İMKB VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI TAKAS İŞLEMLERİ

(1)

İMKB

VADELİ İŞLEM VE OPSİYON PİYASASI

TAKAS İŞLEMLERİ

KULLANICI KILAVUZU

İ.M.K.B TAKAS VE SAKLAMA BANKASI A.Ş.

V:1.0

(2)

V:1.0 2/96

İÇİNDEKİLER

 GENEL AÇIKLAMALAR ... 3

1 PİYASA İŞLEMLERİ ... 5

1.1 TEMİNATLAR ... 6

1.1.1 Teminat Yatırma Giriş/Değişiklik ... 6

1.1.2 Teminat Yatırma Onay ... 12

1.1.3 Takas Üyesi Margin Call Kapatma ... 18

1.1.4 Takas Üyesi Temerrüt Kapatma ... 20

1.1.5 Teminat Çekme Giriş/Değişiklik ... 22

1.1.6 Teminat Çekme Onay ... 28

1.1.7 Teminat Çekme Takas Üyesi Onay ... 34

1.1.8 Teminat Sorgulama ... 39

1.1.8.1 Teminat İzleme ... 39

1.1.8.1.1 Üye Bazında İzleme ... 40

1.1.8.1.2 Hesap bazında İzleme ... 43

1.1.8.1.3 Hesap Bazında Mcall İzleme ... 46

1.1.8.2 Teminat Çekme İzleme ... 48

1.2 DOSYA AKTARIM ... 58

1.2.1 Teminat Yatırma/Çekme Aktarım ... 58

1.2.2 Teminat Yatırma /Çekme Giriş Değişiklik ... 61

1.2.3 Teminat Yatırma/Çekme Toplu Onay ... 64

1.2.4 Global Hesap Aktarımı ... 68

1.2.5 Global Hesap Giriş/ Değişiklik ... 71

1.2.6 Global Hesap Pozisyon Aktarımı ... 73

1.2.7 Global Hesap Pozisyon Giriş/ Değişiklik ... 77

1.3 GLOBAL HESAP İŞLEMLERİ ... 79

1.3.1 Global Alt Hesap Açma ... 79

1.3.2 Global Hesap Pozisyon Bildirim Giriş ... 82

1.4 HESAP AÇILIŞ ... 86

1.5 TEMERRÜT İŞLEMLERİ ... 89

1.5.1 Tahakkuk Kapama ... 89

1.5.2 Tahakkuk Raporu ... 90

1.5.3 Temerrüt Faiz Detay Raporu ... 93

1.5.4 Temerrüt Takip Raporu ... 95

(3)

 GENEL AÇIKLAMALAR

İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası Takas Yazılımı; İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda işlem yapma yetkisi olan üyelerin, piyasada yapmış oldukları alış-satış işlemlerine karşılık olarak yapacakları;

1. Piyasa İşlemleri Hesap açma,

Global hesap açma,

Global hesaplara ait pozisyon bilgilerinin bildirimi,

Teminat yatırma- teminat çekme (Dosya ile yatırma/çekme)- teminat sorgulama işlemleri ile bu işlemlere ait raporlamaların yapılmasını sağlayan programdır.

Piyasada işlem yapma yetkisi olan iki üye tipi vardır. Bu yüzden programların bazı kısımları bu üyelik tiplerine uygun olarak farklılaştırılmıştır.

2. Nema İşlemleri

3. Garanti Fonu İşlemleri Takas Üyesi

Borsa Üyesi

Borsa Üyesi : Borsa üyeleri aşağıdaki işlemleri yapabilir.

Hesap ve globalaltı hesap açabilir.

Globalaltı hesapların işlem detay bilgilerini bildirir.

Teminat yatırma işlemlerinin giriş/ değişiklik ve onay aşamalarını yapabilir.

Teminat çekme yetkisi varsa; teminat çekme işlemlerinin giriş/ değişiklik ve onay aşamalarını, teminat çekme yetkisi yoksa giriş/ değişiklik ve Borsa üyesi onay ile Takas üyesi onayına gönderme aşamalarını yapabilir.

Açmış olduğu hesapların son teminat durumlarını izleyebilir.

Takas Üyesi : Borsa üyesinden farklı olarak aşağıdaki işlemleri yapar.

Takasını üstlendiği bir Borsa üyesinin/ üyelerinin "Teminat Çekme Yetkisi" yoksa bu üyelerinin teminat çekme taleplerini onaylar.

Borsa üyesinin Mcall borcunu kapatmaması durumunda, Borsa üyesinin Mcall borcunu hesap bazında kapatabilir.

Borsa üyesinin en son teminat bilgilerini toplu olarak ya da hesap türü bazında listeleyebilir.

Üyelerin yapacakları işlemler aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir.

Hesap Açılışı

Teminatlar Yatırma/Çekme İşlemleri Dosya Aktarımı

Global Hesap İşlemleri Temerrüt İşlemleri Garanti Fonu

(4)

V:1.0 4/96

TEMİNAT YATIRMA;

İmkb Vadeli İşlemve Opsiyon Piyasası’nda teminat yatırma işlemleri 2 aşamada gerçekleşmekte, sistem güvenliği ve üyenin güvenliği açısından yapılan işlemler iki kullanıcı tarafından gerçekleştirilebilmektedir.

TEMİNAT ÇEKME;

Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda teminat çekme işlemi ise "Teminat Çekme Yetkisi -

"Hayır" olan " Borsa üyeleri için üç aşamada gerçekleşmekte, ancak üye, takas üyesi ise veya Borsa üyesinin "Teminat Çekme Yetkisi- "Evet" ise iki kullanıcı tarafından teminat çekme işlemi yapılabilmektedir.

(5)

1 PİYASA İŞLEMLERİ

İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda(IVP) bir yatırımcının farklı aracı kurumlar altında birden fazla hesabı olabilecektir, ancak yatırımcının İmkb Vadeli İşlemve Opsiyon Piyasası’nda işlem yapabilmesi için, öncelikle Takasbank'tan alacağı kimlik numarasına ihtiyacı olacaktır.

Yatırımcının farklı piyasalarda gerçekleştirdiği işlemler de TvS kimlik numarası dikkate alınarak izlenebilecektir. Yatırımcının Takasbank'ta kimlik numarası varsa, üyenin kendi sisteminde verdiği müşteri hesap numarası üzerinden Takasbank’ta hesap açılacaktır. Müşterinin vadeli işlemler sistemine tanıtılması Borsa üyesi kodu müşteri hesap numarası şeklinde olacaktır.

Takasbank'ta açılan hesapların IVP sistemine aktarılarak ertesi gün işlem yapabilmesi için ilgili hesap/hesaplar için MKK sicil No bilgilerinin Takasbank sisteminde tanımlanması gereklidir.

MKK Sicil no bilgisi tanımlanmamış hesaplar Borsa’ya bildirilmeyeceğinden bu hesaplar üzerinden işlem yapılamayacaktır. Takasbank Sistemi’nde açılan hesaplar günbaşında Borsa veri tabanına gönderilir. Gün içerisinde sonradan açılan hesaplar Borsa database’ine erişim yalnızca günbaşında 1 kez sağlandığından hesabın açılışını izleyen iş gününde işlem yapabileceklerdir.

IVP sisteminde açılacak hesaplar için MİS sisteminde durum kodları kontrol edilir. MİS sisteminde durum kodu "I" olmayan hesaplar IVP sisteminde açılamaz ve IVP sisteminde açılan hesaplar MİS sistemindeki durum kodu değişikliklerinden etkilenir.

Hesaplar portföy hesabı, müşteri hesabı, global hesap ve piyasa yapıcı hesap olarak açılabilir.

Hesaplar işlem hesabı, saklama hesabı ya da hem işlem hem de saklama hesabı olarak tanımlanabilir.

İşlem hacmi küçük müşterilerin yer aldığı global hesaplara ait müşteri kimlik bilgileri de sistemde tutulacak ve bu hesaplar altında gerçekleşen işlem bilgileri gün içinde global olarak tutulacak ve gün sonunda ise global hesap altında işlem yapan müşteri numaraları pozisyon bilgisi ile birlikte Takasbank'a bildirilecektir. Global hesap altında işlem yapan yatırımcıların da TvS kimlik numarasının olması zorunludur. Borsa üyeleri, global hesap altında işlem yapan yatırımcıların hesap numaralarını ve bu hesap numaralarına ait işlem detaylarını Takasbank'a göndermekle yükümlüdürler. Bir Borsa üyesi altında birden fazla global hesap açılabilir. Global hesap altındaki bir hesabın işlem bilgileri Takasbank'a gönderilinceye kadar TvS kimlik numarasının alınması zorunludur. Global hesap altındaki detay hesapların işlem detayları günlük olarak Takasbank'a bildirilmelidir.

