Ankara Üniversitesi Ankara Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi
SABİT PROTEZLERDE ESTETİK
FORM VE YANILTMA TEKNİKLERİ
Bireyin mutlu bir gülüş Bireyin mutlu bir gülüş
sergilemesi, dental ve gingival sergilemesi, dental ve gingival
elemanların yapısal güzellik elemanların yapısal güzellik
kurallarına uygunluğuna, kurallarına uygunluğuna,
Gülme sırasında diş ve dudaklar Gülme sırasında diş ve dudaklar arasındaki ilişkiye ve bunların
arasındaki ilişkiye ve bunların fasial kompozisyon içerisindeki fasial kompozisyon içerisindeki
uyumuna bağlıdır.
uyumuna bağlıdır.
Sabit protezlerde estetiği Sabit protezlerde estetiği
etkileyen faktörler etkileyen faktörler
şunlardır:
şunlardır:
Form ( boyut, şekil, dış hat , Form ( boyut, şekil, dış hat , yüzey yapısı )
yüzey yapısı )
Diş dizisinde dişlerin Diş dizisinde dişlerin bulundukları yerler bulundukları yerler
(sıralanma, pozisyon ) (sıralanma, pozisyon )
RenkRenk
Kontrastları sayesinde görülebilir haldeki objeler arası ilişkiler kompozisyon olarak kompozisyon
anılır
Dental kompozisyon Dental kompozisyon
denildiğinde mutlak ve değişken kriterleri içeren dişler, özellikle dişler, özellikle de anterior dişlerin
de anterior dişlerin oluşturduğu kompozisyon anlaşılmaktadır.
Bir kompozisyonun oluşturulmasında bir diğer temel gereksinme bütünlüğün sağlanmasıdır. bütünlüğün sağlanmasıdır
Şekil, renk
Şekil, renk ve çizgi olarak, bir kompozisyonu çizgi oluşturan öğelerin tekrarı birleştirici etki oluşturarak bir bütünlük sağlar. Bu durum
statik ve dinamik özellikte olabilir.
BÜTÜNLÜK
Yatay simetri:
Yatay simetri: Sağda ve solda birbirine benzer elemanların belli bir düzende
sıralanması olarak tanımlanır.
Yayılan simetri:
Yayılan simetri: Objelerin tasarımının, bir merkezden sağa ve sola doğru ayna
görüntüsü olarak sıralanmasıdır SİMETRİ
Yayılan simetri
Yayılan simetri ise daha canlı ve hayat doludur ve ise daha canlı ve hayat doludur ve ayırıcı kuvvetleri yansıtır
ayırıcı kuvvetleri yansıtır Yatay simetri
Yatay simetri monoton yapısıyla birleştirici monoton yapısıyla birleştirici kuvvetleri temsil eder
kuvvetleri temsil eder
Güzellik kavramı genellikle oranlarla değerlendirilmiştir. Pisagor teorisinden
doğan 'altın oran' kavramında bir 'altın oran' yüzeyin altın oran esas alınarak
düzenlenmesinin, estetiği olumlu yönde etkileyeceği ileri sürülmektedir.
Altın Oran
Santral ve lateraller arasında bir altın oran mevcut, ancak kanin aykırı bir görüntü
sergiliyor
Heriki taraftaki çizimlerin Klinik görüntüsü
Santral ve lateraller arasında var olan
altın oran, kaninlerde de devamlılık gösteriyor
Uyumlu bir dental kompozisyonda Uyumlu bir dental kompozisyonda
Aynı yönde uzanan çizgiler birbirine
Dik yönde uzanan çizgiler dişlerin uzun aksına
Yatay çizgiler ise ön dişlerin kesici kenarları ile arka dişlerin bukkal
tüberküllerinden geçen hayali parabolik çizgiye ve
Gülme pozisyonunda alt dudağa Paralel olmalıdır.
Paralel olmalıdır.
Lombardi’ye göre santraller yaş, lateraller Lombardi’ye göre santraller yaş, lateraller
seks, kaninler ise kişilikle ilgili bazı seks, kaninler ise kişilikle ilgili bazı
karakteristik özellikler sergilerler.
karakteristik özellikler sergilerler.
