ARA$TIRMALAR (Research Reports)
URiNER SiSTEM TASLI HAST ALARD A iDRAR OKSALAT DUZEYLERiNiN TAS KiMYASAL YAPISI iLE OLAN iLiSKiSi
Correlation of urinary oxalate levels with the chemical structure of stones in patients with urolithiasis
Gtirkan ORSKIRAN1, ibrahim G0LMEZ2, Deniz DEMiRCP, Ali COSKUN", Mustafa KARACAGiL2
Ozet
Ama~: Bu r,:alz§mada uriner sistemde ta~t olan hastalarda ve kontrol grubundaki sagltklz olgularda idrarla attlan oksalat diizeylerini belirlemek ve elde edilen ta§lann kimyasal yaptlanm saptamak suretiyle iiriner sistem ta~
hastaltgmm etyolojisinin aydmlattlmasma yardtmct olmak amar,:lannu~ttr.
Hastalar ve Yontem:Ocak 1994-0cak 1995 tarihleri arasmda klinigimizde tedavi edilen iiriner sistemde ta~t
alan 48 olguda ve kontrol grubundaki saglzklt 30 olguda giin/Uk oksalat diizeyleri enzimatik yontem kullamlarak saptandt. Has/a olgulann ameliyatla elde edilen ta~lart
kimyasal yontemle ana liz edildi.
Sonu~: Kontrol grubunda idrardaki gun/Uk oksalat duzeyi 19.22 mg/24 saat iken, ta§lz olgularda 44.402 mg/24 saat olarak bulundu(p<0.005). idrar oksalat diizeyi yiiksek alan 33 (%68. 7) olguda mevcut ta~larm
kalsiyum oksalat ta~l oldugu belirlendi.
Tarltfma: Ta~lz hastalann biyokimyasal yonden degerlendiri/mesi, hastaltgm etyolojisinin aydmlattlmasmda onemli bir yer tutmaktadtr. Bu amar,:la
ara~ttrmalar yaptltrken idrar oksalat diizeyi saptanmast da ihmal edilmemelidir.
Anahtar kelimeler: Oriner kalkiili, Oksalat
Oksalat askorbik asit ve glioksalat metabolizmasmm son Urtinti olup hiybir degi~iklige ugramadan idrarla at1hr (1,2). Oksalat uygun ko~ullarda kalsiyumla (Ca) birle~erek suda 9ozunmez bir yap1
olu~turdugundan idrarda normalden fazla bulunmas1 Uriner sistemde ta~ olu~umuna neden olur. Oriner sistem ta~lannm %70-80'i Ca oksalat ta~J
oldugundan oksalik asit metabolizmasmm ta~
etyolojisinde olduk9a btiytik bir onemi vard1r (3).
Sagltk Bakanlzgt Karla/ Egitim Hastanesi, ISTANBUL Oroloji Klinigi Uzm. Dr. 1
Erciyes Oniversitesi Ttp Fakiiltesi, 38039 KAYSEJU Uroloji Anabilim Dalt ProfDr2, Uzm. Dr. 3 Biyokimya Anabilim Da/1 Uzm. Dr.4
201
Summary
Purpose: The aim of this study is to determine the urinary oxalate levels of patients with urinary stones and of healthy subjects, and to help clarify the etiology of stone disease by defining the composition of the stones.
Patients and methods: The daily oxalate levels of 48 patients with urinary stone disease and 30 healthy subjects were measured by enzymatic method between January 1994 and January 1995. The extripated stones of the patients were chemically analysed.
Results: The daily levels of oxalate in the control group was 19.22 mg/24 h, whereas.it was 44.402 mglday in the patient group (p<0.005). The stones of 33(68. 7 %) patients who had higher urinary oxalate levels were determined to be composed of calcium oxalate.
Conclusion: Biochemical evaluation of the patients with urinary stones is valuable in determining the etiology of the disease. Urinary oxalate levels, therefore. must be measured during investigations towards the etiology of stone disease.
Key words : Urinary calculi, Oxa/ates
<;ah~mamJzda ilriner sistem ta~1 olan olgularda ve kontrol grubunda idrarla at!lan oksalat dii.zeylerini belirlemeyi ve elde edilen ta~larm kimyasal yap!lanm saptamak suretiyle Griner sistem ta~
hastahgmm etyolojisinin aydmlatJlmasma yard1mct olmay1 ama9lad1k.
HAST ALAR VE YONTEM
Erciyes O'niversitesi Ttp Faktiltesi Oroloji Anabilim Dah'na Ocak 1994-0cak 1995 tarihleri arasmda tirolitiyazis nedeniyle ba~vuran ve cerrahi tedavi endikasyonlan konulan ortalama ya~lan 35.3(9-60) yll olan 48 olgu hasta grubu olarak, oz ve soy
ge9mi~inde t~ hikayesi olmayan ultrasonografisi ve direkt unner sistem grafisi normal olarak degerlendirilen, ortalama ya~ 36.5 (8-59) yll olan 30
Erciyes Ttp Dergisi 20 (3) 201-203,1998
Griner Sistem Ta~il Hasta/arda ldrar Oksalat Diizeylerinin Ta~ Kimyasa/ Yapzsl ile 0/an ili~kisi
olgu ise kontrol grubu olarak ~alt~maya almdt. Hasta grubundaki olgulann metabolik yonden degerlendirilmesi ameliyattan ti~ hafta sonra her zamanki diyet altmda ve idrarlan steril iken yaplld1.