Belli bir dönem sonunda teminatları toplamı veya açık pozisyonları IVP tarafından belirlenen oranın altına düşen hesaplar ile işlem hacmi küçük müşteri hesapları global hesaplar altında yer alır.

İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda yapılan teminat işlemleri aşağıdaki başlıklar altında toplanır.

 Teminat Yatırma Giriş/Değişiklik

 Teminat Yatırma Onay

 Takas Üyesi Margin Call Kapatma

 Takas Üyesi Temerrüt Kapatma

 Teminat Çekme Giriş/Değişiklik

 Teminat Çekme Onay

 Teminat Çekme Takas Üyesi Onay

 Teminat Sorgulama

(6)

V:1.0 6/96

1.1 TEMİNATLAR

1.1.1 Teminat Yatırma Giriş/Değişiklik

İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda işlem yapan Borsa üyelerinin, piyasada işlem yapabilmek için müşteri hesaplarına teminat yatırmalarını sağlayan ekrandır. Bu ekran yalnızca Borsa üyeleri tarafından kullanılabilecektir.

Teminat yatırma işlemlerinde kullanıcı teminat tipi ve kodunu seçerek, gireceği hesap numaraları için teminat yatırma kayıtları oluşturulabilecektir.

Teminat tipi TL seçildiğinde teminat kodu TL, açıklama alanı da Türk Lirası olarak otomatik olarak gelecektir. Diğer teminat tipleri için ise teminat kodu girişi zorunludur.Teminat kodunun girilmesiyle teminat kodunun açıklaması otomatik olarak gelecektir.Bu açıklama hisse senetleri, yatırım fonları ve dövizler için girilen hisse senedi, yatırım fonu, byf ve dövizin açık ismi, devlet tahvili ve hazine bonoları için ise “Devlet Tahvili” ve “Hazine Bonosu” olarak görüntülenecektir.

ALAN AÇIKLAMALARI

KULLANICI : İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda teminat yatırma giriş/değişiklik yetkisi olan kullanıcının kodu değişiklik yapılamaz.

TARİH: Default, güncel tarihtir. Değişiklik yapılamaz.

ŞUBE KODU : İlgili şubenin kodudur.

ÜYE KODU: Teminat yatırma kayıtlarını oluşturan Borsa üyesinin TvS nezdindeki kodudur.

(7)

HESAP NO: Borsa üyesinin açtığı ve İmkb Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda tanımlanan hesap numarasıdır. İlgili alan üzerinde mouse ile iki kez tıklanarak yardım alınabilir. (Hesap numarası help ekranından seçildiğinde, hesap numarası ekranın giriş yapılan kısmında görüntülenecektir.

TEMİNAT TİPİ: Yatırılan teminatın tipidir. (TL, HS, HB, DT, YF, DVZ) Yatırılan teminatın tipi, teminat tiplerinde tanımlanmış olmalıdır. İlgili alan üzerinde mouse ile iki kez tıklanarak yardım alınabilir. Teminat tipi help ekranından seçildiğinde, teminat tipi ekranın giriş yapılan kısmında görüntülenecektir.

TEMİNAT KODU: Yatırılmak istenen teminatın kodunun girilebileceği alandır. İlgili alan üzerinde mouse ile iki kez tıklanarak yardım alınabilir. Teminat kodu help ekranından bulunarak yatırılması istenen teminat seçildiğinde, teminat kodu ekranın giriş yapılan kısmında görüntülenecektir.

GİRİŞTE BEKLEYENLER: Listeleme ve toplam alma işlemlerinin girişte bekleyen kayıtların dikkate alınarak yapılmasını sağlayan seçimdir.

DÜZELTMEDE BEKLEY. : Listeleme ve toplam alma işlemlerinin düzeltmede bekleyen kayıtların dikkate alınarak yapılmasını sağlayan seçimdir.

HEPSİ: Listeleme ve toplam alma işlemlerinin bütün kayıtları dikkate alarak yapılmasını sağlayan seçimdir.

SEÇ: Saklanacak ya da doğrulanacak kaydın seçilmesini sağlayan alandır.

DURUM KODU: Ekranda listelenmiş olan kaydın/ kayıtların girişte bekleyen, düzeltmede bekleyen olmasına göre değişen durum kodudur. Girişte bekleyen kayıtlar GR, düzeltmede bekleyen kayıtlar PU, koduyla listelenir.

HESAP NO: İşlem yapılacak hesap no, giriş zorunludur. Manuel giriş yapılabildiği gibi yardım ekranından ilgili hesap numarası seçilebilmektedir.(Üye tarafından tanımlanmış tüm vadeli işlem hesapları)

HESAP TÜRÜ: Teminat yatırılan hesabın türünün görüntülendiği alandır. Hesap numarası girildiğinde otomatik gelir. Bilgi girişi ve değişiklik yapılamaz.

TEMİNAT TİPİ: Yatırılan teminatın tipinin girildiği alandır. Bilgi girişi zorunludur. Manuel giriş yapılabildiği gibi yardım ekranı iki defa tıklanarak ilgili teminat tipi seçilebilmektedir.(TL, HS, HB, DT, YF, DVZ)

TEMİNAT KODU: Yatırılmak istenen teminat kodudur, giriş zorunludur. Manuel giriş yapılabildiği gibi yardım ekranı iki defa tıklanarak ilgili teminat kodu seçilebilmektedir.(ADANA,USD,TL gibi)

GRUP KODU: Hisse senedi teminatları için grup kodudur. Hisse senedi girildiğinde otomatik olarak gelecektir.

TEMİNAT AÇIKLAMA: Teminat kodunun açık yazılımının default olarak görüntülendiği alandır. Bilgi girişi yapılamaz.(ADEL KALEMCİLİK, Amerikan Doları, Türk Lirası gibi)

ADET/NOMİNAL: Yatırılan teminata ait adet ya da tutar bilgisinin girildiği alandır, giriş zorunludur.

(8)

V:1.0 8/96

NOT: Giriş ya da değişiklik yapan kullanıcının işlemle ilgili açıklama yazabildiği alandır.

REF. NO: Yapılan işlemler karşısında sistem tarafından otomatik olarak üretilen numara, değiştirilemez.

TUŞ AÇIKLAMALARI

YENİ KAYIT : Ekranın temizlenmesi yeni bilgi girişi yapılabilmesi için hazır hale getirilmesini sağlayan tuştur.

GİRİŞ: Teminat yatırma talebi girilen kayıtların saklanmasını sağlayan tuştur. (Girişi yapılacak kaydın seçilmiş olması gerekir.)

DOĞRULA: Seçilen kayıtların doğrulanmasını sağlayan tuştur. Doğrulama işlemi yapılacağı esnada login şifre ekranı gelir. Şifre girilir. Doğrulanan kayıtlar onay ekranında görüntülenir. (Doğrulanacak kayıtların seçilmiş olması gerekir.)

İPTAL: Durum kodu GR olan kayıtların silinmesini sağlar. GR durum kodu dışındaki kayıtlar silinemez.

GÜNCELLE: Onay ekranından düzeltilmek üzere geri gönderilen kayıtların üzerindeki değişikliklerin yapılarak son halleri ile saklanmasını sağlamaktadır.Düzeltme yapılan kayıtlar üzerinde güncelleme yapılmadan, doğrulama yapılırsa değişiklik onay ekranına yansımaz.

TOPLAM:Giriş/değişiklik ekranında girişten sonra seçilen duruma uygun olan kayıtların kontrolünü teminat tipi, hesap türü nakit/nakit dışı detaylarında sağlayan tuştur. Bu tuşa basıldığında bir alt ekran gelecektir.

(9)

Alt Ekran;

ALAN AÇIKLAMALARI;

Teminat Tipi : Toplamın teminat tipi bazında alınmasını sağlar.(HS, HB, DT, DVZ, TL ) HS ; Girilen hisse senedi/ senetlerinin(a tipi yatırım fonu katılma belgeleri ve byf ler de hs riski içerisinde kabul edilir.) TL değerlerinin

örüntülendiği alandır.

HB ; Girilen hazine bonosu/ bonolarının TL değerlerinin görüntülendiği alandır.

DT ; Girilen devlet tahvili / devlet tahvillerinin TL değerlerinin görüntülendiği alandır.

TL ; Girilen Türk Lirası teminatların toplamını gösterir.

DVZ ; Girilen döviz / dövizlerin TL değerlerinin görüntülendiği alandır.

