ĠLKÖĞRETĠM FEN BĠLGĠSĠ, MATEMATĠK VE SINIF ÖĞRETMENLĠĞĠ BÖLÜMÜ ÖĞRETMEN ADAYLARININ
TEKNOLOJĠYE YÖNELĠK TUTUMLARI
Mustafa KAHYAOĞLU* H.CoĢkun ÇELĠK* Selami YANGIN**
* Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi / SİİRT
** Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi / ANKARA mkahyaoğlu@dicle.edu.tr
ÖZET
Yaşadığımız bilgi ve teknoloji çağında öğrencilerin bilgiye ulaşma yolları ve problem çözme becerileri kazanmaları oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı ilköğretim aday öğretmenlerinin teknolojiye yönelik tutumlarının belirlenmesidir.
Çalışmaya Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi İlköğretim Fen Bilgisi, Matematik ve Sınıf Öğretmenliği programlarında okuyan aday öğretmenler alınmıştır. Veri toplama aracı olarak daha önce araştırmacılar tarafından geliştirilmiş „‟Teknoloji Tutum Ölçeği‟‟ kullanılmıştır. Bilgisayar ortamında SPSS 12.0 programı ile çözümlenen veriler frekans, yüzde, ortalama, bağımsız t- testi, tek yönlü varyans analizi ve Kruskal Wallis H-Testinden yararlanılarak yorumlanmıştır. Anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır. Buna göre aday öğretmenlerin teknolojiye yönelik tutumlarının cinsiyete, bölümlere ve bilgisayar kullanma sıklığına göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Öğrenciler, Bilgi teknolojileri, Teknoloji Destekli Eğitim
THE INVESTIGATION OF ELEMENTARY, SCIENCES, MATHEMATIC SCHOOL STUDENT TEACHERS ATTITUDES TOWARD
TECHNOLOGY
ABSTRACT
In the information and technology century, it is important to have the skills of reaching the knowledge and problem solving. The aim of this study is to determine the attitudes of primary school student teachers toward technology.
This study includes the students of primary school science, mathematic and primary school teachers in the department of education in Dicle University. In the study as a data gathering means, the technology attitude scale that was developed by researchers has been used. The datas that were analyzed in computer by SPSS 12.0 program has been interpreted by using frequency, percentage, average, independent t-test, the analysis of variance and Kruskal Wallis H-Test. It is level of meaning fullness has been taken as 0.05. According to the results, it was determined that technology attitudes of primary school student teachers change according to gender, department and time of computer usage
Key words: Students, Information Technologies, Technology Assisted Education
GĠRĠġ
Bilgi çağında bilgiye sahip olan toplumlar, teknolojiyi üretmekte ve kullanmaktadırlar. Teknolojinin kullanılması birey ve toplumları olay ve olgular karşısında daha güçlü yapmakta ve hayatı kolaylaştırmaktadır. Teknolojik değişimler getirmiş oldukları bu olanaklarla birlikte, bireylere ve toplumlara yeni sorumluluklar da vermektedir. Bu sorumluluklarının bilincinde olup teknolojiyi yaşam çevreleriyle bütünleştirebilenler diğer toplumlardan hep bir adım daha önde olmaktadırlar (Şemsettin G., Odabaşı F., 2004).
Toplumların plan ve yorum yapabilen, yeni bilgiler oluşturup sosyal ve teknik sorunlar için kafa yorabilen bireylere gereksinimi olduğunu ve bilgi çağının ancak bu tür bireylerden oluşan toplumlara yaşama hakkı verdiği belirtilmektedir (Akpınar Y., 1999).
Bir ülkenin gelişebilmesi için yeterli sayı ve nitelikte yetişmiş insan gücüne gereksinimi olduğunu ve bunu sağlamanın da o ülkenin eğitim sisteminin verimli biçimde çalışması ile ilişkili olduğu belirtilmektedir. Teknoloji tüm eğitsel sorunların üstesinden gelebilecek bir çözüm olmamasına rağmen;
günümüzde bilgisayar ve ilgili teknolojiler eğitim-öğretim faaliyetlerinde kullanılması gerekli araçlar haline gelmiştir. Eğitim sistemlerinde teknolojiden yararlanabilmek için ise nitelikli öğretmen yetiştirilmesi gerekmektedir.
Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin toplum kültürünün en belirgin niteliği haline gelmesi, eğitimde bireylerin nasıl bir öğretimden geçirileceğini, öğretmenlerin yeni gelişmelere göre nasıl yetiştirileceğini ve yeni teknolojilerin nasıl kullanacağını bilmesi gibi konular ön plana çıkmaktadır. Teknolojinin öğretim süreçleri ile bütünleştirilmesi sırasında, öğretmen yetiştiren kurumlarda yeterli sayıda derslerin bulunmadığı ve var olan derslerin ise bu amaca yönelik olmadığı belirtilmiştir (Harmandar M., Samancı O., 2000, Gökdaş, İ., 1998).
Günümüz teknolojilerinin eğitim sürecindeki önemi ve işlevi bilinen bir gerçektir, ancak eğitime anlam ve ruh veren onun işlevsel etkinliği ve temel unsuru olan öğretmenlerdir. Günlük hayatımızda bilgisayar, CD-Rom, video diskler, video kamera, çoklu ortamlar vb. ürünler olarak karşımıza çıkan teknolojilerin eğitim-öğretimde kullanılması öğretmenlerin teknolojiye yönelik tutumları ile yakından ilgilidir (Alkan C., 1997, Aşan A., 2002).
Öğretmen merkezli klasik ders anlatımı ve laboratuar uygulamalarının, hareketli ve karmaşık sistemlerin öğrenciye anlatımında yetersiz kaldığı görülmektedir. Bu alanlarda kullanılan örnekler, yöntemler ve aletler öğrenciler tarafından yeterince incelenememekte veya test edilememekte dolayısıyla konun kavranmasında güçlük çekilmektedir.
Gelişen teknoloji bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli araçlar ile bilim arasında köprü oluşturmaktadır. Hızla artan bilgi teknolojileri hayatımızın tüm alanlarında olduğu gibi eğitim alanında da yerini almıştır. Bu yüzden teknoloji ve teknolojik araçların eğitim hayatında kullanılması ile ilgili öğretmen adaylarının tutumlarının belirlenmesi büyük önem taşımaktadır.
ARAġTIRMANIN AMACI
Bu çalışmanın amacı, 2005–2006 öğretim yılında Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi İlköğretim Fen Bilgisi, Matematik ve Sınıf Öğretmenliği programlarında okuyan öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarını incelemektir. Bu amaçla aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır.
1. Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları cinsiyete göre farklılık göstermekte midir?
2. Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları bulundukları programa göre farklılık göstermekte midir?
3. Öğretmen adaylarının bilgisayarı ve Internet‟i olma/olmama durumlarına göre teknolojiye yönelik tutumları arasında farklılık var mıdır?
4. Öğretmen adaylarının bilgisayar kullanma sıklığı ile teknolojiye yönelik tutumları farklılık göstermekte midir?
ARAġTIRMANIN ÖNEMĠ
Teknoloji ve teknolojik araçların eğitim alanındaki önemi ve öğretim amaçlı kullanımının sağladığı yararlar konusunda çeşitli çalışmalara rastlanılmaktadır. Ancak uygulamanın yürütücüsü konumunda olan öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik olumlu veya olumsuz tutumlarının çeşitli değişkenlere göre inceleyen araştırmalara da gereksinim duyulmaktadır.
Öğretmen adaylarının teknolojiyi ve teknolojik araç gereçleri öğretimde aktif olarak kullanmalarını sağlamak için öncelikle onların hızla gelişen teknolojiye yönelik tutumlarının bilinmesi gerekmektedir. Bu araştırmada öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarına ilişkin bulgular elde
edileceğinden teknoloji destekli öğretim uygulamalarının planlanmasına ve uygulanmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
YÖNTEM Evren ve Örneklem
Araştırmanın evrenini, 2005–2006 öğretim yılında Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi İlköğretim Fen Bilgisi, Matematik ve Sınıf Öğretmenliği programlarında okuyan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise bu bölümlerin üçüncü ve dördüncü sınıflarında okumakta olan ve basit rasgele örnekleme yöntemi ile seçilen 317 öğretmen adayı oluşturmaktadır.
Verilerin Toplama Aracının GeliĢtirilmesi ve Uygulaması
Araştırmada öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla Yavuz (2005) tarafından geliştirilen 50 maddelik “Teknoloji Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek beşli Likert tipinde olup yüksek tutum puanı olumlu teknoloji tutumunu gösterecek şekilde her bir tepki puanlanmıştır.