Gerek kontrol grubunda, gerekse hasta grubundaki olgulann hi~birisine degerlendirmeler masmda
ta~a yonelik spesifik bir tedavi verilmedi. <;:tkanlan ta~lann kimyasal analizleri Erciyes Oniversitesi Ttp Faktiltesi Metabolizma laboratuvarmda kimyasal grup element yontemi ile yap!ld1. Her iki grupta toplanan 24 saatlik idrardaki oksalat dtizeyleri ise Sigma laboratuvarlan (Oksalate Katolog No:591) tarafmdan kullamma haztrlanmt~ oksalat liyaz teknigi ile enzimatik olarak ol~tildti, ortalama ± standart sapmalar (±SD) hesaplandt (4,5). <;:ah~mada
elde edilen rakamsal verilerin analizi Student t testi ve cinsiyet analizi ise Ki-kare testi ile yaptldt, p<
0.05 anlamh olarak kabul edildi.
BULGULAR
Hasta ve kontrol grubu ya~lan kar~tla~ttrtld@nda aralarmda bulunamadt (Tablo I)
ve cinsiyetleri istatistiki fark
Tablo 1: Hasta ve kontrol grubunun ya~ ve cinsiyet yontinden kar~tla~tmlmast
n Ya~ Cinsiyet (E/K)
Ortanca (min-max:)
Kontrol 30 36.5(8-59) 18/12
Grubu
Hast a 48 35.5(9-60) 30/18
Grubu
p >0.05 X2=0.003>0.05
Ta~lann kimyasal grup element yontemi ile yapllan analizlerinde, 33 hastada kalsiyum oksalat, altt hastada struvite, dort hastada Ca fosfat, dort hastada Ca Oksalat+Ca fosfat ve bir hastada da tirik asit ta~t
saptand1. idrar oksalat dtizeyi ytiksek olan hastalarda, ta~lann Ca oksalat ve Ca oksalat + Ca fosfat t~lan oldugu belirlendi. Struvite, tirik asit ve Ca fosfat ta~h olgularda, idrar oksalat dtizeyleri normal smtrlar i~inde bulundu (Tablo II).
Erciyes Tlp Dergisi 20 (3) 201-203,1998
Tablo II: Hasta grubunda ta~ analizi sonw;:lan ve idrar oksalat miktarlan
Ta~ cinsi n % Oksalat miktan
(ort±S.D.) Kalsiyum oksalat 33 68.7 80.30±15.2
Struvite 6 12.5 23.20±4.8
Kalsiyum fosfat 4 8.3 27.43±6.2 Ca oksalat + Ca fosfat 4 8.3 63.66±16.3
Orik asit 2.2 27.42
Top lam 48 100.0
Oksalat mg/24 saat olarak belirlenmi~ olup idrardaki normal degeri 3.6-28.8'dir.
Hasta ve kontrol gruplanndaki gtinli.ik idrarla attlan oksalat dtizeyleri kar~lla~tmldtgmda, hasta grubunda istatistiki yonden anlamh derecede ytiksek bulundu (p< 0.005) (Tablo III) .
Tablo III: Oriner sistem ta~lt hastalarda kontrol grubunun idrar oksalat degerlerinin istatistiksel olarak kar~tla~tm I mast
Gruplar n (ort±S.D.)
Hastalar 48 44.40±35.52
Kontrol 30 19.22±6.65
t: 3.9 p<0.005 Oksalat mg/24 saat olarak belirlenmi~ olup idrardaki normal degeri 3.6-28.8'dir.
TARTISMA
Ta~ ntikstinti engellemek ve ta~10 kimyasal yaptsma dayanan son tedavi yontemlerini uygulamak amactyla olgulardan saglanan ta~ orneklerinin analizi olduk~a onemlidir (6-9). Bakkaloglu ve
arkada~lan (10) 1157 hastahk serilerinde %69.9 kalsiyum oksalat %I 0.6 struvite, %5.5 tirik as it,
%3.1 hidroksiapatit ve %1 oranmda da sistin ta~t bulmu~lardtr. Akmct ve arkada~lan (I I) ise 116 hasta tizerinde yapttklan ta~ analiz sonus:lannda
202
6rsk1ran, Giilmez, Demirci ve ark.
hasta i.lzerinde yaptlklan ta~ analiz sonu9lannda olgulann %70'inde Ca oksalat ,%14'i.inde Ca fosfat,
%11 'inde i.lrik as it ve %8'inde striivit ta~lan tespit
etmi~lerdir. Aym konuda Sharma ve arkada~lan (8) tarafmdan yapilan ara~t1rmada %96. I Ca oksalat,
%4.9 Ca oksalat+Ca fosfat, %2.7 struvite,% 1.9 Ca fosfat, %1.2 oranmda da iirik asit ta~1 bulunmu~tur.
