkların hissedarlara dağıtımı: (1 Temmuz 2009 tarih veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olup ileriye dönük uygulanacaktır)’: UFRYK 17, Grup’un dağıtacağı temettünün nakdi veya gayri nakdi olması kararının Grup hissedarlarına bırakılması durumunda, sözkonusu temettünün finansal tablolarda nasıl muhasebeleştirileceğine ilişkin açıklama getirir.
UFRYK 18: ‘Müşterilerden Varlık Transferi’: (1 Temmuz 2009 tarih veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir)’: Standard, müşterilerden alınan maddi duran varlıkların mali tablolarda nasıl muhasebeleştirileceğine ilişkin açıklama getirir.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) UFRS’lerdeki iyileştirmeler
Nisan 2009’da Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) 12 standartta toplam 15 adet değişiklik gerçekleştirmiştir. UMSK’nın değişiklik getirdiği standartlar aşağıda sunulmuştur:
- UFRS 2: UFRS 2 ve UFRS 3’ün kapsamı
- UFRS 5: Satılmaya hazır varlık olarak sınıflanan duran varlıkların ve durdurulan faaliyetlerin açıklanması
- UFRS 8: Bölümlere göre varlıkların açıklanması
- UMS 1: Dönüştürülebilir araçların dönen/duran olarak sınıflanması - UMS 7: Muhasebeleştirilmemiş varlıklarla ilgili harcamaların sınıflanması - UMS 17: Arsa ve bina kiralamalarının sınıflaması
- UMS 18: İşletmenin ana işletme gibi mi yoksa aracı gibi mi hareket ettiğinin belirlenmesi - UMS 36: Şerefiye değer düşüklüğü testindeki muhasebeleştirme birimi
- UMS 38: Revize UFRS 3 ile ilgili ek değişiklikler
- UMS 38: İşletme birleşmelerinde satın alınan maddi olmayan varlıkların rayiç değer ölçümü - UMS 39: Kredilerle ilgili peşin ödemeli cezaların saklı türev ürünü olarak değerlendirilmesi - UMS 39: İşletme birleşmesi sözleşmesindeki kapsam istisnası
- UMS 39: Nakit akımı koruması muhasebesi - UFRYK 9: UFRYK 9 ve UFRS 3’ün kapsamı
- UFRYK 16: Koruma amaçlı aracı olan işletmeye getirilen kısıtlamalarla ilgili değişiklik
3. Bölümlere göre raporlama
Şirket’in ana faaliyet konusu tek olduğundan ve faaliyetlerini Türkiye’de sürdürdüğünden bölümlere göre raporlama yapılmamıştır.
4. Nakit ve nakit benzerleri
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Kasa 14 6
Banka
-vadesiz mevduat 12.137 31.755
-vadeli mevduat 533.243 184.437
Ödeme emirleri (66) (64)
Toplam 545.328 216.134
Vadeli mevduatların dökümü aşağıdaki gibidir:
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Tutar
(TL karşılığı) Yıllık faiz oranı
(%) Tutar
(TL karşılığı)
Yıllık faiz oranı (%)
TL 363.421 9,30 - 13,25 85.913 17,15 – 23,15
ABD Doları 301 1,20 - 3,75 69 4,25
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
4. Nakit ve nakit benzerleri (devamı)
30 Haziran 2009 itibariyle vadeli mevduatların vadeleri 1-17 gün arasında değişmektedir (31 Aralık 2008 – 1-43 gün arasında). Vadeli mevduatların faiz oranları sabittir.
30 Haziran 2009 itibariyle, vadeli ve vadesiz mevduatların 392.641 TL’lik kısmı (31 Aralık 2008 – 76.353 TL) ilişkili kuruluş olan bankada bulunmaktadır.
5. Finansal yatırımlar
a) Kısa vadeli finansal yatırımlar
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle Grup’un kısa vadeli finansal yatırımları vadesi 1 yıldan az olan vadeli mevduatlardan oluşmakta olup, 49.429 TL tutarındaki vadeli mevduat ABN Ambro’da taşınmaktadır.
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle söz konusu finansal yatırımların vadesi 168 gün olup, faiz oranı
%0,83’dir.