TOPLAM =



Adet/Nominal*Fiyat*Teminat değerleme katsayısı

(10)

V:1.0 10/96

3000 ADANA (Fiyat=10) 2500 AGIDA (Fiyat=20)

1000 PNET (Fiyat=30) varsa ve Değerleme Katsayısı=.6 ise

HS Toplam= (3000*10*.6)+ (2500*20*.6)+(1000*30*.6) = 66.000 TL olacaktır.

Hesap Türü: Toplamların hesap türü bazında alınmasını sağlar.Bu toplamda kayıtların bir hesap türündeki TL değerleri toplamı listelenir.

Nakit/Nakit Dışı : Toplamların nakit ve nakit dışı teminatlar bazında alınmasını sağlar.

VAZGEÇ: Girilen bilgilerin vazgeçilerek yeni bilgi girişi yapılabilmesi için ekranın hazır hale gelmesini sağlayan tuştur.

LİSTELE: Girişi yapılmış ve sistemde saklama işlemi gerçekleştirilmiş tüm kayıtların görüntülenmesini sağlayan tuştur

RAPOR: Bu alanda giriş ve değişikliği yapılan tüm alanların rapor ekranında görüntülenmesini sağlayan tuştur. "Rapor" tuşuna basıldığında bir alt ekran açılacaktır. Report generator yardımı ile, "Teminat Yatırma Giriş/Değişiklik" ekranında bulunan bütün sütunlar yer alacak ve istenen sütunlar çıkarılarak rapor alınabilecektir.

(11)

Rapor Örneği;

ÇIKIŞ : Bir üst ekrana geçisi sağlayan tuştur.

(12)

V:1.0 12/96

1.1.2 Teminat Yatırma Onay

Giriş işlemleri yapılan kayıtların onaylandığı ekrandır. Üyenin ve sistemin güvenliği açısından giriş yapan kullanıcı onay yapamaz.IVP sisteminde, işleme kapalı olan üyeler bu ekrana ulaşamazlar.

Bu ekranda ;

1. Giriş ve doğrulaması yapılan kayıtlar onaylanabilir.

2. Giriş ve doğrulaması yapılan kayıtlar, değişiklik için giriş yapan kullanıcıya geri gönderilebilir.

3. Giriş ve doğrulaması yapılan kayıtlar iptal edilebilir.

(13)

ÜYE KODU: Menüye giriş yapan kullanıcı kodudur. Default gelir, değiştirilemez.

HESAP NO: Borsa üyesinin açtığı ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda tanımlı olan hesap numarası. Bu alan boş geçilebildiği gibi manuel ya da yardım ekranından ilgili hesap numarası seçilerek listeleme tuşundan sadece istenen hesap numarasına ait onay yapılabilir.

HESAP TÜRÜ: Teminat yatırılan hesabın türüdür. Boş geçilebilir. Hesap numarası girildiğinde otomatik görüntülenir ve değiştirilemez. Hesap türü girildiğinde, girilen hesap türüne ait kayıtlar onaylanabilir. Yardım alınabilir.

TEMİNAT TİPİ: Yatırılan teminatın tipidir. Boş geçilebilir. Teminat tipi girildiğinde, girilen Teminat tipine ait kayıtlar onaylanabilir. Yardım alınabilir.

LİSTELEME: Giriş ve doğrulaması yapılmış teminat yatırma kayıtlarının ekranda hangi kritere göre listeleneceğinin belirlendiği alandır. Default Onaylanacak (Ekran) gelir.

ONAYLANACAK (EKRAN) : Listeleme işleminin ekrandan giriş/doğrulaması yapılan teminat yatırma kayıtlar bazında yapılması istendiğinde seçilir.

ONAYLANACAK (DİSKET) : Listeleme işleminin dosya aktarımıyla giriş/doğrulaması yapılan teminat yatırma kayıtlar bazında yapılması istendiğinde seçilir.

ONAYLANACAK (RECOVERY): Listeleme işleminin Onay sırasında meydana gelen bir problem nedeniyle onayı yapılamayan teminat yatırma kayıtlar bazında yapılması istendiğinde seçilir.

MKK’YA GÖNDERİLMİŞ : Listeleme işleminin onaylanmış hisse teminat yatırma kayıtlarından mesaj oluşturularak MKK’ya gönderilenler bazında yapılması istendiğinde seçilir.

MKK’DAN RED : Listeleme işleminin Tvs sisteminden onaylanarak MKK’ya onaya gönderilen hisse teminat yatırma kayıtlarından MKK tarafından red edilenlerinin bazında yapılması istendiğinde seçilir.

SEÇ: Onaylanacak kaydın seçilmesini sağlar.

DURUM KODU: Giriş ekranından doğrulanarak gönderilen kayıtların durum kodlarının belirtildiği alan. Değiştirilemez.

HESAP NO: Borsa üyesinin açtığı ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda tanımlı olan hesap numarası. Giriş, değişiklik yapılamaz.

HESAP TÜRÜ: Teminat yatırılan hesabın türünün görüntülendiği alan. Bilgi girişi ya da değişiklik yapılamaz.

TEMİNAT TİPİ: Yatırılan teminatın tipidir. Bilgi girişi ya da değişiklik yapılamaz. (TL, HS, HB, DT, DVZ)

TEMİNAT KODU: Yatırılan teminatın kodudur, değiştirilemez.

(14)

V:1.0 14/96

GRUP KODU: Yatırılan teminat hisse senedi ise, hisse senedinin eski 'E' ya da yeni 'Y' olduğuna dair grup kodunun girildiği alandır. Bilgi girişi , değişiklik yapılamaz.

TEMİNAT AÇIKLAMA: Teminat kodunun açıklamasının yapıldığı alan. Bilgi girişi ya da değişiklik yapılamaz.

ADET/NOMİNAL: Yatırılan teminata ait adet ya da nominal bilgisinin girildiği alan. Bilgi girişi, değişiklik yapılamaz.

NOT: Düzeltmeye gönderilecek kayıtlarda giriş/değişiklik yapacak kullanıcıya gönderilen nottur.

Değiştirlebilir. Manuel bilgi girişi yapılabilmektedir. Zorunlu değil.

REF.NO: Girişi yapılan bilgiye ait sistem tarafından otomatik olarak üretilen referans numarasının görüntülendiği alandır.

LİSTELE: Teminat YatırmaGiriş/Değişiklik ekranında doğrulanmış olan kayıtların listeleme alanında seçilen kritere uygun olarak listelenmesini sağlayan tuştur.

ONAY: Teminat yatırma işleminin gerçekleşmesini sağlar. Onaylanacak kaydın seçilmiş olması gerekir.Temınat yatırıldığında serbest hesap bakiyeleri azalır, hesabın ve Takas üyesinin ilgili teminat hesabının bakiyesi artar.

GÖNDER: Onay ekranına gelen teminat yatırma kayıtlarının düzeltme amacıyla tekrar giriş yapan kullanıcıya geri gönderilmesini sağlayan tuştur.

İPTAL: Onay ekranına gelen teminat yatırma kayıtlarının iptal edilmesini sağlayan tuştur.

Ancak onay yapan kullanıcı tarafından iptal edilebilir.

TOPLAM: Toplamın hangi seçeneğe göre yapılacağının belirleneceği bir alt ekran tuşudur.

Toplama işlemi giriş ekranındaki 'Durum Kodu ve Hesap No' dikkate alınarak sistem tarafından otomatik olarak hesaplanacaktır.

(15)

Alt Ekran;

Teminat Tipi : Toplamın teminat tipi bazında alınmasını sağlar.(HS, HB, DT, DVZ, TL ) HS ; Girilen hisse senedi/ senetlerinin TL değerlerinin

görüntülendiği alandır.

.RAPOR: Teminat yatırma onay ekranında onayı yapılan tüm kayıtların rapor ekranında görüntülenmesini sağlayan tuştur.

Alt ekran olarak görüntülenen ya da dökümü alınacak rapor uzunluklarının kağıt ayarlamasının yapılabilmesi için aşağıdaki ekran görüntülenmektedir. İstendiği taktirde ilgili alanlardan rapor

(16)

V:1.0 16/96

ebatları ayarlanabilmekle birlikte istenilen alanlar çıkartılıp sadece istenen bölümler rapor ekranında izlenebilmektedir.

(17)

Rapor Örneği;

(18)

V:1.0 18/96

1.1.3 Takas Üyesi Margin Call Kapatma

Üye tarafında Takas üyesinin, piyasa üyesi ve/veya kendisi için; toplu olarak yada seçilen hesap/lar için Mcall borcunun kapatılmasını sağlayan ekrandır. Mcall borcunun kapatılması sırasında takas üyesinin 11 hesap bakiyesi kontrol edilir, Bakiye, borç kapatılmak istenen hesapların mcall toplamından büyük veya eşitse işlem gerçekleşir, diğer hallerde işlem gerçekleşmez. Mcall teminatı yatırıldığında, takas üyesinin 11 serbest hesabının bakiyesi azalır, IVP nakit teminat hesabı ve ilgili hesapların IVP sistemindeki bakiyeleri aynı oranda artar.