En güzel gülümseme En güzel gülümseme
Orta diş-dudak çizgisi ilişkisi
insizal çizginin alt dudak üst sınırını takip etmesi
üst dudağın yukarı doğru seyreden kurvatürünün olması
Ağız köşelerinin pupiller çizgiye paralel olarak simetrik bir konumda yeralması
Bilateral olarak orantılı negatif boşlukların kalması
Kontak noktalarının da bu armoniye
uyum sağlayacak şekilde birbirini takip etmesi arzu edilir.
Dental Estetik Parametreler
Bonded Porcelain
Restorations in the Anterior Dentition: A Biomimetic Approach Pascal Magne Urs Belser
İllüzyon
objelerin form, büyüklük, hiza,
kontur, yüzey yapısı, ışık ve renk
faktörlerini değiştirmek suretiyle
göz tarafından
istenildiği şekilde algılanmalarını
sağlama tekniğidir .
Görsel Algılama ve İllüzyon
Işık Işık
Hareket Hareket
Dış hat formu Dış hat formu
Yüzey yapısı Yüzey yapısı
Renk. Renk.
Eğer dişsiz boşluk normalden daha genişse
Porselen veneer labio-lingual olarak kalın tutulur.
Kontak noktaları lingual ve servikale doğru konumlandırılır.
Labial yüzde mevcut kesici dişin labial sınır hatlarına genişlik kazandırılır.
Faset, kontak noktalarından labial sınır hatlarına doğru inceltilir ve aşındırılarak dışbükey hale
getirilir.
Aşındırılan bu yeni distal ve mesial yüzeylere derinlik kazandırabilmek için boyanarak
gölgelendirilir. Böylece buralar belli belirsiz, giderek kaybolan şekilde bir görüntü verir.
Eğer dişsiz boşluk normalden daha genişse
Koyu alanların daha küçük, açık alanların ise
daha büyük görüneceği de hatırlanırsa, secilecek olan rengin doğal dişten hafif olarak koyu olması büyüklüğü gizler.
Açık renklerin ön planları, koyu renklerin geri
planları algılamamıza neden olduğu bir gerçektir.
Bizler uzaktaki objeleri daha koyu renkte ve gölgeli algılamaya alışkınızdır.
Eğer dişsiz boşluk normalden daha genişse
Kesici kenarda yapılan hafif dalgalanmalar da dişin genişliğini bir miktar saklar.
Kesici kenarda mezio-insizal köşe
yuvarlaklaştırılır ve dişin orta hattından distal kontak noktasına kadar olan kısım eğimlendirilir.
Diş yüzeyinde oluşturulan yatay çizgilerin daha geniş bir algılamaya neden olduğu, buna karşın dikey çizgilerin daha dar bir görünüme yol açtığı da unutulmamalıdır.
Bazı durumlarda çok az bir diestema yapılabilir.
Eğer eksik diş normalden daha dar bir boşluk bırakmışsa:
ilk olarak mevcut dişin mesial yüzeyi hafifce küçültülerek daraltılabilir.
Boşluktan daha geniş bir faset yapılmaya
çalışılırken mevcut dişin labial dış hat formu ve yüzey özellikleri mümkün olduğunca kopya
edilmeye çalışılır.
Kontak alanı labial ve insizale alınır.
Kesici kenar düz bırakılır ve disto-insizal köşe gingival yönde yuvarlaklaştırılır.
Eğer eksik diş normalden daha dar bir boşluk bırakmışsa:
Dikey çizgi ve köşelerden kaçınıp, mümkün olduğunca yatay çizgilerle karakterizasyon yoluna gidilir.
Mesial ve distal yüzeyler lingualden labiale doğru, labial dış hatları değiştirmeden ve faset boşluğa uyuncaya kadar,
gerektiğinde üst üste bindirme, aşırma yoluna da başvurarak ayarlanır
KAYNAKLAR:
•Fundamentals of Tooth Preparations for Cast Metal and Porcelain
Restorations Jr. Herbert T. Shillingburg Quintessence Pub Co; 1 edition 1987
•Fundamentals of Fixed Prosthodontics by Herbert T. Shillingburg, David A. Sather Jr. Quintessence Pub Co; 4 edition (March 30, 2012)
•Pascal Magne Urs Belser Bonded Porcelain Restorations in the Anterior Dentition: A Biomimetic Approach Quintessence Pub Co; 1 edition
(May 1, 2002)
•Ronald E. Goldstein Esthetics in Dentistry: Principles,
Communications, Treatment Methods. Pmph USA Ltd; 2nd edition (June 1, 1998)