Sorunlu Destek Dişler Sorunlu Destek Dişler

(1)

Sorunlu Destek Dişler Sorunlu Destek Dişler

Prof. Dr. Semih Berksun

(2)

• uygulanacak restorasyonun tipi,uygulanacak restorasyonun tipi,

• dişsiz boşluğun uzunluğu,dişsiz boşluğun uzunluğu,

• dişlerin periodontal durumu,dişlerin periodontal durumu,

• etkili kök yüzey alanı, kök sayısı ve şekli,etkili kök yüzey alanı, kök sayısı ve şekli,

• erüpsiyon derecesi,erüpsiyon derecesi,

• dişin prognozu ve ark üzerindeki konumudişin prognozu ve ark üzerindeki konumu

Kron-köprü çalışmalarında Kron-köprü çalışmalarında

destek diş seçiminde etkili olan unsurlar destek diş seçiminde etkili olan unsurlar

(3)

Genellikle klinik olarak ideal özelliklere Genellikle klinik olarak ideal özelliklere

sahip destek dişler bulamayız. Sabit protez sahip destek dişler bulamayız. Sabit protez

desteği olarak düşündüğümüz dişlerde desteği olarak düşündüğümüz dişlerde

sıklıkla yukarda saydığımız faktörler sıklıkla yukarda saydığımız faktörler

olumsuz olarak karşımıza çıkarlar.

(4)

Sorunlu destek dişlerin Sorunlu destek dişlerin

sınıflandırılması:

1- Genel bozukluklar:

A- Mineralizasyonla ilgili olanlar:

a) Amelogenesis imperfekta a) Amelogenesis imperfekta

b) Dentinogenesis imperfekta b) Dentinogenesis imperfekta

c) Hipokalsifikasyon c) Hipokalsifikasyon

d) Ektodermal dysplasi d) Ektodermal dysplasi

e) Fluorosis e) Fluorosis

f) İnternal resorbsiyon f) İnternal resorbsiyon

(5)

B B - Konjenital ve gelişim - Konjenital ve gelişim bozuklukları

bozuklukları

Malforme dişler Malforme dişler

Malpoze dişler Malpoze dişler

Maksillo-mandibuler ilişkilerde Maksillo-mandibuler ilişkilerde

iskeletsel anomaliler iskeletsel anomaliler

Oligodonti Oligodonti

(6)

Kongenital Bozukluklar Kongenital Bozukluklar

(7)

Mineralizasyonla ilgili olarak sınıflandırılan sorunlu Mineralizasyonla ilgili olarak sınıflandırılan sorunlu dişler genellikle laminate veneer veya full

dişler genellikle laminate veneer veya full

onarımlarla restore edilirler. Estetik ve fonksiyonel onarımlarla restore edilirler. Estetik ve fonksiyonel gereksinimler için bu şekilde tatmin edici sonuçlar gereksinimler için bu şekilde tatmin edici sonuçlar

elde edilebilir.

(8)

2.Lokal problemler 2.Lokal problemler

Geniş çürüklü dişler Geniş çürüklü dişler

Periodontal sorunlu dişler Periodontal sorunlu dişler

Okluzal düzlem dışına çıkmış dişler Okluzal düzlem dışına çıkmış dişler

Endodontik tedavi görmüş dişler Endodontik tedavi görmüş dişler

i) önceden tedavi olmuş i) önceden tedavi olmuş

ii) yeni tedavi olmuş ii) yeni tedavi olmuş Eğilmiş dişler

Eğilmiş dişler

Atrizyon, abrazyon, erozyon, abfraksiyon Atrizyon, abrazyon, erozyon, abfraksiyon

(9)

Çürük dişler Çürük dişler

Çürük bir dişin destek olarak kullanılması, Çürük bir dişin destek olarak kullanılması,

sahip olduğu sağlıklı yapının durumuna sahip olduğu sağlıklı yapının durumuna

bağlıdır.

Eğer destek olarak düşünülen diş çürükten Eğer destek olarak düşünülen diş çürükten

fazlaca etkilenmiş ise, bu dişin tutuculuk fazlaca etkilenmiş ise, bu dişin tutuculuk

için yeterli dokuya sahip olması destek için yeterli dokuya sahip olması destek

olarak kullanılmasında yeterli endikasyonu olarak kullanılmasında yeterli endikasyonu

sağlar.