KULLANICI: Ekranı kullanan kullanıcının kodu. Giriş, değişiklik yapılamaz.

TARİH: Default güncel tarih. Giriş, değişiklik yapılamaz.

ŞUBE KODU: Ekranın kullanıldığı şube kodu. Giriş, değişiklik yapılamaz.

TOPLAM: Girilen Piyasa üyesine ait mcall borcu toplamı. Takas ve Piyasa Üyesi Kodu girilerek TAB’la geçildiğinde otomatik olarak gelir ve değişiklik yapılamaz.

TAKAS ÜYESİ KODU: Mcall borcu kapatılacak Takas üyesinin kodu. Üye ekranlarında ekranı kullanan Takas üyesinin kodu default gelir ve değişiklik yapılamaz. Boş geçilemez.

PİYASA ÜYESİ KODU: Mcall borcu kapatılmak istenen takas üyesinin takasını gerçekleştirdiği piyasa üyesinin kodu, giriş zorunludur. Çift tıklanarak yardım alınabilir.

SEÇ: Üzerinde işlem yapılmak istenen kaydın seçilmesini sağlar.

HESAP NO: Piyasa üyesinin, mcall borcu olan hesabının numarası. Piyasa ve Takas Üyesi Kodları alanlarına giriş yapılarak LİSTELE tuşuna basıldığında ilgili piyasa üyesine ait mcall borcu olan hesap no bilgisi otomatik olarak gelir.

MCALL TUTARI: İlgili hesaba ait mcall tutarı, değiştirilemez. Piyasa ve Takas Üyesi Kodları alanlarına giriş yapılarak LİSTELE tuşuna basıldığında ilgili piyasa üyesine ait mcall

yükümlülükleri olan hesapları otomatik olarak gelir.

(19)

LİSTELE : Girilen piyasa üyesine ait mcall borcu olan hesapların hesap bazında ekranda görüntülenmesini sağlar.

ONAY(HESAP NO BAZINDA KAPAT): Seçilen hesap no’ya ait mcall borcunun kapatılmasını sağlar.

T.ONAY(TOPLU KAPAT): Üyenin ekranda görüntülenen bütün hesaplarına ait mcall yükümlülüklerinin yerine getirilmesini sağlar.

RAPOR: Ekranda yer alan bilgilere ait raporun alınabilmesi için Rapor Generator ekranının açılmasını sağlar.

ÇIKIŞ : Bir üst ekrana dönüşü sağlayan tuştur.

(20)

V:1.0 20/96

1.1.4 Takas Üyesi Temerrüt Kapatma

Üye tarafında Takas üyesinin, piyasa üyesi veya kendisi için; toplu olarak yada seçilen hesap/lar için temerrüt borcunun kapatılmasını sağlar.

KULLANICI: Ekranı kullanan kullanıcının kodu. Bilgi girişi veya değişiklik yapılamaz.

TARİH: Default güncel tarih. Bilgi girişi veya değişiklik yapılamaz.

ŞUBE KODU: Ekranın kullanıldığı şube kodu. Bilgi girişi veya değişiklik yapılamaz.

TAKAS ÜYESİ KODU: Temerrüt ü kapatılacak piyasa üyesinin takasını gerçekleştiren takas üyesinin kodu. Üye ekranlarında default ekranı kullanan Takas üyesinin üye kodu gelir ve değişiklik yapılamaz.

PİYASA ÜYESİ KODU: İlgili Takas üyesinin temerrüt kapatma işlemini gerçekleştireceği Piyasa üyesi kodu. Giriş zorunludur. Çift tıklanarak ilgili takas üyesinin takasını gerçekleştirdiği piyasa üyesi kodlarından seçim yapılabilir.

TOPLAM: Girilen Piyasa üyesine ait temerrüt borcu toplamı. Takas ve Piyasa Üyesi Kodu girilerek TAB’la geçildiğinde otomatik olarak gelir ve değişiklik yapılamaz.

SEÇ: Üzerinde işlem yapılmak istenen kaydın seçilmesini sağlar.

HESAP NO: Piyasa üyesinin, temerrütte olan hesabının numarası. Piyasa ve Takas Üyesi Kodları alanlarına giriş yapılarak LİSTELE tuşuna basıldığında ilgili piyasa üyesine ait Temerrütteki hesap no bilgisi otomatik olarak bu alanda görüntülenir..

TEMERRÜT TUTARI: İlgili hesap için temerrüde konu olan toplam Mcall tutarı, değiştirilemez. Piyasa ve Takas Üyesi Kodları alanlarına giriş yapılarak LİSTELE tuşuna basıldığında ilgili piyasa üyesine ilgili hesaba ait temerrüt değeri otomatik olarak bu alanda görüntülenir.

(21)

LİSTELE: Girilen piyasa üyesine ait temerrüdü olan hesapların hesap no bazında ekranda mcall tutarlarının görüntülenmesini sağlar.

ONAY(HESAP NO BAZINDA KAPAT): Seçilen hesap no’ya ait temerrüt borcunun kapatılmasını sağlar.

T.ONAY(TOPLU KAPAT): Üyenin ekranda görüntülenen bütün hesaplarına ait temerrüt borçlarının kapatılmasını sağlar.

RAPOR:Ekranda yer alan bilgilere ait raporun alınabilmesi için Rapor Generator ekranının açılmasını sağlar.

ÇIKIŞ: Bir üst ekrana geri dönüşü sağlar.

(22)

V:1.0 22/96

1.1.5 Teminat Çekme Giriş/Değişiklik

Teminat çekme giriş değişiklik ekranları bütün Borsa üyelerinin kullanımına açık olan ekranlardır.

ÜYE KODU: Menüye giriş yapan kullanıcı kodudur. Default gelir, değiştirilemez.

HESAP NO: Borsa üyesinin açtığı ve TvS Vadeli İşlemler içinde tanımlı olan hesap numarasıdır. Boş geçilebilir, manuel giriş yapılabilir ya da yardım ekranından ilgili hesap numarası otomatik olarak görüntülenebilir.

TEMİNAT TİPİ: Çekilmek istenen teminatın tipi. (TL, HS, HB, DT, DVZ) Boş geçilebilir. Boş geçildiği taktirde bütün teminat tiplerinde teminat çekme işlemi yapılabilecektir.(a tipi yatırım fonu katılma belgesi ve byf çekme işlemlerinde yatırma işlemlerinde olduğu gibi tem tip hisse senedi olarak seçilir.)

TEMİNAT KODU: Çekilmek istenen teminatın kodudur, boş geçilebilir.

(23)

SEÇ: İşlem yapılacak kaydın seçilmesini sağlar.

DURUM KODU: Girişi yapılacak ya da yapılmış kaydın durum kodlarının görüntülendiği alandır. Değiştirilemez.

HESAP NO: Borsa üyesinin açtığı ve TvS Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda tanımlı olan hesap numarasıdır.

HESAP TÜRÜ: Teminat çekilen hesabın türüdür. Hesap numarası girildiğinde otomatik görüntülenir ve değiştirilemez.

TEMİNAT TİPİ: Çekilmek istenen teminatın tipidir. (TL, HS, HB, DT, DVZ)

TEMİNAT KODU: Çekilmek istenen teminata ait kodun yardım ekranından manuel olarak ya da otomatik olarak görüntülendiği alandır. Teminat tipi girilmeden yardım alınamaz.

GRUP KODU: Çekilen teminat tipi hisse senedi ise, hisse senedinin 'E' eski yada 'Y' yeni olduğuna dair grup kodunun girildiği alan.. Girilen teminat tipi hisse senedi ise giriş zorunludur.

TEMİNAT AÇIKLAMA: Teminat kodunun açıklamasının yapıldığı alandır. Teminat kodu girildiğinde otomatik olarak bu alanda teminat açıklaması görüntülenmektedir, değişiklik yapılamaz.

ADET/NOMİNAL: Çekilen teminata ait adet ya da nominal bilgisinin girildiği alandır, giriş zorunludur.

NOT: Giriş ya da değişiklik yapan kullanıcının işlemle ilgili açıklamasının manuel girişini yapabildiği alandır.

REF. NO: İşlemlere sistem tarafından otomatik olarak verilen sıra numarasıdır. Değiştirilemez, bilgi girişi yapılamaz.