31 Aralık 2008 tarihi itibariyle KFK uzun vadeli sabit faizli TL kredi portföyünü uluslararası piyasalardan sağladığı uzun vadeli değişken faizli yabancı para kaynak ile fonlamaktadır. KFK uluslararası
piyasalardan sağladığı fon ile yarattığı yabancı para likiditeyi uzun vadeli takas işlemleriyle TL likiditeye dönüştürmektedir. Bu sayede uzun vadeli sabit faizli kredileri için hem TL fonlama kaynağı oluşturmakta hem de faiz ve kur riskinden korunmaktadır. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle KFK, 75 milyon ABD Doları tutarında kullanmış olduğu sendikasyon kredisi ve diğer 75 milyon ABD Doları tutarındaki kredilerine ilişkin nakit akımlarından doğacak kur ve faiz riskini 25 milyon ABD Doları ve 40 milyon ABD Doları ile 7 adet her biri 5 milyon ABD Doları, 3 adet her biri 10 milyon ABD Doları ve 20 milyon ABD Doları tutarlarında 13 ayrı faiz takası ile finansal korumaya tabi tutmuştur. Takas
kontratlarının vade, ödeme, faiz değişim tarihleri gibi kritik şartları finansal korunma konusu olan yabancı para kredilerin kritik şartları ile uyumludur. Söz konusu finansal korumaya tabi takas işleminin 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle hesaplanan rayiç değeri 29.105 TL tutarında olup finansal tablolarda
“Kısa Vadeli Finansal Yatırımlar” kalemi altında sınıflanmaktadır.
b) Satılmaya hazır finansal yatırımlar
30 Haziran 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle satılmaya hazır finansal varlıklar aşağıdaki gibidir:
İştirak (%) 30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Entek Elektrik Üretimi A.Ş. (Entek) 13,33 32.659 32.659
32.659 32.659
Grup, 28 Ocak 2009 tarihli değerleme çalışması sonucu Entek’in 31 Aralık 2008 tarihli bilançoda taşınan değerini tahmini makul değeri olan 32.659 TL olarak tanımlamış ve toplam 20.926 TL tutarındaki değerleme farkını özsermaye hesabı altında “Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu”
hesabında muhasebeleştirmiştir. İlgili değerleme çalışması Entek yönetiminin hazırlamış olduğu 10 yıllık gelir tablosu ve bilanço projeksiyonları baz alınarak yapılmış ve Entek’in değeri indirgenmiş nakit akımları yöntemi ile hesaplanmıştır. Grup, 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle yaptığı değerlendirmede bilançolarda taşınan Entek’in tahmini makul değerinde herhangi bir değişiklik öngörmemiştir.
25 Haziran 2009 tarih ve 2009/10 sayılı Yönetim Kurulu Kararı gereğince, Entek hisselerinin satışı ve satış yetkisi verilmesi kararlaştırılmıştır. Bu karara istinaden, Şirket Entek'te sahibi olduğu %13,33 oranındaki hisselerinin tamamının Aygaz A.Ş.'ye toplam 32.664 TL peşin bedel karşılığında satılmasına karar vermiş ve satış işlemleri 21 Temmuz 2009 tarihi itibariyle sonuçlandırılmıştır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
6. Finansal borçlar
a) Kısa vadeli finansal borçlar
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Döviz
tutarı (bin) TL
karşılığı Faiz oranı (%) Döviz
tutarı (bin) TL
karşılığı Faiz oranı (%) Kısa vadeli krediler
TL krediler (*) - 43.815 9,30 – 17,06 - 44.300 19,53
EUR krediler (*) 20.100 43.153 5,46 – 8,00 8.100 17.340 5,19 – 7,85
ABD Doları krediler (*) 60.000 91.806 3,62 – 8,38 25.565 38.662 4,38 – 5,38
Faiz tahakkuku 8.874 5.081
Kısa vadeli taksitler 248.456 378.294
Toplam 436.104 483.677
b) Uzun vadeli finansal borçlar
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Döviz
tutarı (bin) TL
karşılığı Faiz oranı (%) Döviz
tutarı (bin) TL
karşılığı Faiz oranı (%) Uzun vadeli krediler
EUR krediler (*) 533.171 1.144.665 6 Aylık Euribor-%0,073
6 Aylık Euribor+%1,34 477.093 1.021.360 6 Aylık Euribor-%0,073 6 Aylık Euribor+%1,34
ABD Doları krediler (*) 20.450 31.291 2,86 – 6,75 125.000 189.037 3,72 – 5,38
TL krediler (*) 58.000 16,4 – 21,20 40.000 16,40 – 23,85
Faiz tahakkuku 10.654 14.949
Finansman bonosu (**) 41.578 68.089
Eksi: kısa vadeli taksitler (248.456) (378.294)
Toplam 1.037.732 955.141
(*) Kısa vadeli TL ve Euro kredilerin bir kısmı, kısa vadeli ABD Doları kredilerinin tamamı ve uzun vadeli TL ve ABD Doları kredilerin tamamı konsolide edilen bağlı ortaklık KFK tarafından, vermiş olduğu tüketici kredilerini finanse etmek amacıyla alınan kredileri içermektedir.