„‟Tamamen katılıyorum, Katılıyorum, Kararsızım, Katılmıyorum, Hiç katılmıyorum‟‟ şeklinde tepkiler olumlu maddelerde 5, 4, 3, 2, 1 şeklinde ve olumsuz maddelerde 1, 2, 3, 4, 5 şeklinde puanlanmıştır.
Verilerin Çözümlenmesi
Bilgisayar ortamında SPSS 12.0 programı ile çözümlenen veriler ortalama, t- testi, tek yönlü varyans analizi ve Kruskal Wallis H-Testinden yararlanılarak yorumlanmıştır. Anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır.
BULGULAR
Bu araştırmada anket uygulamasıyla elde edilen verilerin istatistiksel analizleri sonucunda öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları öğretmen adaylarının bulundukları program, kendilerine ait bilgisayara sahip olup/olmama
durumları, bilgisayar kullanma sıklıkları ve cinsiyetlerine göre farklılık gösterip göstermediğine ilişkin bulgular aşağıda verilmiştir.
Tablo 1. Teknolojiye Yönelik Tutumların Cinsiyete Göre KarĢılaĢtırılması Cinsiyet N Ortalama S.Sapma t-değeri p
Kadın 87 164.4 11.06
3.129 0.002*
Erkek 230 158.9 15.11
* p<0.05
Tablo 1 incelendiğinde ilköğretim öğretmen adaylarının cinsiyete göre teknolojiye yönelik tutum puanlarına bakıldığında, erkek öğrencilerin olumlu tutumlarının kız öğrencilere göre daha düşük olduğu görülmektedir. Kız ve erkek öğrencilerin tutumları arasında görülen bu farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek için bağımsız t-testi uygulanmış, öğrencilerin teknolojiye yönelik tutum puanları arasında görülen bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır.
Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarının bulundukları programa göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek üzere elde ettiğimiz bulgular Tablo 2‟de verilmektedir. Buna göre İlköğretim Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi programında bulunan öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik olumlu tutumlarının İlköğretim Matematik programında bulunan öğretmen adaylarından daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Tablo 2. Bulundukları Programa Göre Öğrencilerin Teknolojiye Yönelik Tutum Puanları
Program N Ortalama S.Sapma
İlköğretim Matematik Öğretmenliği 167 157.2 16.16 İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmenliği 60 162.0 11.76 İlköğretim Sınıf Öğretmenliği 90 165.2 10.28
Toplam 317 160.4 14.32
Öğretmen adaylarının bulundukları programa göre teknolojiye yönelik tutum puanları arasında görülen bu farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek için tek yönlü varyans analizi uygulanmış ve öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutum puanları arasında görülen bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). Buna göre, öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarının bulundukları programa göre farklılık gösterdiği söylenebilir.
Tablo 3. Bulundukları Programa Göre Teknolojiye Yönelik Tutum Puanlarının Tek Yönlü Varyans Analizi
Varyans
Kaynağı K.T S.D K.O F-değeri p
Gruplar Arası 3907.75 2 1953.88
10.08 0.000*
Grup İçi 60874.82 314 193.87
Toplam 64782.57 316 ---
*p<0.05
Tablo 4. Bilgisayarı Sahibi ve Ġnternet Bağlantısı Olma/Olmama Durumlarına Göre Öğretmen Adaylarının Teknolojiye Yönelik Tutum Puanlarının KarĢılaĢtırılması
Bilgisayarınız var mı? N Ortalama S.Sapma t p
Var 77 166.3 12.52
4.238 0.000*
Yok 240 158.5 14.36
Evde Ġnternet Bağlantısı
var mı? N Ortalama S.Sapma t p
Var 36 165.9 11.48
2.510 0.013*
Yok 281 159.7 14.50
* p<0.05
Bilgisayarı ve Internet bağlantısı olma/olmama durumlarına göre öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutum puanlarını değerlendirmek üzere elde ettiğimiz bulgular Tablo 4‟de verilmiştir. Buna göre bilgisayarı ve Internet
bağlantısı olan öğrencilerin olmayanlara göre teknolojiye yönelik olumlu tutumlarının daha yüksek olduğu belirlenmiş ve t-testi çözümlemesi ile gruplar arasında görülen bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05).