GİRİŞTE BEKLEYENLER: Teminat Çekme/Değişiklik ekranında giriş yapılan işlemin saklanarak başka bir işleme tabi tutulmadan bekletildiği ve görüntülendiği alandır. Sadece girişte bekleyen teminatlar görüntülenebilmektedir.

DÜZELTMEDE BEKLEYENLER: Onay yapan kullanıcı tarafından geri gönderilen kayıtları listeler.

TÜYE GERİ GÖNDERİLENLER: Teminat çekme yetkisi ‘H’ olan Borsa üyelerinin, takas üyesi tarafından geri gönderilen kayıtlarını listeler. Takas üyeleri için pasiftir.

TvS GERİ GÖNDERİLENLER : Kullanıcı tarafından giriş/değişiklik ve işlemleri gerçekleştirilen ancak Takasbank sistemine gönderilen hesapların bulundurması gereken teminatın altına düştüğü için Takasbank sistemi tarafından red edilen kayıtlar.

(24)

V:1.0 24/96

HEPSİ: Teminat çekme giriş/değişiklik işlemlerinin gerçekleştirildiği ve hangi işlemin ne aşamada olduğunun tümüyle görüntülenmesini sağlayan alandır.

YENİ KAYIT: Yeni bilgi girişi yapılmak üzere ekranın hazır hale gelmesini sağlayan tuş.

Hesap No, Teminat tipi ve kodu girildiğinde ilgili alanlarda bu tuş sayesinde otomatik olarak görüntülenmesi sağlanmaktadır.

GİRİŞ: Girişi yapılan bilgilerin saklanmasını sağlar.

DOĞRULA: Seçilen kayıtların doğrulanmasını sağlayan tuştur. Doğrulama işlemi yapılacağı esnada login şifre ekranı gelir. Şifre girilir. Doğrulanan kayıtlar onay ekranında görüntülenir.

İPTAL: Durum kodu GR olan kayıtların silinmesini sağlar. GR durum kodu dışındaki kayıtlar silinemez.

GÜNCELLE: Onay ekranından düzeltilmek üzere geri gönderilen kayıtların üzerindeki değişikliklerin yapılarak son halleri ile saklanmasını sağlamaktadır.

TOPLAM: Toplamın hangi seçeneğe göre yapılacağının belirleneceği bir alt ekran tuşudur.

Toplama işlemi giriş ekranındaki 'Durum Kodu ve Hesap No' dikkate alınarak sistem tarafından otomatik olarak hesaplanacaktır. Bu tuş yardımı ile açılan alt ekranda yalnızca 1 tane seçim yapılabilmektedir.

(25)

Alt Ekran;

DVZ ; Girilen döviz / dövizlerin TL değerlerinin görüntülendiği alandır.

VAZGEÇ: Girilen bilgilerin vazgeçilerek yeni bilgi girişi yapılabilmesi için ekranın hazır hale gelmesini sağlayan tuştur.

LİSTELE: Girişi yapılmış ve sistemde saklama işlemi gerçekleştirilmiş tüm kayıtların görüntülenmesini sağlayan tuştur

(26)

V:1.0 26/96

.RAPOR: Bu alanda giriş ve değişikliği yapılan tüm kayıtların rapor ekranında görüntülenebildiği tuştur.

Alt ekran olarak görüntülenen ya da dökümü alınacak raporun uzunluklarının kağıt ayarlamasının yapılabilmesi için aşağıdaki ekran görüntülenmektedir. İstendiği taktirde ilgili alanlardan rapor ebatları ayarlanabilmekle birlikte istenilen alanlar çıkartılıp sadece istenen bölümler rapor ekranında izlenebilmektedir.

(27)

Rapor Örneği;

(28)

V:1.0 28/96

1.1.6 Teminat Çekme Onay

Girişi yapılıp doğrulanan teminat çekme taleplerinin onaylanmasını sağlayan ekrandır.

ÜYE KODU: Teminat çekme kayıtlarını oluşturan Borsa üyesinin TvS nezdindeki kodudur.

HESAP NO: Borsa üyesinin açtığı ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda tanımlı olan hesap numarasıdır. Boş geçilebilir. Boş geçildiğinde tüm hesap numaralarına ait çekme kayıtları onaylanabilir. İlgili alan üzerinde mouse ile iki kez tıklanarak yardım alınabilir.

HESAP TÜRÜ: Teminat çekilen hesabın türünün görüntülendiği alandır. Hesap no alanına girlen hesabın türü bilgisi bu alanda otomatik olarak görüntülenir. Giriş değişiklik yapılamaz.

TEMİNAT TİPİ: Ekranda görüntülenmek istenen teminat çekme hareket kayıtlarının ait olduğu teminatın tipidir. (TL, HS, HB, DT, DVZ) Boş geçilebilir. Boş geçildiği taktirde tüm teminat tiplerine ait ilgili kullanıcı tarafından onaylanabilecek teminat çekme kayıtları ekranda görüntülenir. İlgili alan üzerinde mouse ile iki kez tıklanarak yardım alınabilir.

SEÇ: Onaylanacak kaydın seçilmesini sağlayan alandır.

HESAP NO: İşlem yapılacak hesap no, giriş ve değişiklik yapılamaz.

HESAP TÜRÜ: Teminat çekilen hesabın türünün görüntülendiği alandır.

TEMİNAT TİPİ: Çekilen teminatın tipinin girildiği alandır. Bilgi girişi ve değişiklik yapılamaz.

TL, HS, HB, DT, DVZ)

LİSTELEME: Giriş ve doğrulaması yapılmış teminat çekme kayıtlarının ekranda hangi kritere göre listeleneceğinin belirlendiği alandır. Default Onaylanacak (Ekran) gelir.

ONAYLANACAK (EKRAN) : Listeleme işleminin ekrandan giriş doğrulaması yapılan teminat çekme kayıtlar bazında yapılması istendiğinde seçilir.

(29)

ONAYLANACAK (DİSKET) : Listeleme işleminin dosya aktarımıyla giriş doğrulaması yapılan teminat çekme kayıtlar bazında yapılması istendiğinde seçilir.

ONAYLANACAK (RECOVERY): Listeleme işleminin Onay sırasında meydana gelen bir problem nedeniyle onayı yapılamayan teminat çekme kayıtlar bazında yapılması istendiğinde seçilir.

MKK’YA GÖNDERİLMİŞ : Listeleme işleminin onaylanmış hisse teminat çekme kayıtlarından mesaj oluşturularak MKK’ya gönderilenler bazında yapılması istendiğinde seçilir.

MKK’DAN RED : Listeleme işleminin Tvs sisteminden onaylanarak MKK’ya onaya gönderilen hisse teminat çekme kayıtlarından MKK tarafından red edilenlerinin bazında yapılması istendiğinde seçilir.

GRUP KODU: Hisse senedi teminatları için grup kodudur. Bilgi girişi ve değişiklik yapılamaz.

TEMİNAT AÇIKLAMA: Teminat kodunun açık yazılımının default olarak görüntülendiği alandır. Bilgi girişi yapılamaz.(ADEL KALEMCİLİK, Amerikan Doları, Türk Lirası gibi)

ADET/NOMİNAL: Çekilen teminata ait adet ya da nominal bilgisinin girildiği alandır. Bilgi girişi ve değişiklik yapılamaz.

NOT: Giriş ya da değişiklik yapan kullanıcının işlemle ilgili açıklama yazabildiği alandır.

REF. NO: Yapılan işlemler karşısında sistem tarafından otomatik olarak üretilen numaradır, değiştirilemez.

LİSTELE: Teminat Çekme Giriş/Değişiklik ekranında doğrulanmış olan kayıtların listeleme alanında seçilen kritere uygun olarak listelenmesini sağlayan tuştur.

ONAY: Doğrulanmış olan kayıtların onaylanarak hesaplara yansıtılmasını sağlar. Bu tuşa basıldığında teminat çekme yetkisi varsa üyenin teminat çekme yetkisi kontrol edilir, yoksa teminatın hesaptaki varlığı kontrol edilir. Teminat çekme yetkisi yoksa işlem gerçekleşmez, varsa kayıtlar üye teminat çekme onay ekranına düşer.

GÖNDER: Onay ekranına gelen teminat çekme kayıtlarının düzeltme amacıyla giriş yapan kullanıcıya geri gönderilmesini sağlayan tuştur.

İPTAL: Onay ekranına gelen teminat çekme kayıtlarının iptal edilmesini sağlayan tuştur.

TOPLAM: Teminat çekme onay ekranında bulunan kayıtların toplamlarının alınmasını sağlayan tuştur. Bu tuşa basıldığında bir alt ekran gelecektir.

