AB Destekli Açık Erişim Projeleri: MedOANet ve Pasteur4OA

(1)

Umut Al

umutal@hacettepe.edu.tr

AB Destekli Açık Erişim Projeleri:

MedOANet ve Pasteur4OA

(2)

Plan

 AB destekli açık erişim projeleri

 Akdeniz Ülkeleri Açık Erişim Ağı (MedOANet) Projesi

 Sayılar ne söylüyor => MedOANet partnerleri ile karşılaştırma

 Pasteur4OA Projesi

 Türkiye’de ne yapılmalı!

(3)

AB Destekli Açık Erişim Projeleri

 NECOBELAC (Network of Collaboration Between Europe & Latin American-Caribbean countries)

 PEER (Publishing and the Ecology of European Research)

 MedOANet (Mediterranean Open Access Network)

 OpenAIRE (Open Access Infrastructure Research for Research in Europe)

 FOSTER (Foster Open Science Training for European Research)

 PASTEUR4OA (Open Access Policy Alignment Strategies for European Union Research)

(4)

MedOANet - Amaç

 Akdeniz ülkelerindeki açık erişimle ilgili mevcut stratejileri, yapıları ve

politikaları saptamak

 Açık erişim ile ilgili politika

üretmek/karar vermek durumunda olan kişi ve kurumlarla bağlantıya geçerek açık erişim politikası uygulama ilkeleri geliştirmek

(5)

MedOANet - Partnerler

(6)

MedOANet - Tarihçe

 Başlangıç tarihi: 1 Aralık 2011

 İlk toplantı: 27 Ocak 2012 - Atina

 Ulusal Görev Gücü’nün kurulması: Haziran 2012

 Madrid toplantısı: 16 Temmuz 2012

 Ulusal Açık Erişim Çalıştayı (8-9 Kasım 2012)

 Bilimsel Literatüre Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler Hakkında Bilgi Notu (Ağustos

2012)

(7)

MedOANet - Tarihçe

 Açık erişimle ilgili sunuşlar (IMCW2012, inet-tr 2012, vd.)

 MedOANet European Workshop - UMinho Open Access Seminar (6-8 Şubat 2013)

 IMCW2013 açık erişim paneli (4-6 Eylül 2013)

 MedOANet European Conference (17-18 Ekim 2013)

 2. Ulusal Açık Erişim Çalıştayı (21-22 Ekim 2013)

(8)

MedOANet Broşürü

(9)

Açık Erişim Takipçisi

(10)

MedOANet Açık Erişim Politikaları

Uygulama İlkeleri

(11)

MedOANet Açık Erişim Politikaları Uygulama İlkeleri

 Proje ve açık erişim hakkında

 Araştırma yapan kurumlar için politika geliştirme ilkeleri

 Araştırma fonlayan kurumlar için politika geliştirme ilkeleri

(12)

MedOANet Açık Erişim Politikaları

Uygulama İlkeleri

(13)

Model Açık Erişim Politikası

(14)

Uygulama İlkeleri

(15)

MedOANet Partnerleri İle

Karşılaştırma

(16)

DOAJ - Dergi Sayıları

Ülke N

İspanya 522

İtalya 292

Türkiye 259

Yunanistan 47

Portekiz 83

Birleşik Krallık 616

Almanya 340

Fransa 182

Hollanda 70

Kaynak: http://www.doaj.org (4 Şubat 2014)

(17)

OpenDOAR - Açık Arşivler

Ülke N

İspanya 109

İtalya 75

Türkiye 15

Yunanistan 27

Portekiz 45

Almanya 168

Fransa 82

Hollanda 25

Kaynak: http://opendoar.org (4 Şubat 2014)

(18)

OpenDOAR - Açık Arşivler

(19)

OpenDOAR - Türkiye

(20)

OpenDOAR - Türkiye

(21)

ROARMAP - Açık Erişim Politikaları

Ülke N

İspanya 15

İtalya 33

Türkiye 3

Yunanistan 2

Portekiz 15

Almanya 15

Fransa 14

Hollanda 6

Kaynak: http://roarmap.eprints.org/ (4 Şubat 2014)

(22)

Pasteur4OA

 Süre: 30 ay

 Başlangıç: Şubat 2014

 Amaç: Avrupa Komisyonu’nun 17

Temmuz 2012 tarihli tavsiyesini etkin kılmak

(23)

 “Üye ülkelerin kamu kaynaklarıyla yapılan araştırmalara açık erişim sağlayan ulusal politikalar

geliştirmeleri, araştırma fonu sağlayan ve araştırma yapan kurumların da bu doğrultuda kendi politikalarını

geliştirmeleri ve bunların ulusal düzeyde ve Avrupa düzeyinde

koordine edilmesi gerekmektedir.”

Tavsiye Ne Söylüyor?

(24)

Pasteur4OA - Partnerler

 National Documentation Centre/National Hellenic Research Foundation (Yunanistan)

 Enabling Open Scholarship (Belçika)

 University of Minho (Portekiz)

 University of Oslo CRIStin (Norveç)

 EIFL (Hollanda)

 EuroCRIS (Hollanda)

 Hungarian Academy of Sciences (Macaristan)

 Polytechnic of Turin (İtalya)

 SPARC Europe (Hollanda)

 LIBER (Hollanda)

 Jisc (Birleşik Krallık)

 Hacettepe University (Türkiye)

 Open Knowledge Foundation (Birleşik Krallık)

 FNRS (Belçika)

(25)

Türkiye’de Ne Yapılmalı?

 Farkındalık artırılmalı - fon

sağlayıcılar, yayıncılar, kütüphaneciler, akademisyenler, kullanıcılar, vd.

 Kamu kaynaklarıyla yapılan araştırma sonuçları açık arşivler aracılığıyla

herkese açılması zorunlu olmalı

 Açık erişim araştırma desteği alabilmede ön koşul olmalı

(26)

Türkiye’de Ne Yapılmalı?

 Açık erişim bilimsel iletişim sürecinin ve alt yapısının bir bileşeni olmalı

 Açık erişim ile ilgili politika ve strateji

geliştirilmesi üniversitelerin, YÖK’ün ve TÜBİTAK’ın gündeminde olmalı

 Avrupa Açık Erişim Alt Yapısıyla

bütünleşme çabaları hızlandırılmalı

 Daha fazla kurum açık erişim projelerinde yer almalı

(27)

Umut Al

umutal@hacettepe.edu.tr