(**) 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle 41.578 TL tutarında olan finansman bonoları, 13 Kasım 2008 tarihinde ihraç edilen 540 gün vadeli brüt % 25,17 faiz oranlı vadede 50.000 TL nominal ödemeli bonolar olup, KFK tarafından ihraç edilmiştir.
TL kredilerin faiz oranı sabit olup, Euro ve ABD Doları kredilerin faiz oranı değişkendir.
30 Haziran 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle, Grup’un uzun vadeli kredilerinin geri ödeme planı aşağıdaki gibidir:
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
1-5 yıl arası 608.550 589.153
5 yıl ve sonrası 429.182 365.988
1.037.732 955.141
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
6. Finansal borçlar (devamı)
Mini Cargo model aracın üretimi ile ilgili alınan kredinin geri ödemesi 2008 yılından itibaren 2015 yılına kadar eşit taksitlerle ödenmeye başlanmış olup, 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle kalan tutar 552.590 TL’dir (257.390 bin Euro karşılığı olan). Euro cinsinden uzun vadeli krediler, Yeni Doblo ve Mini Cargo model araçların üretim yatırımının finansmanı için kullanılmıştır. Grup 2006 yılında çeşitli finans kuruluşlarının katıldığı iki ayrı anlaşma ile, Mini Cargo yatırımında kullanılmak üzere 350 milyon Euro kredi limiti temin etmiştir. İmzalanan üretim anlaşmaları gereğince, Yeni Doblo model araç için alınan yatırım kredisinin geri ödemeleri Fiat, Mini Cargo model araç için alınan yatırım kredilerinin geri ödemeleri ise Fiat ve PSA tarafından yapılacak alımlar vasıtası ile garanti altına alınmıştır. 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle Doblo model araç için alınan yatırım kredilerinin tamamı geri ödenmiştir. Grup’un ileride Mini Cargo model araçların üretimi için kullanılan kredi ile ilgili maruz kalabileceği döviz
kurundaki ve faiz oranındaki dalgalanmalardan oluşabilecek risk, Fiat ve PSA tarafından üstlenilmiştir.
Şirket ile Societe Generale, Calyon, Fortis Bank S.A., Ing Bank NV ve Intesa Sanpaolo bankalarının düzenleyici, kredi veren ve garantör, Avrupa Yatırım Bankası’nın (EIB) garantör ve kredi veren ve Servizi Assicurativi per il Commercio Estero S.p.A.’nın (SACE) garantör sıfatları ile yer aldığı
konsorsiyum arasında 450 milyon Euro tutarında bir kredi anlaşması 4 Mart 2008 tarihinde imzalanmış olup, 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle 593.017 TL’lik kısmı (276.220 bin Euro karşılığı olan)
kullanılmaya başlanmıştır (31 Aralık 2008 – 183.794 bin Euro karşılığı olan 393.466 TL). Söz konusu kredi Yeni Doblo geliştirilmesi ve üretilmesi ile ilgili yatırım harcamalarının finansmanında kullanılacak olup, iki yılı ödemesiz olmak üzere on yıl vadelidir.