(30)

V:1.0 30/96

Alt Ekran;

TOPLAM =



Adet/Nominal*Fiyat*Teminat değerleme katsayısı Örnek : Giriş/değişiklik ekranında

3000 ADANA (Fiyat=10)

(31)

2500 AGIDA (Fiyat=20)

1000 PNET (Fiyat=30) varsa ve Değerleme Katsayısı=.6 ise HS Toplam= (3000*10*.6)+ (2500*20*.6)+(1000*30*.6)

= 39.000 TL olacaktır.

(32)

V:1.0 32/96

Hesap Türü: Toplamların hesap türü (P,M,C,G) bazında alınmasını sağlar.Bu toplamda kayıtların bir hesap türündeki TL değerleri toplamı listelenir.

Nakit/Nakit Dışı: Toplamların nakit ve nakit dışı (NK,ND) teminatlar bazında alınmasını sağlar.

.RAPOR: Onaylanacak olan tüm alanların rapor ekranında görüntülenmesini sağlayan tuştur. "Rapor" tuşuna basıldığında bir alt ekran açılacaktır. Bu alt ekranda, "Teminat Çekme Onay" ekranında bulunan bütün sütunlar yer alacak ve istenen sütunlar çıkarılarak rapor alınabilecektir.

(33)

Rapor Örneği ;

(34)

V:1.0 34/96

1.1.7 Teminat Çekme Takas Üyesi Onay

Teminat çekme yetkisi olmayan Borsa üyelerinin, teminat çekme taleplerinin takas üyesi tarafından onaylanmasını sağlayan ekrandır.

Bu ekranda kayıtlar, hesap türü bazında görüntülenir.

Borsa üyesi tarafından onaylanan kayıtlar, Borsa üyesinin “Teminat Çekme Yetkisi” yoksa takas üyesinin onay ekranında görüntülenir ve takas üyesinin onay işleminden sonra teminat çekme işlemi gerçekleşir.

Takas üyelerinin onay ekranında Borsa üyesinin teminat çekme talebi üye kodu, hesap türü, teminat tipi ve toplam olarak görüntülenecek ve takas üyelerinin, Borsa üyelerine ait hesap numaralarını görmesine izin verilmez.

Teminat çekme işlemi takas üyesinin onayı olmadan gerçekleştirilmez, takas üyesi onay verdiğinde ise çekilmek istenen teminata ait takas üyesi nezdindeki hesap/depolar ile hesabın teminatı azaltılır, Borsa üyesinin nakit için 11 hesabı, HS için MKK nezdindeki ilgili müşteri hesabı, dibs ler için ise 501 deposu arttırılır.

PİYASA.ÜYESİ KODU: Teminat çekme kayıtlarını onaylanacak olan Borsa üyesinin kodudur.Giriş zorunludur.

HESAP TÜRÜ: Borsa üyesinin teminat çekmek istediği hesabının türüdür. Borsa üyesi girilip

“Listele” tuşuna basıldığında listelenir, değiştirilemez.

TEMİNAT TİPİ: Çekilmek istenen teminatın tipidir. (TL, HS, HB, DT, DVZ) Borsa üyesi girilip “Listele” tuşuna basıldığında listelenir, değiştirilemez.

SEÇ: Onaylanacak kaydın seçilmesini sağlayan alandır.

HESAP TÜRÜ: Borsa üyesinin teminat çekmek istediği hesabının türünün görüntülendiği alandır. Giriş,değişiklik yapılamaz.

TEMİNAT TİPİ: Borsa üyesinin çekmek istediği teminat tipidir, değiştirilemez.

(35)

ADET/NOMİNAL: Çekilmek istenen teminata ait adet ya da nominal bilgisi. Borsa üyesi girilip

“Listele” tuşuna basıldığında listelenir, değiştirilemez.

NOT: Giriş/değişiklik ya da onay yapan Borsa üyesi kullanıcısının işlemle ilgili açıklama yazabildiği alandır. Borsa üyesi girilip “Listele” tuşuna basıldığında listelenir, değiştirilemez.

REF. NO: Yapılan işlemler karşısında sistem tarafından otomatik olarak üretilen numaradır, değiştirilemez.

LİSTELE: Teminat Çekme Onay ekranında Borsa üyesi kullanıcısı tarafından onaylanmış olan kayıtların listelenmesini sağlayan tuştur.

ONAY: Seçilen kayda ait teminat çekme talebinin onaylanmasını sağlar. Bu tuşa basıldığında çekilmek istenen hesabın hesaptaki varlığı ve hesabın bulundurması gereken teminat bilgileri kontrol edilir. Teminat hesapta yoksa ya da teminat çekildiğinde hesap, bulundurması gereken teminatın altına düşüyorsa teminat çekme işlemi gerçekleşmez.

GÖNDER: Takas üyesi onay ekranındaki kayıtların, düzeltilmek üzere Borsa üyesi

“Teminat Çekme Giriş/Değişiklik” ekranına gönderilmesini sağlayan tuştur.

TOPLAM: Teminat yatırma onay ekranında bulunan kayıtların toplamlarının alınmasını sağlayan tuştur. Bu tuşa basıldığında bir alt ekran gelecektir.

(36)

V:1.0 36/96

Alt Ekran;

TOPLAM =



Adet/Nominal*Fiyat*Teminat değerleme katsayısı

Örnek : Giriş/değişiklik ekranında 3000 ADANA (Fiyat=10)

2500 AGIDA (Fiyat=20)

(37)

1000 PNET (Fiyat=30) varsa ve Değerleme Katsayısı=.6 ise

HS Toplam= (3000*10*.6)+ (2500*20*.6)+(1000*30*.6) = 39.000 TL olacaktır.

Hesap Türü: Toplamların hesap türü (P,M,C,G) bazında alınmasını sağlar.Bu toplamda kayıtların bir hesap türündeki TL değerleri toplamı listelenir.

Nakit/Nakit Dışı : Toplamların nakit ve nakit dışı (NK,ND) teminatlar bazında alınmasını sağlar.

.RAPOR: Onaylanacak olan tüm alanların rapor ekranında görüntülenmesini sağlayan tuştur. "Rapor" tuşuna basıldığında bir alt ekran açılacaktır. Bu alt ekranda, "Teminat Çekme Takas Onay" ekranında bulunan bütün sütunlar yer alacak ve istenen sütunlar çıkarılarak rapor alınabilecektir.

(38)

V:1.0 38/96

Rapor Örneği;

(39)

1.1.8 Teminat Sorgulama

Teminat yatırma, teminat çekme işlemlerine ait hesabın veya Borsa üyesinin son teminat bilgilerinin sorgulama işlemlerinin yapılmasını sağlayan ekranlardır.

 Teminat İzleme

 Teminat Çekme

işlemleri olmak üzere 2 başlık altında yapılır.

1.1.8.1 Teminat İzleme

Takas ve Borsa üyelerinin ortak kullandıkları ekrandır. Borsa üyeleri için Borsa üyeleri bazında izleme seçeneği, ilgili Borsa üyesinin yalnızca kendisinin son durumunu izlemesi için kullanılabilecektir.

Alt ekran açılır ve bu alt ekranda 4 değişik menü yer alır.

- Piyasa Üyesi Bazında İzleme - Hesap Bazında İzleme

- Hesap Türü Bazında Mcall İzleme - Teminat İşlemleri Bekleyen Kayıtlar

(40)

V:1.0 40/96 1.1.8.1.1 Üye Bazında İzleme

Takas üyeleri, bu ekranı kullanarak takasını yaptıkları Borsa üyelerinin ve kendi teminatlarının;Borsa üyeleri ise kendi hesaplarının son durumlarını toplam olarak görebileceklerdir. Bu ekranda seçilen Borsa üyesinin adı üzerinde 2 kez tıklanarak Borsa üyesinin hesap türü bazındaki son durumu listelenebilmektedir.

ÜYE KODU: Takas üyesi ve takas üyesine bağlı Borsa üyelerinin kodlarının görüntülendiği alandır. Giriş, değişiklik yapılamaz.

KULLANILAN NAKİT: İlgili hesapta bulunan değerlenmiş nakit teminattır, değiştirilemez.

KUL. NAKİT DIŞI: Yatırılan nakit dışı teminatın, teminat kompozisyonu nedeniyle toplam teminatta kullanılan kısmıdır. İlgili hesapta bulunan değerlenmiş nakit teminattır, değiştirilemez.

ÇEKİLEBİLİR N.TEMİNAT: Üyenin değerlemeye alınan teminatlar arasından çekebileceği maksimum nakit teminat, değişiklik yapılamaz. Gün içinde kâr/ zarar realize edilmemektedir.

Mcall varsa çekilebilir nakit teminat bilgisi 0 olarak atanır.

