ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
Prof.Dr. Aynur Bütün Ayhan Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
• Örnek Olay Çalışmaları
Örnek Olay 1
• “İlkokul dördüncü sınıfa giden Kaan derslerinden sürekli zayıf not alıyor ve öğretmenine göre notlarını düzeltmek için de hiç çalışmıyor. Ödevlerini yapmıyor ya da geciktirerek yapıyor.
Ders sırasında telefonuyla oynuyor. Oldukça pahalı olan
telefonu ve bilgisayarı elinden hiç düşmüyor. Aslında meraklı ve zeki bir çocuk olan Kaan, sık sık okula devamsızlık yapıyor.
Kaan’ın babası bir üniversitede öğretim görevlisi, annesi ise avukat.
• Öğretmeni Kaan’a çok çalışarak anne babası gibi başarılı
olmasını söylüyor. Öğretmeni bir gün ödevlerini yapmadan
okula geldiğinde, Kaan’ın biraz üzerine gider. Bunun üzerine
Kaan sınıfta ağlamaya başlar.”
Örnek Olay 2
• “10 yaşındaki Aygül ve ailesi bulundukları şehre anne ve babasının iş durumları nedeniyle henüz taşındılar. Oturdukları apartmanda komşularını
henüz tanımıyorlar. Bu şehirde ayrıca herhangi bir akrabaları da bulunmuyor.
• Aygül’ün anne babası her gün geç saatlere kadar çalışıyor. Bu nedenle her gün okuldan sonra anne babası işten gelinceye kadar Aygül evde yalnız başına kalıyor.”
• İlkokul dördüncü sınıfa giden Gülay okula her zaman üstü başı kirli geliyor. Kış aylarında okula gelirken montunu bazen
giydiğini bazen de giymediğini gördünüz. Sizce bu….?
Örnek Olay 3
• Serkan’ın annesinin zaman zaman alkol kullandığını
biliyorsunuz. Serkan okula temiz ve özenli kıyafetlerle geliyor ve bakımlı görünüyor. Sizce bu….?
Örnek Olay 4
• Anne babası Özlem’ in aşılarını yaptırmıyor. Annesi, babasının Özlem’i sağlık ocağına götüreceğini, kendisinin okuma
yazması olmadığı için nereye ve nasıl gideceğini bilmediğini söylüyor. Babası ise çok işi olduğunu, Özlem’in aşılarını
yaptırmak için vakti olmadığını ve ayrıca ilaçların pahalı olduğunu söylüyor. Sizce bu…?
Örnek Olay 5
• Cansu’nun annesi araba kullanırken emniyet kemeri takmıyor ve Cansu’yu, emniyet kemeri bağlı, arka koltukta ve
güvenliğini sağlar bir şekilde arabaya bindirmiyor. Sizce bu…?
Örnek Olay 6
• Gülay 10 yaşında çekingen ve içe kapanık bir kız çocuğudur.
Okulda etkinliklere katılmak, teneffüslerde bahçeye çıkmak yerine sınıfta kalmayı tercih eder ve diğer çocuklarla iletişim kurmaz. Annesine göre kızı oldukça kaprisli ve şımarıktır.
Diğer çocukların onu sevmemelerinin şaşırtıcı olmadığını
düşünmektedir. Annesi Gülay’la sık sık alay etmekte ve ona değersiz, aptal olduğunu söylemektedir. Sizce bu…?
Örnek Olay 7
• Kızınızın okuldan arkadaşı olan Nazlı ve ailesini yıllardır tanıyorsunuz.
Nazlı küçüklüğünden beri ailesi ve akrabaları tarafından “yaramaz”
arkadaşları tarafından ise “yalancı bir kız” olarak bilinir. Babası, eşinizin bir arkadaşı, toplumda saygın bir kişilik ve mesleğinde
oldukça başarılı biridir. Bir gün, Nazlı gözyaşları içinde size gelir ve babasının, kendisinin çıplak fotoğraflarını çektiğini söyler. İlk başta onun muhtemelen yalan söylediğini, babasının asla böyle bir şey yapmayacağını düşündünüz. Sizce bu…?