7. Ticari alacak ve borçlar a) Ticari alacaklar
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Alıcılar 248.853 124.202
Şüpheli alacaklar 765 1.081
249.618 125.283
Eksi: şüpheli alacak karşılığı (752) (885)
Eksi: alacak reeskontu (139) (197)
Toplam 248.727 124.201
Şüpheli ticari alacak karşılığının 30 Haziran 2009 ve 2008 tarihlerinde sona eren altı aylık dönemler itibariyle hareketleri aşağıdaki gibidir:
30 Haziran 2009 30 Haziran 2008
1 Ocak 885 484
Tahsilatlar (133) -
Dönem içerisindeki artış - 1
Toplam 752 485
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
7. Ticari alacak ve borçlar (devamı) Ticari alacaklar ile ilgili alınan teminatlar
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle Grup’un alacaklarına karşılık olarak alınmış olan 32.152 TL tutarında teminat mektubu, 12.495 TL tutarında teminat senedi, 8.408 TL tutarında ipotek, 199.348 TL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti (*) bulunmaktadır (31 Aralık 2008 - 33.677 TL tutarında teminat mektubu, 12.495 TL tutarında teminat senedi, 6.008 TL tutarında ipotek, 225.555 TL tutarında doğrudan borçlanma sistemi limiti).
(*) Banka’nın müşterisine işlem hacmine göre tanıdığı ödeme garanti limiti.
Ticari alacaklar için yaşlandırma analizi
Cari dönemde Grup’un vadesi geçmiş toplam alacakları 105.007 TL (31 Aralık 2008 – 121.759 TL) olup, bu tutarın 85.229 TL’ si Grup’un ilişkili şirketi olan Fiat’a aittir (31 Aralık 2008 – 106.890 TL). 30 Haziran 2009 tarihi itibariyle Grup’un Fiat’a olan ticari borcu 586.991 TL’dir (31 Aralık 2008 – 364.600 TL).
Vadesi geçen ancak karşılık ayrılmamış olan alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
Cari dönem Ticari alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 764
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 15.421
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 81.108
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 7.714
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş -
Teminat ile güvence altına alınmış kısmı 11.017
Önceki dönem Ticari alacaklar
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 74.199
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 19.469
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 25.070
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 3.021
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş -
Teminat ile güvence altına alınmış kısmı 8.967
b) Ticari borçlar
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008
Ticari borçlar 572.056 358.518
Eksi: borç reeskontu (450) (472)
Toplam 571.606 358.046
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
8. Stoklar
30 Haziran 2009 31 Aralık 2008 Hammadde stokları, 1.427 TL değer düşüklüğü karşılığı
sonrası (31 Aralık 2008 – 2.328 TL) 112.247 141.370
Yarı mamul stokları 41.705 39.109
Mamul stokları, 590 TL değer düşüklüğü karşılığı sonrası
(31 Aralık 2008 – 1.497 TL) 38.037 22.604
Yedek parçalar (*) 22.194 22.105
İthal araçlar, 1.525 TL değer düşüklüğü karşılığı sonrası
(31 Aralık 2008 – 2.299 TL) 29.200 48.938
Yoldaki mallar 47.749 51.620
Toplam 291.132 325.746
(*) 31 Aralık 2008 bakiyesi 2.316 TL değer düşüklüğü karşılığı sonrası net tutardır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
9. Maddi duran varlıklar
30 Haziran 2009 tarihi itibariyle sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Arsa, yeraltı/yerüstü düzenleri ve binalar
Makine ve ekipmanlar
Kalıp ve
aparatlar Demirbaşlar Taşıtlar
Özel maliyetler
Yapılmakta olan
yatırımlar Toplam 31 Aralık 2008 itibariyle, birikmiş
amortisman netlenmiş tutar 157.968 408.667 263.137 83.461 8.964 5.470 220.323 1.147.990
Girişler - - - 9 2.206 - 85.438 87.653