ÇEKİLEBİLİR N.DIŞI TEMİNAT: Üyenin değerlemeye alınan teminatlar arasından çekebileceği maksimum nakit dışı teminat, değiştirilemez. Mcall varsa çekilebilir nakit dışı teminat bilgisi 0 olarak atanır.

(41)

BULUNDUR. GER. TEM.: Üyenin açık pozisyonları karşılığında Takasbank'ta bulundurması gereken teminat.

SÜRDÜRME TEMİNATI : Üyenin i başlangıç teminatının Borsa’ca belirlenen %si. . Başlangıç teminatının bu seviye veya altına inmesi halinde mcall oluşacaktır, değiştirilemez.

K/Z : Üyenin gün içinde aldığı pozisyonlar sonucu oluşan kâr/zarar bilgisi, değişiklik yapılamaz.

Kârlar gün içinde çekilemeyecektir. Güniçerisinde hesaplarda oluşan zararlar ise gün içinde realize edilmeyecek, hesap güncelleme işlemleri sırasında nakit teminattan düşürülecektir.

MCALL : Sorgulanan hesaba ait mcall bilgisi.

Toplam teminat <= Sürdürme teminatı veya NK<0 durumunda söz konusu olacaktır. Hesapta mcall yoksa, bu alanda bilgi görüntülenmeyecektir, değişiklik yapılamaz.

RAPOR 1: Üye kodu bazında Borsa üyelerinin teminat izleme rapor dökümlerini görüntüleyebildikleri ve döküm alabildikleri rapor ekranıdır.

(42)

V:1.0 42/96

Rapor Örneği;

RAPOR2: Borsa üyelerinin hesap türü bazında açıklamalarının görüntülendiği ya da döküm alabildikleri rapor ekranıdır.

Rapor Örneği;

LİSTELE: Ekranda Borsa üyesi bazında ve Borsa üyelerinin hesap türü bazında görüntülenmesini sağlayan tuştur.

(43)

1.1.8.1.2 Hesap bazında İzleme

Borsa üyesinin bünyesinde açılmış olan hesapların teminat bilgilerinin listelenmesini ve raporlanmasını sağlar. Bu ekranda hesabın bulunması gereken ve sürdürme teminatı bilgilerinin en son ne zaman alındığını gösteren tarih ve saat bilgisi de görüntülenir.

HESAP NO : Teminat bilgileri listelenmek istenen teminatın hesap numarası, giriş zorunludur.

TEMİNAT TİPİ : Girilen hesabın listelenmek istenen teminat tipinin girilebileceği alandır. Boş geçilebilir, boş geçildiğinde hesaptaki bütün teminatlar listelenir.

HESAP TİPİ : Girilen hesap numarasının, hesap tipidir. Hesap numarası girildiğinde otomatik gelir, değiştirilemez.

HESAP TÜRÜ: Girilen hesap numarasının, hesap türüdür. Hesap numarası girildiğinde otomatik gelir, değiştirilemez.

(44)

V:1.0 44/96

ÇEKİLEBİLİR NAKİT TEMİNAT : Üyenin değerlemeye alınan teminatlar arasından çekebileceği maksimum nakit teminattır, değişiklik yapılamaz. Mcall varsa çekilebilir nakit teminat bilgisi 0 olarak atanır.

ÇEKİLEBİLİR N.DIŞI TEMİNAT: Üyenin değerlemeye alınan teminatlar arasından çekebileceği maksimum nakit dışı teminattır, değiştirilemez. Mcall varsa çekilebilir nakit dışı teminat bilgisi 0 olarak atanır.

KULLANILAN NAKİT TEMİNAT: Üyenin değerlemeye alınan nakit teminat toplamı, değişiklik yapılamaz.

KULLANILAN N.DIŞI TEMİNAT: Üyenin değerlemeye alınan nakit dışı teminat toplamı, değişiklik yapılamaz.

BUL. GEREKEN TEMINAT: Hesabın açık pozisyonları karşılığında Takasbank'ta bulunması gereken teminattır. (Teminat çekme talepleri, hesabın bulunması gereken teminatın altına düşmesine neden oluyorsa çekme talebi red edilecektir.)

SÜRDÜRME TEMİNATI : Üyenin i başlangıç teminatının Borsa’ca belirlenen %si. . Başlangıç teminatının bu seviye veya altına inmesi halinde mcall oluşacaktır, değiştirilemez..

K/Z : Üyenin gün içinde aldığı pozisyonlar sonucu oluşan kâr/zarar bilgisi, değişiklik yapılamaz.

Kâr ve zarar gün içinde hesaba yansımayacaktır. Kâr, günsonunda nakit teminata eklenecek ; zarar ise netleştirme sırasında hesabın nakit teminatından düşürülecektir.

MCALL : Sorgulanan hesaba ait mcall bilgisidir.

Toplam teminat <= Sürdürme teminatı veya NK<0 durumunda söz konusu olacaktır. Hesapta mcall yoksa, bu alanda bilgi görüntülenmeyecektir, değişiklik yapılamaz.

KULLANILAN TEMİNAT KOMPOZİSYONU;

TEMİNAT KODU : Hesapta bulunan nakit dışı teminatın kodu, değiştirilemez.

HİSSE GRUP KODU: Hisse teminatına ait grup kodu bilgisi, değiştirilemez.

ADET/NOMINAL : Hesapta bulunan teminatın adet ya da nominal bilgisi, değiştirilemez.

FİYAT :Teminatın değerlendiği fiyat, değiştirilemez.

DEĞERLENMİŞ TOPLAM TUTAR : Adet* Fiyat* Değerleme Katsayısı. Teminatın TL değerinin hesaplandığı alan, değiştirilemez.

(45)

.RAPOR: Hesap bazında teminat izleme rapor ekranıdır.

Rapor Örneği;

TAMAM: Teminat kompozisyonu dışındaki bilgilerin listelenmesini sağlayan tuştur.

LİSTELE: Teminat kompozisyonu bilgilerinin görüntülenmesini sağlayan tuştur.

(46)

V:1.0 46/96 1.1.8.1.3 Hesap Bazında Mcall İzleme

Takas üyelerinin, kendilerine bağlı olarak çalışan Borsa üyelerinin mcall tutarlarını hesap bazında listeleyebilmelerini ve raporlayabilmelerini sağlayan ekrandır.

KULLANICI: Ekranı kullanan kullanıcının kodu. Giriş, değişiklik yapılamaz.

TARİH: Default güncel tarih. Giriş, değişiklik yapılamaz.

ŞUBE KODU: Ekranın kullanıldığı şube kodu. Giriş, değişiklik yapılamaz.

TAKAS ÜYESİ: İşlemi gerçekleştiren takas üyesinin kodu, değiştirilemez.

PİYASA ÜYESİ KODU: Takas üyesi bünyesinde çalışan piyasa üyesinin kodu. Çift tıklanarak yardım alınabilir. Giriş zorunludur.

TOPLAM: Girilen piyasa üyesi için mcall’da olan hesaplarının mcall toplamı. Piyasa üyesi girildiğinde otomatik olarak görüntülenecektir, değiştirilemez.

HESAP NO: İlgili piyasa üyesinin Mcall’daki olan hesabının numarası, değiştirilemez.

MCALL TUTARI: İlgili piyasa üyesinin ilgili hesaba ait mcall değeri, değiştirilemez.

RAPOR: Ekranda yer alan bilgilere ait raporun alınmasını sağlar.

(47)

LİSTELE: Girilen Piyasa üyesine ait mcall’u olan hesapların hesap bazında listelenmesini sağlar.

ÇIKIŞ: Bir üst ekrana geçişi sağlayan tuştur.

(48)

V:1.0 48/96

1.1.8.2 Teminat Çekme İzleme

Takas ve Borsa üyelerinin yaptıkları teminat çekme taleplerinin gerçekleşme aşamalarını izleyebilmelerini sağlayan ekrandır.

İŞLEM TİPİ : Teminat çekme izleme ekranının Borsa üyesi ya da hesap bazında yapılmasını sağlar. Borsa üyeleri için “Piyasa Üyesi Bazında” seçeneği pasiftir. Takas üyeleri , “Piyasa üyesi bazında” seçeneğini seçtiklerinde “Takas Üyesinde Bekleyen Kayıtlar” ve “Takas Üyesi Red”

seçenekleri pasifleşir.

 Hesap Bazında;

(49)

Takasbank’ta Bekleyen Kayıtlar(PO);

Çekme onayı bekleyen hesapların izlenmesini sağlayan ekrandır.

DURUM KODU: Teminat çekme talebinin aşamalarının izlenmesini sağlayan durum kodudur.