Bizim 9ah~mam1zda da kalsiyum oksalat ta~1 %68.7 lik oran ile ilk mada yar almJ~tJr. Daha sonra s1rasJyla struvite ta~1 (% 12.5), Ca oksalat +Ca fosfat
ta~1 (%8.3), Ca fosfat ta~1 (%8.3) ve iirik asit ta~1
%2.2 gelmektedir. Burada elde sonu9lar iirik as it ta~1 d1~mda literatiirle uyumlu bulunmu~tur.
<;ah~mamJzda i.lrik asit ta~1 oranmdaki azhg1 Asper'in (12) belirttigi gibi hastalanm1zm sosyoekonomik seviyelerinin dii~iikliigii ve proteinden yetersiz diyetle beslenme ah~kmhg1 ile a91klayabiliriz.
Yap1lan ara~tJrmalarda %2-50 arasmda degi~en bir hiperoksaliiri oram bildirilmi~tir (13-17). idrardaki oksalat diizeyi genellikle iiriner sistemde ta~1 olan olgularda gozlenmektedir (1,6,14,17).
(:ah~mam1zda iiriner sistemde ta~J olan olgularda saptanan hiperoksali.iri oran1 (%31) literatiirle uyumlu olup, idrarla atJian oksalat diizeyi ne kadar yiiksek ise Ca oksalat ta~ma sahip olma ~ansmm o kadar yiiksek olabilecegini dii~tindtirmektedir.
Ta~ hastahgmm etyolojisinin aydmlatilmasmda hasta biyokimyasal yap1smm belirlenmesi gereklidir.
Bu ama9la yapJ!an ara~t1rmalar s1rasmda idrar oksalat dtizeyinin saptanmasmm, tedavinin planlanmasJ ve ta~ ni.iksiinii onlemek a91smdan onemli olabilecegi dii~iincesindeyiz.
KAYNAKLAR
1. Preminger GM Is there a need for medical evaluation and treatment of nephrolithiasis in the age of lithotripsy. Semin Ural 1994;12:51- 64.
2. Hargreave TB, Sali A, Mackay C, Sullivan M Diurnal variation in urinary oxalate. Br J Ural 1977; 49:597-599.
3. Pak CYC. Management of nephrolithiasis. JUral 1982;128 :/157-1161.
4. Li MG, Madappal/y MM Rapid enzymatic determination of urinary oxalate. Clin Chem
203
1989; 35: 2330-2333.
5. Zerwekh JE, Gregory J, Gr(ffith D', Hofman A F.
Assay of urinary oxalate : Six methodologies compared. Clin Chem 1983; 29: 1977-1980.
6. Darch GW: Urinary lithiasis, etiology, diagnosis and medical management. In: Walsh PC, Retik AB, Stamey TA, Vaughan ED (eds), Campbell's Urology. WB Saunders Company, Philadelphia 1992, pp 2085-2157.
7. Spirnak PJ, Resnich MI. Urinary stones. In : Tanogho EA, Me Anich JW (eds), Smith's General Urology. Lange Medical Publications, California !992,pp 271-298.
8. Sharma RN, Shan !, Gupta S, Sharma P, Beigh AA. Thermogravimetric analysis of urinary stones. BrJ Urol1989; 64:564-566.
9. Puppo P, Pittalugo P, Germinate F, Caviglia C.
Controversies on the management of urinary stones. Karger Basel, Genoa 1988, pp 208-212.
10. Bakkaloglu M, Evliyaoglu Y, Giindogdu N, Ytlmaz 0, Ataman G, Remzi D. Griner sistem ta$mln kristalografik analizi. Hacettepe Ttp Dergisi 1985; 18: 69-82.
1/.Akmcz M, Esen T, Ozsoy C, Tellaloglu S.
Klinigimizde iiriner sistem ta$ hastailgmda gozlenen demografik ve klinik degi$ikler. Tiirk Oro!oji Dergisi 1990; 16:435-437.
12.Asper R. Epidemiology and socieconomical aspect of urolithiasis. Ural Res 1984; 12: 1-3.
13. Williams EH, Qandzilak TR. Oxalate synthesis transport and the hyperoxaluric syndromes. J Uro/1989; 141: 742-747.
14. Tekgiil S. Kalsiyum oks·alat ta$ hastailgmda metabolik degerlendirme. Hacettepe Oniversitesi Tip Fakiiltesi Oroloji Uzmanilk Tezi, 1991.
15. Bailey RR, Dann E, Greenslade NF, Little P J, et a!. Urinary stones : a prospective study of 350 patients. J New Zeal Med 1974; 79: 961-964.
16. Baggio B, Gambaro G, Favaro S, Borsatti A.
Prevalence of hyperoxaluria in idiopathic calcium oxalate kidney stone disease. Nephron
1983; 35: 11-13.
17.Harvey Ja, Hill KD, Pak CYC. Similarity of urinary risk factors among stone forming patients in five regions of the United stones. J Lith Stone Dis 1990;2:124-127.
Erciyes Tip Dergisi 20 (3) 201-203,1998
