13-17 ARALIK 2021
SB.6.3.1. Konum ile ilgili kavramları kullanarak kıtaların, okyanusların ve ülkemizin coğrafi konumunu tanımlar.
SOSYAL BİLGİLER 6. SINIF
BECERİ TEMELLİ
KAZANIMLARA UYGUN
MEB DERS KİTABI ODAKLI
% 100 ORİJİNAL
KAZANIM KAVRAMA FÖYÜ
1. ETKİNLİK
Aşağıda paralel ve meridyenlerin özellikleri verilmiştir. Verilen özelliklerin doğru olanlarını “√” ile işaretleyiniz.
2. ETKİNLİK Aşağıda verilen bilgilerdeki boşluklara uygun kavramlar yazınız.
İngiltere - mutlak - doğusunda - meridyen - paralel - kuzeyinde
1. İki kutup noktası arasında uzanarak paralelleri dik kesen yarım çemberlere ……… denir.
2. Ekvatora paralel olarak birer derecelik açılarla geçirilen çemberlere ………. denir.
3. Başlangıç meridyeni, ………….………..’nin başkenti Londra yakınlarındaki Greenwich (Griniç) gözlemevi üzerinden geçen meridyendir ve 0° ile gösterilir.
4. ……….. konum; bir yerin paraleller ve meridyenler ile ifade edilebilen yani ekvatora ve başlangıç meridyenine göre belirlenen konumudur.
5. Ülkemiz 36°-42° kuzey paralelleri ile 26°-45° doğu meridyenleri arasında yer alır. Diğer bir ifadeyle Türkiye, ekvatorun ……….. ve başlangıç meridyeninin ………. yer almaktadır.
YA İSTİKLAL YA ÖLÜM
KAZANIM KAVRAMA ETKİNLİĞİ
3. ÜNİTE
DÜNYANINNERESİNDEYİZ?
YERYÜZÜNDE YAŞAM
Ekvatorun kuzeyinde 180, güneyinde 180 olmak üzere 360 paralel vardır.
1
PARALELLERİN ÖZELLİKLERİ
2 Ekvator başlangıç paraleli olup Ekvator’dan uzaklaştıkça paralel dereceleri büyür.
3 Ardışık iki paralel arası mesafe Dünya’nın her yerinde 111 km’dir.
Doğu Yarım Küre’de 90 ve Batı Yarım Küre’de 90 olmak üzere toplam 180 meridyen yayı vardır 1
MERİDYENLERİN ÖZELLİKLERİ
2 Greenwich başlangıç meridyeni olup İngiltere sınırları içinde yer alır.
3 Ekvator’da meridyenler arasında 111 km mesafe olup bu mesafe kutuplara gidildikçe azalır.
3. ETKİNLİK
Aşağıda verilen bilgilerin doğru veya yanlış olarak değerlendirmesini yapınız.
BİLGİ D Y
1. Dünya üzerinde en büyük yüz ölçüme sahip olan kıta Asya, en küçük yüz ölçüme sahip olan kıta ise Okyanusya’dır.
2. Asya Kıtası’nın Avrupa, Asya ve Okyanusya kıtaları ile kara bağlantıları bulunmaktadır.
3. Dünya üzerinde Büyük, Atlas ve Hint Okyanusu olmak üzere üç adet okyanus bulunmaktadır.
4. Kuzey Amerika ile Afrika kıtalarının arasını Büyük Okyanus doldurmuştur.
4. ETKİNLİK
Aşağıdaki şemada karaların ve denizlerin dünya üzerindeki dağılış oranları verilmiştir. Bu dağılış oranları ile ilgili verilen bilgileri
KAZANIM KAVRAMA ETKİNLİĞİ
3. ÜNİTE
DÜNYANINNERESİNDEYİZ?
YERYÜZÜNDE YAŞAM
Yeryüzü Kuzey yarımküre Güney yarımküre
Kara oranı hangi yarımkürede daha fazladır?
1
SORU SORU
Deniz oranı hangi yarımkürede daha fazladır?
2
Yeryüzünün % kaçı kara, % kaçı denizdir?
3
1. Mutlak konum; bir yerin ekvatora ve başlangıç meridyenine göre olan konumudur. Türkiye 36-42 kuzey paralelleri ile doğu meridyeni arasında yer alır. Ülkemizin mutlak konumunun çeşitli sonuçları bulunur.
Buna göre ülkemizde;
I. Güney kıyılarımızın kuzey kıyılarımıza göre daha sıcak olması,
II. Kuzeyden esen rüzgârların sıcaklığı düşürmesi,
III. Dağlarımızın güneye bakan yamaçlarının kuzeye bakan yamaçlara göre daha sıcak olması
durumlarından hangileri mutlak konuma bağlı olarak ortaya çıkan sonuçlar arasında yer alır?
A) I ve II. B) I ve III.
C) II ve III. D) I, II ve III.
2. Göreceli konum herhangi bir yerin kıtalara, okyanuslara, denizlere, yer şekillerine, yer altı kaynaklarına, ulaşım yollarına ve komşu ülkelere göre belirlenen konumudur.
Buna göre ülkemizin;
I. Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birbirine en çok yaklaştığı bölgede olması, II. Dört mevsimin belirgin olarak yaşandığı
bir coğrafyasının bulunması,
III. İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı ile kıtaları birbirine bağlayan önemli geçiş yollarına sahip olması
durumlarından hangileri göreceli konuma bağlı olarak ortaya çıkan sonuçlar arasında yer alır?