Değiştirilemez.

HESAP NO: Teminat çekme kaydı girilen hesap numarasıdır, giriş/değişiklik yapılamaz.

TEMINAT KODU : Çekilen teminatın kodudur, değiştirilemez.

GRUP KODU : HS teminatlar için grup kodudur, değiştirilemez.

AÇIKLAMA : Teminatın açıklamasıdır, değiştirilemez.

ADET/ NOMINAL: Çekilen teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(50)

V:1.0 50/96

Takasbank’ta Red (TI);

Hesap bazında yatırma işlemi yapılmış teminatların Takasbank tarafından red edilmiş kayıtların görüntülendiği ekrandır.

Değiştirilemez.

HESAP NO: Teminat çekme kaydı girilen hesap numarasıdır, giriş/değişiklik yapılamaz.

TEMINAT KODU : Çekilen teminatın kodudur, değiştirilemez.

ADET/ NOMINAL: Çekilen teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(51)

Gerçekleşen Kayıtlar (OK);

Gerçekleşen teminat çekme taleplerinin izlenmesini sağlayan ekrandır.

DURUM KODU : Teminat çekme talebinin aşamalarının izlenmesini sağlayan durum kodudur.

HESAP NO : Teminat çekilmek istenen hesabın numarasıdır, giriş zorunludur.

TEMİNAT KODU : İlgili kayda ait teminatın kodudur, değiştirilemez.

ADET/ NOMİNAL : Çekilen teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(52)

V:1.0 52/96

Hepsi;

Takas üyesinde bekleyen, Takasbank’ta red edilen, gerçekleşen kayıtların izlenmesini sağlayan ekrandır.

DURUM KODU : Teminat çekme talebinin aşamalarının izlenmesini sağlayan durum kodudur.

HESAP NO : Teminat çekilmek istenen hesabın numarasıdır, giriş zorunludur.

TEMİNAT KODU : İlgili kayda ait teminatın kodudur, değiştirilemez.

ADET/ NOMİNAL : Çekilen teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(53)

 Piyasa Üyesi Bazında

Takas Üyesinde Bekleyen Kayıtlar (TO);

Çekme onayı bekleyen hesapların izlenmesini sağlayan ekrandır.

(54)

V:1.0 54/96

SEÇ: Görüntülenmek istenen kayıt’ın seçilmesini sağlayan alandır.

Değiştirilemez.

ÜYE KODU: Üye’ye ait kodun görüntülendiği alandır.

HESAP TÜRÜ: Hesap numarasının, hesap türüdür.

TEMİNAT TİPİ: Teminat tipinin görüntülendiği alandır.

TEMİNAT KODU: Teminat kodunun görüntülendiği alandır.

GRUP KODU: Teminat koduna ait grup kodunun görüntülendiği alandır.

ADET/NOMİNAL: Teminat Adedinin/Tutarının görüntülendiği alandır.

(55)

Takas Üyesi Red (TU);

Borsa üyesi bazında, teminat çekme taleplerinin Takas Üyesi tarafından red edilmiş olanlarının görüntülendiği ekrandır.

Değiştirilemez.

ÜYE KODU: Teminat çekme talebinin aşamalarında işlem yapan kullanıcı kodunun görüntülendiği alandır. Değiştirilemez.

HESAP TÜRÜ: Hesap türünün belirtildiği alandır.

TEMİNAT TİPİ: Teminat tipinin belirtildiği (HS, DVZ,TL vb.) alandır.

TEMINAT KODU : İlgili kayda ait teminat kodudur, değiştirilemez.

GRUP KODU: HS teminatlar için grup kodudur, değiştirilemez.

ADET/NOMINAL: Teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(56)

V:1.0 56/96

Gerçekleşen Kayıtlar (OK);

Gerçekleşen teminat çekme taleplerinin Borsa üyesi bazında izlenmesini sağlayan ekrandır.

Değiştirilemez.

ÜYE KODU: Teminat çekme talebinin aşamalarında işlem yapan kullanıcı kodunun görüntülendiği alandır. Değiştirilemez.

TEMINAT KODU : İlgili kayda ait teminatın kodudur, değiştirilemez.

ADET/ NOMINAL: Teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(57)

Hepsi;

Takas üyesinde Borsa üyesi bazında bekleyen, Takasbank red edilen, gerçekleşen kayıtların izlenmesini sağlayan ekrandır.

Değiştirilemez.

ÜYE KODU: Teminat çekme talabinin aşamalarında işlem yapan kullanıcı kodunun görüntülendiği alandır. Değiştirilemez.

TEMINAT KODU : İlgili kayda ait teminatın kodudur, değiştirilemez.

ADET/ NOMINAL: Teminatın adet ya da nominal bilgisidir, değiştirilemez.

(58)

V:1.0 58/96

1.2 DOSYA AKTARIM

Disket aktarımı aşağıdaki konularda yapılabilecektir.

 Teminat yatırma-çekme işlemleri

 Global alt hesap açılışı

 Global hesaplar altında işlem yapan alt hesaplara ilişkin pozisyon bildirimi

1.2.1 Teminat Yatırma/Çekme Aktarım

Teminat yatırma- çekme işlemlerinde yapılan aktarım, kayıtların onay kullanıcısının teminat yatırma çekme toplu onay ekranına düşmesini sağlamaktır. Bu amaçla hazırlanan disketin formatı aşağıdaki gibidir.

Tablo 1: Teminat İşlemleri

Dosya Adı: VTyyaagg.XXX: VT000521.ACA dosya adındaki tarihin güncel tarih olması gerekmektedir.

Saha Sıralaması: Üye Kodu, Ref No, Hesap No, Teminat Tipi, Teminat Kodu, Grup, Adet/Tutar, İşlem Kodu

Periyodu: İstenildiğinde

Sahalar: Transfer edilecek sahalar, grup kodu alanı dışında zorunludur. Grup kodu boş geçildiğinde bu alan ",," olarak yazılmak zorundadır.

Örnek: ACA,1,V10001,HS,ADNAC,E ,1000,Y

ACA,2,V10002,DVZ,USD,,25000,C

Sahalar ',' ile birbirinden ayrılacaktır. Nümerik sahalarda noktalama işareti kullanılmayacaktır.

Üye Kodu: (3 karakter, alfabetik) Teminat yatıran Borsa üyesinin TvS nezdindeki kodudur, giriş zorunludur.

Ref. No: (10 karakter, nümerik) Kayıt bazında kullanıcı tarafından verilen referans numarası, giriş zorunludur. Gün içinde aynı ref_no bilgisi birden fazla hareket kaydında kullanılamaz.

Hesap No: (15 karakter, alfabetik) Teminat yatırılan hesap numarasıdır. (ACA'nın altında işlem yapan IVP müşterisinin hesap numarası). Giriş zorunludur.

Teminat Tipi: (3 karakter, alfabetik) Yatırılan teminatın tipidir. Yatırılan teminatın tipi TL, HS, HB, DT, DVZ,YF olabilecektir, giriş zorunludur.

Teminat Kodu: (29 karakter, alfabetik) Yatırılan teminatın kodudur, giriş zorunludur.

Grup: (1 karakter, alfabetik) HS için teminatın grubudur. HS için grup alanı zorunludur.

Adet/Nominal: (15 karakter, nümerik) Yatırılan teminata ait adet ya da nominal bilgisinin girildiği alandır, giriş zorunludur.

İşlem Kodu: (1 karakter, alfabetik). Yatırma/çekme kodudur, giriş zorunludur.

(59)

Teminat yatırma çekme işlemleri disket aktarımı seçeneği girildiğinde bu ekran görüntülenmektedir.

Bu ekrandan aktarılmak istenen dosya seçilerek aktarım gereçekleştirilecektir.

Current file.... : Aktarılacak dosyanın adı görüntülenmektedir.Giriş yapılabilir.

DOSYA SEÇ: Kullanıcı 'C' directory'sinde hazırlamış olduğu dosyanın seçimini bu tuş yardımı ile yapıp aktarım yapabilir. Dosya adı güncel tarihten farklı ise aktarım gerçekleşmez.

KOPYALA : Seçilen dosyanın içeriğinin ekranda görüntülenmesini sağlar.

(60)

V:1.0 60/96

AKTAR: Seçimi yapılan dosyanın aktarımı yapılarak onay kullanıcısının toplu onay ekranına gönderilmesini sağlayan tuştur. Bu tuşa basıldığında hatalı olan kayıtlar, değişiklik ekranında görüntülenecektir.

TEMİZLE: Ekranda görüntülenen içeriğin temizlenmesini sağlar.

ÇIKIŞ: Bir üst ekrana geçişi sağlayan tuştur.