Bilgisayar kullanma sıklığı ile teknolojiye yönelik tutum puanlarına ilişkin bulgular Tablo 5‟de verilmiştir. Buna göre her gün birkaç saat bilgisayar kullanan öğrencilerin teknolojiye yönelik olumlu tutumlarının diğerlerine göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Tablo 5. Bilgisayar Kullanma Sıklığına Göre Öğrencilerin Teknolojiye Yönelik Tutum Puanları
Bilgisayar kullanma sıklığına göre N Ortalama S.Sapma Her gün sürekli kullanıyorum 14 163.1 8.213 Her gün birkaç saat kullanıyorum 39 166.9 18.41 Haftada birkaç gün kullanıyorum 81 159.6 13.12 Haftada birkaç saat kullanıyorum 87 157.6 13.52 Ayda birkaç saat kullanıyorum 67 161.1 14.25
Hiç kullanmıyorum 29 159.0 14.05
Toplam 317 160.4 14.32
Bilgisayar kullanma sıklığına göre öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutum puanları arasında görülen bu farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek için tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Tablo 6 incelendiğinde, bilgisayar kullanma sıklığına göre öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutum puanları arasında görülen bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır.
Tablo 6. Bilgisayar Kullanma Sıklıklarına Göre Teknolojiye Yönelik Tutum Puanlarının Tek Yönlü Varyans Analizi
Varyans
Kaynağı K.T SD K.O F p
Gruplar Arası 2605.36 5 521.07
2.606 0.025*
Grup İçi 62177.22 312 199.93
Toplam 64782.57 316 ---
* p<0.05
Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik olumlu tutumlarının bulundukları programlara göre bazı farklılıklar gösterdiği görülmektedir. Buna göre İlköğretim Sınıf Öğretmenliği programındaki öğretmen adaylarının
“Öğretmenler teknolojik gelişmeleri düzenli olarak takip etmeli ve bunlardan faydalanmalıdır‟‟, “Öğretimde bilgisayar kullanımı öğrenci başarısını arttırır‟‟,
“Teknolojik araçlar kullanılarak öğretimin amacına daha fazla ulaşılabilir‟‟ ve
“‟Teknolojik araçlar kullanılarak öğretimin içeriği daha da somutlaştırılabilir‟‟
gibi tutumlara İlköğretim Matematik ve Fen Bilgisi öğretmen adaylarından daha olumlu yaklaştıkları görülmüştür.
Bunun yanında yine İlköğretim Sınıf Öğretmenliği programı öğretmen adayları „‟Eğer bir seminer vereceksem tebeşir, tahta kullanmak yerine tepegöz veya Power-Point programını kullanmayı tercih ederim‟‟ tutumunu İlköğretim Matematik ve Fen Bilgisi öğretmen adaylarından daha olumlu bulmuşlardır.
Tablo 7. Teknolojiye Yönelik Olumlu Tutumlar Boyutunda Anlamlı Farklılık Gözlenen Maddeler
Sorular Alanlar N X t p
Öğretmenler teknolojik gelişmeleri düzenli olarak takip etmeli ve bunlardan faydalanmalıdırlar.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.5449 4.5000 4.7556
80.937 39.912
104.393 .000 Derslerin bazı bölümleri
videoya kaydedilerek öğrencilere hataları gösterilebilir.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
3.8263 3.9667 4.0444
47.756 34.823
43.319 .000 Öğretimde bilgisayar
kullanımı öğrenci başarısını arttırır.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.1257 4.2333 4.3667
57.173 44.024
57.066 .000 Teknolojik araçlar
kullanılarak öğretimin amacına daha fazla ulaşılabilir.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.2575 4.4500 4.5889
73.933 51.096
84.205 .000 Teknolojik araçlar
kullanılarak öğretimin içeriği daha da
somutlaştırılabilir.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.1138 4.3333 4.4889
57.715 46.060
58.922 .000 Eğer bir seminer
vereceksem tebeşir, tahta kullanmak yerine tepegöz veya Power-Point
programını kullanmayı tercih ederim.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.0479 4.1167 4.1778
49.205 33.275
51.285 .000 Eğitim ve öğretim de
birçok karmaşık konu teknolojik araç ve gereçler kullanılarak daha kolay anlatılabilir.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.1737 4.5000 4.5111
67.507 55.828
75.642 .000
“Eğitim ve öğretim de birçok karmaşık konu teknolojik araç ve gereçler kullanılarak daha kolay anlatılabilir” tutumu İlköğretim Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi programındaki öğretmen adaylarında birbirine yakın iken, İlköğretim Matematik programındaki öğretmen adaylarında daha düşük olduğu görülmüştür.