A) I ve II. B) I ve III.
C) II ve III. D) I, II ve III.
3. Türkiye’de yükselti batıdan doğuya doğru gidildikçe artmaktadır. Ayrıca dağların uzantısı doğu-batı yönünde olmaktadır. Bu durumun sonuçları arasında şunlar yer alır; …
Yukarıda belirtilen sonuçlar arasında;
I. Ülkemizde güneyden esen rüzgârların sıcaklığı artmaktadır.
II. Doğuya doğru gidildikçe sıcaklıklar düşmektedir.
III. Türkiye’de ulaşımın doğu-batı yönünde geliştiği görülmektedir.
maddelerinde verilenlerin hangileri yer alır?
A) I ve II. B) I ve III.
C) II ve III. D) I, II ve III.
4. Ülkemiz, coğrafi konumu itibariyle, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir coğrafyaya sahiptir. Bu nedenle Anadolu’ya “medeniyetlerin beşiği”
denmiştir.
Anadolu için “medeniyetlerin beşiği”
ifadesinin kullanılmasında;
I. İnsan yaşamına uygun iklim tiplerine sahip olması,
II. Önemli ulaşım ve ticaret yolları üzerinde bulunması,
III. Su kaynakların yeterli, tarımsal ürün çeşidinin bol olması,
IV. Hâkimiyet mücadelesi yapan uygarlıkların çekişme alanı olması
gibi özelliklerin hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, III ve IV D) II, III ve IV
KAZANIM KAVRAMA TESTİ
3. ÜNİTE
DÜNYANINNERESİNDEYİZ?
YERYÜZÜNDE YAŞAM
5. Bilgi: Ülkemizde yükselti (eğim) batıdan doğuya doğru ilerledikçe artış göstermektedir.
Tespit: Araçlar, iniş ve çıkışların yoğun olduğu engebeli karayollarında daha fazla yakıt tüketmektedirler.
Buna göre harita üzerinde belirtilen hangi iki nokta arasındaki 100 km’lik karayolunu kullanan aracın daha fazla yakıt tüketmesi beklenir?
A) 1 – 2 . B) 3 – 4. C) 5 – 6. D) 7 – 8.
6. Yeryüzünün ya da bir parçasının, kuşbakışı görünüşüyle belli bir orana göre küçültülüp bir düzlem üzerine geçirilmesine harita denir. Bir çizimin harita özelliği taşıması için bazı özellikler taşıması gerekir.
Buna göre bir çizimin harita olabilmesi için;
I. Kuşbakışı görünüm ile çizilmesi, II. Belirli bir oranda küçültülmesi, III. Bir düzleme aktarılması
gibi özelliklerin hangilerine sahip olması gerekmektedir?
A) I ve II. B) I ve III.
C) II ve III. D) I, II ve III.
7. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe Dünya’nın şeklinden dolayı paralellerin boyları kısalır ve kutuplarda nokta halini alır.
Ardışık iki paralel arası mesafe Dünya’nın her yerinde 111 km’dir.
Buna göre aşağıdaki yargıların hangilerine ulaşılamaz?
A) Paraleller dünyanın her yerinde eşit uzunluklara sahip değildir.
B) Dünyanın şekli paralellerin boyları üzerinde etkilidir.
C) Paralel boylarının en kısa olduğu nokta ekvatordur.
D) Birbirini takip eden iki paralel arasındaki mesafe dünyanın her yerinde aynıdır.
8. İki kutup noktası arasında uzanarak paralelleri dik kesen yarım çemberlere meridyen denir.
Meridyenlerin çeşitli özellikleri bulunur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi meridyenlerin özellikleri arasında yer almaz?
A) Başlangıç meridyeninin doğusuna Doğu Yarım Küre, batısına Batı Yarım Küre denir.
B) Doğu Yarım Küre’de 180 ve Batı Yarım Küre’de 180 olmak üzere toplam 360 meridyen yayı vardır.
C) Ekvator, Dünya’yı Doğu Yarım Küre ve Batı Yarım Küre olmak üzere iki eşit parçaya böler.
D) Meridyenler yerel saat hesaplamasında da kullanılır ve her iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır.
KAZANIM KAVRAMA TESTİ
3. ÜNİTE
DÜNYANINNERESİNDEYİZ?
YERYÜZÜNDE YAŞAM
● ● ●
1
●
2●
4●
3 56
●
7 8●
1. ETKİNLİK
Paralellerin Özellikleri: 2 ve 3 Meridyenlerin Özellikleri: 2 ve 3 2. ETKİNLİK
1. meridyen 2. Paralel 3. İngiltere 4. Mutlak 5. kuzeyinde – doğusunda 3. ETKİNLİK
1. D 2. Y 3. D 4. Y
4. ETKİNLİK 1. Kuzey yarımküre
2. Güney yarımküre 3. % 71 deniz, % 29 kara
KAZANIM KAVRAMA TESTİ 1) A 2) B 3) C 4) A 5) A 6) D 7) C 8) C
CEVAPLAR
YERYÜZÜNDE YAŞAM
DÜNYANIN NERESİNDEYİZ?