(10)

Geniş çürüklü dişler

(11)

Çürüğe fazla eğimli bireylerde klinik Çürüğe fazla eğimli bireylerde klinik

yaklaşım şu düzen içerisinde olmalıdır:

1- Çürük kontrol programı 1- Çürük kontrol programı

a) Proflaksi ve flor uygulaması a) Proflaksi ve flor uygulaması

b) Uygun bir beslenme rejimi b) Uygun bir beslenme rejimi

c) Operatif diş hekimliği c) Operatif diş hekimliği

2- Endodontik ve periodontal konsültasyon 2- Endodontik ve periodontal konsültasyon

3- Madde kaybının onarımının ardından tam 3- Madde kaybının onarımının ardından tam

kronlar kronlar

4- Düzenli hekim kontrolü 4- Düzenli hekim kontrolü

(12)

Periodontal sorunlu dişler Periodontal sorunlu dişler

Periodontal tedavinin umulan başarısı Periodontal tedavinin umulan başarısı

istenen düzeye getirilemediği sürece aşırı istenen düzeye getirilemediği sürece aşırı

mobilite ile sonuçlanmış fazla kemik mobilite ile sonuçlanmış fazla kemik harabiyeti olan dişler sabit onarımlar harabiyeti olan dişler sabit onarımlar

dışında tutulmalıdır.

(13)

Periodontal sorunlu dişler Periodontal sorunlu dişler

Kök kemik desteği azalmış periodontal sorunlu Kök kemik desteği azalmış periodontal sorunlu dişler Ante kanununda öngörülen koşullara da dişler Ante kanununda öngörülen koşullara da

ters düşer.

Periodontal sorunlu dişlerin splintlenmesi bu Periodontal sorunlu dişlerin splintlenmesi bu

olumsuzluğu kompanze edebilir, ancak sağlıklı olumsuzluğu kompanze edebilir, ancak sağlıklı

bir dişin splinte katılmasına karar verirken bu bir dişin splinte katılmasına karar verirken bu

dişlerin de riske sokulabileceği hesaba dişlerin de riske sokulabileceği hesaba

katılmalıdır.

(14)

Okluzal düzlem dışına çıkmış dişler Okluzal düzlem dışına çıkmış dişler

Herhangi bir diş, karşısında dişsiz bir saha Herhangi bir diş, karşısında dişsiz bir saha

olduğunda mevcut okluzal düzlemin dışına çıkar ve olduğunda mevcut okluzal düzlemin dışına çıkar ve

karşıt arkta herhangi bir diş engeline veya karşıt arkta herhangi bir diş engeline veya

mukozaya değene kadar uzamasına devam eder.

Bu olay genellikle travmatik bir okluzyonun ortaya Bu olay genellikle travmatik bir okluzyonun ortaya

çıkmasına veya kapanışın kilitlenmesine neden olur çıkmasına veya kapanışın kilitlenmesine neden olur

ki, bu da çiğneme fonksiyonunu kısıtlar.

(15)

(16)

Fena konumda olan dişler Fena konumda olan dişler

(malpoze dişler) (malpoze dişler)

Malpoze dişlerin destek olarak kullanımları Malpoze dişlerin destek olarak kullanımları

kontraendike değildir, ancak bu konudaki karar, kontraendike değildir, ancak bu konudaki karar,

söz konusu dişlerin uygun tutuculuk söz konusu dişlerin uygun tutuculuk

sağlayabilecek düzeyde, gelen kuvvetleri sağlayabilecek düzeyde, gelen kuvvetleri

karşılayıp karşılayamayacaklarına göre verilir.

Uygun bir diş kesimi ve uygun bir tutucu Uygun bir diş kesimi ve uygun bir tutucu

tasarımıyla sabit protez için elverişli bir birim tasarımıyla sabit protez için elverişli bir birim

oluşturulabilir ve daha iyi bir ark konumu oluşturulabilir ve daha iyi bir ark konumu

sağlanabilir.

(17)

Fena konumda olan dişler Fena konumda olan dişler

(malpoze dişler) (malpoze dişler)

Ufak ortodontik diş hareketleri, Ufak ortodontik diş hareketleri,

Teleskopik sistemler Teleskopik sistemler

Endodontik tedavi Endodontik tedavi

fena konumda olan dişlerin sabit protezlerde destek fena konumda olan dişlerin sabit protezlerde destek

olarak kullanımları için başvurulabilecek olarak kullanımları için başvurulabilecek

yaklaşımlardır.