Tablo 8 incelendiğinde ise bulundukları programa göre öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik olumsuz tutumlarında anlamlı farklılıklar görülmektedir. Buna göre İlköğretim Fen Bilgisi Programı öğretmen adayları
“Eğitim ve öğretimde teknolojik araç-gereçleri kullanmaya gerek yoktur‟‟,
“Eğitim ve öğretimde bilgisayar kullanımının öğrencilere hiçbir yararı yoktur‟‟ ve
“Tepegöz ve projeksiyon gibi teknolojik araç-gereçler uygulamada çok fazla zaman aldığı için tercih edilmemelidir‟‟ gibi olumsuz tutumları İlköğretim Sınıf Öğretmenliği ve Matematik Öğretmenliği programındaki öğretmen adaylarına göre biraz daha yüksek olduğu görülmüştür.
Tablo 8. Teknolojiye Yönelik Olumsuz Tutumlar Boyutunda Anlamlı Farklılık Gözlenen Maddeler
Sorular Alanlar N X t p
Eğitim ve öğretimde teknolojik araç-gereçleri kullanmaya gerek yoktur.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.4611 4.7667 4.6000
55.134 86.566
54.245 .000 Eğitim ve öğretimde
bilgisayar kullanımının öğrencilere hiçbir yararı yoktur.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.3533 4.7333 4.6222
48.850 82.216
49.745 .000 Eğitim ve öğretimde
yazılı materyal ve TV kullanımının hiçbir yararı yoktur.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
4.1138 4.4667 4.5222
48.574 61.076
54.846 .000 Tepegöz ve projeksiyon
gibi teknolojik araç ve gereçler uygulamada çok fazla zaman aldığı için tercih edilmemelidir.
Matematik Fen Bilgisi Sınıf Öğret.
167 60 90
3.7066 4.1000 4.0889
40.290 39.889
38.301 .000
Ayrıca İlköğretim Sınıf Öğretmenliği programı öğretmen adaylarının
„‟Eğitim ve öğretimde yazılı materyal ve TV kullanımının hiçbir yararı yoktur‟‟
şeklindeki tutumu İlköğretim Matematik ve Fen bilgisi öğretmen adaylarına göre biraz daha yüksek olduğu görülmüştür.
TARTIġMA VE ÖNERĠLER
Bu araştırma, Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi İlköğretim Sınıf Öğretmenliği, Matematik Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Öğretmenliği programında bulunan öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarını belirlemek ve okudukları programa, kendilerine ait bilgisayara sahip olup/olmama durumlarına, bilgisayar kullanma sıklığına ve cinsiyetlerine göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Yapılan bir çok araştırmada kadınların teknolojiye yönelik tutumlarının erkeklere oranla daha olumlu olduğu belirtilmektedir (Rugayah,H., ve ark, 2004, Çelik,H.C., Bindak,R.,). Bu kadın öğretmen adaylarının öğretme ortamlarında teknolojiyi ve ilgili araç gereçleri daha fazla kullanma isteği ve mesleğe yönelik tutamlarda erkeklerden daha olumlu olmalarından kaynaklanmış olabilir.
Öğretmenlerin gelecek nesli nitelikli bir şekilde yetiştirebilmeleri için kendilerinin de nitelikli bir şekilde yetişmeleri gerekmektedir. Gültekin (2002), öğretmenlerin eğitim sisteminde önemli rolü olduğu için öğretmenlerin yetiştirilmesinin çok önemli olduğunu ve öğretmen adaylarının iyi bir eğitimden geçmesinin nitelikli eğitim programlarıyla gerçekleşebileceğini belirtmiştir.
Yaptığımız çalışmada öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları öğrenim gördükleri programa bağlı olarak anlamlı bir şekilde farklılık göstermektedir. İlköğretim Sınıf Öğretmenliği programında bulunan öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarının Fen Bilgisi ve Matematik Öğretmenliği programındaki öğretmen adaylarına göre daha olumlu olduğu tespit edilmiştir. Fen Bilgisi ve Matematik öğretmenliği programları fen ve teknolojiye daha yakın olmasına rağmen İlköğretim Sınıf Öğretmenliği programı öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarının daha olumlu olması ilginçtir.
Genellikle öğretmen adaylarına eğitim-öğretimde teknolojilerin özellikleri, öğretim sürecindeki yeri ve önemi gibi teorik bilgiler öğretilmekte fakat bunların kullanımı yeterince öğretilememektedir. Bir öğretmende olması gereken özellikler
arasında yer alan eğitim-öğretimde teknolojilerin kullanımı, belki de teknolojik yetersizlikler veya uygun ortamların olmaması gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanmış olabilir.