Örnek Olay 8
• Serkan sık sık eve ellerinde ve kollarında ezik ve sıyrıklarla gelmektedir. Ne olduğunu sorduğunuz zaman, okulda merdivenlerden düştüğünü söyler. Okuldaki arkadaşlarına sorduğunuzda Serkan’ın düştüğünü hiç görmediklerini söylediler. Konuyu öğretmeniyle konuşmak istediniz ancak öğretmeni sinirli bir şekilde Serkan’ın “çok yaramaz bir çocuk”
olduğunu ve düşmüş olabileceğini söyledi. Serkan bir süre sonra okula gitmek konusunda isteksizlik göstermeye başladı. Okula giderken ağlıyor, gitmek istemediğini söylüyordu.
Durumu çocuğu Serkan’la aynı sınıfa giden bir arkadaşınıza anlattığınızda öğretmenin çocuklara çok sert davrandığına tanık olduğu söyledi. Sizce bu…?
Örnek Olay 9
Örnek Olay 10
• “Babası mevsimlik işçi olarak çalışan Hüseyin, fenalaşınca bulundukları ilçenin Devlet Hastanesi'ne götürüldü. Hastanede menenjit teşhisi konulan Hüseyin' in hastalığının bulaşıcı ve ileri safhasında olması nedeniyle, doktorlar tam teşekküllü bir hastaneye nakil gerektiğini söyledi. Acil sevk ihtiyacı bildirildi. Ancak aradan geçen sürede bir ambülans aracı Hüseyin’i alarak hastaneye sevk etmedi. Kişisel imkanlarla Çocuk Hastalıkları Hastanesi'ne saatler sonra getirilen Hüseyin, hastanenin bulaşıcı
hastalıklar için kullanılan iki izolasyon odasının da dolu olması nedeniyle kabul edilmedi. Hastane yetkilileri, Hüseyin'i başka bir şehirdeki hastaneye yönlendirdi.
İçerideki diğer hastalara virüs bulaşabileceği gerekçesiyle, hastane bahçesindeki
ambulansta bekletilen çocuk ağırlaştı. Ambulansta yapılan tüm müdahalelere ve kalp masajına rağmen, küçük Hüseyin babasının gözleri önünde can verdi.”
Soru: Bu haberde yer verilen olayda bir ihmal olduğunu düşünüyor musunuz?
KAYNAKLAR
•
DERMAN, O. (2014). Çocuk İstismarı ve İhmaline Yaklaşım. Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi.•
KARAKOÇ, S. (2009). Aile içi şiddetin çocuk ruh sağlığına etkileri. Çocuk ve Şiddet Çalıştayı, s.:19-23.•
KEZER, İ. (2014). Çocuk ihmal ve istismarında risk etmenleri. Çocuk İstismarına ve İhmaline Yaklaşım.Temel Bilgiler. Ed.: O. Derman, Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi, s.: 29-33.
•
MASH, E., WOLFE, D.A. (2007). Abnormal Child Psychology. Belmont CA: Wadsworth.•
MILLER-PERRIN, C. L., PERRIN, R. D. (2007). Child Maltreatment: An Introduction. London: Sage Publications.•
ÖZDEMİR, N. (2009). Aile içi şiddette uğrayan ya da tanık olan çocuğa danışmanlık ve aile içi şiddete yaklaşım. Çocuk ve Şiddet Çalıştayı, s.:64-72.•
POLAT, O. (2007). Tüm Boyutlarıyla Çocuk İstismarı: Tanımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.•
ŞAHİN, F. (2009). Çocuğun fiziksel, cinsel ve duygusal istismarı. Çocuk ve Şiddet Çalıştayı, s.:24-26.•
ŞAHİN, F. (2014). Fiziksel istismar. Çocuk İstismarına ve İhmaline Yaklaşım. Temel Bilgiler içinde. Ed.: O.Derman, Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi, s.: 41-48.