(18)

(19)

Aşınmış dişler Aşınmış dişler

Aşınmış dişler, eğer labial veya bukkal yüzleri de Aşınmış dişler, eğer labial veya bukkal yüzleri de

bir örtümü gerektirmiyorsa bilinen yöntemlerle bir örtümü gerektirmiyorsa bilinen yöntemlerle

tedavi edilirler.

Bu dişlerde gingival bitiş çizgisi diş yapısında Bu dişlerde gingival bitiş çizgisi diş yapısında

daha fazla kayıpları önlemek amacıyla aşınmış daha fazla kayıpları önlemek amacıyla aşınmış

sahayı içine almalıdır.

(20)

(21)

Abrazyon ve atrisyon Abrazyon ve atrisyon

Şiddetli abrazyona uğramış dişler destek olarak Şiddetli abrazyona uğramış dişler destek olarak

kullanılmak istendiklerinde, preparasyonları sırasında kullanılmak istendiklerinde, preparasyonları sırasında dikey boyut ve retansiyon temininde güçlük çıkarırlar.

dikey boyut ve retansiyon temininde güçlük çıkarırlar.

Bu tür vakalarda restorasyonların yapımında kullanılacak Bu tür vakalarda restorasyonların yapımında kullanılacak

materyallerin seçimi de önemlidir. Örneğin bruksizme bağlı materyallerin seçimi de önemlidir. Örneğin bruksizme bağlı

olarak aşınmalar meydana gelmiş ise çok sert metal olarak aşınmalar meydana gelmiş ise çok sert metal

alaşımlar veya porselen okluzal yüzeyler alaşımlar veya porselen okluzal yüzeyler

kullanılmamalıdır.

(22)

(23)

Bu başlık altında hemiseksiyon, kök Bu başlık altında hemiseksiyon, kök

amputasyonu, radisektomi, biküsbidizasyon amputasyonu, radisektomi, biküsbidizasyon

ve rezeksiyon adıyla anılan uygulamalar ve rezeksiyon adıyla anılan uygulamalar

akla gelir.

Bu dişler düzenli olarak kontrol edilmelidir.

Rezeksiyon uygulanmış dişler

(24)

Eğik dişler ve paralellik Eğik dişler ve paralellik

Diş hekimlerinin sıkca karşılaştıkları Diş hekimlerinin sıkca karşılaştıkları

sorunlardan biri de eğik dişlerdir. Distal bir sorunlardan biri de eğik dişlerdir. Distal bir

destek diş 23° den fazla bir eğim destek diş 23° den fazla bir eğim

gösterdiği zaman bu dişin mesial duvarını gösterdiği zaman bu dişin mesial duvarını

anterior ayağa paralel hazırlamak, pulpaya anterior ayağa paralel hazırlamak, pulpaya

zarar vermeksizin hemen hemen zarar vermeksizin hemen hemen

olanaksızdır.

(25)

Eğik destek dişler gerekli olan paralelliği Eğik destek dişler gerekli olan paralelliği

sağlayabilmek için aşağıdaki yaklaşımlarla sağlayabilmek için aşağıdaki yaklaşımlarla

tedavi edilirler:

Ortodontik tedavi yöntemleri kullanarak Ortodontik tedavi yöntemleri kullanarak

Dişi parçası ayak dişte, erkek parçası gövdede Dişi parçası ayak dişte, erkek parçası gövdede

olan kuvvet kırıcılı ateşmentler kullanarak olan kuvvet kırıcılı ateşmentler kullanarak

Teleskopik sistemler kullanarak Teleskopik sistemler kullanarak

Distal ayakta mesial yarım kronlar kullanarak Distal ayakta mesial yarım kronlar kullanarak

(26)

KAYNAKLAR:

• Fundamentals of Fixed Prosthodontics by Herbert T. Shillingburg, David A. Sather Fundamentals of Fixed Prosthodontics by Herbert T. Shillingburg, David A. Sather Jr. Jr. Quintessence Pub Co; 4 edition (March 30, 2012Quintessence Pub Co; 4 edition (March 30, 2012))

• Contemporary Fixed Prosthodontics, 5e Stephen F. Rosenstiel 2015Contemporary Fixed Prosthodontics, 5e Stephen F. Rosenstiel 2015 Martin F. Martin F.

Land;Junhei Fujimoto 5th Ed. Mosby Land;Junhei Fujimoto 5th Ed. Mosby