YÖRESEL MUTFAKLAR

(1)

YÖRESEL MUTFAKLAR

1

(2)

KARADENIZ BÖLGESİ

(3)

• Karadeniz mutfağı geçmişten günümüze fazla değişikliğe uğramamış mutfaklar

arasında gösterilmektedir.

• Sağlıklı beslenme kurallarına uygun

mutfak bulunmasında yiyeceklerin bölge ürünleri ile şekillendirilmesi etkilidir.

3

(4)

• Artvin, Rize, Bayburt, Trabzon,

Gümüşhane, Giresun, Ordu, Tokat, Amasya, Samsun, Sinop, Çorum,

Kastamonu, Bartın, Karabük, Zonguldak, Düzce ve Bolu

(5)

• Karadeniz Bölgesi genel olarak pratik ve basit bir mutfağa sahiptir.

• Karadeniz bölgesinde balık (özellikle hamsi) başta olmak üzere mısır, mısır unundan yapılan yiyecekler, kara

lahana, taze ve kuru fasulye, kabak, patates, pirinç, fındık, tereyağı en çok tüketilen yiyeceklerdir.

5

(6)

• Çorbalar kıyı ve iç bölgelerde farklılık göstermektedir.

• Kıyılarda balık, kara lahana ve yöre otlarıyla yapılan çorbalar; iç bölge

şehirlerinde tarhana türleri daha yaygındır.

(7)

• Et ve kümes hayvanları klasik mutfak ile aynı özellikleri taşımakta, kümes

hayvanları bölgenin batı bölümünde böreklerde de kullanılmasıyla farklılık göstermektedir.

7

(8)

• Hamsi çorbadan pilavlara, böreklere

kadar çok çeşitli yemeklerin yapımında kullanılmaktadır.

• Yıl boyunca tüketilen gelenekselleşmiş hamsi yemeklerine hamsili içli tava,

hamsili pide, hamsili pilav, hamsili börek, hamsi köftesi, hamsi buğulama, hamsi

tava, hamsi çorbası ve hamsi kuşu örnek olarak verilebilir.

(9)

• Karadeniz mutfağı balıkla anılan bir

mutfak kültürüne sahip olsa da bölgede özgün et yemekleri de bulunmaktadır.

9

(10)

• Bolu ve Kastamonu’dan kuzu büryan

• Akçaabat köftesi,

• Bayburt tavası,

• Tokat kebabı,

• Artvin et kavurması,

• Samsun köftesi

(11)

• Karadeniz ot yemekleri ile de bilinmesi gereken bir bölgedir.

• Karadeniz’de yeşillik hemen hemen her sofrada görülmektedir.

11

(12)

• Bakla kıyılarak sarma ve dolma içi olarak kullanılmaktadır.

• Karadeniz’e özgü pirinçli bir sebze yemeği olan dibleler, her tür sebze ve otla yapılmaktadır.

• Yenebilen yabani otlar ve mantar türleri çorbadan böreğe her yerde kullanılmaktadır. Zılbıt

kavurması ve sakarca kayganası bu yemeklere örnektir.

• Bolu’da paşa pilavı olarak adlandırılan patates salatası tüm bölgenin salatasıdır.

(13)

• Tatlılar incelendiğinde; Rize’nin ünlü laz

böreği ile birlikte baklava ve helva türlerine rastlanmaktadır.

• Bölgede sütün son derece lezzetli olması sütlü tatlılara ayrı bir özellik katar.

13

(14)

• Mısır ve mısır unundan yapılan yiyecekler bu bölge mutfağının vazgeçilmezlerindendir.

• En çok bilinen mısır lezzeti, Rize’de

mıhlama, Trabzon ve çevresinde kuymak diye adlandırılan mısır unlu yemektir.

• Doğu Karadeniz’de ekmeğin hammaddesi olan geleneksel tahıl, mısırdır

(15)

EGE BÖLGESİ

15

(16)

• Ege bölgesi, İç Anadolu bölgesine yakın iklim-bitki örtüsü ve buna bağlı olarak

yetiştirilen tarım ürünleri ile İç Batı

Anadolu bölümü ve denize yakın bölüm olan Ege bölümü olarak ikiye

ayrılmaktadır.

• Bölge; Kütahya, Afyon, Uşak, Denizli,

Muğla, Aydın, Manisa ve İzmir illerinden

(17)

EGE MUTFAĞI

• Yunanlıların

• Rumların

• Boşnakların

• Arnavutların

• Yahudilerin

• Levantenlerin ortak yemek kültürlerinden doğmuştur.

17

(18)

• Tarihi sekiz bin yıl öncesine dayanan Ege mutfağı ve özellikle İzmir’de tarih boyunca kuşaktan kuşağa çoğalarak aktarılan bir mutfak kültürü süregelmiş ve tamamen özgün yapısı ile mutfak kültüründeki yerini almıştır.

(19)

• Ege mutfağı denildiğinde akla ilk gelen zeytin ve zeytinyağıdır.Karadeniz’de hamsi,Güneydoğu Anadolu’da kebap

neyi temsil ediyorsa Ege’de de zeytinyağı onu ifade etmektedir.

• Ege bölgesinde zeytinyağı yaklaşık 2500 yıldır kullanılmaktadır.

19

(20)

• Etli yemekler, sebzeler, pilav, dolmalar;

tamamen zeytinyağlı olarak pişirilir.

• Zeytinyağından sonra Ege mutfağının ikinci özelliği, ot yemekleridir.

• Yabani ot yemekleri (ot kavurması, sarmaşık ve kuşkonmaz kavurması,

semizotu, ısırgan otu salatası-kavurması v.b), İzmir ve kıyı Ege’de sevilen

(21)

• Tipik Akdeniz mutfağı olan İzmir mutfağında, deniz ürünleri de çok tüketilmektedir.

• Midye tava, midye dolma, kalamar tava, ahtapot salatası, karides ızgara-tava-

salata-güveç, balık köftesi v.b yörenin

sevilen deniz ürünleri yemekleri arasında yer almaktadır.

21

(22)

• Ege kıyı mutfağının temsilcisi olan İzmir balık kültürü ile de bölge

mutfağını zenginleştirmektedir.

• Kefal,barbun,çipüra,iskorpit,kalkan,lüfer levrek gibi balıklar kıyı illerinde oldukça çok tüketilen balık türleridir.

(23)

• İzmir’in meşhur tatlıları arasında ilk olarak ‘lokma’ akla gelir.

23

(24)

• Ege, kıyı ve iç kesimler olarak farklılık gösteren bir mutfak kültürüne sahiptir.

(25)

• Kıyı kesimlerinde bulunan İzmir, Aydın,Muğla illerinde Akdeniz tipi beslenme kültürü görülürken

• İç kesimlere gidildikçe

Afyonkarahisar,Kütahya,Manisa,Uşak ve Denizli illerinde bu beslenme tipinden

uzaklaşıldığı görülür.

25

(26)

• İzmir’de çok zengin olan sebze yemekleri ve deniz ürünlerinden yapılan yemekler,

• Afyon’da haşhaşlı ve etli yemekler,

• Manisa’da nohutlu yemekler ve her

şehirde çok çeşitli hamur işleri ve hamur tatlıları Ege Bölgesi mutfağının özelliklerini yansıtmaktadır.