Çıkışlar - (991) - (107) (5.848) - - (6.946)
Transferler 1.680 114.472 24.977 5.680 - 1.214 (148.023) -
Çıkışların birikmiş amortismanı - 991 - 98 2.795 - - 3.884
Amortisman gideri (3.157) (15.585) (30.330) (6.926) (1.698) (428) - (58.124)
30 Haziran 2009 itibariyle, birikmiş
amortisman netlenmiş tutar 156.491 507.554 257.784 82.215 6.419 6.256 157.738 1.174.457
30 Haziran 2009 itibariyle
Maliyet 330.136 1.339.534 1.322.256 256.363 27.813 9.468 157.738 3.443.308
Birikmiş amortisman (173.645) (831.980) (1.064.472) (174.148) (21.394) (3.212) - (2.268.851)
30 Haziran 2009 itibariyle net değeri 156.491 507.554 257.784 82.215 6.419 6.256 157.738 1.174.457
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
9. Maddi duran varlıklar (devamı)
30 Haziran 2008 tarihi itibariyle sona eren dönem içindeki maddi varlık ve ilgili birikmiş amortismanlara ilişkin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Arsa, yeraltı/yerüstü düzenleri ve binalar
Makine ve ekipmanlar
Kalıp ve
aparatlar Demirbaşlar Taşıtlar
Özel maliyetler
Yapılmakta olan
yatırımlar Toplam 31 Aralık 2007 itibariyle, birikmiş
amortisman netlenmiş tutar 130.823 386.725 288.610 61.110 10.086 6.063 97.662 981.079
Girişler - - - 37 2.280 - 156.629 158.946
Çıkışlar (706) - - (10.032) (2.168) - - (12.906)
Transferler 2.719 6.643 26.440 14.604 - - (50.406) -
Çıkışların birikmiş amortismanı 259 - - 10.032 1.389 - - 11.680
Amortisman gideri (2.660) (15.308) (43.598) (6.052) (1.825) (406) - (69.849)
30 Haziran 2008 itibariyle, birikmiş
amortisman netlenmiş tutar 130.435 378.060 271.452 69.699 9.762 5.657 203.885 1.068.950
30 Haziran 2008 itibariyle
Maliyet 298.029 1.185.999 1.262.827 231.537 31.252 8.013 203.885 3.221.542
Birikmiş amortisman (167.594) (807.939) (991.375) (161.838) (21.490) (2.356) - (2.152.592)
30 Haziran 2008 itibariyle net değeri 130.435 378.060 271.452 69.699 9.762 5.657 203.885 1.068.950
Varlıklar üzerindeki rehin ve ipotekler
30 Haziran 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle varlıklar üzerinde rehin ve ipotek bulunmamaktadır.
30 Haziran 2009 tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait Konsolide özet finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Para birimi - Aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası (TL))
10. Maddi olmayan duran varlıklar
30 Haziran 2009 ve 2008 tarihleri itibariyle sona eren dönem içindeki maddi olmayan varlıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Lisanslar ve geliştirme
maliyetleri Diğer Toplam 31 Aralık 2008 itibariyle, birikmiş itfa payları netlenmiş tutar 678.631 14.226 692.857
Girişler 141.930 355 142.285
Çıkışlar, net - (25) (25)
İtfa gideri (36.567) (65) (36.632)
30 Haziran 2009 itibariyle, birikmiş itfa payları netlenmiş tutar 783.994 14.491 798.485 30 Haziran 2009 itibariyle
Maliyet 1.044.315 29.748 1.074.063
Birikmiş itfa payları (260.321) (15.257) (275.578)
30 Haziran 2009 itibariyle net değeri 783.994 14.491 798.485
Lisanslar ve geliştirme
maliyetleri Diğer Toplam 31 Aralık 2007 itibariyle, birikmiş itfa payları netlenmiş tutar 441.589 11.784 453.373
Girişler 58.893 1.251 60.144
İtfa gideri (30.642) (549) (31.191)
30 Haziran 2008 itibariyle, birikmiş itfa payları netlenmiş tutar 469.840 12.486 482.326 30 Haziran 2008 itibariyle
Maliyet 655.984 29.278 685.262
Birikmiş itfa payları (186.144) (16.792) (202.936)
30 Haziran 2008 itibariyle net değeri 469.840 12.486 482.326
Maddi olmayan duran varlıklar, ilgili varlıkların kullanıma hazır olmaları durumunda itfa edilmeye başlanmaktadır. Bu kapsamda Grup’un henüz kullanıma hazır olmayan ve itfa edilmeye başlanmamış 217.954 TL (31 Aralık 2008 – 200.990 TL) tutarında maddi olmayan duran varlığı bulunmaktadır.