Şahin (1999), öğretmen adaylarını yetiştiren fakültelerde uygun teknoloji laboratuarları bulunması ve buralardan aday öğretmenlere kendi materyallerini üretme olanağı sağlanması gerektiğini belirtmiştir.
Öğretmen adaylarının bilgisayarı ve Internet bağlantısı olma durumuna göre teknolojiye yönelik olumlu tutumlarının bilgisayarı ve Internet bağlantısı olmayanlara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu bilgisayara ve internete sahip olan öğretmen adaylarının yeni nesil teknoloji araç gereçleri olarak bilinen bilgisayar teknolojileri (IBM yada Mac, windows, word, powerpoint, excel, datashow v.b), görsel-işitsel teknolojiler (Televizyon, VCD, DVD, video, video kamera, teyp, ses kaseti v.b) ve Internet temelli teknolojileri (Internet, www sayfaları, modem, internet kamerası, internet sistemi v.b) kullanma isteğinden ve bilgisayar kullanma korku yada kaygısının az olmasından kaynaklanabilir.
Ayrıca her gün birkaç saat bilgisayar kullanan öğretmen adaylarının sürekli kullanan ve haftada/ayda bir kere kullananlara göre teknolojiye yönelik olumlu tutumlarının daha fazla olduğu saptanmıştır. Buna göre;
1. Öğretmen adaylarının bilgisayarlarla daha erken tanıştırılmaları onların teknoloji ve teknolojik araç gereçlerin kullanması konusunda daha olumlu tutumlar sergilemesini beraberinde getireceği düşünülmektedir.
2. Bilgi çağı olarak nitelendirilen günümüzde öğretmen adaylarının bilgiye erişim istekleri de dikkate alınarak daha fazla uygulama yapabilecek teknoloji ve teknolojik araç gereç destekli ortamlar hazırlanmalı.
3. Öğretmen adaylarını yetiştiren tüm öğretim elemanlarının da derslerinde teknoloji ve teknolojik araç gereçleri kullanmalılar.
4. Öğretmen adayları hangi programlarda olursa olsun teknoloji okur- yazarlığı konusunda yetiştirilmelidir.
5. Eğitim ve öğretimde teknolojiden yararlanmada önemli rol oynayan etkenler ve uygulamaların sağlayacağı yararlar konusunda öğretmen adaylarının bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesine yönelik daha fazla araştırmalar yapılmalıdır.
KAYNAKLAR
1- ġemsettin, G., OdabaĢı, F., (2004). Bilgi Çağında Öğretmen Adaylarının Eğitimde Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Dersinin Önemi.
The Turkish online Journal of Educational Technology , Tojet 3- 1.
2- Akpınar, Y., (1999). BDE ve Bilgi Toplumunda İnsan Nitelikleri BTIE- 99 Bildiriler Kitabı.
3- Harmandar, M., Samancı, O., (2000), Eğitim Fakültesi Kimya Eğitimi Bölümü Öğrencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumları, IV. Fen Bilimleri Eğitim Kongresi Haccetepe Üniversitesi Ankara.
4- GökdaĢ, Ġ. (1998). Bilgisayar Eğitimi Öğretim Teknolojisi, VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 9-11 Eylül, Konya.
5- Keser, H., (2000), Yönetici adaylarının Teknolojiye Yönelik Tutumları, IV Fen Bilimleri Eğitim Kongresi Hacettepe Üniversitesi Ankara.
6- Alkan ,C., ( 1997), Eğitim Teknolojisi, Anı Yayıncılık Ankara.
7- AĢan, A., (2002), Pre-service Teachers‟ Use of Technology to Create Insructional Materials: a school-college partnership”, Technology, Pedagogy And Education, 11:2. 217-232.
8- Rugayah, H., Hasim, H., Wan, N.M., (2004), Attitudes Toward Learning About And Working With Coumputers Of Students At Uitm, TOJET, 3:2.
9- Çelik, H. C., Bindak, R., (2005) İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi , İnönü Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 6, Sayı 10, s. 27- 38.
10- Gültekin, M. (2002). “Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Düzenlenmesi Kapsamında İlköğretime Öğretmen Yetiştirme”, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 1-2: 49-65.
11- ġahin T,Y., ve Yıldırım, S., (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Ankara, Anı Yayınevi.
